نویسنده: سکینه نعمتی
همه موجودات زنده از جمله حیوانات، آفریده خداوند بوده و هدفی را دنبال می‌کنند و هر کدام از آنها مفید و سودده می‌باشند حتی عقرب با اینکه نیشش انسان را از پا در می آورند ولی برای دیگر موجودات پر از فایده است. ما در اینجا فقط اسامی برخی از حیواناتی را که در قرآن به آنها اشاره شده است می‌آوریم و بحث منفعت و هدف از آفرینش آنها در مقاله‌ای دیگر به بحث خواهیم نشست.
1- شیر درنده
معادل عربی آن قسوره می‌باشد و در آیه پنجاه و یک سوره المدثر چنین آمده:
“که از (مقابل) شیری فرار کردهاند.”
2- گاو
در زبان عربی معادل بقره می‌باشد که نام دومین سوره قرآن کریم می‌باشد و همچنین در خود سوره بقره __ آیات 67تا 71 و همچنین آیات144 تا 146 نیز آمده است.
از جمله در آیه “69” آمده:
گفتند: ” از پروردگارت بخواه، تا بر ما روشن کند که رنگش چگونه است؟ گفت: وی میفرماید: آن ماده گاوی است زرد یکدست و خالص، که رنگش بینندگان را شاد میکند.”
3- گوساله
معادل عربیش العجل می‌باشد که در سوره بقره آیات 51 و 54 و 92 و 93سوره نساء آیه 153سوره الاعراف آیه 152و سوره هود آیه 69سوره الذاریات آیه 26 آمده است، از جمله در آیه 51 سوره بقره چنین آمده:
” و آنگاه که با موسی چهل شب قرار گذاشتیم؛ آنگاه در غیاب وی، شما گوساله را (به پرستش) گرفتید، در حالی که ستمکار بودید.”
4- الاغ
در زبان عربی معادل حمار می‌باشد که در سوره بقره آیه 259 و سوره المدثر آیه 50 سوره النحل آیه 80 و سوره جمعه آیه 5 آمده است. از جمله در آیه پنجم سوره چنین آمده است: ” مثل کسانی که (عمل به) تورات بر آنان بار شد (و بدان مکلف گردیدند) آنگاه آن را به کار نبستند، همچون مثل خری است که کتابهایی را برپشت میکشد. (وه) چه زشت است وصف آن قومی که آیات خدا را به دروغ گرفتند. و خدا مردم ستمگر را راه نمینماید.”
5- زنبور
در زبان عربی معادل نحل بوده و و نام سوره شانزدهم قرآن بوده و علاوه بر آن در آیه شصت و هشتم این آیه بدین صورت آمده است:
” و پروردگار تو به زنبور عسل وحی (و الهام غریزی) نمود که: از کوهها و درختان و داربستهایی که مردم میسازند، خانههایی برگزین.”
6- مورچه
در زبان عربی معادل نمل بوده و علاوه بر آنکه نام سوره بیست و هفت قرآن کریم است و در آیه هیجدهم این سوره نیز آمده بدین صورت آمده است:
” آنها حرکت کردند تا به سرزمین مورچگان رسیدند؛ مورچهای گفت: به لانههای خود بروید تا سلیمان و لشکرش شما را پایمال نکنند در حالی که نمیفهمند.”
7- ابابیل
ابابیل نوع خاصی از پرنده است که در آیه سوم سوره فیل چنین آمده:
” و بر سر آنها پرندگانی را گروه گروه فرستاد ”
8- عنکبوت
علاوه بر اینکه نام سوره بیست و نهم قرآن کریم است در آیه چهل و یک همین سوره نیز به این صورت آمده:
“داستان کسانی که غیر از خدا دوستانی اختیار کردهاند، همچون عنکبوت است که (با آب دهان خود) خانهای برای خویش ساخته، و در حقیقت (اگر میدانستند) سستترین خانهها همان خانه عنکبوت است.”
9- پشه
معادل عربیش بعوضه می‌باشد و در آیه بیست و ششم سوره بقره چنین آمده:
” خداوند از این که به موجودات ظاهرا کوچکی مانند پشه، و حتی کمتر از آن، مثال بزند شرم نمیکند. در این میان آنان که ایمان آوردهاند، میدانند که آن، حقیقتی است از طرف پروردگارشان؛ و اما آنها که راه کفر را پیمودهاند، این موضوع را بهانه کرده میگویند: منظور خداوند از این مثل چه بوده است؟! آری، خدا جمع زیادی را با آن گمراه، و گروه بسیاری را هدایت میکند؛ ولی تنها فاسقان را با آن گمراه میسازد”
10- فیل
نام سوره صد و پنجم قرآن هست و در آیه یکم این سوره نیز آمده است.
11- میمون
معادل عربیش قرده می‌باشد که در سوره اعراف آیه 166 و سوره مائده آیه 60 آمده و همچنین سوره بقره آیه 65 چنین آمده:
“و کسانی از شما را که در روز شنبه (از فرمان خدا) تجاوز کردند نیک شناختید، پس ایشان را گفتیم: بوزینگانی طردشده باشید.”
12- شتر
معادل عربیش الابل می‌باشد و در سوره انعام آیه 144 و سوره الغاشیه آیه 17 چنین آمده:
” آیا آنان به شتر نمینگرند که چگونه آفریده شده است؟!”
13- خوک
معادل عربیش خنزیر بوده و در آیه 173 سوره بقره و همچنین سوره مائده آیه 3 وآیه 60 آمده و همچنین در سوره انعام آیه 145 چنین آمده:
” بگو: در آنچه به من وحی شده است، بر خورندهای که آن را میخورد هیچ حرامی نمییابم، مگر آنکه مردار یا خون ریخته یا گوشت خوک باشد که اینها همه پلیدند. یا (قربانیی که) از روی نافرمانی، (به هنگام ذبح) نام غیر خدا بر آن برده شده باشد. پس کسی که بدون سرکشی و زیادهخواهی (به خوردن آنها) ناچار گردد، قطعاً پروردگار تو آمرزنده مهربان است.”
14- ملخ
معادل عربیش الجراد بوده و در سوره اعراف آیه 133 همراه با نام چند حیوان چنین آمده:
” سپس بلاها را پشت سر هم بر آنها نازل کردیم: طوفان و ملخ و آفت گیاهی و قورباغهها و خون را -که نشانههایی از هم جدا بودند- بر آنها فرستادیم؛ ولی باز بیدار نشدند، و تکبر ورزیدند، و جمعیّت گنهکاری بودند! ”
پی‌نوشت‌ها:
قرآن کریم، ترجمه الهه قمشه ای
المنجم المفهرس الالفاظ قرآن کریم، محمد فواد عبادالباقی، قاهره.
