در روایات، به خصوصیات مردانی بر می خوریم که به علت کوتاهی از وظایف عقلی و شرعی شان نسبت به خانواده و همسر، مورد نکوهش قرار گرفته اند و برای آنها عقاب و نحوست های ویژه ای در نظر گرفته شده است. در این مقاله به بررسی آنها می پردازیم.
مردی که همسر خود را مورد آزار و اذیّت قرار می دهد
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) به این مضمون فرمود: زنی که شوهر خود را مورد آزار و اذیّت قرار می دهد خدای متعال ــ تا وقتی که شوهرش را از خود راضی نسازد ــ نماز و سایر اعمال نیک او را قبول نمی کند. حتّی اگر در طول عمر خود به روزه داری و شب زنده داری مشغول بوده. و برده ها را آزاد ساخته و اموال خود را در راه خدا انفاق نموده باشد و از جمله اوّلین کسانی است که وارد جهنّم خواهد شد. آنگاه پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: همین وزر و عذابها نیز برای مردی خواهد بود که همسر خود را مورد آزار و ظلم قرار می دهد.(1)
مردی که با زنی صرفاً به خاطر زیبائیش ازدواج می کند
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) به این مضمون فرمود: شخصی که با زنی صرفاً بخاطر مال و دارائیش ازدواج نماید، خدا او را به حال خود رها ساخته و به آن مال واگذار خواهد نمود و شخصی که با زنی صرفاً بخاطر زیبائی و جمالش ازدواج نماید. در او چیزهائی خواهد دید که باعث ناراحتی او خواهد گشت و شخصی که با زنی بخاطر دینداریش ازدواج نماید. خدای متعال مال و جمال به او کرامت خواهد نمود.(2)
مردی که با زنی صرفاً به خاطر ثروت و دارائیش ازدواج می کند
امام صادق (علیه السلام) فرمود: شخصی که با زنی صرفاً بخاطر زیبائی یا دارائیش ازدواج نماید، خدای متعال او را به آن امر واگذار خواهد نمود و اگر او با آن زن بخاطر دینداریش ازدواج نماید. خدای متعال جمال و مال را به او ارزانی خواهد فرمود.(3)
مردی که همسر پاکدامن خود را مورد افترا و تهمت قرار داده و ارتکاب عمل ناشایست و شنیع را به او نسبت می دهد
إِنَّ الَّذِینَ یَرْمُونَ الْمُحْصَنَاتِ الْغَافِلَاتِ الْمُؤْمِنَاتِ لُعِنُوا فِی الدُّنْیَا وَالْآخِرَهِ وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِیمٌ «23» (النور).
قرآن کریم در این آیه ی مبارکه کسانی را که زنان پاکدامن و با ایمان را به ارتکاب عمل ناشایست و شنیع نسبت می دهند. مورد نکوهش شدید قرار داده و آنان را به کیفر دنیوی و عقوبت اخروی وعده داده است.(4)
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: شخصی که همسر خود را به ارتکاب عمل ناشایست نسبت دهد. منافق است.(5)
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: مردی که همسر خود را به ارتکاب عمل ناشایست زنا نسبت دهد، لعن و نفرین بر او نازل خواهد شد و اعمال خیر او مورد قبول قرار نخواهد گرفت.(6)
امام صادق (علیه السلام) فرمود: نسبت دادن زنان پاکدامن به ارتکاب عمل ناشایست زنا موجب از بین رفتن و نابودی ثواب صد سال عبادت می گردد.(7)
مردی که ــ با داشتن امکانات ــ در امر معیشت همسر و خانواده ی خود بُخل می ورزد
حضرت سجّاد (علیه السلام) در ضمن حدیثی پیرامون پیامدهای شوم گناهان در دنیا فرمود: … از جمله گناهانی که باعث دریده شدن پرده ها می گردد. بخل ورزیدن در امر معیشت همسر و فرزندان و خویشان است.(8)
مردی که با همسر خود بد اخلاقی می کند
حسین بن بشّار می گوید: جهت مشورت و کسب تکلیف درباره ی شخصی که به خواستگاری دخترم آمده بود نامه ای برای حضرت امام رضا (علیه السلام) فرستادم و در آن نامه نوشتم: دختری دارم که یکی از افراد فامیل از او خواستگاری نموده است.امّا او آدمی بد اخلاق می باشد.
حضرت امام رضا (علیه السلام) در جواب فرمود: اگر او آدم بد اخلاقی است. خواستگاری او را قبول نکن.(9)
مردی که ــ با داشتن امکانات ــ در امر معیشت بر همسر و خانواده ی خود تنگ می گیرد
امام صادق (علیه السلام) به این مضمون فرمود: توسعه و گشایش را برای خانواده ی خود بوجود بیاور. و برحذر باش از اینکه ــ با تنگ گرفتن ــ آنها بر تو بشورند.(10)
امام کاظم (علیه السلام) به این مضمون فرمود: سزاوار است شخصی که خدای متعال نعمتی به او کرامت فرموده. او نیز برای همسر و خانواده اش توسعه و گشایش ایجاد نماید. سپس آن حضرت (علیه السلام) فرمود: شخصی را می شناسم که خدای متعال بر او نعمتی ارزانی داشت امّا او آن نعمت را از همسر و خانواده اش دریغ داشته و آنها را از آن نعمت محروم داشت. دیری نپائید که آن نعمت ها بر باد رفته و نابود شد.(11)
مردی که ــ بدون عذر موجّه ــ به تنهایی و بدون همسر خود در رختخواب می خوابد
امیرالمؤمنین (علیه السلام) به این مضمون فرمود: خداوند متعال سه گروه را مورد لعن و نفرین خود قرار داده است: از جمله ی آن گروه: شخصی است که تنها و بدون همسر خود در رختخواب می خوابد.(12)
مردی که به نوامیس و همسران مردم خیانت می کند
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) به این مضمون فرمود: شخصی که به همسر دیگران خیانت ورزد از ما نیست.(13)
امام باقر (علیه السلام) به این مضمون فرمود: خدای متعال به حضرت موسی بن عمران (علیه السلام) وحی فرمود: ای موسی! بنی اسرائیل را از انجام عمل زنا نهی کن و آنان را از ارتکاب آن برحذر دار.
و به آنان بگو: شخصی که با دیگری زنا می کند. دیگران را نیز با او یا با نسل بعد از او زنا می کنند.
از ناموس دیگران چشم بپوشید تا دیگران نیز چشم داشتی به ناموس شما نداشته باشند و به آنان بگو: هرچه با دیگران کنی، دیگران با تو کنند.(14)
مردی که از همسر خود دوری می کند
حضرت امیرالمؤمنین (علیه السلام) فرمود: چند چیز باعث عذاب قبر می گردد. از جمله ی آنها: دوری نمودن مرد از همسر خود می باشد.(15)
مردی که از قبول بار مسئولیت همسر و خانواده ی خود سرباز زده و آن را به گردن دیگران می اندازد
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) به این مضمون فرمود: بدترین مردان کسانی هستند که بار مسئولیت همسر خود را بر دوش دیگری می اندازند.(16)
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: ملعون و نفرین شده است شخصی که بار مسئولیت اهل و عیال خود را بر دوش دیگران می اندازد.(17)
مردی که بخاطر تنوّع طلبی همسر خود را طلاق می دهد
امام صادق (علیه السلام) فرمود: ازدواج کنید و طلاق ندهید. زیرا خدای متعال دوست ندارد مردان و زنانی را که بخاطر تنوّع طلبی از هم جدا می شوند.(18)
مردی که با آزار و اذیّت و رفتار سوء خود. همسرش را مجبور به گرفتن طلاق می سازد.
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) به این مضمون فرمود: مردی که همسر خود را مورد آزار و اذیّت قرار می دهد، بحدّی که جان همسرش به لب آمده و به همین خاطر از او تقاضای طلاق و جدائی می کند؛ خدای متعال برای چنین مردی به عقوبتی کمتر از آتش جهنّم راضی نمی شود. زیرا خدای متعال در مورد زن ــ وقتی که مورد آزار و اذیّت و ظلم قرار می گیرد ــ غضب می کند. همانطوری که در مورد یتیم غضب می کند.(19)
مردی که در حال عصبانیّت سوگند می خورد که همسر خود را طلاق می دهد
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: شخصی که به طلاق همسر خود سوگند می خورد آدم منافقی است.(20)
امام صادق (علیه السلام) به این مضمون فرمود: سوگند خوردن به طلاق همسر از دسیسه ها و شگردهای شیطان محسوب می شود.(21)
تنبیه و مجازات مردی که همسر خود را سه بار طلاق می دهد
حضرت امام رضا (علیه السلام) پیرامون مردی که همسر خود را سه بار سه طلاقه کرده است. به این مضمون فرمود: مردی که سه بار همسر خود را طلاق می دهد. همسرش تا ابد بر او حرام می گردد و این مجازات برای چنین مردی بخاطر آن است که امر طلاق بازیچه ی دست مردان قرار نگیرد و شأن و منزلت زن کوچک شمرده نشود.(22)
مردی که به همسر خود ظلم می کند
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) به این مضمون فرمود: ظلم و ستم نمودن به زن موجب خشم و غضب خدا می گردد. همانطور که ظلم و ستم نمودن به یتیم موجب خشم و غضب خدا می شود.(23)
مردی که دارای دو همسر می باشد اما عدالت را بین آنها رعایت نمی کند
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) به این مضمون فرمود: مردی که دارای دو همسر باشد. امّا ــ در برابر دید ونگاه یکی از آن دو ــ نسبت به دیگری تمایل بیشتری نشان می دهد. در روز قیامت در حالی که نصف بدن او بی حس و ناتوان و افتاده است وارد محشر می گردد.(24)
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: مردی که همسران متعدّدی داشته باشد. امّا از برآورده نمودن نیازهای آنها امتناع ورزد یا توانائی آن را نداشته باشد. و به همین خاطر آن زنها منحرف گردند. آن مرد گناهکار خواهد بود.(25)
غذا خوردن به تنهایی و بدون همسر
حضرت امیرالمؤمنین (علیه السلام) به این مضمون فرمود: خداوند متعال سه گروه را مورد لعن و نفرین خود قرار داده است: از جمله ی آن گروه: شخصی است که تنها و بدون همسر و خانواده ی خود غذا می خورد.(26)
مردی که پس از همبستر شدن با همسر خود غسل جنابت را ترک نموده و از انجام آن امتناع می ورزد
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) در حدیثی که پیرامون موجودات مسخ شده است فرمود: مردی که پس از همبستر شدن با همسر خود غسل جنابت را انجام نمی داد. و نماز خود را بجا نمی آورد مسخ شده و به صورت حیوانی درآمد.(27)
مردی که نسبت به همسر پاکدامن خود غیرتمندی بی جا روا می دارد و بر او سخت می گیرد
حضرت امیرالمؤمنین (علیه السلام) درباره ی توصیف زن و کیفیت رفتار با او به یکی از فرزندان خود فرمود: زن گُل خوشبوئی است. او کارگر نیست. از غیرت بیجا و بی مورد در مورد همسر خود پرهیز نما و دوری کن. زیرا چه بسا ــ این کار تو. باعث بوجود آمدن زمینه ی انحراف در او می گردد.(28)
مردی که در برابر مفاسد اخلاقی همسر خود غیرتمند نمی باشد
امیرالمؤمنین (علیه السلام) فرمود: قلب مردی که غیرتمندی از خود نشان نمی دهد وارونه است.(29) (30)
مردی که نسبت به انحرافات و مفاسد اخلاقی همسر خود رضایت دارد
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: مردی که راضی می گردد تا همسر زینت شده و آرایش کرده اش از خانه خارج شود. چنین مردی دیّوث است.(31)
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) به این مضمون فرمود: مردی که شاهد وقوع انحراف و معصیت در منزل خود می گردد و به آن راضی بوده و در مقابل آن از خود غیرت نشان نداده و آن وضع فاسد را اصلاح نسازد. در این هنگام خدای متعال پرنده ی سفیدی به درب خانه ی او روانه داشته و آن پرنده تا چهل روز به او ندا می دهد: غیرت داشته باش و این وضع را تغییر بده. اگر آن مرد آن وضع را اصلاح نکرد. آن پرنده بال خود را بر چشمان آن مرد می مالد. در این هنگام آن مرد رفتارهای نیک را نخواهد دید و رفتارهای زشت را زشت نخواهد دانست و با آن مقابله نخواهد نمود.(32)
مردی که در انحرافات و مفاسد اخلاقی همسر خود مشارکت دارد
امام صادق (علیه السلام) فرمود: سه گروه هستند که خدای متعال در روز قیامت با آنها سخن نمی گوید و آنها را مورد تزکیه قرار نمی دهد. و برای آنها عذابی دردناک خواهد بود.
1ــ شخصی که مرتکب عمل زنا می شود.
2ــ شخصی که دیّوث است.
و دیّوث شخصی است که غیرت نداشته و مردم ــ در خانه ی او ــ برای انجام عمل ناشایست جمع می شوند.
3ــ زنی که به شوهر خود خیانت نموده و مرتکب عمل ناشایست زنا می گردد.(33)
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: خدای متعال ــ در روز قیامت ــ از شخصی که صغور است هیچ عمل خیر و توبه ای را قبول نمی کند.
از آن حضرت سؤال کردند: صغور کیست؟
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: مردی که مردان غریبه را بر همسر خود وارد می کند.(34)
مردی که دیّوث می باشد
امام صادق (علیه السلام) فرمود: بهشت بر شخصی که دیّوث می باشد حرام است.(35)
مردی که همسر خود را کتک می زند
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) به این مضمون فرمود: مردی که همسر خود را کتک می زند. خدای متعال آبروی او را در روز قیامت خواهد ریخت و او را در برابر چشم خلایق رسوا خواهد ساخت.(36)
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: هر مردی که یک سیلی به صورت همسر خود بزند، خدای متعال به فرشته ای که مأمور دوزخ است دستور می دهد که آن مرد را در جهنّم قرار داده و به صورت او هفتاد سیلی بزند.(37)
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: شخصی که بر صورت و چهره ی مسلمانی سیلی بزند، خدای متعال در روز قیامت استخوانهای او را خُرد خواهد نمود و آتش جهنّم را بر او مسلّط خواهد نمود و در روز قیامت با دستان بسته وارد آتش جهنّم خواهد شد؛ مگر آنکه توبه نماید.(38)
مردی که موی همسر خود را در هنگام نزاع و درگیری می کشد
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) به این مضمون فرمود: مردی که موی زنی را می کشد، دستهای او در روز قیامت با میخهائی از آتش کوبیده می شود.(39)
مردی که خودش غذا می خورد اما خانواده ی خود را گرسنه می گذارد
امام صادق (علیه السلام) فرمود: پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) نهی فرمود از اینکه مردی سیر باشد. امّا همسر و فرزندانش گرسنه باشند.
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) به این مضمون فرمود: مردی که در فکر همسر و فرزندان خود نیست مورد هلاک و نابودی قرار می گیرد.(40)
مردی که نیّت می کند که مهریّه همسر خود را پرداخت نکند
امام صادق (علیه السلام) فرمود: شخصی که با زنی ازدواج می کند و نیّت می کند که مهریه ی آن زن را ــ بطور کامل ــ پرداخت نکند، او در نزد خدای متعال به منزله ی شخصی است که مرتکب عمل شنیع زنا می شود.(41)
امام صادق (علیه السلام) به این مضمون فرمود: شخصی که با زنی ازدواج می کند و برای او مهریه ای معیّن می کند، اما نیّت می کند که مهریه ی زن را پرداخت نکند. چنین شخصی به منزله ی دزد می باشد.(42)
مردی که به مهریه ی همسر خود دستبرد می زند
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) به این مضمون فرمود: از جمله گناهانی که خدای متعال ــ در روز قیامت ــ آنها را نمی بخشد… دستبرد زدن به مهریه ی همسر می باشد.(43)
حضرت امیرالمؤمنین (علیه السلام) به این مضمون فرمود: خدای متعال گناه چند گروه را نمی بخشد. از جمله ی آنها: مردی است که به مهریه ی همسر خود دستبرد می زند.(44)
مردی که از نزدیکی کردن و همبستر شدن با همسر خود امتناع می ورزد
عثمان بن مظعون به نزد پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) آمده و به آن حضرت گفت: من می خواهم خود را عقیم سازم و می خواهم خوله همسرم را بر خود حرام سازم.
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) به او فرمود:
ای عثمان! از ما نیست شخصی که چنین کاری را انجام بدهد.
ای عثمان! از شیوه و روش من سرپیچی و تخلّف نکن.(45)
زیرا شخصی که از سنّت و شیوه ی من سرپیچی کند ملائکه در روز قیامت از او رویگردان شده و او را از حوض کوثر محروم خواهند ساخت.(46)
امام صادق (علیه السلام) به این مضمون فرمود: مردی که زنی را به همسری می گیرد، اگر در ظرف چهل روز با او همبستر نشود. مرتکب گناه و معصیت شده است.(47)
مردی که در هنگام همبستر شدن با همسر خود بسم الله نمی گوید
امام صادق (علیه السلام) به این مضمون فرمود: هنگامی که شخصی از شما برای همبستر شدن به نزد همسر خود می رود، لازم است که نام خدای عزّ و جلّ را ذکر نماید و اگر در آن هنگام نام خدا را ذکر نکرد. شیطان شریک او در انعقاد آن نطفه خود خواهد شد.
و دوستی با اهل بیت نشانه ی بسم الله گفتن او و دشمنی با اهل بیت، نشانه ی بسم الله نگفتن او خواهد بود.(48)
امام صادق (علیه السلام) فرمود: هنگامی که خواستی با همسر خود همبستری کنی. بگو: بسم الله الرحمن الرحیم (49).
و در حدیث دیگری وارد شده است که در آن هنگام بگوید:
اللّهم صلّ علی محمّد و آل محمّد.(50)
و در حدیث دیگری وارد شده است که در آن هنگام بگوید:
اعوذ بالله السمیع العلیم من الشیطان الرجیم.(51)
مردی که قبل از ایجاد آمادگی در همسرش با او نزدیکی کند
امام صادق (علیه السلام) به این مضمون فرمود: هنگامی که شخصی از شما قصد داشت که با همسر خود نزدیکی کند، لازم است که ــ قبل از آن ــ با او شوخی و بازی و ملاطفت نماید. زیرا این کار. باعث گوارائی این عمل برای همسر می شود.(52)
نزدیکی نمودن رو به قبله
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) نهی فرمود از اینکه مردی رو به قبله یا در جائی که محلّ عبور و مرور و دید مردم است با همسر خود نزدیکی کند، شخصی که چنین کاری را انجام دهد. لعن و نفرین خدا و ملائکه و مردم بر او باد.(53)
پی‌نوشت‌ها:
1ــ قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): من کانت له امرأه تؤذیه. لم یقبل الله صلاتها و لا حسنه من عملها.
حتّی تعینه و ترضیه.
و إن صامت الدهر و قامت اللیل و أعتقت الرقاب. و أنفقت الأموال فی سبیل الله.
و کانت أوّل من یرد النار.
ثمّ قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): و علی الرجل مثل دلک الوزر و العذاب. إذا کان لها مؤذیاً ظالماً (عقاب الأعمال ص 335 و اعلام الدین ص 414).
2ــ قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): من تزوّج امرأه لمالها. و کله الله إلیه.
و من تزوّجها لجمالها رأی فیها ما یکره.
و من تزوّجها لدینها جمع الله له ذلک (تهذیب الأحکام ج 7 ص 461).
3ــ قال الإمام الصادق (علیه السلام): إذا تزوّج الرجل المرأه لجمالها أو مالها. وُکل إلی ذلک.
و إذا تزوّجها لدینها. رزقه الله الجمال و المال (الکافی ج 5 ص 333).
4ــ کسانی که زنان پاکدامن ــ و بی خبر از هر گونه آلودگی ــ و مؤمن را به نسبتهای ناروا متّهم می سازند. در دنیا و آخرت از رحمت الهی دورند.
و عذاب عظیمی در انتظار آنها است.
در واقع سه صفت برای این زنان ذکر شده که هر کدام دلیلی است بر اهمّیت ظلمی که بر آنها ــ از طریق تهمت ــ وارد می گردد:
محصنات: زنان پاکدامن.
غافلات: دور از هر گونه آلودگی.
و مؤمنات: زنان با ایمان.
و به این ترتیب نشان می دهد که تا چه حد نسبت ناروا دادن به این افراد، ظالمانه و ناجوانمردانه و در خور عذاب عظیم است. (تفسیر نمونه ج 14 ص 417).
5ــ قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): لا یقذف إمرأته) إلاّ منافق (جامع الأخبار ص 446).
6ــ قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): من قذف إمرأته بالزنا. نزلت علیه اللعنه.
و لا یقبل منه صرفٌ و لا عدل (جامع الأخبار ص 445).
7ــ قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): قذف محسنه یحبط عباده مأه سنه (عوالی اللئالی ج 3 ص 461).
8ــ (قال الإمام السجّاد (علیه السلام)): … و الذنّوب الّتی تکشف الغطاء : الإ ستدانه بغیر نیّه الأ داء.
و الإسراف فی النفقه علی الباطل.
و البخل علی الأهل و الولد و ذوی الأرحام.
و سوء الخُلق. و قلّه الصبر.
و استعمال الضجر و الکسل.
و الإستهانه بأهل الدین… (معانی الأخبار ص 240 و عدّه الداعی ص 214).
293ــ قال أبوعبدالله (علیه السلام): أتی رسول الله (صلی الله علیه و آله) ــ فی لیله ــ ثلاثون إمرأه. کلّهنّ تشکو زوجها.
فقال رسول الله (صلی الله علیه و آله): أما إن أولئک لیسوا من خیارکم (الاُصول السّته عشر ص 255).
9ــ عن الحسین بن بشّار الواسطی قال: کتبت إلی أبی الحسن الرضا (علیه السلام): إنّ لی قرابه قد خطب إلیّ إبنتی. و فی خلقه سوءٌ ؟
فقال (علیه السلام) لا تزوّجه. إن کان سیّیء الخُلق (من لا یحضره الفقیه ج 3 ص 259).
(راجع : الکافی ج 5 ص 564 و مکارم الأخلاق ج 1 ص ).
10ــ قال الإمام الصادق (علیه السلام): وسّع علی عیالک. و إیّاک أن یکونوا هم السعاده علیک (تهذیب الأحکام ج 7 ص 4).
11ــ عن معمّر بن خلاد عن أبی الحسن (علیه السلام) قال: ینبغی للرجل أن یوسّع علی عیاله. کی لا یتمنوا موته. و تلا (علیه السلام) هذه الآیه. وَ یُطعِموُنَ الطَّعَامَ عَلی حُبَّهِ مِسکِیناً وَ یَتیِماً و أَسِیراً.
قال (علیه السلام): الأسیر: عیال الرجل.
ینبغی للرجل ــ إذا زید فی النعمه ــ أن یزید اُسرائه فی السعه علیهم.
ثمّ قال (علیه السلام): إنّ فلاناً أنعم الله علیه بنعمه. فمنعها اُسرائه. و جعلها عند فلان. فذهب الله بها.
قال معمّر: و کان فلان حاضراً (الکافی ج 4 ص 11).
12ــ قال أمیرالمؤمنین (علیه السلام): لعن الله الآ کل زاده وحده. و السایر فی الطریق وحده.
و النائم فی الفراش وحده (عوالی اللئالی ج 4 ص 8 ــ 9).
للعلماء ــ فی هذا الحدیث ــ قولان : أحدهما : أن یحمل علی ظاهره.
و یکون التقدیر : أنّه لا ینبغی للإنسان أن ینفرد ــ فی هذه الأفعال ــ .
و یصیر محمولاً علی الإستحباب لتلک الأفعال. و إنّ ترکها من المکروهات الشدیده الکراهیه.
و ذکر اللعن فیه للتأکید ــ من باب التجوّز و التوسعه ــ لیحصل بذلک بعث العزم ــ من المکلّف ــ علی عدم التهاون بمثل ذلک…
و الثانی: أن لا یکون علی عمومه و ظاهره. بل یجب حمله علی التخصیص …
خصوصاً النوم فی الفراش لمن یکون له زوجه. یمنعها ما وجب لها ــ من المبیت ــ فی فراشه وحده. و لا یدعوها إلیه. فیمنعها حقها.
فیکون مستحقّاً للّعنه بسبب منع الحقّ الواجب علیه… (نقلاً عن هامش عوالی اللئالی).
13ــ قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): لیس منّا خبّب * إمرأه رجل علیه (دعائم الإسلام ج 2 ص 448).
*أی: خدعها و أفسدها (نقلاً عن هامش المصدر).
14ــ قال الإمام الباقر (علیه السلام): کان فیما أوحی الله تعالی إلی موسی بن عمران : ــ یا موسی ــ إنه بنی اسرائیل عن الزنا.
فإنّه من زنی. زُنی به. ــ أو بالعقب من بعده ــ *.
ــ یا موسی ــ عف. یعف أهلک…
کما تدین تدان… (دعائم الإسلام ج 2 ص 449).
(راجع: من لا یحضره الفقیه ج 4 ص 13).
*فی الفقیه هکذا : و لو فی العقب من بعده.
15ــ قال أمیرالمؤمنین (علیه السلام): عذاب القبر یکون من النمیمه. و البول *.
و عزب الرجل عن أهله (علل الشرایع ج 1 ص 410 الباب 262).
*أی لا یبالی أین یصاب البول من جسده. یعنی ذلک قلّه المبالاه بالنسبه إلی الطهاره من البول.
16ــ قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): إنّ من شرّ رجالکم… المجلیء عیاله إلی غیره (تهذیب الأحکام ج 7 ص 462).
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): إنّ من شرار رجالکم : البهّات. الجری. الفحّاش. الآکل وحده. و المانع رفده. و الضارب عبده. و المجلیء عیاله إلی غیره (الکافی ج 2 ص 292).
(و جاء فی مصدر آخر هکذا): شرّ الناس… الملجیء عیاله إلی غیره (جامع الأحادیث للشیخ جعفر بن أحمد القمی ــ علیه الرحمه ــ ص 220).
17ــ قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): ملعون. ملعون. من ألقی * علی الناس (الکافی ج 4 ص 12 و من لا یحضره الفقیه ج 2 ص 38).
*الکلّ: الثقل.
أی: قوته. أو قوت عیاله علی الناس (نقلاً عن هامش الکافی).
18ــ قال الإمام الصادق (علیه السلام): تزوّجوا و لا تطلّقوا. فإنّ الله لا یحبّ الذوّاقین و الذوّاقات (مکارم الأخلاق ج 1 ص 432). (راجع: عوالی اللئالی ج 2 ص 139).
قال الإمام الباقر (علیه السلام): إنّ الله عزّ و جلّ یبغض کلّ مطلاق و ذوّاق (الوسائل ج 22 ص 8).
19ــ قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): من أضرّ بإمرأه حتّی تفتدی منه نفسها. لم یرض الله تعالی له بعقوبه دون النار.
لأنّ الله تعالی یغضب للمرأه کما یغضب للیتیم (عقاب الأعمال ص 336 و اعلام الدین ص 416).
20ــ قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): ما حلف بالطلاق و لا استحلف به إلاّ منافقٌ (عوالی اللئالی ج 2 ص 140).
قال الإمام الصادق (علیه السلام): من حلف بالطلاق أو بالعتاق. ثمّ حنث. فلیس ذلک بشیء.
لا تطلّق إمرأته علیه (مستدرک الوسائل ج 15 ص 295).
21ــ روی عن أبی جعفر و أبی عبدالله (علیهما السلام): إنّ من خطوات الشیطان : الحلف بالطلاق. و النذور فی المعاصی.
و کلّ یمین بغیر الله تعالی (مجمع البیان ج 1 ص 468).
22ــ قال الإمام الرضا (علیه السلام): و علّه تحریم المرأه ــ بعد تسع تطلیقات. فلا تحلّ له ــ أبداً ــ عقوبه. لئلاًّ یتلاعب بالطلاق. و لا تستضعف المرأه. و لیکون ناظراً فی اُموره. متیقظاً معتبراً.
و لیکن یائساً لها من الاجتماع بعد تسع تطلیقات (علل الشرایع ج 2 ص 260 الباب 276).
عن علی با الحسین بن علی بن فضّال عن أبیه قال: سألت الرضا (علیه السلام) عن العلّه الّتی من أجلها لا تحلّ المطلّقه ــ للعده ــ لزوجها حتّی تنکح زوجاً غیره؟
فقال (علیه السلام): إنّ تبارک و تعالی إنّما أذن فی الطلاق مرّه.
فقال عزّ و جلّ: الطَّلاَقُ مَرَّتَانِ فَإِمسَاکٌ بِمَعروُفٍ أَو تَسرِیحٌ بِإِحسَانٍ.
یعنی: فی التطلیقه الثالثه.
و لدخوله فیما کره الله عزّ و جلّ له من الطلاق الثالث. حرّمها علیه.
فلا تحلّ له حتّی تنکح زوجاً غیره. لئلاّ یوقع الناس الإستخفاف بالطلاق. و لا تضار النساء (علل الشرایع ج 1 ص 261 الباب : 276 و عیون الأخبار ج 2 ص 91 الباب: 32).
23ــ قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): إنّ الله تعالی یغضب للمرأه کما یغضب للیتیم (عقاب الأعمال ص 336 و اعلام الدین ص 416).
24ــ قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): من کان له زوجتان. یمیل مع أحدهما علی الاُخری. و جاء یوم القیامه. و أحد شقّیه ساقطٌ (عوالی اللئالی ج 1 ص 272).
25ــ قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): من جمع من النساء ما لا ینکح. فزنین. فالإثم علیه.
و قد قال الله تعالی: فَإِن خِفتُم أَلاَّ تَعدِلُوا فَوَاحِدَهً أَو مَا مَلَکَت أَیمَانُکُم (دعائم الإسلام ج 2 ص 193).
قال أمیرالمؤمنین (علیه السلام): من اتّخذ من الإماء أکثر ممّا ینکح ــ أو تنکح ــ فالإثم علیه إن بغین (من لا یحضره الفقیه ج 3 ص 286).
عن أبی عبدالله (علیه السلام) قال: من جمع من النساء ما لا ینکح. فزنا منهنّ شیء. فالإثم علیه (الکافی ج 5 ص 566).
26ــ قال أمیرالمؤمنین (علیه السلام): لعن الله الآکل زاده وحده.
و السایر فی الطریق وحده.
و النائم فی الفراش وحده (عوالی اللئالی ج 4 ص 8 ــ 9).
للعلماء ــ فی هذا الحدیث ــ قولان: أحدهما : أن یحمل علی ظاهره.
و یکون التقدیر: أنّه لا ینبغی للإنسان أن ینفرد ــ فی هذه الأفعال ــ .
و یصیر محمولاً علی الإستحباب لتلک الأفعال. و إنّ ترکها من المکروهات الشدیده الکراهیه.
و ذکر اللعن فیه للتأکید ــ من باب التجوّز والتوسعه ــ لیحصل بذلک بعث العزم ــ من المکلّف ــ علی عدم التهاون بمثل ذلک…
و الثانی : أن لا یکون علی عمومه و ظاهره. بل یجب حمله علی التخصیص.
فیخصّصون الأکل. علی من وجب علیه النفقه لغیره. من واجبی النفقه ــ شرعاً ــ . ثمّ هو یمنعه ما وجب له. فیأکل زاده وحده.
و یصیر المراد بالزاد ــ هنا ــ الرزق الّذی رزقه الله إیّاه. لیکون له و لواجبی النفقه. فینفرد بهم.
و عبّر ــ عن منعه ــ بأکله. فإنّه حینئذٍ یکون مستحقّاً للعنه (نقلاً عن هامش عوالی اللئالی).
27ــ قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): أمّا الدعموص فمسخ. لأنّه کان إذا حضر النساء. لم یغتسل من الجنابه و بترک الصلاه فجعل الله قراره فی الماء إلی یوم القیامه من جزعه علی البرد (الاختصاص ص 137). * الدعموص: ک برغوث ــ لفظاً و معناً ــ .
28ــ قال أمیرالمؤمنین (علیه السلام): إنّ المرأه ریحانه و لیست بقهرمانه.
و إیّاک و التغایر فی غیر موضع غیره. فإنّ ذلک یدعو الصحیحه الی السُقم. والبریئه إلی الریب (اعلام الدین ص 288 و شرح نهج البلاغه لإبن أبی الحدید ج 16 ص 121).
قال أمیرالمؤمنین (علیه السلام): إیّاک و التغایر فی غیر موضع الغیره * . فإنّ ذلک یدعو الصحیحه منهنّ إلی السُقم… (الکافی ج 5 ص 537 و تحف العقول ص 85 و شرح نهج البلاغه لإبن أبی الحدید ج 20 ص 313).
* فی تحف العقول : غیره.
قال أمیرالمؤمنین (علیه السلام): إیّاک و التغایر فی غیر موضعه. فإنّ ذلک یدعو الصحیحه إلی السُقم و البریئه إلی الریب (غرر الحکم).
29ــ یعنی از فطرت خود دور شده و حقایق را ــ آنچنان که هست ــ درک نمی کند.
30ــ قال الإمام الصادق (علیه السلام): إذا لم یغر الرجل. فهو منکوس القلب * (الکافی ج 5 ص 536).
*أی: یصیر بحیث لا یستقرّ فیه شیء من الخیر. کالإناء المکبوب. أو المراد بنکس القلب : تغیّر صفاته و أخلاقه الّتی لا ینبغی أن یکون علیها (نقلاً عن هامش المصدر).
قال أمیرالمؤمنین (علیه السلام): من لا یغار. فإنّه منکوس القلب (المحاسن ج 1 ص 204 ومشکاره الأنوار ج 2 ص 128).
31ــ قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): أیّما رجل رضی بتزیّن إمرأته. و تخرج من باب دارها. فهو دیّوث. و لا یأثم من یسمّیه دیّوثاً (جامع الأخبار ص 447).
371ــ قال الإمام الباقر (علیه السلام): ثلاثه لا یقبل الله لهم صلاه.
منهم: الدیّوث الّذی یُفجر بإمرأته (المحاسن ج 1 ص 205).
32ــ عن علیّ (علیه السلام) قال: قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): أیّما رجل رأی فی منزله شیئاً من الفجور. فلم یغیّر بعث الله تعالی بطیراً أبیض. و یظلّ ببابه أربعین صباحاً.
فیقول له: کلّما دخل و خرج ــ : غیّر . غیّر.
و إلاّ مسح بجناحه علی عینیه.
فإن رأی حسناً. لم یر حسناً.
و إن رأی قبیحاً. لم ینکره (الجعفریّات ص 165).
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): أیّما رجل أحسّ بشیءٍ من الفجور ــ فی أهله ــ و لم یغیر.
بعث الله تعالی بطائر یظلّ أربعین صباحاً.
یقول له: ــ کلّما دخل و خرج ــ : غُر.
فإن لم یفعل مسح بجناحه علی عینیه.
فإن رأی حسناً. لم یره.
و إن رأی قبیحاً. لم ینکره (دعائم الإسلام ج 2 ص 217).
33ــ قال الإمام الصادق (علیه السلام): ثلاثه لا یکلّمهم الله یوم القیامه. و لا یزکّیهم. و لهم عذاب ألیم. الشیخ الزانی.
و الدیّوث. و هو الذی لا یغار. و یجتمع الناس فی بیته علی الفجور.
و المرأه توطئ فراش زوجها (دعائم الإسلام ج 2 ص 448).
(جاء فی حدیث حول الّذین لا یدخلون الجنّه): … و الدیّوث.
و هو الّذی لا یغار. و یجتمع ــ فی بیته ــ علی الفجور (النوادر للسیّد فضل الله الراوندی ــ علیه الرحمه ــ ص 129).
34ــ عن مالک بن أحبس الیمانی: إنّه سمع رسول الله (صلی الله علیه و آله) یقول: إنّ الله تعالی لا یقبل من الصغور ــ یوم القیامه ــ صرفاً و لا عدلاً.
قلنا: ــ یا رسول الله ــ و ما الصغور؟
قال (صلی الله علیه و آله): الّذی یدخل ــ علی أهله ــ الرجال (الجعفریّات ص 165).
35ــ قال الإمام الصادق (علیه السلام): حرّمت الجنّه علی الدیّوث (الکافی ج 5 ص 537).
(جاء فی حدیث حول الّذین لا یدخلون الجنّه): … و الدیّوث (الخصال ص 436).
(و راجع: من لا یحضره الفقیه ج 4 ص 257).
36ــ قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): أیّما رجل ضرب امرأته ــ فوق ثلاث ــ أقامه الله یوم القیامه علی رؤوس الخلائق. فیفضحه فضیحه. ینظر إلیه الأوّلون و الآخرون (عوالی اللئالی ج 1 ص 254).
37ــ قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): أی رجل لطم إمرأته لطمه. أمر الله عزّ و جلّ مالکاً ــ خازن النیران ــ فیلطمه علی حرّ وجهه سبعین لطمه فی نار جهنّم (مستدرک الوسائل ج 14 ص 250).
38ــ قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): من لطم خدّ مسلم (لطمه ) * بدد الله عظامه یوم القیامه.
ثمّ سلّط (الله) * علیه النار.
و حشر مغلولاً حتّی یدخل النار (اعلام الدین ص 415 و عقاب الأعمال ص 335).
*ما بین القوسین لم یذکر فی اعلام الدین.
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): من لطم خدّ (امرء) ــ مسلم أو وجهه. بدّد الله عظامه یوم القیامه.
و حشر ــ مغلولاً حتّی یدخل جهنم ــ إلاّ أن یتوب ــ (من لا یحضره الفقیه ج 4 ص 8 و الأمالی للشیخ الصدوق ــ علیه الرحمه ــ ص 515 و تنبیه الخواطر ج 2 ص 261 و مکارم الأخلاق ج 2 ص 315).
ــ ما بین القوسین لم یذکر فی تنبیه الخواطر و مکارم الأخلاق.
ــ فی تنبیه الخواطر : حشره.
39ــ قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): أیّ رجل منکم وضع یده علی شعر إمرأه مسلمه. سمّر کفّه بمسامیر من نار… (مستدرک الوسائل ج 14 ص 250 باب: استحباب إکرام الزوجه و ترک ضربها).
40ــ قال الإمام الصادق (علیه السلام): نهی (رسول الله صلی الله علیه و آله) أن یشبع الرجل نفسه و یجیع أهله.
و قال (صلی الله علیه و آله) کفی بالمرء هلاکاً أن یضیّع من یعول (دعائم الإسلام ج 2 ص 193).
41ــ قال الإمام الصادق (علیه السلام): من تزوّج إمرأه ولم ینو أن یوفیها صداقها. فهو عند الله زان (من لا یحضره الفقیه ج 3 ص 252 و مکارم الأخلاق ج 1 ص 450).
قال الإمام الصادق (علیه السلام): من تزوّج المرأه و لا یجعل ــ فی نفسه ــ أن یعطیها مهرها. فهو زنا (الکافی ج 5 ص 383).
42ــ قال الإمام الصادق (علیه السلام): من أمهر مهراً ثمّ لا ینوی قضائه. کان بمنزله السارق (الکافی ج 5 ص 383).
43ــ عن أبی عبدالله (علیه السلام) قال: قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): إنّ الله یغفر کلّ ذنب یوم القیامه إلاّ مهر * إمرأه. و من اغتصب أجیراً. و من باع حرّاً (الکافی ج 5 ص 382).
*هکذا فی المصدر. أثبتناه کما وجدناه. و المراد: من اغتصب مهر إمرأه.
44ــ قال أمیرالمؤمنین (علیه السلام): إنّ الله عزّ و جلّ یغفر کلّ ذنب. إلاّ رجل اغتصب إمرأه مهرها.
أو أجیراً اُجرته. أو رجل باع حرّاً (دعائم الإسلام ج 2 ص 220).
قال أمیرالمؤمنین (علیه السلام): إنّ الله عزّ و جلّ غافر کلّ ذنب. إلاّ رجل اغتصب أجیراً أجره أو مهر إمرأه (الجعفریّات ص 167 و النوادر للسیّد فضل الله الراوندی ــ علیه الرحمه ــ ص 179).
45ــ یعنی همبستر شدن با همسرت را بر خود حرام نکن.
46ــ قال عثمان بن مظعون لرسول الله (صلی الله علیه و آله): هممت أن أجبّ نفسی.
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): ــ یا عثمان ــ لیس منّا من فعل ذلک بنفسه. و بأحد. إنّ وجأ اُمّتی الصیام.
قال عثمان : و هممت أن اُحرّم خوله * علی نفسی.
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): لا تفعل ــ یا عثمان ــ .
ثمّ ضرب رسول الله (صلی الله علیه و آله) بیده علی صدر عثمان.
و قال (صلی الله علیه و آله): ــ یا عثمان ــ لا ترغب عن سنّتی. فإنّ من رغب عن سنّتی. عرضت له الملائکه یوم القیامه. فصرفت وجهه عن حوضی (دعائم الإسلام ج 2 ص 190 ــ 191). * یعنی: زوجته.
(و جاء فی مصدر آخر هکذا): أمّا عثمان بن مظعون فإنّه حلف أن لا ینکح أبداً.
فدخلت امرأه عثمان علی عائشه ــ و کانت امرأه جمیله ــ .
فقالت عائشه: مالی أراک معطّله؟!
فقالت: و لمن أتزیّن؟! ف ــ و الله ــ ما قاربنی زوجی. منذ کذا و کذا.
فإنّه قد ترهّب. و لبس المسوح. و زهد فی الدنیا.
فلمّا دخل رسول الله (صلی الله علیه و آله) أخبرته عائشه بذلک.
فخرج (صلی الله علیه و آله). فنادی : الصلاه جامعه.
فاجتمع الناس. فصعد (صلی الله علیه و آله) المنبر. فحمدالله و اثنی علیه.
ثمّ قال (صلی الله علیه و آله): ما بال أقوام یحرّمون علی أنفسهم الطیّبات.
ألا إنّی أنام باللیل. و أنکح. و أفطر بالنهار.
فمن رغب عن سنّتی فلیس منّی (تفسیر القمّی ــ علیه الرحمه ــ ج 1 ص 207).
47ــ (قال الإمام الصادق علیه السلام): من اتّخذ جاریه. فلم یأتها فی کلّ أربعین یوماً.
کان وزر ذلک علیه (الخصال ص 539).
(قال الإمام الصادق علیه السلام): من اتّخذ جاریه. فلم یأتها فی کلّ أربعین یوماً.
ثمّ أتت محرّماً. کان وزر ذلک علیه (الخصال ص 539).
(قال سلمان ــ علیه الرحمه ــ ): من اتّخذ جاریه. ــ لا یأتیها ــ .
ثمّ أتت محرّماً. کان وزر ذلک علیه (مکارم الأخلاق ج 1 ص 506).
سأل صفوان بن یحیی أبا الحسن الرضا (علیه السلام) عن الرجل تکون عنده المرأه الشابّه.
فیمسک عنها الأ شهر والسنه. لا یقربها.
لیس یرید الإضرار بها.
یکون لهم مصیبه.
أیکون * فی ذلک آثماً؟!
قال (علیه السلام): إذا ترکها أربعه أشهر. کان آثماً بعد بذلک (من لا یحضره الفقیه ج 3 ص 256 و تهذیب الأحکام ج 7 ص 475).
*فی الفقیه: یکون.
48ــ قال الإمام الصادق (علیه السلام): إذا أتی أحدکم أهله فلیذکر الله.
فإنّ من لم یذکر الله ــ عند الجماع ــ و کان منه ولد. کان ذلک شرک شیطان.
و یعرف ذلک بحبّنا و بغضنا (من لا یحضره الفقیه ج 3 ص 256).
49ــ (قال الإمام الصادق (علیه السلام)): إذا أردت المجامعه فقل: بسم الله الرحمن الرحیم ــ (تفسیر العیّاشی ــ علیه الرحمه ج 2 ص 60).
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): إذا إنکشف أحدکم لبول أو غیر ذلک. فلیقل: بسم الله.
فإنّ الشیطان یغضّ بصره (تهذیب الأحکام ج 1 ص 375).
قال الإمام الصادق (علیه السلام): إذا أراد الرجل أن یجامع. فلیسمّ الله. و یدعوه بما قدر علیه (دعائم الإسلام ج 2 ص 211).
قال الإمام الرضا (علیه السلام): إذا أتی أحدکم أهله. فلیکن ــ قبل ذلک ــ ملاطفه. فإنّه أبّر لقبلها. و أسل لسخیمتها. فإذا أفضی إلی حاجته. قال: بسم الله ــ ثلاثاً ــ (تفسیر العیّاشی ــ علیه الرحمه ــ ج 1 ص 102).
50ــ عن الفضیل بن یسار قال: قلت لأبی جعفر (علیه السلام): إنّ الناس یکرهون الصلاه علی محمّد و آله ــ فی ثلاثه مواطن ــ :
عند العطسه. و عند الذبیحه. و عند الجماع.
فقال أبوجعفر (علیه السلام): ما لهم ــ ویلهم ــ نافقوا.
لعنهم الله (الکافی ج 2 ص 655).
51ــ عن سلیمان بن خالد قال: قلت لأبی عبدالله (علیه السلام): ما قول الله عزّ و جلّ.
وَ شَارِکهُم فِی الأَموَالِ وَ الأَولاَدِ؟
قال: فقال (علیه السلام): قال فی ذلک قولاً: أعوذ بالله السمیع العلیم من الشیطان الرجیم (تفسیر العیّاشی ــ علیه الرحمه ــ ج 2 ص 61).
52ــ (قال الإمام الصادق (علیه السلام)): إذا أتی أحدکم أهله فلیکن بینهما مداعبه. فإنّه أطیب للأمر (من لا یحضره الفقیه ج 3 ص 364 و مکارم الأخلاق ج 1 ص 459).
قال الإمام الرضا (علیه السلام): إذا أتی أحدکم أهله. فلیکن ــ قبل ذلک ــ ملاطفه. فإنّه أبّر * لقلبها. و أسل لسخیمتها ــ . فإذا أفضی إلی حاجته. قال: بسم الله ــ ثلاثاً ــ (تفسیر العیّاشی ــ علیه الرحمه ــ ج 1 ص 102).
*فی نسخه: ألین.
ــ السخیمه: الضغینه. والموجده فی النفس (نقلاً عن هامش التفسیر).
قال الإمام الرضا (علیه السلام): و لا تجامع امرأهً حتّی تلاعبها. و تکثر ملاعبتها. و تغمز ثدیها.
فإنک إذا فعلت ــ ذلک ــ غلبت شهوتها. و اجتمع ماؤها. لأنّ مائها یخرج من ثدیها.
و الشهوه تظهر من وجهها و عینیها.
و اشتهت منک الّذی تشتهیه منها (مستدرک الوسائل ج 14 ص 221).
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): أتی أحدکم امرأته فلا یعجّلها (مستدرک الوسائل ج 14 ص 221).
قال أمیرالمؤمنین (علیه السلام): إذا أراد أحدکم أن یأتی زوجته. فلا یعجّلها.
فإنّ للنساء حوائج (وسائل الشیعه ج 20 ص 118).
عن أبی عبدالله (علیه السلام) قال: قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): إذا جامع أهله أحدکم. فلا یأتیهنّ ــ کما یأتی الطیر ــ لیمکث . و ل یلبث.
و قال بعضهم: و ل یتلبّث (تهذیب الأحکام ج 7 ص 475 و وسائل الشیعه ج 20 ص 117 باب: استحباب المکث و اللبث و ترک التعجیل عند الجماع).
53ــ نهی رسول الله عن یجامع الرجل أهله مستقبل القبله ــ و علی ظهر طریق عامر ــ .
فمن فعل ذلک فعلیه لعنه الله و الملائکه و الناس (من لا یحضره الفقیه ج 4 ص 3 و الأمالی للشیخ الصدوق ــ علیه الرحمه ــ ص 510 المجلس 66 و مکارم الأخلاق ج 1 ص 308 و تنبیه الخواطر ج 2 ص 256).
عن أبی عبدالله (علیه السلام): إنّه کره أن یجامع الرجل مقابل القبله (وسائل الشیعه ج 20 ص 138).
(راجع: الکافی ج 5 ص 560).
نهی (صلی الله علیه و آله) عن الجماع مستقبل القبله و مستدبرها.
و نهی (صلی الله علیه و آله) عن استقبال قبله ببول أو غائط (من لا یحضره الفقیه ج 1 ص 180).
عن علیّ (علیه السلام): إنّه کره عن یجامع الرجل و هو مستقبل القبله (دعائم الإسلام ج 2 ص 212).
عن علیّ (علیه السلام): إنّه کره عن یجامع الرجل ممّا یلی القبله (قرب الأسناد ص 140).
قال الإمام الصادق (علیه السلام): لا تجامع فی السفینه. و لا مستقبل القبله و لا مستدبرها (مکارم الأخلاق ج 1 ص 459).
(راجع: تهذیب الأحکام ج 7 ص 475 و من لا یحضره الفقیه ج 3 ص 255).
