سوال: آیا اضافه کردن مطالبی به نماز، نماز را باطل می‌کند؟ جواب: اگر چیزی که جزء نماز نیست وارد نماز کنیم نماز باطل می‌شود. مگر اینکه دعا و ذکر باشد که به قصد قربت گفتن آن اشکال ندارد.
سوال: اگر اشتباهاً مدت زیادی تشهد دوم نماز بجا آورده نشده باشد، حکم این نمازها چیست؟
اگر در این مدت اعتقادش این بوده که نمازهایش را صحیح می خوانده و در فراگیری احکام شرعی کوتاهی نکرده، نمازهای گذشته صحیح است.
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سوال، چنین است:
حضرت آیه الله العظمی خامنه‌ای(مد ظله العالی):
نمازهای قبلی که با اعتقاد به صحّت به صورت مذکور خوانده صحیح است.
حضرت آیه الله العظمی مکارم شیرازی(مد ظله العالی):
در صورتی که در یادگیری مسأله کوتاهی کرده باشد باید تدریجاً نمازها را قضا کند.
حضرت آیه الله العظمی سیستانی(مد ظله العالی):
اگر جاهل قاصر بوده نماز صحیح است.
حضرت آیه الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):
بنابر احتیاط واجب باید نمازها را قضا کند.
سوال: اگر انسان در حالت نماز سر خود را برگرداند و سهواً باشد نمازش باطل است؟
جواب: اگر فقط سر خود را سهواً مقدار کمی از قبله برگرداند نماز او باطل نمی‌شود و اگر سر را به طرف راست یا چپ قبله برگرداند احتیاط واجب آن است که نماز را دوباره بخواند. (توضیح المسائل دوازده مرجع, ج1, م1131)
سوال: آیا اضافه کردن مطالبی به نماز، نماز را باطل می‌کند؟
جواب: اگر چیزی که جزء نماز نیست وارد نماز کنیم نماز باطل می‌شود. مگر اینکه دعا و ذکر باشد که به قصد قربت گفتن آن اشکال ندارد. (توضیح المسائل دوازده مرجع, ج1, م1263)
سوال: اگر کسی در بین نماز غذایی که لای دندان ها مانده فرو ببرد چه حکمی دارد؟
جواب: نمازش باطل نمی‌شود و اگر قند یا شکر و مانند اینها در دهان مانده باشد و در حال نماز کم کم آب شود و فرو رود نمازش اشکال پیدا می‌کند. (توضیح المسائل امام خمینی(ره) م 1155)
سوال: شک هایی که بروز آنها نماز را باطل می‌کند را لطفاً بیان فرمائید؟
جواب: شک هائی که نماز را باطل می‌کنند هشت تا می‌باشند:
1ـ شک در شماره رکعت‌های نماز دو رکعتی مثل نماز صبح و نماز مسافر، ولی شک در شماره رکعت‌های نماز مستحب دو رکعتی و بعضی از نمازهای احتیاط نماز را باطل نمی‌کند. 2ـ شک در شماره رکعت‌های نماز سه رکعتی.
3ـ آنکه در نماز چهار رکعتی شک کند که یک رکعت خوانده یا بیشتر. 4ـ آنکه در نماز چهار رکعتی پیش از تمام شدن سجده دوم، شک کند که دو رکعت خوانده یا بیشتر. 5ـ شک بین دو و پنج یا دو بیشتر از پنج. 6ـ شک بین سه و شش یا سه و بیشتر از شش. 7ـ شک در رکعت‌های نماز که نداند چند رکعت خوانده است. 8ـ شک بین چهار و شش یا چهار و بیشتر از شش، چه پیش از تمام شدن سجده دوم باشد یا بعد از آن. (توضیح المسائل دوازده مرجع, ج1, م1165)
سوال: چنان چه کسی تشهد را سهواً نخوانده و بعد از نماز هم قبل از بجا آوردن قضای تشهد کاری که نماز را باطل می کند انجام داده، وظیفه او چیست؟
فتوای برخی از مراجع تقلید به شرح زیر است:
دفتر حضرت آیه الله العظمی خامنه ای(مد ظله العالی):
در فرض سوال هر زمانی که یادش آمد بلا فاصله قضاى تشهد فراموش شده را بجا بیاورد و دو سجده سهو نیز بعد از آن بخواند و نمازش صحیح مى‌باشد.
دفتر حضرت آیه الله العظمی سیستانی(مد ظله العالی):
نماز او صحیح است و باید دو سجده سهو بعد از نماز بیاورد و در سجده سهو طهارت شرط نیست.
دفتر حضرت آیه الله العظمی مکارم شیرازی(مد ظله العالی):
هرگاه بعد از نماز کارى کند که صورت نماز را به هم مى زند یا نماز را باطل مى کند (مثل این که پشت به قبله کند) باید قضاى سجده و تشهّد را به جا آورد و نماز را بنابر احتیاط واجب اعاده کند و اگر کارى کند که سجده سهو مى آورد، بعد از قضاى سجده یا تشهّد احتیاط آن است که سجده سهو به جا آورد.
دفتر حضرت آیه الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):
احتیاط مستحب آن است که بعد از قضای تشهد دوباره نماز را بخواند.
چند استفتاء از آیهالله خامنه ای دام ظله:
سوال: در صورت فراموشى تشهد و به یاد آمدن آن در ابتداى رکعت سوم وظیفه مکلّف چیست؟
جواب: در فرض مذکور باید نشسته و تشهد خوانده شود و بعد از آن بقیه نماز انجام شود.
سوال: الف) نمازگزارى در رکعت سوم تشهّد و سلام را مى‌گوید و در حین گفتن ذکر سلام متوجه مى‌شود رکعت چهارم را نخوانده است. حال حکم نمازش چیست؟ ب) با توجه به سوال قبل اگر بعد از اتمام ذکرِ سلام سریعاً بفهمد رکعت چهارم را نخوانده است آیا باید نماز را دوباره بخواند؟
الف) باید بلند شود و رکعت چهارم را بخواند و تشهّد و سلام نماز را بدهد و بعد دو سجده سهو براى سلام بى‌جا بجا آورد.
ب) اگر هنوز کارى نکرده که نماز باطل شود، یعنى پشت به قبله نکرده و وضوى خود را هم باطل نکرده، باید مثل مسأله قبل عمل کند.
سوال: شک در مورد تلفظ کلمات در غیر قرائت (حمد و سوره) مثلاً در تکبیره الاحرام چگونه است؟
جواب: در فرض مذکور اگر شک در وقوع آن دارد در صورتى که از محل نگذشته باشد، واجب است آن را بیاورد و اگر از محل گذشته است به شک خود اعتنا نکند. ولى اگر شک در صحت و فساد آنچه که انجام داده دارد نه شک در اصل وقوع آن، در این صورت حتى اگر هنوز در محل باشد به شک خود اعتنا نکند، البته نسبت به غیر از تکبیره الاحرام و ارکان دیگر در صورت اخیر احتیاط به اعاده قرائت و ذکر است به نیت قربت و در رکن احتیاط به اتمام نماز و اعاده آن است.
