از پافشاری بر عذرخواهی کودک اجتناب کنید.
شاید شما تصور کنید عذرخواهی فقط عبارتی ساده است و اگر فرزند شما در قبال کار اشتباهی که انجام داده به شما بگوید: “مرا ببخش”، واقعاً به اشتباه خود پی برده است.
ممکن است متعجب شوید، اما باید بدانید عذرخواهی هیچ گاه ساده نیست-حتی برای بزرگسالان-اما برای یک کودک سخت ترین بخش این است که بداند عذرخواهی به چه معناست و چه لزومی دارد؟ تلاش زیادی لازم است تا شما با مهربانی و آرامش به فرزندتان عذرخواستن را بیاموزید.

از فرزندان کوچکتر شروع کنید.
1- آنها را متوجه کنید که چرا عذرخواهی لازم است؟ فرزندان کوچکتر بخصوص کودکان نوپا و در سنین قبل از دبستان، بسیار خودمحورند و به عکس العمل کودکان دیگر در برابر کاری که انجام داده اند، توجه ندارند. به کودک خود به آرامی توضیح دهید که حرفی که زده یا کاری که انجام داده به بدن، وسایل یا احساسات شخص دیگری صدمه زده است.
2- قدم به قدم آموزش بدهید. تنها گفتن اینکه بگو “ببخشید” برای یک کودک بی معناست مگر اینکه بداند مفهومی که پشت این جمله است چیست؟ در ابتدا ممکن است اینطور به نظر بیاید که کودک صرفاً کلمات را بعد از شما تکرار می کند، تا زمانی که خودش یاد بگیرد مستقل و بجا از آن استفاده کند. برای مثال: ” من وقتی عروسکت را از تو گرفتم باعث شدم گریه کنی، متاسفم که تو را ناراحت کردم، چطور می توانم جبران کنم؟”
3- وقتی خودتان اشتباهی می کنید، از کودکتان عذرخواهی کنید. هیچ ابزار آموزشی قویتر از این نیست که شما رفتاری را که انتظار دارید از فرزندتان ببینید برایش شبیه سازی کنید. از کلماتی استفاده کنید که فرزندتان بفهمد شما از کاری که انجام داده اید ناراحتید و مسئولیت آن را پذیرفته اید. جمله هایی مانند این: ” من متاسفم که سرت داد کشیدم. خیلی از این کار ناراحت شدم و سعی می کنم دیگر این کار را تکرار نکنم.”
4- به فرزندتان کمک کنید تا اشتباهی که انجام داده را جبران کند. مانند اینکه به دوست او کمک کنید تا برج اسباب بازی که کودک شما به آن ضربه زده و خراب کرده است، دوباره درست کند. یا نقاشی که او خط خطی اش کرده را دوباره بکشد. نکته مهم این است که او بفهمد اشتباهاتی که انجام می دهد تنها با گفتن کلمه “ببخشید” اصلاح نخواهد شد.

به فرزندان بزرگتر عذرخواهی را بیاموزید.
1- از فرزند بزرگتر خود انتظار بیشتری در این باره داشته باشید. چون سنش بالاتر است باید بداند مفهومی که در پس عذرخواهی وجود دارد، چیست. بنابراین، او نخواهد توانست با زیر لب گفتن یک “ببخشید”، کار را تمام کند و از آن بگذرد.
2- به فرزند خود بیاموزید که یک عذرخواهی صحیح، باید همراه با توضیحی راجع به اشتباهی که انجام داده باشد. توصیفی مبنی بر اینکه چرا آن کار اشتباه بود و درخواستی برای بخشیده شدن. برای مثال: ” من متاسفم که از کیف شما پول برداشتم. من باید اول از شما اجازه می گرفتم و برای شما احترام قایل می شدم. امیدوارم که من را ببخشید.”
3- از پافشاری بر عذرخواهی کودک اجتناب کنید. متاسفانه حقیقت این است که ما همیشه از کاری که انجام می دهیم متاسف و پشیمان نیستیم، فرزندانمان نیز همینطور! نتیجه چنین اصراری این خواهد بود که کودک یاد می گیرد گفتن کلمه “ببخشید” راهی برای فرار از مشکلاتی است که باعث آن شده.
4- به دنبال روش های بالاتری از جبران کردن باشید. یاد گرفتن “عذرخواهی” به این معنی است که شما مسئولیت کاری که انجام می دهید و عواقب آن را نیز بپذیرید. یک پنجره شکسته شده، باید تعمیر شود و هزینه اش پرداخت شود. یک گوشواره گمشده باید جایگزین شود و اگر به احساسات کسی ضربه خورده، باید از راه مناسبی جبران شود.