نویسنده:آیت الله شیخ جعفر سبحانى
منبع:فروغ ولایت
هرگاه مجموع عمر امام -علیه السلام را به پنج‌بخش قسمت کنیم، نخستین بخش آن را زندگى امام پیش از بعثت پیامبر تشکیل مى‌دهد. عمر امام در این بخش از ده سال تجاوز نمى‌کند، زیرا لحظه‌اى که حضرت على -علیه السلام دیده به جهان گشود بیش از سى سال از عمر پیامبر صلى الله علیه و آله و سلم نگذشته بود; و پیامبر در سن چهل سالگى به رسالت مبعوث شد. (1)
حساسترین حوادث زندگى امام در این بخش همان شکل گیرى شخصیت‌حضرت على -علیه السلام وتحقق ضلع دوم از مثلث‌شخصیت وى به وسیله پیامبر است. این بخش از عمر، براى هر انسانى، از لحظه‌هاى حساس وارزنده زندگى او شمرده مى‌شود. شخصیت کودک در این سن، همچون برگ سفیدى، آماده پذیرش هر شکلى است که بر آن نقش مى‌شود; واین فصل از عمر، براى مربیان وآموزگاران، بهترین فرصت است که روحیات پاک وفضایل اخلاق کودک را که دست آفرینش در نهاد او به ودیعت نهاده است پرورش دهند واو را با اصول انسانى وارزشهاى اخلاقى وراه ورسم زندگى سعادتمندانه آشنا سازند.
پیامبر عالیقدر اسلام، به همین هدف عالى، تربیت‌حضرت على -علیه السلام را پس از تولد او به عهده گرفت. هنگامى که مادر حضرت على -علیه السلام نوزاد را خدمت پیامبر آورد با علاقه شدید آن حضرت نسبت‌به کودک روبرو شد. پیامبر از وى خواست که گهواره حضرت على را در کنار رختخواب او قرار دهد از این جهت، زندگانى امام از روزهاى نخست‌با لطف خاص پیامبر توام شد. نه تنها پیامبر گهواره حضرت على را در موقع خواب حرکت مى‌داد، بلکه در مواقعى از روز بدن او را مى‌شست وشیر در کام او مى‌ریخت، ودر موقع بیدارى با او با کمال ملاطفت‌سخن مى‌گفت.گاهى او را به سینه مى‌فشرد ومى‌گفت:
این کودک برادر من است ودر آینده ولى ویاور ووصى وهمسر دختر من خواهد بود.
به سبب علاقه‌اى که به حضرت على داشت هیچ گاه از او جدا نمى‌شد وهر موقع از مکه براى عبادت به خارج شهر مى‌رفت‌حضرت على -علیه السلام را همچون برادر کوچک یا فرزند دلبندى همراه خود مى‌برد. (2)
هدف از این مراقبتها این بود که دومین ضلع مثلث‌شخصیت‌حضرت على -علیه السلام، که همان تربیت است، به وسیله او شکل گیرد وهیچ کس جز پیامبر در این شکل گیرى مؤثر نباشد.
امیر مؤمنان در سخنان خود خدمات ارزنده پیامبر صلى الله علیه و آله و سلم را یاد کرده، مى‌فرماید:
و قد علمتم موضعی من رسول الله صلى الله علیه و آله و سلم بالقرابه القریبه والمنزله الخصیصه، وضعنی فی حجره و انا ولد یضمنی الى صدره و یکنفنی فی فراشه و یمسنی جسده و یشمنی عرفه و کان یمضغ الشی‌ء ثم یلقمنیه. (3)
شمااى یاران پیامبر، از خویشاوندى نزدیک من با رسول خدا ومقام (احترام)مخصوصى که نزد آن حضرت داشتم کاملا آگاه هستید ومى‌دانید که من در آغوش پر مهر او بزرگ شده ام; هنگامى که نوزاد بودم مرا به سینه خود مى‌گرفت ودر کنار بستر خود از من حمایت مى‌کرد ودست‌بر بدن من مى‌مالید، ومن بوى خوش او را استشمام مى‌کردم، و او غذا در دهان من مى‌گذاشت.
پى‌نوشت‌ها:
1- برخى مانند ابن خشاب در کتاب موالید الائمه مجموع عمر على -علیه السلام را شصت وپنج ومقدار عمر آن حضرت را پیش از بعثت دوازده سال دانسته است. به کتاب کشف الغمه نگارش مورخ معروف على بن عیسى اربلى(متوفاى سال693ه.ق) ج1، ص 65 مراجعه شود.
2- کشف الغمه، ج1، ص90.
3- نهج البلاغه عبده، ج2، ص182، خطبه قاصعه.
