نویسنده: دکتر هرمزدیار کیانمهر

نام علمی سیر (1) Allium sativum است و متعلق به خانواده ی سوسنیان و لاله و سوسن (2) و یا خانواده پیاز (3) می باشد. سیر یکی از سبزیجاتی است که به واسطه خواص متعددی که دارد مورد توجه زیادی است. سیر همچنین برای طعم دادن بسیاری از غذاها به خصوص غذاهای ایرانی مصرف می شود. سیر را می توانید از غده های کوچک ( پیازچه ها ) آن در اواخر تابستان و یا پاییز شروع کنید. قبل از کاشت زمین را بایستی آماده نمایید. زمین را شخم نموده و با مقدار نسبتاً زیادی کود حیوانی مخلوط نمایید. زمین بایستی کاملاً سست باشد تا فرصت رشد غده را به سیر بدهد و در جایی رو به آفتاب قرار گیرد. پس از آماده سازی زمین غده ها را به فواصل 15- 10 سانتی متر بکارید. سعی کنید غده ها خیلی عمیق درون خاک قرار نگیرند و به صورتی باشد که نوک غده ها تقریباً در سطح خاک قرار گیرد. سپس آبیاری کامل بنمایید. سیر برای تولید محصول بهتر به آبیاری فراوان، آفتاب، و خاک غنی و سستی نیاز دارد. این عوامل و شرایط مناسب چنانچه فراهم باشد غده های بزرگتر و سالم تر تولید می شوند.
برای فراهم نمودن شرایط بهتر و حصول اطمینان از رویش غده ها، ابتدا می توانید غده ها را درون جعبه های چوبی و خاک مرطوب شروع نمایید. پس از جوانه زدن آن ها را به خاکی که قبلاً آبیاری شده و مرطوب است منتقل نمایید. محصول سیر را می توانید از ابتدای بهار سال بعد برداشت نمایید. برداشت سیر می تواند تا اواخر تابستان ادامه یابد. به شرطی که سیر ساقه گلزا و بذر تولید نکند. چنانچه سیر به گل بنشیند غده ها مواد ذخیره ای خود را صرف گلزایی نموده و به تحلیل می روند. چنانچه به بذر نیاز باشد تعداد چند سیر را در حاشیه باغچه می توان حفظ کرد. برای حفظ تازگی سیر و جلوگیری از گلزایی آنها می توانید آنها را از خاک بیرون آورده و درون جعبه هایی چوبی قرار داده و کمی خاک نمناک روی آنها ریخت. در باغچه نیز می توانید به محض تولید ساقه گلزا آن را از پایین قطع نمایید.

سیر را می توانید همچنین از بذر شروع کنید لیکن دو سال طول خواهد کشید تا به ثمر رسیده و غده های مناسب ایجاد نماید. برای نگهداری بیشتر و حفظ سیر سالم می توانید آنها را پس از برداشت دسته دسته از طریق بخش های سبز به هم متصل نموده و به سقف زیرزمین یا جایی که نسبتاً تاریک و خنک باشد آویزان نمایید. اگر بخواهید محصول شما زودتر به دست بیاید بایستی آن را زودتر بکارید و آب فراوانی به آن بدهید. اگر سیر را اوایل تابستان بکارید و داشت آن مورد توجه بیشتر قرار گیرد در ابتدای بهار محصول خوبی به دست خواهید آورد. سیر ظاهراً بومی خاورمیانه ( احتمال زیاد سرزمین فلسطین ) است. علاوه بر این که ضد عفونی کننده است و به غذاهای مختلف طعم می بخشد در معالجه بسیاری از عوارض و بیماری ها مانند فشارخون، آسم، برونشیت، نقرس، رماتیسم و… مؤثر شناخته شده است.
سیر معمولاً عاری از آفات گیاهی است، لیکن بیماری های ریشه ای ممکن است باعث پوسیدگی ریشه و افت محصول شود.

پی نوشت ها :

1. Garlic
2. Liliaceae
3. Alliaceae
منبع مقاله :
کیانمهر، هرمزدیار، (1388)، گل های آپارتمانی و سبزیکاری، تهران: آییژ، چاپ اول