اطمینان و توکل امام خمینی رحمه الله
یکی از بارزترین صفات روحی امام، اطمینان خاطر بود. همه کسانی که ایشان را درک کرده‌اند، می‌دانند که در تمام فراز و نشیب‌ها و سختی‌های زندگی خود، حتّی یک لحظه دچار اضطراب و تزلزل نشد.
در جریان حمله بسیار حساب شده عراق به ایران، که در یک لحظه خبر رسید فرودگاه‌های ایران بمباران شد و هزاران تانک و نفربر به همراه بیش از صدهزار نظامی از سراسر مرزها به ایران حمله کردند، اضطراب همه‌جا را گرفت. واقعاً لحظات غم‌آلودی بر همه مسئولان گذشت، مسئولان نظامی سراسمیه به جماران شتافتند. چشم میلیون‌ها انسان به خانه امام دوخته شد و قلب‌ها در طپش بود. فیلم‌برداران و خبرنگاران، همه و همه منتظر اعلام رأی امام بودند و در تردید که ایشان چه می‌گوید؟ آیا او هم فریاد می‌زند وا اسلاماه؟! آیا تسلیم می‌شود؟ آیا در مقابل این هجوم وحشیانه، دنیا را به کمک می‌طلبد؟ از امریکا عذر می‌خواهد؟ می‌گرید؟… اما نه؛ امام. امام است. باید اول دل‌های پریشان را آرام و مطمئن سازد، ایشان با آرامش‌خاطر، بر شعله‌های احساس و تزلزل، آب اطمینان و صبر می‌پاشد و با اطمینان می‌گوید: «دزدی آمد و سنگی انداخت و رفت».
در آن اوضاع و احوال هم که همه نگران سرنوشت جنگ بودند، گفت: «این جنگ، یک نعمت الهی بود».
در همان روزهای اول، چنان به آرزوهای غرورآمیز صدام و قادسیه او ریشخند می‌زد که گویا شکست وی را در آبادان، بستان، کرخه، شوش و دیگر جبهه‌ها می‌دید و با یک جمله کوتاه نیز عاقبت صدام را ترسیم کرد و گفت: «صدام راهی جز خودکشی ندارد.» در کلامی دیگر که فرمود: «من از روز اول گفتم که این آدم دیوانه است.» ارزش او و حامیانش را نشان داد.
تنها امام بود که می‌فرمود: «امریکا هیچ غلطی نمی‌تواند بکند.» روزی یکی از شخصیت‌های انقلابی از توطئه‌ها پیش امام گله کرد. ایشان آرام به سینه‌اش زد و فرمود: «تو چرا می‌ترسی؟ هیچ‌طور نمی شود!»
عجیب‌تر اینکه هرچه از توطئه‌های شرق و غرب گفته می‌شد، نه تنها هیچ اضطرابی پیدا نمی‌کرد، بلکه به پیروزی مطمئن‌تر می‌شد؛ گرچه جای تعجب نیست از رهبری که فرزندی چون حاج آقا مصطفی را از دست داد؛ فرزندی که در جوانی هزار صفحه تفسیر نوشت، در مسائل فقهی از بسیاری از استادان خود جلوتر باشد و شب‌زنده‌داری‌اش ترک نشود؛ و در شهادت چنین شخصیتی، ذره‌ای تکان نخورد و فردای آن روز، درس را شروع کرد. سرانجام فقط به خاطر استحباب و انجام عملی خداپسندانه به تشییع جنازه رفت و بعداً مثل اینکه فرزندی از او گرفته نشده است… (1)
دست خدا
استاد شهید مرتضی مطهری بیان می‌کند که در یک جلسه خصوصی که با امام خمینی رحمه الله داشتند، ایشان به من فرمودند: «فلانی این ما نیستیم که چنین می‌کنیم. من دست خدا را به وضوح حس می‌کنم.» آدمی که دست خدا و عنایت خدا را حس می‌کند و در راه خدا قدم برمی‌دارد، خدا هم به مصداق: اِنْ تَنْصُرواللهَ یَنْصُرُکُم، بر نصرت او اضافه می‌کند.(2)
توکل مرحوم علی آقا قاضی
حاج احمد انصاری نقل می‌کند: «آیت‌الله سید عباس قوچانی، وصی مرحوم آیت الله علی آقا قاضی برای این‌جانب نقل کرد که مرحوم علی آقا قاضی، اغلب، در حال رفت و آمد میان نجف و کوفه بود و من مطمئن بودم، ایشان پولی در بساط ندارد. ازاین‌رو، برایم همیشه سؤال بود که مخارج این رفت و آمد چگونه تأمین می‌شود. روزی ایشان قصد رفتن به کوفه داشت. وقتی از خانه خارج شد، من پنهانی پشت سر ایشان به راه افتادم. عادت علی آقا قاضی این بود که هنگام حرکت در کوچه، عبایش را به سر می‌انداخت و هرگز به پشت سرش نگاه نمی‌کرد. پس به همین شکل از میان بازار عبور کرد تا به ترمینال رسید و مستقیم رفت تا سوار ماشین شود. هنگامی که مرحوم قاضی پایش را روی پله ماشین گذاشت، سیدی به سرعت جلو آمد و مقداری پول به قاضی داد. علی آقا نگاهی به پشت سرش کرد و لبخندی زد و به من فهماند اگرانسان صبر و توکل کند، خداوند این‌گونه او را یاری می‌رساند.(3)
توکل شیخ مرتضی زاهد
آقا شیخ عبدالحسین جاودان، از فرزندان شیخ مرتضی زاهد نقل می‌کند: «روزی مبلغ زیادی از درآمدهای منبر و مواعظ آقا شیخ مرتضی به دست ایشان رسید. آن روز هر نیازمندی به خانه ما می‌آمد، آقا از آن پول برمی‌داشت و به او می‌داد. من با توجه به بدهی‌هایی که ایشان به قصاب و بقال و سبزی‌فروش و یخ‌فروش داشت، به ایشان عرض کردم: آقاجان! مقداری را هم نگه دارید به طلبکارها بدهیم. آقا فرمود: «نگران نباش! خدا می‌رساند.» عرض کردم: آقاجان! این پول را هم خدا رسانده است. شیخ مرتضی دوباره فرمود: «عبدالحسین! خدا می‌رساند، می‌رساند.» و باز به کار خود ادامه داد و از آن پول چیزی برای خود ایشان باقی نماند.(4)
توکل حاج شیخ محمدتقی بافقی
عالم مجاهد، حاج شیخ محمدتقی بافقی رحمه الله ، پس از آزادی از زندان رضاخان پهلوی، به شهر ری تبعید شد. ایشان در منزل نشسته بود که رئیس شهربانی شهر ری وارد شد و پس از سلام و اجازه جلوس، نزدیک در اتاق نشست و عرض کرد: آقا! من از طرف مقامات مافوقم، مأموریت دارم آنچه نیاز دارید فراهم کنم و خواسته‌های شما را انجام دهم.
حاج شیخ محمدتقی بافقی، این عنصر توحید و توکل، با ناراحتی گفت:
تو چکاره‌ای که ادعای برآوردن همه نیازهای مرا می‌کنی؟
ـ من رئیس شهربانی هستم.
ـ الان من احتیاج دارم که در این هوای صاف و آفتابی، ابری در صفحه آسمان ظاهر شود و برای طراوت زمین ببارد، تو می‌توانی چنین خواسته‌ای را انجام دهی؟
ـ نه نمی‌توانم.
ـ مافوق تو می‌تواند؟
ـ نه.
ـ مافوق مافوقت چطور؟ شاه مملکت چطور؟
ـ نه اینها هیچ‌کدام نمی‌توانند.
ـ پس تو که به عجز خودت و همه سران مملکتی اقرار می‌کنی و به گدایی آنها معترفی، چگونه می‌توانی نیازهای مرا برآوری؟ من ازافرادی عاجز و ناتوان چون تو و سران ممکلت چه بخواهم؟ برخیز و دیگر از این‌گونه حرف‌های شرک‌آمیز مزن.
رئیس شهربانی خجالت‌زده برخاست و دانست که با این تجسم توکل و توحید نمی‌تواند طرف بشود.(5)
پی نوشت ها :
1 ـ نک : سیمای فرزانگان ، صص 378 ـ 381.
2 ـ نشریه حدیث زندگی ، سال دوم ، شماره 6 .
3 ـ صادق حسن زاده ، اسوه عارفان ، صص 81 و 82.
4 ـ نک : محمد حسن سیف اللهی ، آقا شیخ مرتضی زاهد ، صص 197 و 198.
5 ـ نک : سیمای فرزانگان ، ص 389.
منبع:نشریه گلبرگ،شماره 121.
