1. قالَ رَسُولُ اللهِ –
صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه – : اَحِبُّوا الصِّبْیانَ وَ ارْحَمُوهُمْ وَ اِذا
وَعَدْتُمُوهُمْ فَفُوا لَهُمْ فَاِنَّهُمْ لایَرَوْنَ اِلّا اَنَّکُمْ
تَرْزُقُونَهُمْ.

«وسائل الشیعه، ج 5، ص 126»

رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: کودکان خود را دوست بدارید و با
آنان مهربان باشید، وقتی به آن‌ها وعده‌ای می‌دهید حتماً وفا کنید زیرا کودکان،
شما را رازق خود می‌پندارند.

2. قال الامام الصادق –
عَلَیْهِ السَّلامُ – : انَّ اللهَ عَزَّ وَ جَلَّ لَیَرْحَمُ الرَّجُلُ لِشِدَّهِ
حُبِّه لِوَلَدِهِ.

«مکارم الاخلاق، ص 113»

امام صادق – علیه السلام – فرمود: همانا خداوند متعال نسبت به شخصی که نسبت
به فرزند خود محبت بسیار دارد رحمت و عنایت می‌کند.

3. قال
الامام الباقر- عَلَیْهِ السَّلامُ – : إذا بلغ الغلام ثلاث سنین فقل له سبع مرات
قل لا إله إلا الله ثم یترک حتى یبلغثلاث سنین و سبعه أشهر و عشرین یوما ثم یقال له قل محمد رسول
الله سبع مرات و … .

«مکارم الاخلاق، ص 115»

امام باقر – علیه السلام – فرمود: هنگامی که کودک به سه سالگی رسید به او
بگویند هفت مرتبه بگوید لا اله الّا الله (تا بیاموزد)، در چهار سالگی به او
بگویند که هفت مرتبه بگوید محمد رسول الله (تا یاد بگیرد)، در پنج سالگی رویش را
به قبله متوجه کنند و به او بگویند که سر به سجده بگذارد، در پایان شش سالگی رکوع
و سجده صحیح را به او بیاموزند و در هفت سالگی به طفل گفته شود: دست و رویت را
بشوی و پس از آن به او گفته شود: نماز بخوان.

4. (کانَ
عَلیُّ بْنَ الْحُسَیْنِ – عَلَیْهِ السَّلامُ – اِذا بُشِّرَ بِوَلَدٍ لَمْ
یَسْئَلْ اَذَکَرٌ هُوَ اَمْ اُنْثَی بَلْ یَقُولُ اَسَویٌّ فَاِذا کانَ سَویّاً)
قالَ:الْحَمْدُ
لِلّه الَّذی لَمْ یَخْلُقهُ مُشَوَّهاً.

«مکارم الاخلاق، ص 119»

(وقتی امام سجاد – علیه السلام – را به ولادت مولودی بشارت می‌دادند، نمی‌پرسید
پسر است یا دختر، بلکه از اندام معتدل و ساختمان سالم او سؤال می‌کرد. چون خبر
سلامتش را می‌شنید)، می‌گفت: خدا را شکر که او را قبیح و ناموزون نیافریده است.

5. قال رسول الله – صلی الله
علیه و آله – وَقِّرُوا کِبارَکُمْ وَ ارْحَمُوا صِغارَکُمْ.

«عیون اخبارالرضا، ص 163»

رسول اکرم – صلی الله علیه و آله – فرمود: به بزرگسالان خود احترام کنید و
نسبت به کودکان خویش ترحم و عطوفت نمائید.

6. قالَ
رَسُولُ اللهِ – صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه – : لَیْسَ مِنّا مَنْ لَمْ
یَرْحَمْ صَغیرَنا وَ لَمْ یُوَقِّرْ کَبِیرَنا.

«مجموعه ورام، ج 1، ص34»

پیغمبر اکرم – صلی الله علیه و آله – فرمود: کسی که به کودکان مسلمین رحمت
و محبت نکند و بزرگسالان را احترام ننماید، از ما نیست.

7.
النَّبیِّ – صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه – نَظَرَ اِلی رَجُلٍ لَهُ ابْنانِ
فَقَبَّلَ اَحَدَهُما وَ تَرَکَ الآخَرَ. فَقالَ رسول الله – صَلَّی اللهُ
عَلَیْهِ وَآلِه – فَهَلّا ساوَیْتَ بَیْنَهُما؟

«مکارم الاخلاق، ص 113»

(پدری با دو فرزند خود شرفیاب محضر رسول اکرم – صلی الله علیه و آله – بود.
یکی از فرزندان خود را بوسید و به فرزند دیگر اعتنایی نکرد.) پیغمبر که این رفتار
(نادرست) را مشاهده کرد، به او فرمود: چرا با فرزندانت به طور مساوی رفتار نمی‌کنی؟

8. قال الامام الصادق –
عَلَیْهِ السَّلامُ – : اِعْدِلُوا بَیْنَ اَوْلادِکُمْ کَما تُحِبّونَ اَنْ
یَعْدِلُوا بَیْنَکُمْ.

«بحار الانوار، ج101، ص92»

امام صادق – علیه
السلام – فرمود: بین فرزندان خود به عدالت رفتار نمایید، همان طور که مایلید
فرزندان شما بینتانبه عدل و داد رفتار کنند.

9. قال الامام الصادق –
عَلَیْهِ السَّلامُ – : اَکثِرُوا مِنْ قُبْلَهِ اَوْلادِکُمْ فَاِنَّ لَکُمْ
بِکُلِّ قُبْلَهٍ دَرَجَهً.

«بحار الانوار، ج101، ص92»

امام صادق – علیه السلام – فرمود: فرزندان خود را بسیار ببوسید زیرا برای
شما در هر بوسیدن درجه‌ای است.

10.
قَبَّلَ رَسُولُ اللهِ – صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه – الحَسَنَ و الْحُسَیْنَ
– عَلَیْهِما السَّلامُ – فَقالَ: الْاقْرَعُ بْنُ حابِسٍ اِنَّ لی عَشْرَهًمِنَ‌
الْاَوْلادِ ما قَبَّلْتُ واحِداً مِنْهُمْ. فَقالَ: ما عَلَیَّ اَنْ نَزَعَ اللهُ
الرَّحْمَهَ مِنْکَ.

«مکارم الاخلاق، ص 113»

رسول اکرم – صلی الله علیه و آله – حسن و حسین – علیهما السلام – را بوسید.
اقرع بن حابس که ناظر مهر و عطوفت پیغمبر نسبت به فرزندان خود بود، عرض کرد: من ده
فرزند دارم و هرگز آن‌ها را نبوسیده‌ام. حضرت در جواب فرمود: ر.بطی به من ندارد که
خداوند ریشه رحمت و شفقت را از قلب تو کنده است.

11. عَنِ
النَّبیِّ – صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه – اِنَّهُ کانَ جالِساً فَاَقْبَلَ
الْحَسَن وَ الْحُسَیْنُ – عَلَیْهِما السَّلامُ – فلما رآهما النبی -صلی الله
علیه و آله – و استبطأ بلوغهما … .

«بحار الانوار، ج 10، ص80»

رسول اکرم – صلی الله علیه و آله – نشسته بود، حسن و حسین – علیهما السلام
– وارد شدند، حضرت به احترام آن‌ها از جای برخاست و به انتظار ایستاد، حرکت آن دو
به سوی پیامبر به طول انجامید. رسول اکرم – صلی الله علیه و آله – به طرف کودکان
پیش رفت و از آنان استقبال نمود، هردو را بر دوش خود سوار نمود و فرمود: فرزندان
عزیز، مرکب شما چه خوب مرکبی است و شماها چه سواران خوبی هستید!

12. کانَ رسول الله – صَلَّی
اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه – یَقْدِمُ مِنَ السَّفرِ فَیَتَلَقّاهُ الصِّبیانُ … .

«محجه البیضاء، ج 3، ص 366»

موقعی که رسول اکرم از سفری مراجعت می‌فرمود و در رهگذر با کودکان مردم
برخورد می‌کرد به احترام آن‌ها می‌ایستاد، سپس امر می‌فرمود کودکان را می‌آوردند،
از زمین برمی‌داشتند و به آن‌ حضرت می‌دادند. رسول اکرم بعضی را در بغل می‌گرفت و
بعضی را بر پشت و دوش خود سوار می‌کرد و به اصحاب خویش می‌فرمود: کودکان را بغل
بگیرید و بر دوش خود بنشانید.

13. قال رسول الله – صَلَّی
اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه – : اَکْرِمُوا اَوْلادَکُمْ وَ اَحْسِنُوا آدابَکُمْ.

«بحار الانوار، ج 23، ص 114»

رسول اکرم – صلی الله علیه و آله – فرمود: به فرزندان خود احترام کنید و با
آداب و روش پسندیده با آن‌ها معاشرت نمایید.

14.
دَعِیَ رسول الله – صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه – اِلی صَلوهٍ وَ الْحَسَنُ‌ –
عَلَیْهِ السَّلامُ – مُتَعَلِّقُ بِه فَوَضَعَهُ … .

«بحار الانوار، ج 10، ص 82»

رسول اکرم – صلی الله علیه و آله – مردم را به نماز دعوت کرد و حضرت حسن –
علیه السلام – طفل خردسال صدیقه اطهر نیز با آن‌ حضرت بود. پیغمبر طفل را کنار خود
نشاند و به نماز ایستاد. یکی از سجده‌های نماز را خیلی طول داد. (راوی حدیث می‌گوید:
) من سر از سجده برداشتم، دیدم حضرت حسن – علیه السلام – از جای خود برخاسته و روی
کتف پیغمبر نشسته است. وقتی نماز تمام شد مأمومین گفتند: یا رسول الله چنین سجده‌ای
از شما ندیده بودیم، گمان کردیم وحی به شما رسیده است. پیامبر اکرم – صلی الله
علیه و آله – فرمود: وحی نرسیده بود، فرزندم حسن در حال سجده بر دوشم سوار شد،
نخواستم تعجیل کنم و کودک را به زمین بگذارم، آن قدر صبر کردم تا خودش از کتفم
پائین آمد.

15. قال
الامام الصادق – عَلَیْهِ السَّلامُ – : صَلَّی رَسُولُ اللهِ – صَلَّی اللهُ
عَلَیْهِ وَ آلِه – بالنّاسِ ظهرَ مخفف فی الرّکعتینِالاخیرتینِ
… .

«الکافی، ج 6، ص48»

امام صادق – علیه
السلام – فرمود: رسول اکرم – صلی الله علیه و آله – نماز ظهر را با مردم به جماعت
گذارد و دورکعت آخر را به سرعت و با اسقاط مستحبات برگزار کرد. پس از نماز مردم
گفتند: یا رسول الله آیا در نماز پیش‌آمدی شد؟ حضرت پرسید مگر چه شده؟ عرض کردند
دو رکعت آخر را به سرعت، ادا کردید. فرمود: مگر صدای شیون و استغاثه کودک را
نشنیدید.

16. قالَ اَبوالْحَسَنِ –
عَلَیْهِ السَّلامُ – : اِذا وَعَدْتُمُ الصِّبْیانَ فَفُوا لَهُمْ فَاِنَّهُمْ
یَرَوْنَ اَنَّکُمُ الّذینَ … .

«الکافی، ج 6، ص 50»

امام کاظم – علیه السلام – فرمود: چون به اطفال وعده‌ای دادید وفا کنید (و
تخلف ننمائید)، زیرا کودکان گمان می‌کنند شما رازق آن‌ها هستید. خداوند برای هیچ
چیز به قدر تجاوز به حقوق زنان و کودکان غضب نمی‌کند.

17. قالَ رَسُولُ اللهِ –
صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه – : اِذا واعَدَ اَحَدُکُمْ صّبِیَّهُ
فَلْیُنْجِزْ.

«مستدرک الوسائل، ج 2، ص 626»

رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: وقتی یکی از شما به فرزند خود
وعده‌ای داد پس به آن وفا کند و از عهد خود تخلف ننماید.

18. قال
الامام علی – عَلَیْهِ السَّلامُ – : لایَصْلَحُ الْکِذْبُ جِدٌّ وَ لاهَزْلٌ وَ
لا اَنْ یَعِدَ اَحَدُکُمْ صَبِیَّهُ ثُمَّ لایَفِیَ لَهُ.

«وسائل الشیعه، ج3، ص 232»

امام علی – علیه السلام
– فرمود: شایسته نیست آدمی به جد یا به شوخی دروغ بگوید و شایسته نیست کسی بهفرزند خود وعده‌ای بدهد
و به‌ آن وفا ننماید.

19. قالَ رسول الله – صَلَّی
اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه – : مَنْ کانَ عنْدَهُ صَبیٌّ فَلْیَتَصابَ لَهُ.

«وسائل الشیعه، ج 5، ص 126»

رسول اکرم – صلی الله علیه و آله – ‌فرمود: آن کس که نزد او کودکی است باید
(در پرورش وی) کودکانه رفتار نماید.

20. قالَ اَمیرُ
الْمُؤْمِنینِ – عَلَیْهِ السَّلامُ – : مَنْ کانَ لَهُ وَلَدٌ صَبا.

«وسائل الشیعه، ج 5، ص 126»

امام علی – علیه السلام – فرمود: کسی که کودکی دارد باید (در راه تربیت او)
) کودکانه رفتار نماید.

21. قالَ
رسول الله – صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه – : رَحِمَ اللهُ عَبْداً اَعانَ
وَلَدَهُ عَلی بِرِّهِ بِالاِحْسانِ اِلَیْهِ وَ التَّاَلُّفِ لَهُ وَ تَعْلیمِه
وَتأدیبِه.

«مستدرک الوسائل، ج 2، ص 626»

رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: خداوند رحمت کند پدری را که با
نیکی نمودن و مهربانی به فرزندش و با آموزش دادن و ادب کردنش او را در نیکی به خود
یاری می‌کند.

22. قال
الامام الصادق – عَلَیْهِ السَّلامُ – : اَلْغُلامُ یَلْعَبُ سَبْعَ سِنینَ وَ
یَتَعَلَّمُ الْکِتابَ سَبْعَ سِنینَ و یَتَعَلَّمُ الْحَلالَ و الْحَرامَسَبْعَ
سِنینَ.

«الکافی، ج 6، ص 46»

امام صادق – علیه السلام – فرمود: طفل هفت سال بازی کند، هفت سال خواندن و
نوشتن بیاموزد، هفت سال حلال و حرام (احکام الهی) را یاد بگیرد.

23. قال الامام الصادق –
عَلَیْهِ السَّلامُ – : دَعِ ابْنَکَ یَلْعَبْ سَبْعَ سِنینَ.

«الکافی، ج6، ص 46»

امام صادق – علیه السلام – فرمود: فرزند خود را هفت سال آزاد بگذار تا بازی
کند.

24. قالَ
رَسُولُ اللهِ – صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه – : رَحِمَ اللهُ مَنْ اَعانَ
وَلَدَهُ عَلی بِرِّه. قالَ کَیْفَ یُعینُهُ عَلی بِرِّه؟ قالَ یَقْبَلُمَیْسُورَهُ
وَ یَتَجاوَزُ عَنْ مَعْسُورِه وَ لا یُرْهِقُهُ وَ لا یَخْرُقُ بِه.

«الکافی، ج 6، ص 50»

رسول اکرم – صلی الله علیه و آله – فرمود: خدای رحمت کند کسی را که فرزندش
را در نیکی به خود یاری می‌کند. راوی حدیث پرسید: چگونه فرزندمان را در نیکی به
خود یاری نماییم؟ حضرت فرمود: آنچه را که کودک در قوه و توان داشته و انجام داده
است از او قبول کند، آنچه انجام آن برای کودک سنگین و طاقت فرسا است از او نخواهد،
او را به گناه و طغیان وادار نکند و به او دروغ نگوید و در برابر او مرتکب اعمال جاهلانه
(و احمقانه) نشود.

25. قالَ
رَسُولُ اللهِ – صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه – : رَحِمَ اللهُ والِدَیْنِ اَعانا
وَلَدَهُما عَلی بِرِّهِما.

«مستدرک الوسائل، ج 2، ص 625»

رسول اکرم – صلی الله علیه و آله – فرمود: خداوند رحمت کند پدر و مادری را
که فرزندان خویش را در نیکی کردن به خود یاری نمایند.

26. قال الامام الباقر –
عَلَیْهِ السَّلامُ – : یُحْفَظُ الْاَطْفالُ بِصلاحِ آبائِهِمْ.

«بحار الانوار، ج 15، ص 178»

امام باقر – علیه السلام – فرمود: حفظ اطفال از خطرات و انحراف‌ها در
صلاحیت و شایستگی (وظیفه) پدران آن‌ها است.

27.
رُوِیَ عَنِ النَّبِیِّ – صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه – اِنَّهُ نَظَرَ اِلی
بَعْضِ الْاَطْفالِ فَقالَ: وَیْلٌ لِاَولادِ آخِرِ الزَّمانِ … .

«مستدرک الوسائل، ج 2، ص 625»

رسول اکرم به تعدادی از کودکان نگاه کرد، سپس فرمود: وای بر فرزندان آخر‌الزمان
از پدرانشان. عرض شد یا رسول الله از پدران مشرک آن‌ها؟ فرمود: نه بلکه از پدران
مسلمانشان که هیچ چیز از فرائض مذهبی را به آنان نمی‌آموزند و اگر خود فرزندان
پاره‌ای از مسائل دینی را فرا گیرند آن‌ها را باز می‌دارند و تنها به این قانع
هستند که فرزندانشان متاع ناچیزی از دنیا بدست آورند، من از این قبیل پدران بری
هستم و آنان نیز از من بیزارند.

28. قالَ
رسول الله – صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه – مَنْ فَرَّحَ ابْنَتَهُ فَکَاَنَّما
اَعْتَقَ رَقَبَهً مِنْ وُلْدِ اِسْمعیلَ وَ مَنْ اَقَرَّ عَیْنَ ابْنٍ
فَکَاَنَّمابَکی مِنْ خَشْیَهِ اللهِ.

«مکارم الاخلاق، ص 114»

رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: کسی که دختر بچه خود را شادمان
کند مانند کسی است که بنده‌ای را از فرزندان (حضرت) اسماعیل، آزاد کرده باشد، و آن
کس که پسر بچه خود را مسرور و دیده او را روشن کند مانند کسی است که از خوف خدا
گریسته باشد.

29. قالَ
رَسُولُ اللهِ – صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه – : اِذا نَظَرَ الْوالِدُ اِلی
وَلَدِه فَسَرَّهُ کانَ لِلْوالِدِ عِتْقُ نَسْمَهٍ.

«مستدرک الوسائل، ج2، ص626»

رسول اکرم – صلی الله علیه و آله – فرمود: هرگاه پدری با نگاه (مودّت‌آمیز)
خود فرزند خویش را مسرور کند، خداوند به او اجر آزاد کردن یک بنده را می‌دهد.

30. عَنْ
مُعاوِیَهَ بْنَ وَهَبٍ قالَ: سَألتُ اَباعَبْدِاللهِ – عَلَیْهِ السَّلامُ – فی
کَمْ یُؤْخَذُ الصَّبیُّ بالصَّلوهِ؟ فَقالَ بَیْنَ سَبْعِ سِنینَ وسِتُ
سِنینَ.

«وسائل الشیعه، ج 2، ص 3»

معاویه بن هب از امام صادق – علیه السلام – پرسید، در چه سنی کودک به نماز
امر ‌شود؟ حضرت فرمود: بین شش و هفت سالگی.

31. قال
الامام الصادق – عَلَیْهِ السَّلامُ – : بادِرُوا اَحْداثِکُمْ بِالْحَدیثِ قَبْلَ
اَنْ یَسْبِقَکُمْ اِلَیْهِمُ الْمُرْجِئَهُ.

«الکافی، ج6، ص 47»

امام صادق – علیه السلام – فرمود: احادیث اسلامی را به نوجوانان خود
بیاموزید (و در انجام این وظیفه تربیتی تسریع نمایید)، پیش از آن که مخالفان گمراه
بر شما پیشی گیرند (و آنان را گمراه سازند).

32. قالَ
رَسُولُ اللهِ – صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه – : اِذا بَلَغَتِ الْجارِیَهُ
سِتَّ سِنینَ فَلا یُقَبِّلْهَا الْغُلامُ و الْغُلامُ لا تُقَبِّلْهُ الْمَرْأهُ
اذاجاوَزَ
سَبْعَ سِنینَ.

«مکارم الاخلاق، ص 115»

رسول اکرم – صلی الله علیه و آله – فرمود: هنگامی که دختر بچه ای شش ساله
شد، پسر بچه ای او را نبوسد و همچنین زن‌ها از بوسیدن پسر بچه‌ای که سنش از هفت
سال تجاوز کرده است، خودداری کنند.

33. قالَ
اَبِی الْحَسَنِ – عَلَیْهِ السَّلامُ – : اِذا اَتَتْ عَلَی الْجارِیَهِ سِتُّ
سِنینَ لَمْ یَجُزْ اَنْ یُقَبِّلَها رَجُلٌ لَیْسَتْ هِیَ بِمَحْرَمٍ لَهُ وَلایَضُمُّها
اِلَیْهِ.

«وسائل الشیعه، ج 5، ص 28»

امام کاظم – علیه السلام – فرمود: وقتی دختر بچه شش ساله شد، جایز نیست مرد
نامحرم او را ببوسد، و همچنین نمی‌تواند او را در آغوش بگیرد (بغل کند).

34. قالَ الامام علی –
عَلَیْهِ السَّلامُ – : تَعَلَّمُوا الْعِلْمَ صِغاراً تَسُودُوا بِه کِباراً.

«شرح ابن ابی الحدید، ج 20، ص 267»

امام علی – علیه السلام – فرمود: در خُردسالی علم بیاموزید تا در بزرگسالی
به برتری و سیادت نائل آیید.

35. قالَ
رَسُولُ اللهِ – صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه – : والَّذی نَفْسی بِیَدِهِ لَوْ
اَنَّ رَجُلاً غَشَیَ امْرَأتَهُ و فِی الْبَیْتِ صَبِیٌّ … .

«وسائل الشیعه، ج 5، ص 16»

رسول اکرم – صلی الله علیه و آله – فرمود: قسم به آنکه جانم در دست اوست،
اگر مردی با همسر خود آمیزش کند و در آنجا، کودک بیداری آن دو را در حال آمیزش
ببیند و سخنان آنان و همچنین صدای تنفسشان را بشنود، آن طفل هرگز رستگار نخواهد
شد، چه دختر باشد و یا پسر، سرانجام به زنا آلوده می‌شود.

36. قالَ
رَسُولُ اللهِ – صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه – : إنَّ اللَّهَ تَعالی یُحِبُّ
أن تَعدِلُوا بَینَ أولادِکم حَتّی فی القُبَلِ.

«میزان الحکمه، ح 22665»

پیامبر اکرم – صلی الله علیه و آله – فرمود: خداوند دوست دارد که میان
فرزندانتان عادلانه رفتار کنید، حتی در بوسیدن آنها.