افزایش انگیزش تحصیلی ، آموختن عادات مطالعه صحیح و مفید و فراهم آوردن فرصت کسب موفقیت برای خود ، در موفقیت تحصیل بسیاراهمیت دارد. در این زمینه از این راه کارها می توان بهره برد:
1. وقتی برای خود ، مقرراتی دردرس خواندن یا تفریح کردن در نظر می گیرید ، در عملی کردن آنها قاطع و منصف باشید .
2. برای مطالعه ، هدف های کوتاه مدت در نظر بگیرید؛ در صورت رسیدن به آن هدف ، به خود پاداش دهید و در غیر این صورت ، خود را تنبیه کنید ، به عنوان مثال با خود اینگونه قرار بگذارید:«اگر فردا برنامه خود را به موقع انجام دادم ، نیم ساعت از اینترنت استفاده می کنم. اگر سه روز از برنامه ام عقب ماندم ، یک هفته از اینترنت استفاده نخواهم کرد.»
3. بااعضای خانواده روابط نزدیک و صمیمی داشته باشید ، چرا که هنگام درس خواندن به حمایت و کمک آنها و به آرامش نیاز خواهید داشت . سعی کنید در کنار آنها ، اوقات خوشی را سپری کنید.
4. بسیار دقیق و منطقی (به دور از نظر و سخن دیگران) به علایق ، استعدادها ، توانایی ها و اهداف خود فکر کنید ؛ تا جایی که برای خودتان ، قانع کننده و روشن باشد.
5. وقتی موفقیتی به دست می آورید ، هر چند کوچک، آنرا نتیجه تلاش خود بدانید ، نه شانس و اتفاق و… .
6. برای رسیدن به یک هدف (مثل قبولی در کنکور) باید انگیزه ای قوی و انرژی لازم را داشته باشید ؛ انگیزه وقتی قوی خواهد بود که درونی و خودجوش باشد ، نه تحت تأثیر عوامل بیرونی وبا زور! یعنی در مثال قبولی در کنکور ، باید به ادامه تحصیل وداشتن زمینه شغلی مناسب معتقد باشید ، به مطالعه و افزایش سطح سواد وموقعیت اجتماعی و… احساس نیاز کنید ، از خواندن مطالب مورد علاقه خود لذت ببرید و از عملکردتان رضایت داشته باشید ؛نه اینکه به خاطرحرف همسایه و فامیل یا خواسته پدر و مادر درس بخوانید . این دلایل شاید برای ایجاد انگیزه خوب باشند ، ولی برای پایدار نگه داشتن آن ، به دلایل و عوامل درونی نیازمند است . کسانی که پیوسته می گویند :«این همه لیسانس بیکار ، پس درس خواندن برای چیست » هیچ اعتقادی به نفس ادامه تحصیل ندارندو تنها هدفشان از درس خواندن ، رسیدن به شغل دلخواه است که با دیدن چند تجربه اتفاقی ، به سرعت زیر سؤال می رود. پس نمی توان از این شخص ، انتظار انگیزه بالا برای درس خواندن و قبولی در کنکور داشت ، مگر اینکه نگرش خودرا به مسائل ، تغییر دهد.

راه کارهایی برای افزایش یادگیری

1. با برنامه درس بخوانید . اگر برنامه ریزی زمان بندی شده نداشته باشید ، هر قدر هم که درس بخوانید و حتی نمره بالا بگیرید ، هیچ گاه جایگاه خود را نمی شناسید و متوجه نمی شوید و در چه اوقاتی ، چه درسی را بهتر می فهمید ، یا چه زمان هایی را بی دلیل از دست داده اید ؛ تشخیص نمی دهید که برای فلان درس چقدر باید وقت بگذارید ودرس دیگر را به چه روشی باید بخوانید . پس یک برنامه ریزی زمان بندی شده ، هر قدرهم که ساده باشد ، نکته های زیادی را برای شما مشخص می کند.
2. سعی کنید مکانی که در آن درس می خوانید ، ساده و آرام (نه سکوت محض)، ودر صورت امکان در منزل خودتان باشد . در غیر این صورت ، می توانید از کتابخانه نزدیک محل سکونتتان استفاده کنید.
3. همیشه تکالیف مدرسه و درس خواندن را در اولویت قرار دهید و بعد از انجام آنها ، به فعالیت های دیگر (تماشای تلویزیون ، استفاده از کامپیوتر ، تفریح ، مهمانی و…) بپردازید .
4. برای تفریحات خود هم برنامه زمان بندی شده داشته باشید . حتماً برایتان پیش آمده که در طول روز هشت ساعت خوابیده اید و مثلاً چهار ساعت درس خوانده اید ، ولی هر چقدر فکر می کنید ، نمی دانید دوازده ساعت بقیه را چه کار کرده اید؟! این همان وقت تلف شده است . شما نمی دانید در این زمان طولانی ، چه کار خاصی انجام داده اید ، ولی به نظرتان می آید که با اینکه هیچ تفریحی نداشتید ، باز هم نتوانستید درس بخوانید و ساعات مطالعه تان بسیار کم بوده است ، در عین حال خسته اید و نتیجه دلخواه را هم نمی گیرید . چرا؟ دلیلش آن است که برای آن دوازده ساعت ، برنامه ای نداشتید و این فرصت ، خیلی راحت به هدر رفته است؛ بدون اینکه احساس کنید کار مفیدی انجام داده اید . اگر برای این دوازده ساعت برنامه می ریختید (برای مثال ، از ده تا یازده شب ، استفاده از اینترنت ، یک تا سه بعدازظهر ، دیدن فیلم سینمایی ؛ پنج و نیم تا شش عصر ، حرف زدن با تلفن؛ هشت و نیم تا نه شب ، کمک به مادر در شستن ظروف شام و…) شب احساس رضایت خاطر داشتید ، نه احساس بطالت.

نکاتی درباره مشکلات تحصیل

1. درباره مشکل خود مثلاً دوست نداشتن درسی خاص ، احساس ضعف در یادگیری درسی خاص ، اضطراب امتحان ، خوب درس نخواندن و … خوب فکر کنید و با معلم ، مشاور و والدین ، مشکل رادر میان بگذارید تا بتوانید ضعف هایتان را شناسایی کنید و پیش ازاینکه مزمن و کهنه شوند ، راه حلی برایشان بیابید.
2. هم زمان با رفع ضعف ها ، برقوت ها و توانایی های خود نیز تأکید و برای تقویت آنها هم برنامه ریزی کنید .شناسایی ضعف ها نباید سبب شود که شما تمام توانایی هایتان را زیر سؤال ببرید.
3. به تناسب پیشرفت ها ، پاداش هایی برای خود در نظر بگیرید . هر چند وقت یک بار به عنوان پاداش ،به کارهایی بپردازید که برایتان لذت بخش است . مثلاً به خودتان قول بدهید که اگر یک هفته کامل ، برنامه تان را به موقع انجام دهید و از آن عقب نیفتید ،جمعه آن هفته رابه کوه بروید.
4. عوامل مختل کننده یادگیری را برطرف یا محدود کنید.زیاده روی در تماشای فیلم و تلویزیون و انجام بازی های کامپیوتری یا استفاده بیش از حد از اینترنت ، بیرون رفتن از خانه به منظورهای مختلف و گفت و گوهای تلفنی طولانی و خواب بیش از اندازه ، از این عوامل به شمار می روند.
5. ساعات مسالعه خودرا کم کم (حتی روزی ده دقیقه ) ولی پیوسته افزایش دهید . مثلاً یک روز هفت ساعت مفید درس نخوانید و سه روز بعد ،روزی دو ساعت ؛ مگر اینکه اتفاق خاصی افتاده باشد ؛ زیرا پنجاه درصد کارآیی مدت مطالعه ، به عادت مطالعاتی شما بستگی دارد.
6. هدف هایی را انتخاب کنید که نیازمند تلاش ، ولی دست یافتنی هستند. هدف های بسیار سطح بالا که امکان دسترسی به آنها بسیار مشکل یا ناممکن است ، در نظر نگیرید .
7. مراقب آثار مخرب «رقابت بیش از حد» باشید . به جای مقایسه خود با دیگران ، وضعیت خود را با وضعیت دیروزتان مقایسه کنید.
8. برای خود علایق و فرصت های یادگیری جدید به وجود آورید؛ زیرا لذت یادگیری های قبلی ،‌تشویقی برای یادگیری های آتی است.
منبع:نشریه گلبرگ ،شماره 123.