فاقیموا الصّلوه انّ الصّلوه کانت علی المؤمنین کتاباً موقوتاً.
نماز ا برپا دارید که راستی نماز وظیفه ثابت و معینی است برای مؤمنان. «نساء ، 103»
سرّ این همه سفارش و دقت را درباره نماز چنین بیان میدارد. زیرا نماز وظیفه ثابت و لایتغیری برای مؤمنان است.
کلمه (موقوت) از ماده وقت است بنابراین معنی آیه چنین است که اگر ملاحظه میکنید حتی در میدان جنگ مسلمانان باید این وظیفه اسلامی را انجام دهند به خاطر آن است که نماز اوقات معینی دارد که نمیتوان از آن تخلف کرد.
ولی در روایات متعددی که در ذیل آیه وارد شده است موقوتاً به معنی ثابتاً و واجباً تفسیر شده است که البته آن هم با مفهوم آیه سازگار است و نتیجه آن با معنی اول تقریباً یکی است.
فلسفه نماز اول وقت
سؤال و جواب
سؤال: بعضی میگویند ما منکر فلسفه و اهمیت نماز و اثرات تربیتی آن نیستیم اما چه لزومی دارد که در اوقات معینی انجام شود آیا بهتر نیست که مردم آزاد گذارده شوند و هر کس به هنگام فرصت و آمادگی روحی این وظیفه را انجام دهد؟
پاسخ: تجربه نشان داده که اگر مسائل تربیتی تحت انضباط و شرایط معین قرار نگیرد عدهای آن را به دست فراموشی میسپارند و اساس آن به کلّی متزلزل میگردد این گونه مسائل حتماً باید در اوقات معین و تحت انضباط دقیق قرار گیرد تا هیچ کس عذر و بهانهای برای ترک کردن آن نداشته باشد به خصوص این که انجام این عبادات در وقت معین مخصوصاً به صورت دسته جمعی دارای شکوه و تأثیر و عظمت خاصی است که قابل انکار نمیباشد و در حقیقت یک کلاس بزرگ انسانسازی تشکیل میدهد.[1][1] . نمونه، ج 4، ص 105 ـ 106.