از جمله چیزهایی که باید در انسان کامل بشود، ایمان به غیب است و خداوند متعال وعده داده که من این مددهای غیبی را شامل شما میکنم؛ حال انسان باید زمینههایی را برای خود فراهم آورد و آنگاه از فیاض عالم بخواهد که: «دست مرا بگیر»؛ تا مددهای غیبی که نردبان ترقی و کمال نفس است، شامل حال انسان بشود.
پس برادران عزیز! این مددهای غیبی را همیشه در سیر تحصیلیتان در نظر داشته باشید. از چیزهایی که انسان را در این مسیر کمک میکند، دعا و توسل به خاندان عصمت و طهارت و فرستادن صلوات بر ارواح آنان است.
حضرت علی علیهالسلام فرموده که خدا کریمتر از آن است که، انسان دو خواسته از خداوند بخواهد؛ یکی صلوات و دیگری خواسته شخصی خودش را؛ و خداوند عالم، اولی را اجابت کند و دومی را روا نکند. این روایت تشویقی است بر اینکه قبل از طلب حاجت، به خاندان عصمت و طهارت متوسل شوید و صلوات بر آنان بفرستید.
مرحوم شیخ عباس قمی، خاطرهای را از ملاصدرا در سفینهالبحار نقل میکند که صدرای شیرازی میگوید: «در کهک قم زندگی میکردم و در آنجا حل مسئله اتحاد عاقل و معقول برایم مشکل شد. این مسئله حل نشد تا اینکه حرکت کردم و آمدم قم و در حرم مطهر دست گدایی بلند کردم. خداوند متعال به برکت حضرت فاطمه معصومه سلاماللهعلیها دری را بر ما گشود و مطلب بر من روشن شد.» این مدد غیبی خداوند و نصرتهایی است که محقق میشود و انسان مخصوصاً محصل محترم باید اینها را خیلی در نظر داشته باشد؛ مخصوصاً به برکت حضرت محمد و آلمحمد صلواتاللهعلیهماجمعین.
مسئله دیگری که در کشف عظاء برای انسان فوقالعاده مفید است، ترک حرام میباشد. با اینکه انجام واجبات و ترک محرمات در مسیر انسان شدن مفید هستند، ولی ترک محرمات مهمتر است. در روایتی منقول است که: «الایمان لایکمل إلا بالکفّ عنالمحارم» (عللالشرایع/1/249). بنابراین ترک حرام، بهترین زمینه برای کمال یافتن ایمان است؛ و وقتی ایمان فرد، قوی و اوج بگیرد، خداوند دستگیری میکند و پردههای غفلت کنار میرود و این حالاتی است که ائمه علیهمالسلام همگی داشتند.
انسانی که گناه نمیکند، آزادمنش و آزادیخواه است و در دعای مکارمالاخلاق داریم که «خمس خصال من لم تکن فیه خصله منها فلیس فیه کثیر مستمتع»؛ یعنی پنج صفت وجود دارد که اگر یکی از اینها در کسی نباشد، خیلی انسان پربهرهای از اخلاقیات نیست.
أوّلها الوفاء؛ وفای به عهد است.
والثانیه التدبیر؛ روح تدبیر داشته باشد و مدیریت زندگی شخصی از نظر اسلام خیلی مهم است؛ چراکه سوء مدیریت منشأ گرفتار شدن انسان در اسراف، بخل و ورود حرام در زندگی و معاش انسان است.
الثالثه الحیاء؛ خصلت سوم حیا و شرم است.
الرابعه حسنالخُلق؛ در وقت ملاقات و برخورد با مردم خوشرو و ملاطفت داشته باشد.
والخامسه و هی تجمع هذه الخصال الحرّیّه؛ (خصال/1/284) فرد آزادمنش صاحب وفا و حیا و تدبیر و حسن خلق است و کسی که حجب و حیا دارد از خداوند حیا میکند و مرتکب گناه نمیشود.
منبع: وبسایت افق حوزه