نویسنده: ناصرالدین انصاری قمی
فعالیت پژوهشی و فرهنگی درقلمرو زندگی معصومین (علیهم السلام) یکی از افتخارات نویسندگانو محققان امت اسلامی است. گرچه ابعاد و اعماق زندگی رهبران الهی گستردهتر وعمیقتر از آن است که بتوان به تمام آن راه یافت. مقاله حاضر فهرستی از کتبعربی، فارسی، اردو و ترکی اعم از موجود ومفقود که تاکنون د رزمینه زندگیهفتمین خورشید امامت تدوین شده به خوانندگان گرامی تقدیم میدارد.
با این آرزو که کارهایی عمیقتر و با قالبهای جذابتر درباره پیشوایان بزرگبشریتبه دنیای اسلام تقدیم شود.
«ماهنامه کوثر»
الف) کتابهای چاپی عربی
1-آثار و برکات الامام الکاظم (علیه السلام) فی دارالدنیا سید هاشم ناجی موسویجزایری قم، بینا، 1418 ق /1376 ش.
2-احسن التراجم لاصحاب الامام موسی الکاظم(علیه السلام) عبدالحسین شبستری، مشهد، کنگرهجهانی امام رضا (علیه السلام) ،1409 و 1410 ق،وزیری ، 2 ج،437469 ص.
3-الامام السابع الامام الکاظم علیهالسلام گروه نویسندگان ، ترجمه محمد عبدالمنعم خاقانی، چاپ مکرر، قم، موسسه در راه حق، 1372 ش /1413ق ، رقعی، 50 ص ،(این کتاب فارسی بوده و به عربی ، اردو و آذری ترجمه شده است).
4-الامام السابع من ائمه اهل البیت علیهم السلام محمد حسن قبیسی عاملی، بیروت،بینا،1403 ق /1983 م، وزیری، 76ص (از سری الحلقات الذهبیه 20).
5-الامام الکاظم(علیه السلام) شیخ عفیف نابلسی، بیروت ، الدار الاسلامیه ، 1412ق.
6-الامام الکاظم(علیه السلام) گروه نویسندگان تهران، موسسهالبلاغ ، 1405 ق، جیبی،126 ص(این کتاب به فارسی ترجمه شده است.)
7-الامام الکاظم(علیه السلام) گروه نویسندگان ، بیروت، دارالزهراء، 1412 ق (از سری حیاهالرسول واهل بیته المجاهدین)
8-الامام الکاظم(علیه السلام) فی الشعرالعربی اسماعیل خفاف، مشهد، کنگره جهانیامامرضا(ع)،1373، وزیری ، 350 ص (دراین کتاب، اشعار شعرای عرب متقدمان، متاخرانو معاصران همراه با زندگی آنها، پیرامون امام کاظم گرد آمده است).
9-الامام الکاظم(علیه السلام) قدوه و اسوه سید محمد تقی مدرس ، تهران، المرکز الثقافیالاسلامی، 1365 ش / 1985 م، رقعی، 96 ص، (این کتاب به فارسی ترجمه شده است).
10-لامام الکاظم(علیه السلام) علی محمد علی دخیل، بیروت، دارالتراث الاسلامی، 1394 ق،جیبی، 160ص.
11-الامام الکاظم(علیه السلام) گروه نویسندگان ، قم، موسسه الامام الحسین (علیه السلام) ، 1371 ش/1413 ق، رقعی ، 31ص.
12-الامام موسی الکاظم(علیه السلام) سید مهدی آیت اللهی، ترجمه کمال السید، قم، انتشاراتانصاریان، 1374، وزیری ،36 ص (مصور، ویژه نوجوانان) از سری مع المعصومین (اینکتاب فارسی بوده و به عربی، انگلیسی، ترکی، فرانسوی و تاجیکی ترجمه شده است).
13-الامام الکاظم(علیه السلام) میرابوالفتح دعوتی،ترجمه گروه مترجمان، بیروت،الدارالاسلامیه، 1412 ق، وزیری، 31 ص (مصور، ویژه نوجوانان) از سری القادهالابرار9).
14-الامام موسی جعفر(علیه السلام) استاد شهید مرتضی مطهری (13991338ق)، ترجمه جعفرصادق الخلیلی، تهران، بنیاد بعثت، 1405 ق/1363 ش، رقعی، 10 ص (از سری محاضراتفی الدین والاجتماع 10)
15-الامام موسی بن جعفر الکاظم علیهالسلام سید عبد الودود امین، مراجعه وتقدیم: شیخ عفیف نابلسی، کویت، دارالتوجیه الاسلامی، 1400ق (از سری الائمهالاثناعشر، بطوله و جهاد7)
16-امامان موسی الکاظم و علی الرضا (علیه السلام) شیخ احمدمغنیه، بیروت، مکتبه العرفان، بیتا،رقعی،159 ص (این کتاب به فارسی ترجمهشده است).
17-امثال و حکم الامام الکاظم و کلماته المختاره محمد غروی، مشهد، کنگره جهانیامام رضا (ع)، 1370، ج 1، وزیری ، 771 ص.
18-بحارالانوارالجامعه لدرر اخبار الائمه الاطهار (ج48) علامه بزرگوار مولی محمدباقر مجلسی (1037 1110ق)، تهران، انتشارات اسلامیه، بیتا، وزیری ، 330 ص (اینکتاب به فارسی ترجمه شده است).
19-تاریخ الامامین الکاظمین (علیه السلام) شیخ جعفر نقدی (1303 1370 ق) بغداد، المطبعهالعربیه،1369 ق، رقعی ،123 ص.
20 تاملات فی آفاق الامام موسی الکاظم (علیه السلام) سید محمد حسین فضلالله ، بیروت،دارالتعارف للمطبوعات، 1414 ق، وزیری،96 ص.
21-الثائر والسجن (دراسه فی حیاه الامام الکاظم (علیه السلام) ) حسن موسی الصفار، تهران، دارالبصائر، 1405 ق /1363 ش، رقعی ،136 ص.
22-جزاء اعلاء الامام الکاظم علیهالسلام سید هاشم ناجی موسوی جزایری، قم، بینا،1417ق / 1375ش ، وزیری، 158ص.
23-حیاه الامام موسی بن جعفر علیهالسلام دراسه و تحلیل باقر شریف قریشی، نجف،مطبعه الاداب ، بیتا، وزیری، 2 ج ، 576500 ص (این کتاب به فارسی ترجمه شده است و یکی از بهترین کتابها دربارهامام(علیه السلام) به شمار میرود.)
24-ذکری وفاه الامام موسی الکاظم علیهالسلام گروهی از روحانیون کربلا، نجف ،بیتا،1386 ق، رقعی ، 32 ص.
25-سیره الامام موسی الکاظم علیهالسلام محمد علی الیقظان، بیروت، دارالحق:،1414 ق / 1994 ن، رحلی، 74 ص ( مصور، ویژه نوجوانان) (از سری موسوعه الائمهالاثنی عشر7)
26-روائع من حیاه الامام موسی الکاظم(علیه السلام) والده السید محمد کاظم الشیرازی، قم،انتشارات اهل البیت،1416 ق / 1374 ش ، رقعی ، 144 ص ( در این کتاب از زندگی،امامت، فضائل، معجزات، اصحاب، مناظرات، زندان، شهادت و سخنان و مواعظ حضرت بحثشده است).
27-شرح قصیده لامیه در مدح امام کاظم (علیه السلام) سروده عبد الباقی عمری افندی (12871204ق)، شارح: سید کاظم حسینی رشتی ( م1259ق) ، تهران، ، 1270 ق، وزیری،207ص (سنگی).
رک: الذریعه ج 14، ص43.
28-الصحیفه الکاظمیه: ادعیه الامام ابی ابراهیم موسی بن جعفر(ع» سید محمد رضاغیاثی کرمانی ، قم، انتشارات انصاریان،1376 ش، 1418ق، رقعی، 152 ص.
29-طب الامام موسی الکاظم علیهالسلام دراسه مقارنه و تحلیل شاکر شیع، مشهد ،کنگره جهانی امام رضا (علیه السلام) ، 1411 ق، وزیری، 482 ص (در این کتاب، روایات امامکاظم پیرامون علم طب گردآوری و با طب یونانی قدیم مقایسه شده است) .
30- طب الامام موسی الکاظم عبد الحسین جواهری، قم، کتابفروشی براتی، 1410ق،وزیری،96 ص.
31-عوالم العلوم و المعارف والاحوال من الآیات والاخبار والاقوال (ج 21) علامهشیخ عبدالله بن نورالله بحرانی اصفهانی (شاگرد علامه مجلسی) ، مقدمه و استدراک:
سید محمد باقر موحد ابطحی اصفهانی، قم ، موسسه الامام المهدی،1409 ق، وزیری،560 ص. (این کتاب به فارسی ترجمه شده و مخطوط است).
32-علی الجسر ببغداد کمال السید، قم، انتشارات انصاریان، 1418 ق /1376 ش،رقعی،296 ص (ویژه نوجوانان).
33-مجموعه الاثار گروه نویسندگان، مشهد، سومین کنگره جهانی امام رضا (علیه السلام) ،1412 ق، وزیری ، 2 ج، 363342 ص.
برخی از عناوین مقالات آن عبارت است از:
1-الامامه عند الامام الکاظم علیهالسلام.
ابوزهراء.
2-القواعد الفقهیه فی الاحادیث الکاظمیه (علیه السلام) سید محمد خامنهای
3-القواعد الاصولیه فی ضوء الروایات المرویه عن الامام الکاظم (علیه السلام) محمد مؤمن.
4-موقف الامام الکاظم (علیه السلام) امام فقهاء اهل السنه.
ابوطالب تجلیل.
الطب و الکیمیاء عند الامام الکاظم (ع).
سعدالدین قاسمی.
العباسیون فی مواجهه المدالفکری فی عهد الامام الکاظم (علیه السلام) سید جعفر مرتضیعاملی.
معالم الحیاه السیاسیه للامام موسی الکاظم(ع).
عبد الحلیم الرهیمی.
دور الامام الکاظم (علیه السلام) فی الحیاه الاسلامیه عادل ادیب.
ام الامام الکاظم (علیه السلام) و زوجاته و بناته محمد الحسون.
عظمه الامام الکاظم (علیه السلام) عفیف نابلسی.
الامام موسی الکاظم فیما عرفت نعمان ماشیا.
مسائل علی بن جعفر و مستدرکاتها (عن اخیه موسی بن جعفر علیهالسلام) تحقیق:
موسسه آل البیت علیهم السلام لاحیاء التراث، مقدمه: سید محمد رضا حسینی جلالی،مشهد، کنگره جهانی امام رضا (ع)1409 ق، وزیری ،456 ص ( 100 ص مقدمه254+102 ص مصادر)
مسند الامام الکاظم موسی بن جعفر(علیه السلام) شیخ عزیزالله عطاردی قوچانی، مشهد،کنگره جهانی امام رضا (علیه السلام) ،1367 ش /1409 ق، وزیری،3 ج، 1760 ص، جلد اول(513 ص)، جلد دوم (627 ص)، جلد سوم (619ص).
مسند الامام موسی بن جعفرعلیهالسلام ابو عمران موسی بن ابراهیم مروزی (م299 ق)، مقدمه و تحقیق: سیدمحمد حسینحسینی جلالی، تهران، چاپ بهمن 1352 ، وزیری،43 ص.
مسند علی بن سویدالسائی شیخ فاضل مالکی، مشهد، کنگره جهانی امام رضا (علیه السلام) ،1411 ق، وزیری، 450 ص، (در این کتاب، مرویات علی بن سوید سائی از امام کاظم،به ویژه، نامه مهم و ارزنده حضرت بدو و بحثهای دیگر، جمع و تدوین شده است).
المنهج التربوی عند الامام الکاظم(علیه السلام) سید محمد بحرالعلوم، بیروت،دارالزهراء، 1412 ق، رقعی، 60 ص.
وفاه الامام موسی جعفر علیهالسلام شیخ حسین بلادی بحرانی (م1387 ق)، نجف،مکتبه الحیدریه، 1364 ق.
وفاه الامام موسی الکاظم علیهالسلام شیخ احمد بن صالح آل طعان ستری قطیفیبحرانی (1251 1315 ق)، نجف 1372 ق، رقعی ، 52 ص.
وفاه الامام موسی الکاظم علیهالسلام سید علی بن حسین هاشمی خطیب، نجف، مطبعهالحیدریه، 1371 ق / 1951 م، رقعی، 80 ص.
ولاده امام موسی کاظم سید محمد حسین طالقانی، نجف، دارالمعارف،1967 م/1388 ق، رقعی ، 24 ص.
کتابهای خطی عربی
الامام السابع موسی بن جعفر علیهالسلام سید عبدالمطلب حیدری کاظمی(1325 1401 ق). رک: مجله الموسم، ش 24 ، ص 464 .
کتاب اخبار موسی بن جعفر علیهالسلام ابواحمد عبد العزیز بن یحیی بن احمد بنعیسی جلودی ازدی بصری (م 332 ق) .
رک: رجال النجاشی ج 2 ، ص59 .
جفرامام کاظم(علیه السلام) (نسخه خطی آن در کتابخانه امام جمعه در زنجان موجود است).
رک: دلیل المخطوطات ج 1 ، ص 185.
حضرت موسی الکاظم علیهالسلام شیخ محمد حسن نجفی کاشانی (13861333 ق).
رک: مجله الموسم، ش 24 ، ص293.
رساله فی تحقیق ان الامامه بعد الامام الصادق لابنه الامام موسی بن جعفر.
سید ناصربن هاشم آل سید سلمان موسوی (م 1358 ق).
رک: مجله الموسم، ج3، ش9 و 10 ، ص409.
حیاه الامام الکاظم (علیه السلام) مولف نسخه خطی آن در کتابخانه آیت الله حکیم (نجف)به ش147 در 14 ورق ضمن مخطوطات شیخ محمد رشتی موجود است).
رک: فهرس مخطوطات الشیخ محمد الرشتی ، ص 162.
حیاه الامام الکاظم(علیه السلام) سید محمد حسینی شیرازی.
رک: العراق بین الماضی و الحاضر و المستقبل ، ص 628.
ذراری الامام الکاظم (علیه السلام) اسماعیل الخفاف.
ذکر من روی عن موسی بن جعفر (علیهماالسلام) شیخ صدوق: ابوجعفر محمد بن علیبن حسین بن موسی بن بابویه قمی (ح306 381 ق).
رک: رجال النجاشی ، ج 2 ، ص 314کتاب زهد ابی ابراهیم موسی بن جعفر(علیه السلام) شیخ صدوق (م 381 ق).
رک: رجال النجاشی ، ج 2 ، ص 314.
سفن النجاه (ج9) شیخ غلامحسین نجفی نجفآبادی (13491300 ق) او برای هریک از معصومین (علیهمالسلام) کتابی مستقل نگاشته و جلد نهم آن به زندگی امامکاظم (علیه السلام) اختصاص دارد.
رک: الذریعه ، ج 12 ، ص 192 ; نقباء البشر ، ج 4 ، ص1423.
شرح خطبه (شرح قصیده عمری) ناظم: عبدالباقی افندی عمری (12871204 ق)،شارح قصیده: سید کاظم حسینی رشتی (م1259 ق)، شارح خطبه: زینالعابدین خانکرمانی (م 1360 ق) (نسخه خطی آن به ش 4994 در کتابخانه آیتالله مرعشی در 118ورقه موجود است) رک: فهرست کتابخانه مرعشی ، ج13 ، ص187.
الشجره الطیبه فی الارض المخصبه علامه سید رضا موسوی غریفی صائغ (13391296 ق) (این کتاب پیرامون نسب امام کاظم (علیه السلام) و اعقاب آن حضرت از ابراهیممجاب است.
رک: الذریعه ، ج13 ، ص 34 .
کلمه الامام موسی الکاظم علیهالسلام شهید سید حسن حسینی شیرازی (1354 1400ق) رک: العراق بین الماضی و الحاضر و المستقبل ، ص677.
لجج الحقایق فی تواریخ الحجج علی الخلایق (ج9) حاج ملا احمد یزدی مشهدی (مح 1310 ق) (او برای هر یک از اهلبیت عصمت و طهارت کتابی جداگانه نوشته است)رک: الذریعه ، ج 18 ، ص296 ; نقباء البشر ، ج 1 ، ص96 .
مدح الامامین الجوادین (علیهما السلام) شیخ جابر بن عبدالحسین کاظمی (13121222 ق).
رک: معارف الرجال ، ج 1 ، ص149 .
مسائل عن ابی الحسن موسی علیهالسلام ابومحمد صفوان بن یحیی بیاع صابری ،مولی بجیله (م 210 ق). رک: هرستشیخ طوسی ، ص83المسائل و الاجوبه عند الامام الکاظم(علیه السلام) اسماعیل الخفاف.
مسائل موسی بن جعفر (علیهماالسلام) عبدالله بن محمد اهوازی رک: رجالالنجاشی ، ج 2 ، ص 32.
مسائل موسی بن جعفر (علیهماالسلام) ابوالحسن علی بن یقطین بن موسی کوفیبغدادی (124 182 ق).
رک: رجال النجاشی ، ج 2 ، ص107.
مسائل ابوالحسن موسی بن جعفر (علیهماالسلام) محمد بن رخجی.
رک: الذریعه ، ج 20 ، ص 365.
مسائل موسی بن جعفر(علیه السلام) ابومحمد یونس بن عبدالرحمن مولی آل یقطین.
رک: فهرستشیخ طوسی ، ص 181.
مکاتیب الامام الکاظم علیهالسلام علی احمدی میانجی (این کتاب آماده چاپ است).
مسند موسی بن جعفر (علیهماالسلام) ابوبکر محمد بن عبدالله بن ابراهیم بنعبدویه شافعی بغدادی (260 354 ق) (نسخه خطی آن در مجموعه ش 34 کتابخانهظاهریه دمشق، در 14 ورق موجود است).
رک: تاریخ التراث العربی ، ج 1 ، ص 384.
نسخه موسی بن جعفر علیهالسلام ابومحمد علی بن حمزه بن حسن بن عبیدالله بنعباس بن علی بن ابیطالب(علیه السلام) رک: رجال نجاشی ، ج 2 ، ص107.
نسخه موسی بن جعفر علیهالسلام محمد بن ثابتبن شریح صائغ انباری.
رک: رجال نجاشی ، ج 2 ، ص276.
نسخه موسی بن جعفر علیهالسلام محمد (صاحب امام کاظم) بن زرقان بن حباب(صاحب امام صادق علیهالسلام) رک: رجال نجاشی ، ج 2 ، ص277.
نسخه موسی بن جعفر علیهالسلام محمد بن فضیل بن کثیر صیرفی ازدی (ابوجعفرارزق) رک: رجال نجاشی ، ج 2 ، ص 272.
وفاه الامام الکاظم(علیه السلام) شیخ عبدالمحسن بن محمد بن مبارک لویمی احسائی (م1245 ق).
رک: مجله الموسم ، ج3 ، ش9 و 10 ، ص 424.
ب) کتابهای چاپی فارسی
امام موسی بن جعفر (علیه السلام) اسطوره مبارزه و قهرمانمقاومت و پایداری عبدالرحیم عقیقی بخشایشی، قم ، انتشارات نوید اسلام، بیتا،رقعی،286 ص.
امام موسی کاظم(علیه السلام) مصطفی زمانی (1356 1411 ق)، قم ، بنیاد فرهنگی اسلام،1370، رقعی،147 ص.
امام موسی کاظم(علیه السلام) گروه کودکان و نوجوانان، بازنویسی: مهدی رحیمی، چاپدوم، تهران، بنیاد بعثت، 1374، رقعی، 92 ص.
امام موسی کاظم (علیه السلام) سید کاظم ارفع، تهران، موسسه انتشاراتی فیض کاشانی،1370، رقعی،67 ص (از سری سیره عملی اهلبیت9)
بدایع الانوار فی احوال سابع الائمه الاطهار میرزا سید مهدی حسینی وکیل(ملقب به بدایعنگار) (م1279 ق)، چاپ تهران،1306 ق، وزیری، 341 ص (چاپ سنگی).
بر امام صادق و امام کاظم (علیه السلام) چه گذشت؟
سید محمد حسن موسوی کاشانی، قم [انتشارات زاهدی]،1373 ش / 415 ق، وزیری،223ص.
پرواز در زنجیر، داستان زندگی امام کاظم(علیه السلام) رضا شیرازی، تهران ، انتشاراتپیام آزادی، 1372 ، رقعی، 125 ص (مصور ، ویژه نوجوانان).
پیشوای آزاده، امام کاظم (علیه السلام) مهدی پیشوایی، قم، انتشارات توحید، بیتا،رقعی، 242 ص.
پیشوای هفتم، حضرت موسی بن جعفر(علیه السلام) گروه نویسندگان، چاپ مکرر، قم، موسسهدر راه حق، 1372، رقعی 52 ص، (این کتاب به عربی، ترکی و اردو ترجمه شده است).
تحفه الموسویه (قصیدهای در مدح امام کاظم(ع» ناظم: محمد رضا شیرازیحایری، نجف، 1342 ق،16 ص.
تحلیلی از اوضاع زمانی امام موسی (علیه السلام) علی گلزاده غفوری، تهران، انتشاراتپرتو، بیتا، رقعی،116 ص.
تحلیلی از زندگانی امام کاظم علیهالسلام باقر شریف قرشی، ترجمه محمد رضاعطایی، مشهد، کنگره جهانی امام رضا (ع)، 368، وزیری، 2 ج، 680585 ص.
ترجمه جلد 48 بحارالانوار (زندگانی امام موسی کاظم «ع») علامه ملا محمدباقر مجلسی (1037 1110 ق) ، ترجمه موسی خسروی، تهران،انتشاراتاسلامیه،1396ق،وزیری،300ص.
تعالیم امام هفتم(علیه السلام) به زبان دعا و حدیثشیخ حسن کافی (م 1415 ق)، تهران،سازمان تبلیغات اسلامی در شرکت دخانیات، 1372، رقعی، 254 ص.
جامع الانساب: در احوال اولاد و احفاد امام موسی کاظم(علیه السلام) سید محمد علیروضاتی اصفهانی، اصفهان، 1335.
چهل حدیث در فضایل و کلمات امام موسی کاظم(علیه السلام) تدوین: موسسه نشر حدیثاهلالبیت علیهمالسلام و خانه کتاب ایران، تهران، انتشارات وزرات فرهنگ و ارشاداسلامی،1416 ق / 1374 ش، پالتویی، 70 ص.
حضرت امام موسی کاظم (علیه السلام) [میر ابوالفتح دعوتی]، قم، انتشارات شفق، بیتا،وزیری، 32 ص (مصور، ویژه نوجوانان) (این کتاب به عربی ترجمه شده است.)حضرت امام موسی کاظم علیهالسلام سید مهدی آیتاللهی (دادور)، قم، انتشاراتجهانآرا، 1362، وزیری،36 ص (مصور، ویژه نوجوانان) (این کتاب به عربی، اردو،ترکی،انگلیسی و فرانسه ترجمه شده است).
حضرت امام موسی کاظم در شکنجهگاه عبدالامیر فولادزاده، تهران، انتشاراتاعلمی،1359، وزیری، 32 ص (مصور، ویژه نوجوانان).
حضرت موسی کاظم(علیه السلام) فضل الله کمپانی (م 1414 ق)، تهران، انتشارات مفید،1360، وزیری، 280 ص.
داستانهای زندگی از حضرت امام موسی بن جعفر(علیه السلام) سید رضا تقوی دامغانی،تهران، سازمان تبلیغات اسلامی،1409 ق/ 1368 ش، پالتویی،133 ص.
رهبر والاگهر حضرت موسی بن جعفر (علیه السلام) مولف تهران، صندوق پسانداز بانک ملیایران، بیتا، وزیری،16 ص.
زندگانی امام هفتم، حضرت امام کاظم (علیه السلام) نوشته هیئت تحریریه موسسه در راهحق، سادهنویسی: دفتر تحقیق و تالیف کتب درسی، چاپ سوم، تهران، سازمان نهضتسوادآموزی، 1375، رقعی،37 ص.
زندگانی امام موسی کاظم علیهالسلام اکبر نواب شیرازی، شیراز، رقعی، 200 ص.
زندگانی حضرت امام موسی کاظم عماد الدین حسین اصفهانی (عمادزاده) (14101325 ق) ، تهران، شرکتسهامی طبع کتاب، 1381ق،وزیری،2ج،472455ص.
زندگانی حضرت موسی بن جعفر(علیه السلام) ابوالقاسم سحاب (1376 ق)، تهران، بینا، 1370ق، رقعی، 192 ص.
زندگی حضرت موسی بن جعفر(علیه السلام) هاشم معروف حسنی، ترجمه عباس خاتمی، تهراندبیرستان موسی بن جعفر (ع)، 1412 ق/1370 ش، رقعی،56 ص.
ستارگان درخشان (ج9) محمد جواد نجفی، چاپ پنجم، تهران، انتشارات اسلامیه،1370، جیبی، 224 ص، (همراه با زندگی حضرت سید میر محمد مدفون در شیراز)سخنان بابالحوائجحضرت موسی بن جعفر(علیه السلام) مولف تهران، انتشارات عالمشاه،1342، رقعی،66 ص.
سخنان حضرت موسی بن جعفر(علیه السلام) سید محمد تقی حکیم، تهران، دفتر نشر فرهنگاسلامی، 1371، رقعی،196 ص.
سرچشمههای نور (حضرت امام کاظم) گروه نویسندگان موسسه البلاغ، ترجمه واحدتدوین و ترجمه، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی،1367، جیبی.
سیری در زندگانی امام هفتم سید عبدالرسول حجازی، تهران، کانون انتشار،351، رقعی،316 ص.
شجره طیبه (در احوال امام کاظم و فرزندان آن حضرت) میرزا محمد علی خاننواب الدوله، فرخآباد، هند، 1314 ق /1896 م.
رک: ادبیات فارسی بر مبنای تالیف استوری، ج 2، ص 1030.
شخصیتحضرت رضا و موسی الکاظم (علیه السلام) احمد مغنیه، ترجمه سید جعفر غضبان،تهران، انتشارات اردیبهشت، 1338، رقعی، 200ص.
صحیفه الکاظمیه ترجمه و تالیف: غلامرضا اکبری، مشهد، کنگره جهانی امام رضا(ع)،1373 وزیری،423 ص، (در این کتاب دعاها و مناجاتهای امام کاظم جمع وترجمه گردیده است).
عزیز سرخ جسر (نگاهوارهای به شهادت امام موسی (ع» سینا واحد، تهران،انتشارات الهام، 1375 ش / 1398 ق، رقعی، 28 ص.
فرهنگ فرزانگی (پیام امام کاظم (علیه السلام) به هشام بن حکم درباره خرد و خردورزی)م. ناصر، تهران، انتشارات دارالحدیث، 1375، رقعی،87 ص.
الکاظم (علیه السلام) میرزا مهدی لکهنوی، کراچی، بینا،1386 ق، رقعی، 48 ص.
کتابنامه امام کاظم(علیه السلام) ناصر الدین انصاری قمی، مشهد، کنگره جهانی امام رضا(ع)، 1370 ش / 1412 ق، رقعی، 190 ص، (در این کتاب نوشتارهایی که پیرامون امامکاظم است در بخش اول معرفی شده و کتابهایی که بخشی از آنها درباره حضرت است دربخش دوم و در آخرین فصل کتابهای دانشمندان اهل سنت درباره ائمه اطهارعلیهمالسلام معرفی شده است.)مجموعه آثار سومین کنگره جهانی حضرت رضا(علیه السلام) گروه نویسندگان، مشهد، کنگره346 ص.
امام رضا (ع)، 1370 ش / 1412 ق، وزیری، 2 ج، 370برخی از عناوین مقالات آن عبارتند از:
1- پیام رهبر معظم انقلاب اسلامی. حضرت آیتالله خامنهای.
2- علم از دیدگاه حضرت موسی بن جعفر(ع).
ابراهیم امینی.
3- نمونهای از اصول کلی عقلی و اعتقادی مستفاد از روایات امام کاظمعلیهالسلام سید محسن خرازی
4- عقل و کاربرد و اثرهای مترتب بر آن در گفتارامام هفتم(ع).
سید جعفر شهیدی.
5- عنایت موسی بن جعفر علیهماالسلام به براهین عقلی زین العابدین قربانی.
6- شرح حدیثی از امام هفتم علیهالسلام محمد تقی فلسفی.
7- شخصیت عرفانی حضرت موسی بن جعفر(علیه السلام) محمد رضا امینزاده
8- فلسفه احکام از دیدگاه امام کاظم (علیه السلام) محمود ذبیحی
9- اوضاع تاریخی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی معاصر امام موسی کاظم(ع)علی اکبر ولایتی
10- چند نکته تربیتی از گفتار امام موسی کاظم(ع). علی شریعتمداری
11- سیره امام موسی بن جعفر در برخورد با دوستانو دشمنان.سید هاشم رسولیمحلاتی
12- سیره امام موسی بن جعفر علیهالسلام سید رضا تقوی دامغانی
13- امام موسی کاظم(علیه السلام) و حدیث تصوف حامد الگار 14 اولاد و برادرانامام کاظم علیهالسلام عزیزالله عطاردی
15- قصیده رثائیه در نبش قبر حضرت امام موسی بن جعفر (علیه السلام) و معرفی گوینده آن.مهدی محقق
16- چهل حدیث از امام کاظم (علیه السلام) سید جعفر شهیدی
17- مهدی موعود (عج) در کلام امام موسی کاظم (علیه السلام) سید ابراهیم سید علوی
مناقب حضرت موسی بن جعفر علیهماالسلام در شعر فارسی احمد احمدی بیرجندی،مشهد، کنگره جهانی امام رضا (علیه السلام) ، 1372، وزیری، 130 ص.
ناسخ التواریخ (زندگانی امام موسی بن جعفر (ع» عباسقلیخان بن میرزا محمدتقی خان سپهر (م 1341 ق)، تهران، کتابفروشی اسلامیه، بیتا، وزیری، 10 ج، 5000 ص(در این کتاب، شرح کامل زندگی حضرت، دعاها و احادیث و اصحاب و اوضاع سیاسی واجتماعی زمان آن حضرت آمده است).
نگاهی بر زندگی امام کاظم علیهالسلام محمد محمدی اشتهاردی، تهران، نشرمطهر، 1374، رقعی، 144 ص.
ج) کتابهای اردو
حضرت امام موسی کاظم (علیه السلام) تحریر: موسسه در راه حق، ترجمه سید احمد علی عابدی،قم، موسسه در راه حق، بیتا، رقعی، 50 ص.
حضرت امام موسی کاظم علیهالسلام سید مهدی آیتاللهی (دادور)، ترجمه گروهمترجمان، قم ، انتشارات انصاریان، 1371، وزیری،36 ص (مصور، ویژه نوجوانان)(از سری معصومین کاتعارف9)
باب الحوائجسید راحتحسین رضوی بهبکپوری (1306 1378 ق)رک: الذریعه، ج3 ، ص7.
تحفه الاعاظم فی سوانح الامام الکاظم نواب احمد حسین مذاق هندی (م 1365 ق)رک: الذریعه، ج3، ص 420 و 421.
حیاه الامام الکاظم(علیه السلام) سید ظفر حسن بن دلشاد علی آمروهی نقوی هندی، هند رک:
نقباء البشر، ج3، ص 978.
سوانح الامام موسی الکاظم سید محمد بن مصطفی موسوی کشمیری رک: الذریعه، ج12، ص 252.
العقد الناظم فی سوانح موسی الکاظم (علیه السلام) سید مطهر حسین سهارنپوی هندی (13501269 ق)، هند.
رک: الذریعه، ج 15، ص229.
العلوم الکاظمیه سید اولاد حیدر بلگرامی هندی (م 1361 ق)، هند رک: الذریعه،ج 15، ص227.
الکاظم فی احوال الامام الکاظم علیهالسلام مولوی علی جوادخان صاحب هندی،تصحیح:
سید سبط الحسن هندی (1296 1354 ق)، هند رک: الذریعه، ج17، ص243.
د) کتابهای ترکی
حضرت امام موسی کاظم (علیه السلام) سید مهدی آیتاللهی، ترجمه جواد اسلامی و محمدمجاهدی، قم، انتشارات انصاریان، 1374، وزیری،36 ص (مصور، ویژه نوجوانان).
حضرت امام موسی کاظم علیهالسلام گروه نویسندگان موسسه در راه حق، ترجمهگروه مترجمان،تهران،بنیادبعثت، 1371،رقعی،56ص.
برخی مقالات راجع به امام کاظم (علیه السلام) تقدیم شده به کنگره جهانی حضرت رضا(علیه السلام) الف:
مقالات فارسی (19 مقاله)
– احادیث صعب امام کاظم (ع):حسن مصطفوی
2 امام کاظم (علیه السلام) و عدم مشروعیت دشمنان: عباسعلی اختری
3 امام کاظم (علیه السلام) و فرزندانش: مهدی انصاری
4 اوضاع اجتماعی جامعه اسلامی همزمان با دوران امامت امام کاظم (ع):
محمد کاظم خواجویان (م 1414 ق)
5 تحلیل عقل و تعقل در کلام امام کاظم (ع): سید ابراهیم سید علوی
6 توحید از دیدگاه امام کاظم (ع): محمد رضا امینزاده
7 جلوههای امامت در احادیث تفسیری امام کاظم (ع): محمد علی مهدویراد
8 چند نمونه از علوم قرآنی موسی بن جعفر (ع): سید ابوالفضل میرمحمدی
9 روایات و آراء امام کاظم در تفسیر قرآن کریم: محمد باقر محقق
10 سیره امام کاظم (علیه السلام) در برخورد با جریانهای نامطلوب فکری و اجتماعی:حسن صادقی
11 سیره امام کاظم (علیه السلام) در برخورد با طبیعت: سید مجتبی رودباری
12 سیری در زندگانی هفتمین پیشوا: سید علی شاهچراغی
13 عقل و جهل از دیدگاه امام هفتم (ع): احمد بهشتی
14 فضائل و مناقب و خصائص امام کاظم (ع): حسن اللهوردیان طوسی
15 گفتاری درباره دعاهای رسیده از امام کاظم (ع): محمد مهدی رکنی
16 گنجینه ادب (گزیده اشعار عربی و فارسی در مدح و رثای امام کاظم):ناصرالدین انصاری
17 مناقب و مراثی حضرت موسی بن جعفر (ع): احمد احمدی بیرجندی
18 مواضع کلامی امام کاظم در برابر عقاید انحرافی: رسول جعفریان
19 وضعیتسیاسی عصر امام کاظم (ع):صادق آئینهوند
ب: مقالات عربی (12 مقاله)
1 استضائه القواعد الفلسفیه من نور احادیث الامام الکاظم: محمد مؤمن
2 الامام الکاظم (علیه السلام) عند اهل السنه: فارس حسون
3 الخطاب السیاسی للنظام العباسی (حول عصر الامام الکاظم(ع):محمد جعفرشمسالدین
4 دروس من سجن الامام الکاظم (ع): حسن موسی صفار
5 دورالعقل فی المعرفه الالهیه عند الامام الکاظم (ع): حسن عباس نصرالله
6 شهاده الامام الکاظم(ع): علاء الدین زیادی
7 قبسات من انوار علوم الامام الکاظم (ع): جعفر سبحانی
8 قضاء حاجه المؤمن فی احادیث و افعال الامام الکاظم (ع): محمد حسون
9 لقطان من حیاه الامام الکاظم (ع): سید محمد حسین فضل الله
10 المثل الخلقیه عند الامام الکاظم (ع): مهدی انصاری
11 موسی بن جعفر الکاظم (علیه السلام) و الفلسفه الالهیه: عبدالله جوادی آملی
12 السلک الناظم لدفناء مشهد الکاظم (ع): محمد رضا انصاری ه)
کتابهایی در تاریخ و جغرافیای کاظمین
بل الصدی (ارجوزه فی تاریخ الکاظمیه) حسین علی محفوظ کاظمی (این کتاببه عنوان تکمیل و تتمیم منظومه مرحوم شیخ محمد سماوی به نام صدی الفواد سرودهشده رک: جمهره المراجع البغدادیه، ص 571.
تاریخ حرم کاظمی شیخ محمد حسن آل یاسین، ترجمه غلامرضا اکبری، مشهد، کنگرهجهانی امام رضا، 1371، وزیری، 280 ص.
تاریخ کاظمین عباس فیض قمی 1328 (1395 ق)، قم، چاپخانه قم، 1372 ق، وزیری،290 ص.
تاریخ الکاظمیه حسین علی محفوظ (نسخه خطی آن در کتابخانه مولف در کاظمینموجود است).
رک: جمهره المراجع البغدادیه، ص 571.
تاریخ الکاظمیه شیخ راضی آل یاسین کاظمی (م 1372 ق) (بخشی از آن در مجلهالاصلاح چاپ بغداد به چاپ رسیده است) رک: الذریعه، ج3، ص279 و 280.
تاریخ المشهد الکاظمی شیخ محمد حسن آل یاسین کاظمی، بغداد، مطبعه المعارف،1387 ق، وزیری، 335 ص، (این کتاب به فارسی ترجمه شده است.)
صدی الفواد فی تاریخ بلد الکاظم و الجواد (علیهماالسلام) شیخ محمد سماوی نجفی(1292 1370 ق)، نجف، مطبعه الطری، 1372 ق /1949 م، رقعی، 71 ص.
(منظومهای در 1120 بیت در تاریخ کاظمین است)
قبس من الکاظمین مسلم سید حسین موسوی، بغداد، الدار العربیه، بیتا، وزیری،157 ص.
مشهد الکاظمین مصطفی جواد (نسخهای از آن در کتابخانه موزه عراق در 170 صموجود است) رک: جمهره المراجع البغدادیه، ص 1.
المشهد الکاظمی فی العصر العباسی محمد حسن آل یاسین کاظمی، بغداد، مطبعهالمعارف، 1385 ق / 1962 م.
المشهد الکاظمی من بدء الاحتلال المغولی الی نهایه الاحتلال العثمانی شیخ محمدحسن آل یاسین، بغداد، مطبعه المعارف،1386 ق /1963 م
موسوعه العتبات المقدسه (قسم الکاظمین)
گردآورنده: جعفر خلیلی (1405 ق)،بیروت، موسسه الاعلمی،1407 ق /1987 م، وزیری،3 ج.
این کتاب در برگیرنده مقالات گروهی از نویسندگان است; برخی از آنها عبارتند از:
1 الکاظمیه قدیما مصطفی جواد، ج 1 ، ص9 34.
2 حیاه الامامین الجوادین جعفر خلیلی، ج 1 ، ص37 75
3 الکاظمیه فی الشعر فواد عباس، ج 1، ص 75 90
4 الکاظمیه فی المراجع العربیه حسین علی محفوظ، ج 1، ص18993
5 الکاظمیه فی المراجع الغربیه جعفر خیاط، ج 1 ، ص203 314.
6 السلک الناظم لدفناء مشهد الکاظم مصطفی جواد، ج 2، ص 4095
7 الکاظمین او المشهد الکاظمی جعفر خلیلی، ج3 ، ص 30 55.
8 بیوتات الکاظمیه حسین علی محفوظ، ج3، ص59 182.
منبع: کتابنامه ائمه اطهار(علیهم السلام)، ناصرالدین انصاری قمی