تخم مرغ یکی از معدود غذاهای شناخته شده در طبیعت است که می تواند نیازهای بدن را بطور متعادل تأمین نماید. عمده ترین ویژگی تخم مرغ و وجه تمایز آن نسبت به سایر مواد غذایی ،ترکیب پروتئینی و مواد مهم موجود در آن نظیر کولین، لوتئین و گزانتین و تولید انرژی است که مصرف آن سبب چاقی نمی شود.
به گزار ش سلامت نیوز دکتر پریسا ترابی ، مسئول تغذیه بزرگسالان دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت در مورد خواص تخم مرغ چنین میگوید : پروتئین تخم مرغ پروتئین تخم مرغ یک پروتئین کامل ،قابل جذب و دارای بیشترین اسید آمینه های ضروری برای بدن است که درصد جذب بالایی دارد. پروتئین تخم مرغ هم در سفیده و هم در زرده آن وجود داشته که نسبت آنها 60% به 40% است. بدلیل کیفیت بالای تخم مرغ، این ماده نقش مهمی در ایجاد سیری بخصوص هنگامی که در وعده صبحانه مصرف شود دارد و به همین دلیل باعث کاهش وزن می شود زیرا علاوه بر القای احساس سیری، میزان کالری بسیار کمی تولید می کند. مصرف پروتئین تخم مرغ از تحلیل توده عضلانی در طول سالخوردگی جلوگیری و آنرا کاهش می دهد و در هنگام کاهش وزن نیز بافت عضلانی را حفظ می نماید.
وی همچنین افزود : کولین یکی از مواد ویتامینی مهم موجود در تخم مرغ است که نقش بسیار مهمی در تکامل مغز جنین دارد. مصرف کافی کولین توسط دختران در دوران رشد و بلوغ با کاهش احتمال بروز سرطان سینه در بزرگسالی آنها همراه است. بطور خاص، خوردن یک عدد تخم مرغ در روز با 18% کاهش احتمال سرطان سینه همراه است بویژه وقتی که همراه با میوه و سبزیجات مصرف شود.
دکتر ترابی خاطر نشان کرد : لوتئین و گزانتین تخم مرغ از منابع بسیار مهم و غنی از این مواد می باشد. این دو ماده با کمک به ساخت رنگدانه در ناحیه ماکولا باعث فیلتر کردن اشعه های UV در چشم و در نتیجه حفاظت چشم از آسیب می شوند و با عمل آنتی اکسیدانی خود از آسیب رادیکالهای آزاد به سلولهای چشم جلوگیری می کنند. مصرف زرده تخم مرغ، اسفناج و بروکلی می تواند سبب بیش از 20% کاهش احتمال بروز کاتاراکت و بیش از 40% کاهش احتمال بروز دژنراسیون ماکولار در سالخوردگی می شود.
باورهای غلط در مورد کلسترول تخم مرغ :
متاسفانه تخم مرغ در دهه های گذشته جایگاه مناسبی در سبد غذایی مردم نداشته است زیرا تصور می شد که با خوردن آن کلسترول خون افزایش یافته و در نتیجه بیماریهای قلبی-عروقی و خطر حمله قلبی را افزایش می دهد.
امروزه مطالعات متعددی که توسط محققین بسیار معتبر و در طول سالهای متمادی بر روی افراد بسیار زیادی در کشورهای مختلف صورت گرفته که ثابت کرده اند که مصرف تخم مرغ حتی بیش از یک عدد در روز در بسیاری از مردم بدون ارتباط به جنس ،سن و نژاد آنها باعث افزایش کلسترول خون نشده و حتی برای قلب می تواند مناسب و مفید هم باشد.
آنچه که در تولید کلسترول خون در بدن نقش دارد اسیدهای چرب اشباع بویژه نوع ترانس است و نه کلسترول های غذایی و در تخم مرغ تنها ⅓ اسیدهای چرب آن از نوع اشباع بوده و کلسترولی هم که در اثر خوردن تخم مرغ در بدن تولید می شود از نوع HDL (کلسترول خوب) و LDL کم آنتروژنیک است که هیچ تغییر معنی داری را در نسبت LDL:HDL ایجاد نمی کند.
به چه افرادی بیشتر توصیه به مصرف تخم مرغ می کنیم؟ میزان مصرف در گروههای سنی مختلف:
وی افزود : مصرف تخم مرغ در زنان باردار و شیرده ،کودکان و نوجوانان در حال رشد، ورزشکاران و کلیه بزرگسالان سالم و همچنین در دوران پس از بیماری بدلیل ارزش غذایی بالا توصیه اکید می شود. که خوردن یک تخم مرغ در روز در آنها کاملاً بلامانع و در برخی موارد توصیه اضافه تر هم ممکن است انجام شود. در هر صورت مصرف تخم مرغ از 8 ماهگی در کودکان قابل انجام بوده و توصیه می شود تا یک سالگی 1 زرده کامل یک روز در میان و از 2 سالگی به بالا یک تخم مرغ در روز مناسب است. به گزارش سلامت نیوز همچنین ساندویچ تخم مرغ علاوه بر اینکه می تواند بعنوان یک غذای کامل در یک وعده غذایی مورد استفاده قرار گیرد، نوعی میان وعده مقوی و مغذی برای همه افراد جامعه به ویژه دانش آموزان نی بسیار مفید است.
چه افرادی باید در مصرف تخم مرغ احتیاط کنند؟
وی گفت : در افراد دارای بیماری دیابت، فشار خون بالا و، بیماریهای قلبی ، چاقی و بیماریهای کبدی مصرف تخم مرغ تا حدود 3 عدد در هفته باید محدود شود. این محدودیت مصرف تنها در مورد زرده تخم مرغ است که حاوی کلسترول می باشد و مصرف سفیده تخم مرغ نه تنها خطری نخواهد داشت بلکه در این گروههای خاص مفید هم خواهد بود. در بیماریهای ذکر شده باید از خوردن غذاهای چرب نیز همراه تخم مرغ خودداری کرد و روش پخت تخم مرغ نیز باید بدون استفاده از روغن باشد.
منبع:سلامت نیوز