قرآن کریم :

اِنَّ الَّذینَ آمَنوا وَ عَمِلُوا الصّالِحاتِ اُولئِکَ هُمْ خَیْرُ البَریَّهِ؛
[سوره بینه ، آیه ۷] در حقیقت کسانى که ایمان آورده و نیکوکار شده اند بهترین اهل عالمند.

۱پیامبر صلی الله علیه و آله: خَیْرُکُمْ خَیْرُکُمْ لاَِهْلِهِ وَاَنَا خَیْرُکُمْ لاَِهْلى ما اَکْرَمَ النِّساءَ اِلاّ کَریمٌ وَ لااَهانَهُنَّ اِلاّ لَئیمٌ؛

بهترین شما کسى است که براى خانواده خود بهتر باشد و من از همه شما براىخانواده ام بهترم، زنان را گرامى نمى دارد، مگر انسان بزرگوار و به آنان اهانت نمى کند،مگر شخص پَست و بى مقدار.
[نهج الفصاحه، ح ۱۵۲۰]

۲پیامبر صلی الله علیه و آله: شَرُّ النّاسِ الضَّیِّقُ عَلى اَهْلِهِ، قالوا یا رَسُولَ اللّه ِ وَ کَیْفَ یَکُونُ ضَیِّقاعَلى اَهْلِهِ قالَ: الرَّجُلُ اِذا دَخَلَ بَیْتَهُ خَشَعَتِ امْرَأَتُهُ وَ هَرَبَ وَلَدُهُ وَ فَرَّ فَاِذا خَرَجَضَحِکَتِ امْرَأَتُهُ وَ اسْتَأْنَسَ اَهْلُ بَیْتِهِ؛

بدترین مردم کسى است که بر خانواده اش سخت گیر باشد. گفتند اى رسول خدا!سخت گیرى بر خانواده چگونه است؟ فرمودند: مرد وقتى وارد خانه شود، همسرش از اوهراسان و فرزندان از او گریزان شده، فرار کنند و چون بیرون رود همسرش شاد گردد وخانواده اش با یکدیگر انس گیرند.
[مجمع الزوائد و منبع الفوائد، ج ۸، ص ۲۵]

۳پیامبر صلی الله علیه و آله: خَیْرُکُمْ مَنْ یُرْجى خَیْرُهُ وَ یُؤْمَنُ شَرُّهُ؛

بهترین شما کسى است که به خیرش امیدوار و از شرّش در امان باشند.
[نهج الفصاحه، ح۱۵۲۶]

۴پیامبر صلی الله علیه و آله: شَرُّکُمْ مَنْ لا یُرجى خَیْرُهُ وَ لا یُؤْمَنُ شَرُّهُ؛

بدترین شما کسى است که به خیرش امیدى نیست و از شرش امانى نباشد.
[نهج الفصاحه، ح ۱۵۲۶]

۵پیامبر صلی الله علیه و آله: خَیْرُ اِخْوانِکُمْ مَنْ اَهْدى اِلَیْکُمْ عُیوبَکُمْ؛

بهترین برادران شما کسى است که عیب هایتان را به شما هدیه کند.
[نهج الفصاحه، ح ۱۵۰۹]

۶امام على علیه السلام: شَرُّ النّاسِ مَنْ لا یَعْفو عَنِ الزَّلَّهِ وَ لا یَسْتُرُ الْعَوْرَهَ؛

بدترین مردم کسى است که خطا را نمى بخشد و عیب (دیگران) را نمى پوشاند.
[غررالحکم، ج۴، ص۱۷۵، ح ۵۷۳۵]

۷پیامبر صلی الله علیه و آله: خیارُکُمْ اَحْسَنُکُمْ قَضاءً لِلدَّیْنِ؛

بهترین شما کسانى هستند که قرض خود را بهتر ادا کنند.
[نهج الفصاحه، ح ۱۴۷۴]

۸امام على علیه السلام: شَرُّ النّاسِ مَنْ لا یَعْتَقِدُ الاَْمانَهَ وَ لا یَجْتَنِبُ الْخیانَهَ؛

بدترین مردم کسى است که پایبند به امانت نباشد و از خیانت دورى نکند.
[غررالحکم، ج۴، ص۱۷۵، ح ۵۷۳۴]

۹پیامبر صلی الله علیه و آله: خَیْرُکُمْ مَنْ لَمْ یَتْرُکْ آخِرَتَهُ لِدُنْیاهُ وَلا دُنْیاهُ لآِخِرَتِهِ وَ لَمْ یَکُنْ کَلاًّعَلَى النّاسِ؛

بهترین شما کسى است که آخرت خود را براى دنیا و دنیاى خود را براى آخرت رهانکند و سربار مردم نباشد.
[نهج الفصاحه، ح ۱۵۲۵]

۱۰پیامبر صلی الله علیه و آله: یا عَلىُّ، شَرُّ النّاسِ مَنْ باعَ آخِرَتَهُ بِدُنْیاهُ وَ شَرٌّ مِنْ ذلِکَ مَنْ باعَ آخِرَتَهُ بِدُنْیا غَیْرِهِ؛

اى على، بدترین مردم کسى است که آخرت خود را به دنیاى خود بفروشد و بدتر از اوکسى است که آخرت خود را به دنیاى دیگرى بفروشد.
[بحارالأنوار، ج ۷۷، ص ۴۶، ح ۳]

۱۱پیامبر صلی الله علیه و آله: خیارُ اُمَّتى مَنْ دَعا اِلَى اللّه ِ تَعالى وَحَبَّبَ عِبادَهُ اِلَیْهِ؛

بهترین امت من کسانى هستند که مردم را به سوى خدا دعوت و بندگانش را محبوباو کنند (با اطاعت از امر و نهى خداوند محبت او بدست مى آید).
[نهج الفصاحه، ح ۱۴۷۱]

۱۲پیامبر صلی الله علیه و آله: یا عَلىُّ شَرُّ النّاسِ مَنِ اتَّهَمَ اللّه َ فى قَضائِهِ؛

اى على، بدترین مردم کسانى هستند که خداوند را در قضا و قدرش (به بى عدالتى)متهم کنند.
[الفقیه، ج ۴، ص ۳۶۳، ح۳]

۱۳پیامبر صلی الله علیه و آله: خَیْرُ الرِّجالِ مِنْ اُمَّتِىَ الَّذینَ لایَتَطاوَلونَ عَلى اَهْلیهِمْ وَ یَحِنّونَ عَلَیْهِمْوَ لا یَظْلِمونَهُمْ؛

بهترین مردان امت من کسانى هستند که نسبت به خانواده خود خشن نباشند،اهانت نکنند، دلسوزشان باشند و به آنان ظلم نکنند.
[مکارم الاخلاق، ص ۲۱۶]

۱۴پیامبر صلی الله علیه و آله: شَرُّ النّاسِ مَنْ اَکْرَمَهُ النّاسُ اتِّقاءَ شَرِّهِ؛

بدترین مردم کسى است که دیگران از ترس شرش به او احترام بگذارند.
[مکارم الاخلاق، ص ۴۳۳]

۱۵پیامبر صلی الله علیه و آله: خَیْرُکُمْ مَنْ تَعَلَّمَ الْقُرآنَ وَ عَلَّمَهُ؛

بهترین شما کسى است که قرآن بیاموزد و آموزش دهد.
[نهج الفصاحه، ح ۱۵۲۴]

۱۶امام على علیه السلام: شَرُّ النّاسِ مَنْ یَخْشَى النّاسَ فى رَبِّهِ وَ لا یَخْشى رَبَّهُ فِى النّاسِ؛

بدترین مردم کسانى هستند که در اطاعت از خدا از مردم بترسند ولى در اطاعت ازمردم از خدا نترسند.
[غررالحکم، ج ۴، ص ۱۷۶، ح ۵۷۴۰]

۱۷پیامبر صلی الله علیه و آله: اِنَّ مِنْ خَیْرِ نِسائِکُمْ الْوَلودَ الْوَدودَ السَّتیرَهَ الْعَفیفَهَ الْعَزیزَهَ فى اَهْلِهَاالذَّلیلَهَ مَعَ بَعْلِهَا الْمُتَبَرِّجَهَ مَعَ زَوْجِهَا الْحَصانَ مَعَ غَیْرِهِ الَّتى تَسْمَعُ قَوْلَهُ وَ تُطیعُ اَمْرَهُوَ اِذا خَلا بِها بَذَلَتْ لَهُ ما اَرادَ مِنْها؛

بهترین زنان شما، زنى است زایا، بسیار مهربان، باحجاب، پاکدامن، در میانخویشاوندان خود عزیز و در برابر شوهرش متواضع باشد، خودش را براى شوهرشبیاراید و از دیگران حفظ کند، از شوهرش حرف شنوى داشته باشد و امر او را اطاعتنماید و در خلوت خواسته شوهرش را برآورده نماید.
[من لایحضره الفقیه، ج۳، ص ۳۸۹،ح ۴۳۷۶]

۱۸پیامبر صلی الله علیه و آله: مِنْ شَرِّ نِسائِکُمْ؛ الذَّلیلَهُ فى اَهْلِهَا، العَزیزَهُ مَعَ بَعلِهَا، العَقیمُ الحَقُودُالَّتى لا تَتَوَرَّعُ عَن قَبیحٍ، المُتَبَرِّجَهُ اِذا غابَ عَنْها زَوْجُها، الحِصانُ مَعَهُ اِذا حَضَرَ، الَّتىلا تَسمَعُ قَولَهُ، وَ لا تُطیعُ اَمْرَهُ، فَاِذا خَلابِها تَمَنَّعَتْ تَمَنُّعَ الصَّعْبَهِ عِندَ رُکُوبِها، وَ لاتَقْبَلُ لَهُ عُذرا وَ لا تَغْفِرُ لَهُ ذَنْبا؛

از بدترین زنان شما، زنى است که در میان خویشاوندان خود، خوار و در برابر شوهرخود سرسخت باشد، نازا و کینه توز بوده، از زشتى ها دورى نکند، در غیاب شوهرشزینت خود را نمایش دهد ولى در حضور او از این کار خوددارى کند، از شوهرشحرف شنوى نداشته باشد و امر او را اطاعت نکند، در خلوت با او چون شترى سرکشبهره ندهد و هیچ عذرى را از شوهرش نپذیرد و هیچ خطایى را از او نبخشد.
[من لا یحضره الفقیه، ج ۳، ص ۳۹۱،ح ۴۳۷۶]

۱۹پیامبر صلی الله علیه و آله: اِنَّ مِنْ خَیْرِ رِجالِکُمُ التَّقِىُّ النَّقِىُّ السَّمِحُ الْکَفَّیْنِ النَّقىُّ الطَّرَفَیْنِ البَرُّبِوالِدَیْهِ وَلا یُلْجِى ءُ عِیالَهُ اِلى غَیْرِهِ؛

به درستى که از بهترین مردان شما کسى است که با تقوا، پاک، با سخاوت، حلال زاده،حلال خور، پاکدامن، پرهیزگار از ناسزاگویى باشد و به پدر و مادر خود نیکى کند وخانواده خود را به پناه دیگرى نفرستد.
[کافى، ج ۲، ص ۵۷، ح ۷]

۲۰پیامبر صلی الله علیه و آله: شَرُّ النّاسِ الظّانُّونَ وَ شَرُّ الظّانِّینَ المُتَجَسِّسونَ وَ شَرُّ الْمُتَجَسِّسینَالقَوّالونَ وَ شَرُّ القَوّالینَ الهَتّاکونَ؛

بدترین مردم، بدگمانانند و بدترین بدگمانان تجسس کنندگانند و بدترین تجسسکنندگان بازگو کنندگانند و بدترین بازگو کنندگان پرده درانند.
[مستدرک الوسائل، ج ۹، ص ۱۴۷، ح ۱۵]

۲۱پیامبر صلی الله علیه و آله: خَیْرُکُمْ مَنْ اَطابَ الْکَلامَ وَاَطْعَمَ الطَّعامَ وَ صَلّى بِاللَّیلِ وَالنّاسُ نیامٌ؛

بهترین شما کسى است که خوش زبان باشد، به دیگران طعام بدهد و هنگامى کهمردم در خوابند نماز (شب) بخواند.
[عیون اخبار الرضا، ج ۱، ص ۷۱]

۲۲امام على علیه السلام: شَرُّ النّاسِ مَنْ یَبْتَغِى الْغَوائِلَ لِلنّاسِ؛

بدترین مردم کسى است که بدخواه دیگران باشد.
[غررالحکم، ج ۴، ص ۱۷۶، ح ۵۷۴۱]

۲۳پیامبر صلی الله علیه و آله: خَیْرُ اَهْلِ الدُّنْیا وَ اَهْلِ الآْخِرَهِ اَخْلاقا مَنْ یَعْفو عَمَّنْ ظَلَمَهُ وَ مَنْ یُعْطىمَنْ حَرَمَهُ وَ مَنْ یَصِلُ مَنْ قَطَعَهُ مِنْ ذَوى اَرْحامِهِ وَ اَهْلِ وِلایَتِهِ؛

بهترین اهل دنیا و آخرت از نظر اخلاق کسى است که اگر کسى به او ستم کرده،عفوش نماید و به کسى که محرومش نموده عطا کند و با خویشاوندان و دوستانش که باوى قطع رابطه کرده اند، رابطه برقرار کند.
[مستدرک الوسائل، ج ۹، ص ۱۰،ح ۱۰۰۵۲]

۲۴امام على علیه السلام: شَرُّ النّاسِ مَنْ لا یَقْبَلُ الْعُذرَ وَ لا یُقیلُ الذَّنْبَ؛

بدترین مردم کسى است که عذر را نمى پذیرد و گناه را نمى بخشد.
[غررالحکم، ج ۴، ص ۱۶۵، ح ۵۶۸۵]

۲۵امام على علیه السلام: خَیْرُ هذِهِ الاُْمَّهِ النَّمَطُ الاَْوْسَطُ؛

بهترین این امت، میانه روها هستند.
[بحارالأنوار، ج ۴، ص ۴۱، ح ۱۸]

۲۶پیامبر صلی الله علیه و آله: اِنَّ شَرَّ النّاسِ عِنْدَ اللّه ِ تَعالى یَوْمَ القیامَهِ عالِمٌ لا یَنْتَفِعُ بِعِلْمِهِ؛

بدترین مردم نزد خداوند در روز قیامت عالمى است که از علم خود بهره نگیرد.
[امالى، الطوسى، ص ۵۲۷]

۲۷امام على علیه السلام: خَیْرُ النّاسِ مَنْ کافى عَلَى الْقَبیحِ بِالْجَمیلِ؛

بهترین مردم کسى است که در برابر بدى، خوبى نماید.
[غررالحکم، ج ۴، ص ۱۷۸، ح ۵۷۵۰]

۲۸امام على علیه السلام: شَرُّ النّاسِ مَنْ کافى عَلَى الْجَمیلِ بِالْقَبیحِ؛

بدترین مردم کسى است که در برابر خوبى، بدى نماید.
[غررالحکم، ج ۴، ص ۱۷۸، ح ۵۷۵۰]

۲۹امام على علیه السلام: خَیْرُ العِبادِ مَنْ اِذا اَحْسَنَ اسْتَبْشَرَ وَ اِذا اَساءَ اسْتَغْفَرَ؛

بهترین بندگان خدا کسى است که اگر کار نیک انجام دهد شاد شود و اگر بدى نماید،آمرزش طلبد.
[غررالحکم، ج ۳، ص ۴۳۳، ح ۵۰۱۹]

۳۰امام على علیه السلام: شَرُّ النّاسِ مَنْ یَرى اَنَّهُ خَیْرُهُمْ؛

بدترین مردم کسى است که خود را بهتر از دیگران بداند.
[غررالحکم، ج ۴، ص ۱۶۸، ح ۵۷۰۱]

۳۱امام على علیه السلام: خَیْرُ اِخْوانِکَ مَنْ دَعاکَ اِلى صِدْقِ الْمَقالِ بِصِدْقِ مَقالِهِ وَ نَدَبَکَ اِلىأفْضَلِ الاَْعْمالِ بِحُسْنِ اَعْمالِهِ؛

بهترین برادران (دینى) تو کسى است که با راستگویى اش تو را به راستگویى وباکردار نیکش تو را به بهترین کارها دعوت کند.
[غررالحکم، ج ۳، ص ۴۳۴، ح ۵۰۲۲]

۳۲امام على علیه السلام: شَرُّ النّاسِ مَنْ یَغُشُّ النّاسَ؛

بدترین مردم کسى است که دیگران را فریب مى دهد.
[غررالحکم، ج ۴، ص ۱۶۴، ح ۵۶۷۷]

۳۳امام على علیه السلام: خَیْرُ النّاسِ عِنْدَ اللّه ِ عَزَّوَجَلَّ اَقْوَمُهُمْ لِلّهِ بِالطّاعَهِ فیما لَهُ وَ عَلَیْهِوَاَقْوَلُهُمْ بِالْحَقِّ وَ لَوْ کانَ مُرّا فَاِنَّ الحَقَّ بِهِ قامَتِ السَّماواتُ وَالاَْرْضُ؛

بهترین مردم نزد خداى متعال کسانى هستند که در اطاعت از خدا استوارترند چه بهسودشان باشد چه به ضررشان و حق گو باشند، هر چند تلخ باشد، زیرا که آسمان ها وزمین براساس حق استوار است.
[بحارالأنوار، ج ۳۲، ص ۴۰۱]

۳۴امام على علیه السلام: شَرُّ النّاسِ مَنْ کانَ مُتَتَبِّعا لِعُیوبِ النّاسِ عَمِیّا لِمَعایِبِهِ؛

بدترین مردم کسى است که در پى عیوب مردم باشد و عیوب خود را نبیند.
[غررالحکم، ج ۴، ص ۱۷۶، ح ۵۷۳۹]

۳۵امام على علیه السلام: خَیْرُ النّاسِ مَنْ اِذا اُعْطِىَ شَکَرَ وَ اِذَا ابْتُلِىَ صَبَرَ وَ اِذا ظُلِمَ غَفَرَ؛

بهترین مردم کسى است که چون چیزى به او داده شود شکر کند و چنانچه گرفتارشود صبر نماید و اگر به او ظلم شود درگذرد.
[غررالحکم، ج ۳، ص ۴۳۳، ح ۵۰۲۰]

۳۶امام على علیه السلام: شَرُّ النّاسِ مَنْ لا یَشْکُرُ النِّعْمَهَ وَ لا یَرْعَى الحُرْمَهَ؛

بدترین مردم کسى است که نعمت را شکر نمى کند و حرمت را نگه نمى دارد.
[غررالحکم، ج ۴، ص ۱۷۰، ح ۵۷۰۵]

۳۷پیامبر صلی الله علیه و آله: خَیْرُ النّاسِ مَنْ نَفَعَ وَ وَصَلَ وَ اَعانَ؛

بهترین مردم کسى است که مفید باشد، رابطه برقرار کند و یارى دهد.
[مستدرک الوسائل، ج ۱۲، ص ۳۹۰،ح ۱۴۳۷۶]

۳۸امام على علیه السلام: شَرُّ النّاسِ مَنْ یَظْلِمُ النّاسَ؛

بدترین مردم کسى است که به مردم ظلم مى کند.
[غررالحکم، ج ۴، ص ۱۶۴، ح ۵۶۷۶]

۳۹امام صادق علیه السلام: خَیْرُ النّاسِ قُضاهُ الْحَقِّ؛

بهترین مردم کسانى هستند که به حق قضاوت کنند.
[بحارالانوار، ج ۱۰۴، ص ۲۶۶، ح ۲۰]

۴۰امام على علیه السلام: شَرُّ النّاسِ مَنْ لا یَثِقُ بِاَحَدٍ لِسُوءِ ظَنِّهِ وَ لا یَثِقُ بِهِ اَحَدٌ لِسوءِ فِعْلِهِ؛

بدترین مردم کسى است که به خاطر بدگمانیش به کسى اعتماد نمى کند و به خاطرکردار بدش کسى به او اعتماد نمى نماید.
[غررالحکم، ج ۴، ص ۱۷۸، ح ۵۷۴۸]