تاریخچه تخریب مسجدالاقصی
هنگامی که خلیفه دوم در سال 15 ﻫ.ق وارد شهر بیتالمقدس شد دستور دارد منطقهای را که به اعتقاد او جایگاه مسجد بود پاکسازی کنند تا عمارت مسجد آغاز شود ساختمان مسجد عمداً در سال 18 هجری آغاز و با تیرها والدارهای چوبی ساخته شد، اما بنای آن با ساختار نوین در سال 90 هجری تکمیل شد که ذکر مشخصات ساختمان در بخشی جداگانه آمده است.
امروزه نام مسجدالاقصی بر مسجد بزرگ واقع در جنوب صحن حرم اطلاق میشود. آنچه مسلم است بنای مسجد در 74 ﻫ.ق توسط عبدالملک شروع و در سال اول حکومت ولیدبن عبدالملک (86 ﻫ.ق) تمام شد.
دربهای مسجد به طلا و نقرهاندود بود، اما بر اثر زلزله سال 130 ﻫ.ق منظور خلیفهی عباسی، طلا و نقرهی آنها را به سکه مبدل گرداند و در راه تعمیر ویرانیها صرف کرد. (بیتالمقدس شهر پیامبران، عبدا… ناصری طاهری، ص 117).
در زمان الظاهر مسجد تجدید بنا شد و احتمالاً مساحت فعلی مسجدالاقصی، همان مساحت بجا مانده از دورهی الظاهر خلیفه فاطمی است. (بیتالمقدس شهر پیامبران/ عبدا… ناصری طاهری/ ص 117).
در زمان المستنصر فاطمی، در سال 458 ﻫ.ق خلیفه به تجدید بنای بخش شمالی مسجدالاقصی فرمان داد و بر رواق وسط آن کتیبهای نوشت. (بیت المقدس شهر پیامبران/ عبدا… ناصری طاهری/ص 37).
مسجدالاقصی در جریان حملهی صلیبیها
در جریان جنگ اول صلیبی، پس از حملهی صلیبیها به قدس، عدهای از مردم به مسجدالاقصی پناهنده شدند، اما صلیبیون امان نداده و وارد مسجدالاقصی شدند و به کشتار زهاد و عباد پرداختند و تمامی معتکفین در مسجد را سر بریدند، سپس وارد مسجدالصخره شدند و آن قدر قتل عام کردند تا موج خون تا زانو رسید. آنها در ابتدا دربهای مسجد را بستند و آنگاه به کشتار مردم بیگناه دست زدند. (تاریخ اورشلیم، سیدجعفر حمیدی، ص 210).
تاریخ تعداد کشتهشدگان را 100 هزار نفر و به موکی 70 هزار نفر ذکر میکند. قوای دشمن پس از تصرف قدس خطاب به پاپ نوشت: اگر تمایل دارید که بدانید چه بر سر دشمن ما گذشت، همین بس که اسبهای ما در ایوان سلیمان و معبد او تا زانو در خون مسلمین شناور بود. صلیبیها پس از اشغال مسجد، بخشی از آن را به کنیسه و قسمتی را به اصطبل چهارپایان تبدیل کردند. (بیتالمقدس شهر پیامبران، عبدا… ناصری طاهری، ص 117).
صلیبیون علاوه بر کشتار مسلمین اموال زیادی را نیز سرقت کردند. ابنالعبری نقل کرده است که «فرنگیها چهل قندیل نقره از مسجد صخره برگرفتند که وزن هر یک 3600 درهم طلای مصری بود» صاحب النجوم الزاهره نوشته است. آنها هفتاد قندیل از مسجدالصخره و مسجدالاقصی گرفتند. بیست قندیل طلا که وزن هر یک هزار مثقال بود و پنجاه قندیل نقره به وزن 3600 درهم شاهی، علاوه بر اینها اموال غیرقابل شمارشی را نیز با خود بردند. (بیتالمقدس شهر پیامبران، عبدا… ناصری طاهری، ص 49).
مسجدالاقصی در عصر صلاحالدین ایوبی
صلاحالدین ایوبی پس از ورود به قدس، هیچ صدمه و آزاری به اهل آن وارد نساخت. پس از تسخیر مسجدالاقصی و قبهالصخره، صلاحالدین به فکر تطهیر آنها افتاد؛ زیرا که صلیبیون تغییراتی در مسجدالاقصی داده بودند. او قصد داشت به هنگام ورود که مصادف با 27 رجب مبعث رسول اکرم
بود در مسجدالاقصی نماز گزارد، اما مسجد بههم ریخته، گلآلود و دودزده بود؛ چون صلیبیون قسمتی از آن را انبار آذوقه، قسمتی دیگر را اصطبل چهارپایان و قسمتی را خوابگان سواران خود کرده بودند.
صلاحالدین خود، آستینها را بالا زد و در مسجد به کار پرداخت و با کمک سپاهیان پس از یک هفته مسجد را آماده ساخت. مسجدالاقصی پس از 89 سال که در دست صلیبیون بود، در اختیار مسلمین قرار گرفت. (تاریخ اورشلیم، سیدجعفر حمیدی، ص 220).
صلاحالدین بنای محراب مسجدالاقصی را تجدید کرد. آن را با مرمر ساخت و فتحنامه بیتالمقدس (583 ﻫ.ق/ 1187م) را بر آن نگاشت.
این کتیبه امروزه نیز بر بالای محراب مسجدالاقصی موجود است. سپس منبری را که به امر شهید نورالدین محمودبن زنگی در سال 564 ﻫ.ق، پس از فتح بیتالمقدس بویژه برای انتقال به مسجدالاقصی ساخته شده بود در مسجدالاقصی قرار داد.
این منبر از چوب ساخته شده، با عاج و آبنوس تزئین گردیده و در ساخت آن، نهایت دقت و ظرافتی را که در هنر اسلامی آن دوران معمول بوده، به کار رفته است. (دانشنامه فلسطین، جلد سوم، ص 269).
تاریخ مسجدالاقصی پس از صلاحالدین
در عصر ممالیک نیز اصلاحاتی که مسجدالاقصی صورت گرفت- محمدبن قلاوون گنبد مسجد را تجدیدبنا کرد وقا نصره عذری هم تغییراتی در مسجد ایجاد کرد. (بیتالمقدس شهر پیامبران، عبدا… ناصری طاهری، ص 117).
در عهد عثمانی مسجدالاقصی بازسازی شد. سلطان عبدالحمید عثمانی 16000 لیره عثمانی برای ترمیم آن حواله کرد و سرانجام پس از اعلام تأسیس دولت صهیونیستی در سال 1948م جنگ سختی در گرفت که در آن دشمن به مدت هشت ساعت مسجد را بمباران کرده و خساراتی را وارد آورد و جمعی از نمازگزاران را به شهادت رسانید. (بیتالمقدس شهر پیامبران، عبدا… ناصری طاهری، ص 117).
آتشسوزی مسجدالاقصی
در 21/ اگوست/ 1969 یک یهودی استرالیایی الاصل به نام «مایکل دنیس روهان» اقدام به آتشکشیدن مسجدالاقصی نمود. سناریوی این جوان استرالیایی از آنجا آغاز میشود که مسؤولان رژیم صهیونیستی علت آتشسوزی را اتصال سیمهای برق عنوان نمودند، اما ادارهی برق سالمبودن سیمها و عدم اتصال برق را تأیید نموده و اعلام کرد که حریق مسجدالاقصی ناشی از اتصال سیم برق نبوده چند روز بعد جوشکاری در داخل ساختمان را علت اصلی ذکر کردند، ولی تناقضگویی صهیونیستها باعث حساسیت هرچه بیشتر مسلمانان فلسطین شد.
سرانجام، مسؤولان صهیونیستی اعلام کردند که در حدود ساعت یک بامداد 21/ اگوست، فردی به نام مایکل روهان که به بیماری روانی مبتلا است، پس از ورود به مسجدالاقصی و به آتشکشیدن آن به یک محلهی یهودینشین رفته، ولی پس از مدتی پلیس وی را دستگیر نموده است.
در تاریخ 6/ اکتبر/ 1969 دادگاه مایکل روهان برگزار گردید او قسمت اعظم اتهامهای خود را پذیرفت و عنوان کرد که به دلیل شرایط خاص روحی و روانی و با توجه به دفاعیان خود از دادگاه خواست که حکم به تبرئهی وی دهند. مایکل روهان نیز پس از دو جلسه محاکمه آزاد شد. نظیر این جریان، واقعه قتلعام نمازگزاران مسلمان حرم ابراهیمی توسط «گلداشتاین یهودی» است که دادگاه، حکم به تبرئه وی داد؛ چرا که او تعادل روانی نداشته است. ( gudsday. com )
خسارتهای وارد آمده به مسجدالاقصی در جریان آتشسوزی
در ماجرای آتشسوزی در مسجدالاقصی حداقل 200 متر مربع از سقف مسجد کاملاً ویران شد گنبد مسجد در 5 نقطه آن سوخت و یکی از آثار تبرک مسجد همراه با یک منبر قدیمی و باارزش که هشتصد سال سابقه داشت طعمهی حریق شد و از بین رفت. (نشریه جمهوری اسلامی،30/ 5/ 82).
اقدامات رژیم صهیونیستی پس از آتشسوزی مسجدالاقصی
در جریان آتشسوزی مسجدالاقصی رژیم صهیونیستی آب منطقه را قطع کرده و نه تنها از اعزام خودروهای اطفای حریق تحت فرماندهی خود، در قدس امتناع کرد، بلکه از ورود شهروندان عرب و خودروهای اطفای حریق که شتابان از سوی شهرداری عربی برای مهار آتش به منطقه اعزام شده بودند، جلوگیری کردند و اگر ایثار و از خودگذشتگی فلسطینیها جهت عبور از حلقه نیروهای صهیونیستی نبود، مسجدالاقصی کاملاً آتش میگرفت. (نشریه جمهوری اسلامی،30/ 5/ 80).
واکنش امام خمینی(ره) در برابر آتشسوزی مسجدالاقصی
ایشان فرمودند: تا زمانی که فلسطین اشغالی آزاد نشده مسلمانان نباید مسجدالاقصی را تجدیدبنا کنند، بگذارند جنایت صهیونیزم همواره در برابر چشمان مسلمانان مجسم باشد و مایهی حرکتی برای آزادی فلسطین گردد.
«مسجدالاقصی را آتش زدند، ما فریاد میکنیم که بگذارید مسجدالاقصی به همین حال نیمسوخته باقی باشد، این جرم را از بین نبرید، ولی رژیم شاه حساب باز میکند و صندوق میگذارد و به اسم بنای مسجدالاقصی از مردم پول میگیرد تا شاید بتواند از این راه استفاده نماید و جیب خود را پر کند و ضمناً آثار جرم اسرائیل را از بین ببرد». (نشریه جمهوری اسلامی، 30/ 5/ 82).
توطئهی اسرائیل «اشتباهگرفتن مسجدالاقصی و قبهالصخره»
به نظر میرسد موضوع اشتباهگرفتن بین مسجدالاقصی و قبهالصخره ظاهراً به دلیل نزدیکی این دو بنا و اطلاقی است که در کل به این مجموعه، شامل این دو مسجد و چند بنای غیرمعروف دیگری است که در محوطهی حرمالشریف قرار دارد، اما دکتر مروان سعید ابوالروب این مسأله را طوری دیگر مینگرد اوئ در نامهای خطاب به سردبیر نشریهی دستور، چنین اظهار میکند:
بین مسجدالاقصی و قبهالصخره سردرگمی قابل توجهی وجود دارد هرگاه در رسانههای محلی و بینالمللی ذکری از مسجدالاقصی به میان میآید، عکس از قبهالصخره در عوض آن نمایش داده میشود. دلیل اصلی این مسأله عدم اطلاع عموم مردم، هم راستا با توطئههای اسرائیل است. در زمان اقامتم در ایالات متحده، کراراً با این مسأله مواجه بودم تا اینکه اطلاع یافتم صهیونیستها در آمریکا چنین تصاویری چاپ و منتشر کردند و به اعراب و مسلمانان میفروشند، گاهی اوقات با قیمتی بسیار اندک و برخی اوقات به صورت رایگان.
و بدین ترتیب مسلمانان آن را به تمام نقاط نصب میکنند. همین مسأله مؤید این قضیه است که رژیم صهیونیستی میخواهد تصویر مسجدالاقصی را از اذهان مردم پاک کرده تا بتواند آن را تخریب و معبد خود را پنهانی بنا کند. و اگر کسی شکایت یا اعتراضی داشته باشد آنگاه به طور زنده تصویر قبهالصخره را نشان میدهند و اظهار میکنند که آنها کاری نکردهاند.
عجب توطئهای! هنگامی که از برخی اعراب، مسلمانان وقتی برخی از فلسطینیها سؤال کردم، دریافتم که آنها نیز قادر به تمایز بین این دو مکان مقدس نیستند. (نشانههای پایان، علی فاطمیان، ص 300- 299).
ادامه دارد…..