اگر چه کم غذایی یا بی غذایی یا Fasting با روزه داری اسلامی کاملاً متفاوت است اما به هر حال سالیان درازی است که در دنیا تحقیقات قابل توجّهی روی آثار امساک غذایی و تغییراتی که در بدن به وجود می‌آورد صورت گرفته است.

در روزه داری اسلامی انسان در فاصله افطار تا سحری فرصت دارد با انتخاب تغذیه مناسب و آشامیدن مقدار کافی آب به نیازهای اساسی بدن پاسخ منطقی دهد. روزه داری در بعضی ادیان گذشته تقریباً حدود 24 ساعت طول می‌کشید اما امساک در روزه داری اسلامی در زمانی که طول روز به بیشترین و طول شب به کم‌ترین حدّ خود می‌رسد (اواخر بهار و اوایل تابستان) کمتر از 17 ساعت طول می‌کشد، زمانی نیز مثل اواخر پاییز و اوایل زمستان طول زمان امساک به حدود 11 ساعت می‌رسد.

روزه داری اسلامی با انگیزه اطاعت امر خدا در کمال نشاط و آمادگی روحی صورت می‌گیرد. اما Fasting غالباً در شرایط دشوار روانی اتفاق می‌افتد لذا شرایط این دو کاملاً متفاوت است و نمی‌توان به یافته‌های مربوط به کم غذایی یا بی غذایی برای بررسی تغییرات، در روزه داری اسلامی استناد کرد.

تقریباً در دو دهه اخیر انبوهی از مطالعات علمی در مورد روزه داری اسلامی با انگیزه‌های مختلف (علمی- اعتقادی و یا ضد دینی) صورت گرفته است. در این تحقیقات به دلایلی چند، از جمله زمان مطالعه، افراد مورد مطالعه، عادات غذایی آن‌ها در ایام ماه مبارک رمضان و دیگر ایام سال و مسائل دیگر، تغییرات بیوشیمیایی خون و بافت‌ها متفاوت گزارش شده است.
شاید احساس سردردی که در روزهای اول روزه داری در برخی افراد دیده می شود، با کاهش گلوکز خون مرتبط باشد

تأسیس مرکز تحقیقات روزه داری در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و بررسی‌های جدید و در عین حال جمع آوری مجموعه اطلاعات ارائه شده تا این زمان در سطح جهان، این فرصت را فراهم کرده است که در آینده با رعایت شرایط لازم برای تحقیق علمی، و با اطمینان خاطر بیشتر بتوان تأثیر روزه را روی ترکیبات بدن مورد استناد قرار داد.

به هر حال آنچه را که از مجموعه گسترده‌ای از تحقیقات انجام شده در داخل و خارج کشور به دست آورده‌ایم، می‌توانیم به صورت زیر بیان کنیم:

1- گلوکز (قند) خون در ساعات اولیه روز کاهش می‌یابد. سپس با افزایش تبدیل گلیکوژن (ذخیره قندهای) کبد و عضلات به گلوکز، به سطح طبیعی باز می‌گردد.

2- در چند روز اول روزه داری در طول روز کاهش گلوکز دیده می‌شود، ولی به سرعت مکانیسم تطابق بدن، این تغییر اندک را اصلاح می‌کند. شاید احساس سردردی که در روزهای اول روزه داری در برخی افراد دیده می شود، با کاهش گلوکز خون مرتبط باشد.

3- کاهش سنتز گلیکوژن در کبد و افزایش میزان AMP حلقوی در کبد

4- کاهش ترشح انسولین و افزایش ترشح گلوکاگون و هورمون رشد

5- افزایش بعضی اسیدهای آمینه آزاد در خون به خصوص آلانین، گلوتامین و گلیسین

6- افزایش اسیدهای چرب آزاد در خون: این تغییرات نشانه برداشت بدن از چربی های ذخیره ای و استفاده از  آن ها در سوخت و ساز است. بدن به هنگام کاهش گلوکز خود در روزه داری ضمن آن که سعی می کنید مغز و باعث عصبی را در اولویت مصرف گلوکز موجود قرار دهد، ترکیبات حاصل از سوخت نا کامل چربی را نیز به عنوان یک غذای انتخابی در اختیار مغز قرار می دهد.

7- کاهش ملایم کلسیم و فسفر در خون طی روزهای اول و سپس بازگشت آن به حالت طبیعی

8- کاهش تصفیه کلیوی و در نتیجه افزایش اندک اسید اوریک و بیلی روبین خون که البته این تغییرات اندک، با آشامیدن مقدار کافی آب در فاصله افطار و سحر، برطرف خواهد شد.

9- افزایش اکسیداسیون چربی و کاهش اکسیداسیون کربوهیدرات‌ها

10- افزایش اندک در کراتینین، پتاسیم، منیزیم و حجم پلاکت‌ها

11- افزایش HDL (کلسترول خوب) ، عدم تغییر مقدار کلسترول کل و LDL (کلسترول بد).

منبع : کتاب بهداشت تغذیه در روزه – محمدمهدی اصفهانی