نویسنده:فخری السادات خلیفه‌سلطانی

یکی از مهم‌ترین مهارت‌هایی که می‌تواند درباره روان‌شناسی افراد به ما اطلاعات باارزشی بدهد، ارتباطات غیرکلامی است. واقعیت این است که ما ایرانیان از این مهارت کمتر برخورداریم و نمی‌توانیم از حالت‌های غیرکلامی افراد، افکار آنها را بخوانیم. این مقدمه‌ای بود تا شما را با 3 حالت غیرکلامی دست آشنا کنیم…

1- دست به سینه کامل

اگر کسی قرص و محکم دست به سینه شود و دستانش را هم مشت کرده باشد، نشان می‌دهد نظری خصمانه و همراه با لج‌بازی دارد. این حرکات اغلب با دندان به هم فشردن و برافروخته شدن چهره همراه است. در این حالت ممکن است بلافاصله حمله‌ای کلامی یا فیزیکی اتفاق بیفتد. اگر دلیل دشمنی معلوم نشود، باید با حرکات تواضع‌آمیز و باکف دستان گشوده سعی کرد، دلیل آن را از فرد بیرون کشید.این مجموعه حرکات از عصبانیت ایجاد می‌شود.

2- محکم گرفتن بازوها

دراین حالت دست روی سینه به حالت ضربدر است و هر دست بازوی مقابل را گرفته است. دست‌ها از هر تلاشی جلوگیری می‌کنند و مانع از رها شدن بازوان و بدن می‌شوند. گاهی بازوها چنان تحت فشار قرار می‌گیرند که گردش خون در آن ناحیه مختل می‌شود و رنگ انگشت و بند انگشتان سفید می‌گردد. این رفتار معمولا در اتاق انتظار دکتر و دندانپزشکان دیده می‌شود، به علاوه افرادی که برای اولین‌بار با هواپیما پرواز می‌کنند و منتظر بلند شدن هواپیما هستند، دیده می‌شود. این رفتار به دلیل احساسات منفی و هیجان ایجاد می‌شود. وضعیت فرد تعیین می‌کند که دست به سینه بشود و یا اصلا چگونه این کار را بکند. افراد با اعتماد به نفس می‌توانند به افرادی که تازه با آنها آشنا شده‌اند، احساس برتری خود را نشان دهند. به این ترتیب که دست به سینه نشوند. فرض کنید مدیر عامل یک شرکت بزرگ در گردهمایی اعضا، چند همکار جدید را معرفی می‌کند. او به آنها با دست سلطه‌جو دست می‌دهد و خوشامد می‌گوید و با آنها در فاصله حریم اجتماعی قرار می‌گیرد، بازوانش را شل می‌کند یا انگشتانش را پشت کمرش درهم گره می‌کند. یا یک دستش را در جیب شلوارش می‌کند. او به ندرت دست به سینه می‌ایستد که نشان از ناآرامی دارد. در حالی که کارمندان جدید بعد از دست دادن با مدیر، دستانشان را به طور کامل یا تقریبا روی سینه چلیپا می‌کنند زیرا آنها در حضور مدیر عالی رتبه خود احساس ناراحتی می‌کنند چون هر دو به طرف مقابل وضعیت روحی خود را نشان می‌دهند. اما اگر مدیر عامل با یک جوان جاه‌طلب و موفق روبه‌رو شود که اعتماد به نفس زیادی دارد و احتمالا خود را همپایه او نیز می‌انگارد، چه اتفاقی می‌افتد؟
هر دو با دست سلطه‌جویانه به هم دست می‌دهند و بعد به احتمال زیاد مرد جوان دست به سینه می‌شود و شست‌های خود را رو به بالا نگه می‌دارد. به این ترتیب با شست رو به بالا اعتماد به نفس خود را نشان می‌دهد، در حالی که در همان حال با دست‌های روی سینه از خود محافظت می‌کند. فروشندگان باید بفهمند چرا مشتری چنین حرکتی می‌کند تا بتوانند قضاوت کنند که آیا کار خود را درست انجام داده‌اند یا خیر. وقتی حرکت شست رو به بالا در پایان معامله انجام می‌شود و با دیگر حرکات مثبت همراه می‌گردد، فروشنده می‌تواند معرفی کالای خود را به پایان ببرد و درخواست امضای قرارداد کند. اما اگر خریدار در پایان مذاکره تجاری با چهره بی‌حرکت و خشک و با مشت گره کرده دست به سینه بنشیند، بهتر است در این حالت فروشنده تقاضای دریافت سفارش نکند، وگرنه برایش گران تمام می‌شود. به جای این کار باید هر چه سریع‌تر بهترین دلایل خود را تکرار کند و پرسش‌هایی را مطرح کند تا دلیل امتناع مشتری را از زیر زبانش بیرون بکشد چون وقتی کلمه‌ «نه» یک بار از دهان مشتری خارج شد، دیگر به سختی می‌شود عقیده او را تغییر داد. وقتی بتوان زبان بدن را خواند، می‌شود تصمیمات منفی را قبل از آنکه به زبان بیایند، تشخیص داد و به این ترتیب فرصت خود را یک بار دیگر امتحان کرد. کسانی که اسلحه گرم و یا جلیقه ضد گلوله می‌پوشند، به ندرت از حرکات دفاعی همچون دست به سینه استفاده می‌کنند چراکه با اسلحه و جلیقه ضد گلوله به اندازه کافی احساس امنیت می‌کنند. به عنوان مثال افراد پلیس که اسلحه حمل می‌کنند به ندرت دست به سینه می‌شوند. جدا از زمانی که نگهبانی می‌دهند که در این حالت هم دستانشان مشت کرده است تا کاملا واضح نشان دهند که هیچ کس جرات ندارد از کنار آنها رد شود.

3- دست به سینه ناقص

دست به سینه کامل، حرکتی است که اغلب قابل تشخیص است. با این حرکت به دیگران نشان می‌دهیم که نگرانیم. به همین خاطر گاهی انواع زیرکانه آن را به کار می‌بریم. دست به سینه ناقص: در این حالت یک دست جلوی بدن قرار می‌گیرد و دست دیگر را لمس می‌کند یا می‌گیرد و به این ترتیب مانع ایجاد می‌شود. این حرکت را می‌توان اغلب در کسانی مشاهده کرد که در میان افرادی غریبه قرار دارند یا احساس ناامنی می‌کنند. طریقه دیگر این مانع ناقص به این صورت است که یک دست، دست دیگر را تقریبا می‌گیرد. افرادی که برای گرفتن جایزه جلوی عده‌ای می‌ایستند و یا می‌خواهند سخنرانی کنند، اغلب از این حرکت استفاده می‌کنند. دزموند موریس معتقد است این حرکت تداعی احساس امنیتی است که در دوران کودکی تجربه کرده‌ایم، زمانی که والدین هنگام خطر دستمان را می‌گرفتند.
منبع: www. salamat ,c0m