و اقیموا الصّلوه و اتوا الزّکوهو ما تقدّموا لانفسکم من خیرتجدوه عند الله انّ الله بما تعملون بصیر.
نماز را برپا دارید و زکات را ادا کنید و (با این دو وسیله روح وجسم اجتماع خود را نیرومند سازید، و بدانید) هر کار خیری برای خود (در سرای آخرت) از پیش میفرستید، آن را نزد خداوند خواهید یافت، خداوند به اعمال شما آگاه است.«بقره ، 110»
در این آیه دو دستور به مؤمنان داده میشود یکی (نماز) که در انجام آن ارتباط محکمی بین آنان و خداوند ایجاد میشود، و دیگری (زکات) که با ادای آن همبستگیهای اجتماعی محکمی به وجود میآید، و این هردوبرایپیروزی بردشمن لازم میباشد، چه این که پیروزی در پرتو ارادههای نیرومند و ایمان قوی و اتحاد همبستگیهای ملتها صورت میپذیرد.
جمله دیگری در آیه اضافه شده و آن این است که مؤمنان هر گونه عمل نیکی انجام دهند، اجر و پاداش آن از بین نمیرود و نزد خداوند برای آنان ذخیره خواهد بود این خود در استحکام ایمان آنان اثری بسزا دارد. در پایان آیه آمده است که:
خداوند به تمام اعمال شما بصیر است، یعنی به طور دقیق میداند کدام عمل را به خاطر او انجام دادهاید و کدام یک را برای غیر او.[1]
به پای دارید نماز را، بپردازید زکات را، چون خداوند مؤمنین را فرمان داد که از کفار صرف نظر نموده و بگذرند و تحمل این معنی با شدّت دشمنی یهود و دیگران نسبت به مسلمین مشکل به نظر میرسید از این رو آنان را دستور داد که در برابر این مشکل از نماز و روزه استمداد کنند و کمک بجویند زیرا که آنها، علاوه بر ثواب وپاداشی که دربرابرآنها مقرّر گردیده مسلمین را درراه رسیدن به فضیلت صبر و بردباری کمک مینمایند همان طور که خداوند در جای دیگر فرمود:
(واستعینوا بالصبر و الصّلوه).
آنچه را که به نفع خودشان از خیر و نیکی است از پیش بفرستید.
منظور از خیر فرمانبرداری و نیکی کردن و کردار شایسته است و مییابید آن را نزد خدا.
برخی گفتهاند معنای آن این است که مییابید آن خیر را در نزد خدا محفوظ و ثبت شده برای پاداش و جزاء دادن.
ـ و این جمله دلالت دارد بر این که پاداش فرمانبرداریها و اعمال نیک کم نمیشود و از بین نمیرود.
خداوند اعمال شما را میبیند و چیزی از اعمال شما بر او پوشیده نیست و در آتیه پاداش نیکیها و کیفر زشتکاریهای شما را خواهد داد. پس هنگام ارتکاب اعمال، خویشتن را نسبت به جزا و پاداش و کیفر متیقّن ببینید و بدانید کسی متصدی این کار خواهد شد که هیچ عملی از دیده بصیرت او پوشیده نیست.[2][1] . تفسیر نمونه، ص 285.
[2] . مجمع البیان، ج 1، ص 354.