نویسنده: فهیمه گلرخیان
کلیات گیاه شناسی
گردو درختی است زیبا و سایه افکن که به عنوان درخت زینتی به کار می رود. این درخت در مناطق معتدل دنیا رشد و پرورش می یابد.
گل های نر و ماده روی یک پایه قرار دارند و سنبله ی گل های نر به صورت آویخته است، ولی گل های ماده ی آن به وضع قائم روی شاخه قرار می گیرد.
میوه ی گردو، گرد و در درون مغز قرار دارد و در فاصله ی پره های نازکی قرار گرفته است. قشر روی مغز گردو سبز رنگ و کمی گوشتی است. درخت گردو هنگامی که به سن بیست سالگی می رسد، شروع به میوه دادن می کند و بالاترین باروری خود را در سنین پنجاه سالگی دارد. از تمام قسمت های درخت گردو استفاده ی طبی به عمل می آید.
ترکیبا ت شیمیایی
مغز گردو دارای چند اسید آلی، مقدار کمی اسانس، اگزالات آهک، ویتامین های A،B،C،D،E و مقدار کمی ارسنیک است. برگ درخت گردو دارای سه درصد اینوژیت اسید الاژیک، اسید گالیک و اسانسی با بوی مخصوص و مقداری پارافین، تانن، مواد چرب و املاح معدنی مانند کلسیم، پتاسیم، منیزیوم، باریوم و همچنین کاروتن است. پوسته ی گوشتدار میوه ی سبز گردو دارای امولسیون، قند و اسیدهای آلی مانند اسید سیتریک، اسید مالیک، فسفات ها و اگزالات کلسیم است. عصاره ی برگ درخت گردو خاصیت میکروب کشی و باکتری کشی دارد . در صد گرم مغز گردوی خام و خشک مواد زیر موجود است:
آب: 3/5گرم
پروتئین: 14/8گرم
مواد چربی: 65گرم
مواد نشاسته یی: 13گرم
کلسیم: 100میلی گرم
فسفر: 380 میلی گرم
آهن: 3میلی گرم
سدیم: 2 میلی گرم
پتاسیم: 50میلی گرم
ویتامین A: سی واحد
ویتامینB1: سی و پنج صدم میلی گرم
ویتامین B2: دوازده صدم میلی گرم
ویتامینB3: یک میلی گرم
ویتامینC: دو میلی گرم
خواص دارویی
گردو از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک است. روغن گردو که از قدیم برای پختن غذاها از آن استفاده می شد، روغنی است به رنگ زرد روشن که دارای طعم مطبوع و ملایمی است و به آسانی تند(اکسیده) می شود.
1ـ گردو خون ساز و تصفیه کننده ی خون است
2ـ درمان درمان کننده بیماری های ریوی است
3ـ مسکن دل پیچه است
4ـ مخلوط گردو، عسل، مربا برای اشخاص لاغر مفید است
5ـ مربای گردو ملین است و آپاندیس را تقویت می کند
6ـ خوردن گردو از تشکیل سنگ کلیه و کیسه ی صفرا جلوگیری می کند
7ـ پوست درخت گردو و پوست سبز آن قابض است
8ـ مصرف گردو با انجیر و موز، مقوی حواس و مغز است
9ـ اگر پوست تازه ی گردو را به دندان و لثه بمالید، آن ها را تقویت می کند
10ـ دم کرده ی برگ درخت گردو برای درمان ورم مفاصل مفید است
پنجاه گرم برگ گردو را در یک لیتر آب جوش بریزید و به مدت چند دقیقه بجوشانید. این جوشانده برای شستشوی زخم ها و التیام آن ها بسیار مفید است
12ـ دم کرده ی برگ درخت گردو برای درمان ترشحات زنانه و بیماری سل مفید است
13ـ جوشانده ی برگ درخت گردو درمان کننده ی سردرد، سرمازدگی و بیماری های پوستی است
14ـ شیره ی قسمت سبز میوه ی گردو را اگر چند بار روی زگیل بمالید، آن را از بین می برد
15ـ قسمت سبز و تازه ی میوه ی گردو را اگر با آب بجوشانید و موهای خود را با آن رنگ کنید، قهوه یی می شود
16ـ برگ تازه ی درخت گردو، حشرات موذی مانند بید و ساس را از بین می برد
17ـ اگر زن حامله روزی یک عدد گردو بخورد، پس از زایمان پوست شکمش زیبایی خود را حفظ خواهد کرد
18ـ چون گردو دارای مس است، به جذب آهن در بدن کمک می کند
مضرات
گردو به علت داشتن مواد مغذی فراوان، بسیار مفید است، ولی نباید در خوردن آن زیاده روی کرد، زیرا باعث ورم لوزه و زخم دهان می شود. گردو برای گرم مزاج ها خوب نیست. معمولا بهتر است این گونه افراد بعد از خوردن گردو، دهان خود را بشویند یا انار ترش، کمی سکنجبین یا سرکه بخورند. مغز گردو لطیف است و در اثر ماندن کهنه، رنگ آن زرد یا قهوه یی و طعمش تند می شود و مسمومیت ایجاد می کند. بنابراین نباید از مغز گردوی کهنه استفاده کرد.
منبع: نشریه 7 روز زندگی شماره 104