پسر عمویم تعریف می کرد که هندوانه خانه شان را همیشه او می خرد. حتی عمویم نیز که یک مرد کاملاً جاافتاده است، نمی تواند به خوبی او هندوانه جدا کند. می گویند هندوانه ای انتخابی او همیشه قرمز هستند، وقتی از او راز موفقیتش را پرسیدم، جواب داد:
«هنگامی که می خواهم یک هندوانه را از میان تعداد زیادی از آن ها انتخاب کنم، به هندوانه فروش می گویم، یک هندوانه به شرط چاقو، برای من جدا کن. او نیز با تلاش فراوان، یک هندوانه را از میان تعداد بی شماری از آن ها جدا می کند وقتی می خواهد با چاقو تکه ای از آن را برای اثبات حرفش ببرد، به او می گویم، صبر کن نمی خواهد آن را تکه تکه کنی.»
چند سالی است که این میوه زودتر از فصلش وارد بازار فروش می شود. این ها همه نشانه هایی از پیشرفت کشاورزی و چند فصل بودن کشورمان هستند.به هر حال، این بار می خواهیم کمی درباره خواص ناگفته این میوه با شما صحبت کنیم.
هندوانه در روزهای گرم
این میوه را اولین بار آفریقایی ها مورد استفاده قرار دادند. در کشورهایی که آب کم داشتند از این میوه به منظور رفع تشنگی استفاده می شد. کشورهایی مانند چین، ترکیه، ایران و ایالات متحده به عنوان بزرگ ترین پرورش دهنده های این میوه به حساب می آیند.
همه ما می دانیم که این میوه پوستی سبز دارد که داخل آن قرمز رنگ است و هر قدر قرمز تر باشد، شیرین تر و رسیده تر است. اما شاید باور نکردنی نباشد اگر بگوییم، هندوانه هایی هم هستند که داخل شان نارنجی، زرد و یا سفید است و کاملا رسیده به نظر می رسند. تخمه هایی که در لابه لای این میوه به چشم می خورد گاهی سیاه قهوه ای، سفید، سبز و حتی زرد هستند. به علاوه، برخی از هندوانه ها بدون تخمه اند. حتما شما هم دوست دارید هندوانه هایی که می خرید از این دسته باشند یعنی هندوانه های بدون تخمه !
شاید این خبر را شنیده باشید که ژاپنی ها هندوانه هایی مکعبی شکل پرورش داده اند. جالب است بدانید که پژوهشگران مهندسی کشاورزی کشور خودمان نیز هندوانه مکعبی شکل پرورش داده اند، با این تفاوت که هندوانه های ایرانی هم خوشمزه تر بودند و هم بدون تخمه.
هندوانه، دشمن سرطان
رنگ صورتی مایل به قرمز هندوانه دارای ترکیبی با خاصیت ضدسرطانی است. هندوانه هایی که قرمزند خاصیت ضد سرطانی بیشتری دارند. ترکیبی که موجب قرمزی وخاصیت ضد سرطانی هندوانه شده است، در دسته بتاکاروتن ها جای می گیرد یعنی همان ترکیبی که در بدن به ویتامین A تبدیل می شود.
لازم است بدانید که بتاکاروتن موجود در هندوانه می تواند 11 درصد از نیاز روزانه بدن را به این ماده معذی فراهم آورد. اما می دانید این بتاکاروتن چه نام دارد ؟ بله، لیکوپن، همان بتاکاروتن معروف با خاصیت آنتی اکسیدانی، یعنی همان ماده ضد سرطانی که در گوجه فرنگی یافت می شود.
آنتی اکسیدان های هندوانه فقط از نوع بتا کاروتن نیستند، بلکه ویتامین C فراوانی نیز در این میوه وجود دارد که با همین خاصیت از بدن محافظت می کند. خوردن یک فنجان از این میوه 25 درصد از نیاز روزانه افراد بالغ را به ویتامین C تأمین می کند. وجود این دو آنتی اکسیدان در کنار هم در هندوانه موجب کاهش اسپاسم لوله های هوایی و حملات آسمی می شود. به این دلیل است که خوردن این میوه برای مبتلایان به بیماری آسم مفید شناخته شده است. در ضمن این میوه آلرژی زا نیست و به این دلیل مبتلایان به آسم و یا آلرژی های غذایی می توانند از این میوه با خیال راحت استفاده کنند.
کم سدیم اما پر پتاسیم
یکی از ویژگی های منحصر به فرد این میوه آن است که به داشتن سدیم کم شهرت دارد. همان طور که می دانید، سدیم از جمله ترکیباتی است که در بیماری فشار خون می تواند مشکلات فراوانی را به بار آورد. هندوانه علاوه بر سدیم کمی که دارد، در هر فنجان خود که 152 گرم وزن دارد، دارای 176 میلی گرم پتاسیم است و به عنوان یک منبع غذایی خوب این ماده مغذی شناخته شده است.
همان طور که می دانید، پتاسیم از جمله مواد مغذی است که در کاهش فشار خون بسیار مفید است. از این رو، به افرادی که دارای فشار خون بالا هستند مصرف روزانه یک فنجان هندوانه خرد شده توصیه می شود.
لاغر شدن با هندوانه
خیلی ها توصیه می کنند این میوه به دلیل قند فراوانی که دارد برای کسانی که تصمیم به لاغر شدن دارند، مناسب نیست و نباید در حین لاغری لب به هندوانه زد. اما بهتر است بدانید که هر فنجان از این میوه که 152 گرم وزن دارد، فقط 48 کالری انرژی تولید می کند. اما فراموش نکنید که این میوه دارای اندیس گلایسمی بالایی بوده و بیماران مبتلا به دیابت و کسانی که از انسولین تزریقی برای کنترل قندشان استفاده می کنند، باید آن را با احتیاط کامل مصرف کنند. نکته دیگری که باید درباره این میوه به خاطر داشته باشید، آن است که این میوه از منابع غذایی ویتامین های گروهB به خصوص ویتامین B1 و B6 است. این مواد مغذی می توانند در تولید انرژی و انجام زنجیره متابولیسم قندها و چربی ها دخالت کرده و آن را عملی سازند.
این میوه در مقایسه با کالری که به بدن می رساند، مواد مغذی فراوانی دارد به این دلیل است که خوردن آن برای افرادی که قصد کاهش وزن دارند، توصیه می شود. 92 درصد از این میوه آب است. این موضوع خود بهانه ای است برای بیشتر آب خوردن یعنی افرادی که نمی توانند زیاد آب بنوشند می توانند از هندوانه استفاده کنند.
توصیه می شود به هیچ عنوان هندوانه های سفید را میل نکنید زیرا به شدت اسیدی بوده و می توانند زیان بار باشند.
هندوانه در سبد خرید خانواده
در هنگام خرید هندوانه حتما دقت داشته باشید که آسیبی در هیچ نقطه ای از بدنه این میوه وجود نداشته باشد. برای انتخاب هندوانه ابتدا به آن نگاه کنید، هندوانه باید پوست محکم و یک دستی داشته باشد. برای امتحان آن را بلند کنید، هندوانه باید سنگین باشد البته نسبت به اندازه ای که دارد. سپس آن را بچرخانید، وجود لکه های زرد رنگ روشن نشانه رسیده بودن این میوه و قرار گرفتن آن در مقابل نور خورشید است. به یاد داشته باشید که این میوه را می توان به مدت دو هفته در صورتی که برشی بر آن وارد نشده باشد در خارج از یخچال و در دمای اتاق نگهداری کرد اما در صورتی که برشی به این هندوانه داده شد دیگر باید آن را داخل یخچال و در یک کیسه کاغذی قرار داد تا کاملا برسد. می توان مقدار بتاکاروتن را در هندوانه افزایش داد. می پرسید چطور؟ بهتر است قبل از پاره کردن، آن را برای یک تا دو روز در دمای اتاق نگه دارید. به علاوه، نگه داشتن این میوه در دمای 21درجه سانتی گراد در مقایسه با 113 درجه سانتی گراد، میزان لیکوپن 11 تا 40 درصد و میزان کل بتاکاروتن های موجود را به میزان 50 درصد افزایش می دهد. آنزیم های موجود در این میوه به این دما حساس هستند ومی توانند موجب افزایش این ترکیبات ارزشمند شود. امابه محض این که هندوانه را برش دادید، روی آن را با کیسه پلاستیکی بپوشانید تا هم بوی سایر غذاها را نگیرد و هم خشک نشود. به علاوه یادتان نرود که این میوه را بعد از برش دادن حتما در یخچال نگهداری کنید. شما می توانید این میوه را به جای شستن با آب، با یک دستمال کاغذی و یا دستمال نم دار تمیز کنید. از آن می توانید در تهیه انواع سالادهای میوه استفاده کنید. در کشورهای آسیایی از جمله کشور خودمان تخمه این میوه را نیز بو می دهند و به عنوان میان وعده از آن استفاده می کنند حتی در تهیه نان ها نیز از مغز آن استفاده می شود. جالب است بدانید که مردم کشور روسیه و برخی مناطق کشور خودمان از این میوه ترشی تهیه می کنند و این ترشی یکی از متداول ترین راه های به مصرف رساندن این میوه به حساب می آید. به علاوه، کشورهای اروپایی نیز از پوست خارجی این میوه ترشی تهیه می کنند و آن را به همراه غذایشان به مصرف می رسانند. همان طور که گفتیم، از هندوانه می توان در تهیه سالادهای میوه استفاده کرد. بهترین مخلوطی که می توان از این میوه به دست آورد، مخلوط هندوانه به همراه طالبی و کیوی است. که می توان با کمی ماست و شکر از آن دسری بسیار خوش طعم تهیه کرد. حتی آب این میوه با همراه تکه های خرد شده آن می تواند بسیار خوشمزه و دلچسب باشد، به خصوص اگر بعد از یک روز کاری و هوای گرم به خانه بیایید و به محض باز کردن در یخچال، لیوان پر از آب هندوانه را ببینید.
منبع:مجله راه کمال شماره 27