در جهان امروز مسئله لایف استایل یا سبک زندگی و بر شمردن استاندارد های مختلف آن، موضوعی پر مخاطره و مشحون از تعاریفی است که بعضاً نقیضین هستند.
در این میان چنگ زدن به ریسمانی که خدا در بین بشر ودیعه نهاده است و همانا آن اهل بیت النبوه هستند می تواند در رسیدن به همّ واحد و دوری از تشتّت آراء تنها راه چاره باشد.
می خواهیم در این مقاله استاندارد های یک مرد نیکو را از منظر کلمات و روایات نورانی اهل بیت علهیم السلام تحت عنوان ” مردان رحمت شده ” مورد بررسی قرار دهیم.

احترام گذاشتن به بانوان و گرامی داشتن آنها
مردی که به بانوان احترام می گذارد و آنها را گرامی می دارد
راوی می گوید: روزی زنی به مجلسی که در آن پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) حضور داشت وارد شد. امّا جایی برای نشستن پیدا نکرد.
در این حین مردی از جای خویش برخاسته و جای خود را به آن زن داد.
در این هنگام پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) به آن مرد فرمود: آیا این زن مادر تو می باشد؟
آن مرد گفت: خیر.
سپس پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) به آن مرد فرمود: آیا این زن خواهر تو می باشد؟
آن مرد گفت: خیر.
در این هنگام پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) به آن مرد فرمود: تو این زن را مورد رحمت خودت قرار دادی. خدای متعال تو را نیز مورد رحمت قرار دهد.
سپس پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) دوباره به آن مرد فرمود: تو این زن را مورد رحمت خودت قرار دادی خداوند عزّ و جلّ تو را مورد رحمت قرار دهد.(1)

آراستگی
امام صادق (علیه السلام) فرمود: بدرستیکه خداوند عزّ وجلّ زیبائی و آراستگی را دوست دارد و از ژولیدگی و شلخته گی متنفّر است.(2)
امام صادق (علیه السلام) به مردی فرمود: خود را آراسته نما. زیرا خداوند متعال زیبا است و او زیبائی را دوست دارد و لازم است که این آراستگی حلال باشد.(3)
حضرت امیرالمؤمنین (علیه السلام) فرمود: برشما لازم است که خودتان را برای برادر دینی خود آراسته سازید (4) همانگونه که در مقابل شخصی که غریب است خود را آراسته می سازید.(5)
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله)ــ هنگام روبرو شدن با اصحاب و یارانش ــ خود را آراسته می ساخت.
و آن حضرت خود را برای اهل خانه اش نیز آراسته می نمود.(6)
روزی مردی کنار درب خانه ی پیامبر (صلی الله علیه و آله) آمده و از حضرت اجازه ی ملاقات خواست. آن حضرت ــ قبل از آنکه با آن مرد دیدار کند ــ خود را مرتبّ و آراسته نمود. پس از آنکه پیامبر (صلی الله علیه و آله) از دیدار آن مرد بازگشت، عایشه به پیامبر (صلی الله علیه و آله) گفت: ــ یا رسول الله ــ شما سرور فرزندان آدم و پیامبر خدا می باشید. چرا قبل از دیدار با این مرد در برابر آینه قرار گرفتید و خود را آراسته ساختید؟
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) به عایشه فرمود: ــ ای عایشه ــ بدرستیکه خداوند متعال دوست دارد هنگامی که بنده ی مؤمنی برای دیدار برادر مؤمن خود می رود خود را آراسته نماید. و زیبا سازد.(7)
حضرت امیرالمؤمنین (علیه السلام) فرمود: بدرستی که خداوند متعال زیبا است و او زیبائی را دوست دارد.(8)
حسن بن جُهم می گوید: بر امام کاظم (علیه السلام) وارد شدم و دیدم آن حضرت خود را آراسته نموده و محاسنشان را خضاب کرده است.
به آن حضرت گفتم: چهره ی شما را آراسته می بینم.
آن حضرت (علیه السلام) فرمود: آراستگی اجر و ثواب دارد.
زیرا آراسته بودن یک مرد موجب ازدیاد عفّت همسر او می گردد.
و بعضی از زنان به خاطر آراسته نبودن مردهایشان ــ و بی توجّهی به آنها ــ از مسیر عفاف منحرف شده اند.(9)
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: بدرستیکه خداوند متعال دوست دارد که بنده ی او هنگامی که می خواهد به دیدار برادران خود برود. خود را آراسته سازد و زیبا نماید.(10)
در حدیث آمده است: برشما لازم است که ــ در روز جمعه ــ غسل کنید.
و خود را آراسته سازید و از بوی خوش استفاده نمائید و موهای خود را شانه کنید و لباس تمیز بپوشید و برای نماز جمعه خود را آماده سازید و شایسته است که ــ در آن روز ــ با سکینه و وقار باشید. و اعمال خیر انجام دهید.
زیرا خداوند متعال در این روز با نگاه رحمت بر بندگان خود نظر می افکند. تا حسنات آنها را فزونی می بخشند.(11)

اذان گفتن در منزل
محمّد بن راشد می گوید: هشام بن ابراهیم به من گفت: من از بیماری خودم و اینکه صاحب فرزند نمی گردم به امام رضا (علیه السلام) شکوه کردم.
امام رضا (علیه السلام) به من فرمود: در منزل ــ با صدای بلند ــ اذان بگو.
هشام بن ابراهیم می گوید: من پس از آنکه این کار را انجام دادم. خدای متعال مرا از بیماری شفا داده و فرزندان زیادی به من کرامت فرمود.
سپس محمّد بن راشد می گوید: من نیز همیشه درگیر بیماری و مریضی بودم. و کسانی که با من در خانه زندگی می کردند نیز بیمار و مریض بودند. بگونه ای که من تنها می ماندم و شخصی نبود که به من خدمت کند.
هنگامی که این حدیث را از هشام شنیدم. به کاری که امام (علیه السلام) فرموده بود پرداختم. پس آنگاه خداوند عزّ و جلّ بیماریها را از من و خانواده ام دور ساخت و الحمدلله.(12)
لیمان جعفری می گوید: امام رضا (علیه السلام) به من فرمود: در منزل خود اذان بگو. زیرا این کار شیطان را فراری می دهد.(13)
مردی از فقر و نداری خود به امام صادق (علیه السلام) شکوه نمود.
امام صادق (علیه السلام) به او فرمود: هنگامی که صدای اذان را می شنوی، اذان بگو.(14)
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: بدرستیکه خدای متعال نسیمی را مأمور کرده که صدای اذان را به آسمان ببرد و هنگامیکه ملائکه صدای اذان را از اهل زمین می شنوند می گویند: این صدای امّت محمّد (صلی الله علیه و آله) است که به یگانگی خدا اقرار می کنند.(15)
و آن ملائکه تا پایان آن نماز را برای افراد این امّت استغفار می کنند (16).

ازدواج نمودن
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: مردی که بخواهد خداوند متعال را ــ در حالی که پاک و پاکیزه است ــ ملاقات کند. بر او لازم است که با زن شایسته ای ازدواج نماید.
تا پاکدامنی خود را ــ بوسیله این ازدواج ــ تداوم بخشد.(17)
امام سجّاد (علیه السلام) فرمود: شخصی که برای امتثال امر الهی ازدواج می کند و بوسیله ی این کار موجب انجام صله ی رحم می گردد. خدای متعال ــ در روز قیامت ــ تاج مُلک را بر سر او قرار خواهد داد.(18)
امام سجّاد (علیه السلام) فرمود: شخصی که برای رضای خدا و انجام صله ی رحم ازدواج کند خدای متعال تاج کرامت و ملک را بر سر او قرار خواهد داد.(19)
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: شیطان برای فریب مردان پارسا سلاحی برّنده تر و کاراتر از زنان بد ندارد.
او بوسیله ی آنها مردان صالح را فریب می دهد مگر آن مردانی که ازدواج کرده باشند. آنان پاک بوده و از گناه و بدی دور می باشند.(20)
امام باقر (علیه السلام) فرمود: پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: خدای عزّ و جلّ می فرماید: چنانچه بخواهم برای مردی خیر دنیا و آخرت را جمع نمایم به او: قلبی خاشع، و زبانی ذاکر و بدنی که ــ در هنگام بلا ــ صابر باشد می دهم و زن با ایمانی به او کرامت خواهم نمود، زنی که در وقت دیدن او مسرور و خوشحال می گردد و در غیاب او پاکدامنی خود و مال همسرش را حفظ می کند.(21)
امام صادق (علیه السلام) فرمود: سه چیز در دنیا وجود دارد که در هر زمان گرانبها می باشد:

1ــ برادری و اخوّتی که در راه خدا باشد.
2ــ همسر شایسته ای که دارای الفت و محبّت بوده و کمک حال دینداری شوهرش می باشد.
3ــ فرزند برومند.
شخصی که این سه چیز را داشته باشد خیر دنیا و آخرت را خواهد داشت و بهترین بهره را در دنیا و آخرت برده است.(22)
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) به مردی فرمود: ازدواج کن بدرستی که ازدواج مایه ی برکت بوده و باعث افزونی و پاکدامنی می گردد.(23)
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) به مردی فرمود: ازدواج کن در این صورت است که بر پاکدامنی تو افزوده می گردد.(24)
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: مردی که در جوانی ازدواج می کند شیطان از این کار او خشمناک شده و می گوید: وای بر من.
این جوان با این کار دو سوم از دین و آئین خود را از گزند و آفت من حفظ نمود.
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: این جوان باید ــ با تقوا و پرهیزکاری ــ باقیمانده ی دین و آئین خود را حفظ نماید.(25)
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: مردی که ازدواج می کند در حقیقت نصف دین و آئین خود را حفظ کرده است، پس بر او لازم است که بر ای حفظ باقیمانده ی آن تقوای الهی را پیشه ی خود سازد.(26)
امام باقر (علیه السلام) فرمود: بدرستیکه دو رکعت نمازی را که مرد متأهّل می خواند بهتر است از شخص مجرّدی که شب را به شب زنده داری مشغول و روز را روزه دار بوده است.(27)

تعرض نکردن به نوامیس مردم
در حدیث آمده است: به نوامیس مردم تعرّض نکنید. و از زنان مردم چشم پوشی نمائید تا به زنان شما نیز تعرّض نگردد و آنها پاکدامن بمانند(یعنی: تعرّض ننمودن به نوامیس مردم و چشم پوشی کردن از نگاه آلوده به آنها موجب می گردد تا زنان شما نیز از تعرّض دیگران در امان بوده و دامانشان پاک بماند).(28)

دسترنج حلال
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: شخصی که از دسترنج خود می خورد خدای متعال به دیده ی رحمت به سوی او می نگرد و هیچگاه او را عذاب نمی کند.(29)
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: شخصی که از دسترنجی که از راه حلال به دست آورده است بخورد، خداوند عزّ وجلّ دربهای بهشت را به روی او می گشاید تا از هر کدام که بخواهد وارد آن شود.(30)
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: شخصی که از دسترنج خود می خورد او در روز قیامت در شمار انبیاء (علیهما السلام) خواهد بود، و ثواب انبیاء را خواهد داشت.(31)
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: شخصی که از دسترنج خود می خورد در روز قیامت ــ به سرعت برق ــ از پل صراط می گذرد.(32)
علی بن أبی حمزه می گوید: روزی امام کاظم (علیه السلام) را دیدم که در مزرعه ی خود مشغول به کار بود در حالیکه سر تا پای آن حضرت (علیه السلام) عرق کرده بود.
من از این حال حضرت متعجبّ شده و به آن حضرت گفتم: شما مشغول این کار سخت هستید؟
پس کارگرها کجا هستند؟
امام کاظم (علیه السلام) به من فرمود: ای علی! افرادی برتر از من با دست خود کار کرده و زحمت کشیده اند.
سپس من به آن حضرت گفتم: آنها چه کسانی هستند؟
آنگاه امام کاظم (علیه السلام) در جواب فرمود: رسول خدا (صلی الله علیه و آله) و امیرالمؤمنین (علیه السلام) و پدرانم با دست خود کار کرده اند و کار کردن با دست شیوه ی پیامبران و اوصیاء و صالحین می باشد.(33)
راوی می گوید: روزی امام صادق (علیه السلام) را مشاهده کردم که در زمین زراعی خود مشغول کشاورزی بود.
من به آن حضرت گفتم: آیا اجازه می دهید تا ما و غلامان این کار را برای شما انجام دهیم؟
امام صادق (علیه السلام) فرمود: خیر.
زیرا دوست دارم تا خداوند عزّ و جلّ مرا در حالی ببیند که با دست خود کار می کنم و برای کسب رزق حلال زحمت می کشم.(34)
روزی حضرت داود (علیه السلام) از کنار مردی که کفّاشی می کرد گذشت و به او فرمود: ای مرد! کار بکن و از دسترنج خود بخور.
زیرا خداوند متعال دوست دارد بنده ای را که کار می کند و از دسترنج خود می خورد و خداوند متعال دوست ندارد بنده ای را که می خورد امّا کار نمی کند.(35)
حضرت امیرالمؤمنین (علیه السلام) فرمود: خداوند عزّ وجلّ به حضرت داود (علیه السلام) وحی فرمود: ای داود! تو نیکو بنده ای هستی.
امّا تو از بیت المال می خوری و با دست خود کاری انجام نمی دهی. پس از این امر حضرت داود (علیه السلام) تا چهل روز گریست.
آنگاه خداوند متعال به آهن فرمان داد تا برای حضرت داود (علیه السلام) نرم گردد. پس از نرم شدن آهن برای حضرت داود (علیه السلام) آن حضرت با دست خود به ساختن زره مشغول گشت و زرهی را که با دست خود می ساخت می فروخت و بدینوسیله از استفاده نمودن از بیت المال بی نیاز گشت.(36)

ریش گذاشتن
روزی حضرت آدم (علیه السلام) سر بطرف آسمان بلند کرده و دعا نموده و به خداوند عزّ و جلّ گفت: ای خدا! بر زیبایی من بیفزای.
فردای آن روز خدای عزّ و جلّ به او ریشی که رنگ آن سیاه بود کرامت فرمود.
در این هنگام حضرت آدم (علیه السلام) دست به ریش خود زده و به خداوند عزّ و جلّ گفت: این چیست؟
خدای عزّ و جلّ به او فرمود: این ریش، مایه ی زینت و جمال تو و فرزندان ذکور تو تا روز قیامت می باشد.(37)
امام صادق (علیه السلام) فرمود: خداوند تبارک و تعالی به مردان ریش کرامت فرمود تا برای آنها مایه ی عزّت و جلالت و هیبت باشد.(38)
در حدیث آمده است: خدای متعال به مردان ریش کرامت فرمود که برای آنها علامتی باشد تا بدینوسیله مردان از گروه زنان شناخته شوند.(39)

ریش کوتاه داشتن
امام صادق (علیه السلام) فرمود: از نشانه های سعادت مرد آن است که ریش او خفیف و متوسّط باشد.(40)
حسن زیّات می گوید: امام باقر (علیه السلام) را دیدم در حالی که ریش او خفیف و متوسّط بود.(41)
راوی می گوید: از امام صادق (علیه السلام) درباره ی اندازه ی ریش سؤال کردم؟
آن حضرت (علیه السلام) فرمود: ریش خود را به اندازه ی مشت دست اندازه بگیر و بقیه ی آن را کوتاه کن.(42)

شانه زدن ریش و محاسن
امام صادق (علیه السلام) فرمود: مردی که ریش خود را شانه می زند، شیطان از او دور می گردد.(43)
در حدیث آمده است: بر شما لازم است که در روز جمعه غسل کنید و خود را آراسته سازید و بوی خوش استفاده نمائید و محاسن خود را شانه کنید و لباس تمیز بپوشید و برای نماز جمعه خود را آماده سازید.
و شایسته است که در آن روز با سکینه و وقار باشید و اعمال خیر انجام دهید. زیرا خداوند متعال در این روز با نگاه رحمت به بندگان خود نظر می افکند.
و حسنات آنها را فزونی می بخشد.(44)

خوشبو کردن ریش و محاسن
حضرت امیرالمؤمنین (علیه السلام) فرمود: خوشبو کردن محاسن از اخلاق انبیاء (علیهم السلام) بشمار می آید و این کار کرامت و گرامیداشتی است برای ملائکه ای که اعمال را می نویسند.(45)
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) محاسن خود را خوشبو و معطّر می کرد و با استفاده نمودن از روغن آنها را براق می نمود.(46)
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) با عطر غالیه (47) محاسن خود را خوشبو و معطّر می نمود.(48)
عدّه ای از مردم امام سجّاد (علیه السلام) را در نیمه شبی در حالی که آن حضرت (علیه السلام) جلیقه ای و جبّه ای از خز پوشیده و عبائی از خز بر دوش گرفته و محاسن مبارک خود را با عطر غالیه معطّر نموده بود مشاهده کردند.
آنها به آن حضرت گفتند: شما در این ساعت از شب، با این وضع و حال به کجا می روید؟
امام سجّاد (علیه السلام) فرمود: من امشب با این حال به مسجد جدّم پیامبر (صلی الله علیه و آله) می روم تا حورالعین را از خدای متعال برای خود خواستگاری نمایم.(49)

ادامه دارد…

پی‌نوشت‌ها:

1ــ عن ابی المنکدر: انّ امرأه أتت النبیّ (صلی الله علیه و آله) فلم تجد مجلساً.
فقام رجل من مجلسه. فجائت. فجلست.
فقال النبیّ (صلی الله علیه و آله): اُمّک هی؟
قال: لا.
قال (صلی الله علیه و آله): اختک؟!
قال: لا.
قال (صلی الله علیه و آله): فرحمتها. رحمک الله.
فرحمتها. رحمک الله عزّ و جلّ (کتاب العیال لإبن أبی الدنیا ص 209 منشورات دار الوفاء).
2- قال الإمام الصادق (علیه السلام): إنّ عزّ وجلّ یحبّ الجمال و التجمّل.
و یبغض البؤس و التباؤس (الکافی ج 6 ص 440 و الفقه المنسوب إلی الإمام الرضا (علیه السلام) ص 354 الباب 95).
3- قال الإمام الصادق (علیه السلام) لرجل: … ألبس و تجمّل. فإنّ الله جمیل. یحبّ الجمال.
ولیکن من حلال (الکافی ج 6 ص 442 و وسائل الشیعه ج 5 ص 6).
4- یعنی: لازم است خود را برای افراد خودی و نزدیک نیز آراسته سازید.
زیرا بعضی اشخاص ــ به بهانه ی خودمانی بودن ــ با وضع غیرآراسته ای در برابر افراد خودی ظاهر می شوند.
5- امیرالمؤمنین (علیه السلام): لیتزیّن أحدکم لأخیه المسلم. کما یتزیّن للغریب الّذی یحبّ أن یراه فی أحسن الهیئه (الکافی ج 6 ص 440 و مکارم الأخلاق ج 1 ص 220).
6- لقد کان (رسول الله (صلی الله علیه و آله)) یتجمّل لأصحابه فضلاً علی تجملّه لأهله (مکارم الأخلاق ج 1 ص 84).
7- قال الإمام الباقر (علیه السلام): وقف رجل علی باب النبیّ (صلی الله علیه و آله) یستأذن علیه.
فخرج النبیّ (صلی الله علیه و آله) فوجد فی حجرته رکوه فیها ماءٌ. فوقف یسوّی لحیته و ینظر إلیها.
فلمّا رجع داخلاً. قالت له عائشه: ــ یا رسول الله ــ أنت سیّد ولد آدم. و رسول ربّ العالمین.
وقفت علی الرکوه. تسوّی لیحتک و رأسک؟
فقال (صلی الله علیه و آله): ــ یا عائشه ــ إنّ الله یحبّ إذا خرج عبده المؤمن ــ إلی أخیه ــ أن یتهیّأ له.
و أن یتجمّل (مکارم الأخلاق ج 1 ص 218).
کان رسول الله (صلی الله علیه و آله) ینظر فی المرآه. و یرجّل جمّته و یتمشّط.
و ربّما نظر فی الماء و سوّی جمّته فیه (مکارم الأخلاق ج 1 ص 84).
8- قال امیرالمؤمنین (علیه السلام): إنّ الله عزّ و جلّ جمیل. یحبّ الجمال (الکافی ج 6 ص 438 و الخصال ص 612 و دعائم الإسلام ج 2 ص 155 و مکارم الأخلاق ج 1 ص 231).
9- عن الحسن بن الجُهم قال: دخلت علی أبی الحسن (علیه السلام) ــ و قد اختضب بالسواد ــ.
فقلت: أراک قد اختضبت بالسواد؟
فقال (علیه السلام): إنّ فی الخضاب أجراً.
و الخصاب و التهیئه ممّا یزید الله عزّ و جلّ فی عفّه النساء.
و لقد ترک النساء العفّه. بترک أزواجهنّ ــ لهنّ ــ التهیئه (الکافی ج 6 ص 480).
(راجع: مکارم الأخلاق ج 1 ص 184).
دخل الحسن بن جهم علی أبی الحسن موسی بن جعفر (علیه السلام) و قد اختضب بالسواد.
فقال (علیه السلام): إنّ فی الخضاب أجراً.
و الخضاب و التهیئه ممّا یزید الله عزّ و جلّ فی عفّه النساء.
و لقد ترک نساء العفّه. بترک أزواجهنّ التهیئه (من لایحضره الفقیه ج 1 ص 69).
عن الحسن بن جُهم قال: رأیت أبا الحسن (علیه السلام) اختضب. فقلت: ــ جعلت فداک ــ اختضبت؟
فقال (علیه السلام): نعم.
إنّ التهیئه ممّا یزید فی عفّه النساء.
و لقد ترک النساء العفّه. بترک أزواجهنّ التهیئه.
ثمّ قال (علیه السلام): أیسرّک أن تراها علی ما تراک علیه ــ إذا کنت علی غیر تهیئه ــ؟
قلت: لا.
قال (علیه السلام): فهو ذاک.
ثمّ قال (علیه السلام): من أخلاق الأنبیاء (علیهم السلام): التنظّف و التطیّب و حلق الشعر و کثره الطروقه (الکافی ج 5 ص 567).
10ــ قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): إنّ الله یحبّ من عبده ــ إذا خرج إلی إخوانه ــ أن یتهیّأ لهم.
و یتجمّل (مکارم الأخلاق ج 1 ص 85).
11- قال الإمام الصادق (علیه السلام): لیتزیّن أحدکم ــ یوم الجمعه ــ و یغتسل.
و یطیّب. و یتسرّح. و یلبس أنظف ثیابه. و لیتهیّأ للجمعه.
ولیکن علیه ــ فی ذلک الیوم ــ السکینه و الوقار.
و لیحسن عباده ربّه.
و لیفعل الخیر ما استطاع.
فإنّ الله جلّ ذکره یطّلع علی الأرض. لیضاعف الحسنات (من لایحضره الفقیه ج 1 ص 64).
12- محمّد بن راشد قال: حدّثنی هشام بن إبراهیم: أنّه شکا إلی أبی الحسن (الرضا علیه السلام) سقمه. و أنّه لایولد له (ولد).
فأمره أن یرفع صوته بالأذان ــ فی منزله ــ.
قال: ففعلت. فأذهب الله عنّی سقمی و کثر ولدی.
قال محمّد بن راشد: و کنت دائم العلّه ــ ما أنفکّ منها ــ فی نفسی ــ و جماعه خدمی ــ و عیالی (حتّی أنی کنت أبقی وحدی و ما لی أحد یخدمنی).
فلمّا سمعت ذلک ــ من هشام ــ عملت به. فأذهب الله عنّی ــ و عن عیالی ــ العلل.
(و الحمدلله)(الکافی ج 3 ص 308 و الکافی ج 6 ص 10). (راجع: الفقیه ج 1 ص 189).
13- عن سلیمان الجعفری قال: سمعته (علیه السلام) یقول: أذّن فی بیتک. فإنّه یطرد الشیطان.
و یستحبّ من أجل الصبیان (1)(الکافی ج 3 ص 308).
14- شکی رجل إلی أبی عبدالله (علیه السلام) الفقر.
فقال (علیه السلام): أذّن ــ کلّما سمعت الأذان ــ کما یؤذّن المؤذّن (مکارم الأخلاق ج 2 ص 150).
(راجع: الدعوات للشیخ الراوندی ــ علیه الرحمه ــ ص 116).
15- عن أبی عبدالله (علیه السلام): قال کان طول حائط مسجد رسول الله (صلی الله علیه و آله) قامه.
فکان (صلی الله علیه و آله) یقول لبلال ــ إذا دخل الوقت ــ : یا بلال ــ اعل فوق الجدار. و ارفع صوتک بالأذان.
فإنّ الله قد وکّل بالأذان ریحاً ترفعه إلی السّماء. و إنّ الملائکه إذا سمعوا الأذان من أهل الأرض
قالوا: هذه أصوات امّه محمّد بتوحید الله عزّ و جلّ. و یستغفرون(الکافی ج 3 ص 307 ).
17- قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): من سرّه أن یلقی الله طاهراً مطهرّاً. فلیلقه بزوجه (1)(من لایحضره الفقیه ج 3 ص 243 و مکارم الأخلاق ج 1 ص 433).
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): من أحبّ أن یلقی الله طاهراً مطهرّاً. فلیلقه (2) بزوجه (3)(روضه الواعظین ج 2 ص 257 و الجعفریّات ص 154 و النوادر للسیّد فضل الله الراوندی ــ علیه الرحمه ــ ص 113).
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): من أحبّ أن یلقی الله طاهراً مطهرّاً. فلیتعفّف بزوجه (دعائم الإسلام ج 2 ص 189).
18- (قال الإمام السجّاد (علیه السلام): من زوّج لله ــ و وصل الرحم ــ توجّه الله بتاج الملک یوم القیامه (مشکاه الأنوار ج 1 ص 372).
19- قال الإمام السّجاد (علیه السلام): من تزوّج لله عزّ و جلّ و لصله الرحم توجّه الله بتاج (1) الملک و الکرامه (من لایحضره الفقیه ج 3 ص 243).
(راجع: مکارم الأخلاق ج 1 ص 433 و عوالی اللئالی ج 3 ص 301).
20ــ (قال رسول الله (صلی الله علیه و آله)): ما للشیطان سلاح أبلغ فی الصالحین ــ من النساء ــ إلاّ المتزوّجون.
أولئک المطّهرون. المبرّؤون من الخنا (مستدرک الوسائل ج 14 ص 159).
21- قال الإمام الباقر (علیه السلام): قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): قال الله عزّ و جلّ: إذا أردت أن أجمع للمسلم خیر الدنیا و الآخره. جعلت له قلباً خاشعاً. و لساناً ذاکراً. و جسداً ــ علی البلاء ــ صابراً.
و زوجه مؤمنه تسرّه إذا نظر إلیها.
و تحفظه ــ إذا غاب عنها ــ فی نفسها و ماله (الکافی ج 5 ص 327).
22- قال الإمام الصادق (علیه السلام): ثلاثه أشیاء فی کلّ زمان عزیزهٌ.
و هی: الإخاء فی الله تعالی.
و الزوجه الصالحه الألیفه. تعینه فی دین الله عزّ و جلّ.
و الولد الرشید.
و من وجد الثلاثه. فقد أصاب خیر الدارین و الحظّ الأوفر من الدنیا و الآخره (مصباح الشریعه ص 150 الباب: 71).
23- (قال رسول الله (صلی الله علیه و آله) لرجل): تزوّج. فإنّ فی التزویج برکه و التعفّف مع عفّتک (جامع الأخبار ص 274).
24- (قال رسول الله (صلی الله علیه و آله) لرجل): تزوّج تستعف مع عفّتک … (الخصال ص 316 و معانی الأخبار ص 318 و روضه الواعظین ج 2 ص 262 و عوالی اللئالی ج 3 ص 302).
25- (قال رسول الله (صلی الله علیه و آله)): من شابّ تزوّج ــ فی حداثه سنّه ــ إلاّ عجّ شیطانه یقول: یا ویلاه.
عصم هذا ــ منّی ــ ثلثی دینه. فلیتقّ الله العبد فی الثلث الباقی (دعائم الإسلام ج 2 ص 190)
(راجع: الجعفریّات ص 153 و النوادر للسیّد فضل الله الراوندی ــ علیه الرحمه ــ ص 113).
26- قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): من تزوج فقد أحرز نصف دینه. فلیتّق الله فی النصف الباقی (الأمالی للشیخ الطوسی ــ علیه الرحمه ــ ص 518 و جامع الأخبار ص 271 ).
27- قال الإمام الباقر (علیه السلام): الرکعتان یصلّیهما رجل متزوّج. أفضل من رجل أعزب یقوم لیله و یصوم نهاره (الکافی ج 5 ص 329 و تهذیب الأحکام ج 7 ص 286).
28- أوحی الله تبارک و تعالی إلی موسی بن عمران (علیه السلام): عُف. تعف أهلک (من لایحضره الفقیه ج 4 ص 13 و عوالی اللئالی ج 3 ص 546).
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): عفّوا. تعفّ نساؤکم (مکارم الأخلاق ج 1 ص 508).
قال الإمام الصادق (علیه السلام): عفوا عن نساء الناس. تعفّ نساؤکم (الکافی ج 5 ص 554 و الخصال ص 55 و من لایحضره الفقیه ج 4 ص 13 و الأمالی للشیخ الصدوق ــ علیه الرحمه ــ ص 364 المجلس 48 و تحف العقول ص 359).
29- قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): من أکل من کدّه یده. نظر الله إلیه بالرحمه.
ثمّ لایعذّبه أبداً (جامع الأخبار ص 390).
30- قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): من أکل من کدّ یده حلالاً. فتح له أبواب الجنه.
یدخل من أیها شاء (جامع الأخبار ص 390).
31- قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): من أکل من کدّ یده کان یوم القیامه فی عداد الأنبیاء.
و یأخذ ثواب الأنبیاء (جامع الأخبار ص 390).
32 ــ قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): من أکل من کدّ یده. مرّ علی الصراط کالبرق الخاطف (جامع الأخبار ص 390 تحقیق و نشر مؤسّسه آل البیت (علیهم السلام) لإحیاء التراث. تحت إشراف سماحه العلاّمه حجّه الإسلام و المسلمین الحاج السیّد جواد الحسینی الشهرستانی ــ دامت برکاته ــ).
33- عن الحسن بن علیّ بن أبی حمزه عن أبیه قال: رأیت أباالحسن (علیه السلام) یعمل فی الأرض له
و قد استنقعت قدماه فی العرق.
فقلت له: ــ جعلت فداک ــ أین الرجال؟
فقال (علیه السلام): ــ یا علیّ ــ (قد) عمل بالید من هو خیر منّی ــ و من أبی ــ و فی أرضه.
فقال (علیه السلام): رسول الله (صلی الله علیه و آله) و أمیرالمؤمنین (علیه السلام) و آبائی (علیهم السلام) ــ کلّهم ــ قد عملوا بأیدیهم.
و هو من عمل النبیّین و المرسلین (و الأوصیاء) و الصالحین (الکافی ج 5 ص 75 و من لایحضره الفقیه ج 3 ص 98)..
34- عن الفضل بن أبی قرّه قال: دخلنا علی أبی عبدالله (علیه السلام) ــ و هو یعمل فی حائط له ــ.
فقلنا: ــ جعلنا الله فداک ــ دَعنا نعمل لک ــ أو تعمله الغلمان ــ. قال (علیه السلام): لا. دعونی.
فإنّی أشتهی أن یرانی الله عزّ و جلّ أعمل بیدی.
وأطلب الحلال فی أذی نفسی (من لایحضره الفقیه ج 3 ص 99 و عوالی اللئالی ج 3 ص 200).
35- مرّ داود (علیه السلام): بإسکاف. فقال: ــ یا هذا ــ إعمل. و کل.
فإنّ الله عزّ و جلّ یحبّ من یعمل و یأکل.
و لایحبّ من یأکل و لایعمل (تنبیه الخواطر ج 1 ص 42).
36- عن أبی عبدالله (علیه السلام) (إنّ امیرالمؤمنین (علیه السلام) قال: أوحی الله عزّ و جلّ إلی داود (علیه السلام): إنّک نعم العبد. لو لا أنّک تأکل من بیت المال و لاتعمل بیدک شیئاً.
قال (علیه السلام): فبکی داود (علیه السلام)(أربعین صباحاً ).
فأوحی الله عزّ و جلّ إلی الحدید: أن لِن لعبدی داود.
فألان الله تعالی له الحدید. فکان یعمل کلّ یوم درعاً فیبیعها بألف درهم. فعمل (علیه السلام) ثلاثمأه و ستّین درعاً و باعها بثلاثمأه و ستّین ألفاً. و استغنی عن بیت المال (الکافی ج 5 ص 74 و من لایحضره الفقیه ج 3 ص 99 و تهذیب الأحکام ج 6 ص 374).
قل الإمام الصادق (علیه السلام): إنّ سلیمان (علیه السلام) لمّا سلب ملکه. خرج علی وجهه. فضاف رجلاً عظیماً فأضافه. و أحسن إلیه.
قال: و نزل سلیمان (علیهم السلام) منه منزلاً عظیماً ــ لمّا رأی من صلاته و فضله ــ.
قال: فزوّجه بنته.
قال: فقالت له بنت الرجل ــ حین رأت منه ما رأت ــ: بأبی أنت و اُمّی ما أطیب ریحک و أکمل خصالک. لاأعلم فیک خصله أکرهها. لاأنّک فی مؤنه أبی.
قال: فخرج حتّی أتی الساحل. فأعان صیّاداً علی ساحل البحر. فأعطاه السمکه الّتی وجد فی بطنها خاتمه (الأمالی للشیخ الطوسی ــ علیه الرحمه ــ ص 659 المجلس 35).
37- رفع آدم (علیه السلام) رأسه إلی السماء. و قال: ــ یا ربّ ــ زدنی جمالاً.
فأصبح و له لحیه سوداء. کالحمم. فضرب بیده إلیها فقال: ــ یا ربّ ــ ما هذه؟
قال عزّ و جلّ: هذه اللحیه زیّنتک بها أنت ــ و ذکور ولدک ــ إلی یوم القیامه (علل الشرایع 94/2).
38- قال الإمام الصادق (علیه السلام): أعطی (الله تبارک و تعالی) الرجل. اللحیه لما له من العزّه و الجلاله و الهیبه (بحارالأنوار ج 3 ص 88).
39- قال الإمام الصادق (علیه السلام): جعلت اللحیه للرجال لیستغنی بها عن الکشف فی المنظر. و یعلم بها الذکر من الاُنثی (علل الشرائع ج 1 ص 133 و الخصال ص 513 و المناقب ج 4 ص 282).
40- قال الإمام الصادق (علیه السلام): من سعاده المرأه خفّه لحیته (مکارم الأخلاق ج 1 ص 158 و فی تحف العقول ص 42 قال رسول الله (صلی الله علیه و آله).
41- عن الحسن الزیّات قال: رأیت أبا جعفر (علیه السلام) قد خفّف لحیته (الکافی ج 6 ص 487 و مکارم الأخلاق ج 1 ص 158).
42- عن یونس عن بعض أصحابه عن أبی عبدالله (علیه السلام) فی قدر اللحیه؟
قال (علیه السلام) تقبض بیدک علی اللحیه و تجزّ ما فضل (الکافی ج 6 ص 487).
43- قال الإمام الصادق (علیه السلام): من سرّح لحیته ــ سبعین مرّه ــ و عدّها ــ مرّه مرّه ــ لم یقرّبه الشیطان أربعین یوماً (الکافی ج 6 ص 489 و من لایحضره الفقیه ج 1 ص 75 و مکارم الأخلاق ج 1 ص 163 و ثواب الأعمال ص 40 و جامع الأخبار ص 166 و اعلام الدین ص 364).
عن عبدالله بن المغیره عن أبی الحسن (علیه السلام) فی قول الله عزّ و جلّ: خُذوا زینتکم عند کلّ مسجد.
قال (علیه السلام): من ذلک التمشّط عند کلّ صلاه (الکافی ج 6 ص 489).
44- قال الإمام الصادق (علیه السلام): لیتزیّن أحدکم ــ یوم الجمعه ــ و یغتسل. و یطیّب.
و یسرّح لحیته. و یلبس أنظف ثیابه. و لیتهیّأ للجمعه. ولیکن علیه ــ فی ذلک الیوم ــ السکینه و الوقار. و لیحسن عباده ربّه. و لیفعل الخیر ما استطاع. فإنّ الله یطّلع علی أهل الأرض. لیضاعف الحسنات (الکافی ج 3 ص 417).
45- قال أمیرالمؤمنین (علیه السلام): الطیب فی الشارب من أخلاق النبیّین (علیهم السلام).
و کرامه للکاتبین (الکافی ج 6 ص 510).
46- کان (صلی الله علیه و آله): یدهّن شاربیه بدهن سوی دهن لحیته (مکارم الأخلاق ج 1 ص 81).
کان (صلی الله علیه و آله) یحبّ الدهن و یکره الشعث (مکارم الأخلاق ج 1 ص 80).
کان (صلی الله علیه و آله) إذا أدهن. بدء برأسه و لحیته (مکارم الأخلاق ج 1 ص 80).
47- نام عطر خوشبویی است که از ترکیب چند مادّه ی خوشبو ساخته می شود.
48- قال الجزری فیه: کنت اُغلّف لحیه رسول الله (صلی الله علیه و آله) بالغالیه.
أی: ألطخها به و أکثر (بحارالأنوار ج 47 ص 183).
49- عن محمّد بن جعفر بن محمّد قال: خرج علیّ بن الحسین (علیه السلام) لیله. و علیه جبّه خزٍّ. و کساء خزٍّ- قد غلّف لحیته بالغالیه ــ.
فقالوا: فی هذه الساعه؟
فی هذه الهیئه؟
فقال (علیه السلام): إنّی ارید أن أخطب الحور العین إلی الله عزّ و جلّ فی هذه اللیله (الکافی ج 6 ص 516).