این سؤال ممکن از سوی فردی غیرشیعی و یا فردی که شیعه امامی است مطرح ‌گردد. در صورتی ‌که سؤال از شخص غیر امامی مطرح شود می‌توان دو گونه به او پاسخ داد:
الف. اینکه این موضوع را باید همانند سایر مسائل اجتماعی بررسی کرد؛ به این معنا که هر گاه مصلحت اسلام و بشریت اقتضای ظهور حضرت را داشته باشد، به‌‌طور حتم امام ‌زمان‌‌ ظهور خواهد کرد.
ب. اینکه امام‌‌ ـ از آنجا که از جانب خداوند متعال مورد تأیید است ـ دستور ظهورش را مستقیماً از جانب او خواهد گرفت.

اما در صورتی ‌که سؤال از طرف شخصی امامی باشد، در جواب سؤال او چند نظر داده شده است:
۱. اینکه آن حضرت از طریق روایاتی که از آبا و اجدادش به او رسیده است از ‌زمان ظهور خود آگاه است.
در ادله نقلی موجود به این احتمال اشاره‌ای نشده است.

۲. اینکه امام‌ عصر به‌طور اعجاز از زمان ظهورش آگاهی پیدا می‌کند؛ به ‌این صورت که خداوند هنگام رسیدن وقت ظهورش معجزه‌ای ایجاد خواهد کرد و با آن، حضرت به وظیفه‌اش که همان ظهور است التفات پیدا می‌کند.
این احتمال مورد تأیید روایات است؛ راوندی مرسلاً از امام‌ جواد‌ علیه‌السلام در حدیثی راجع به امام ‌مهدی‌ علیه‌السلام نقل کرده که فرمود:

إذا حان وقت خروجه انتشر ذلک العلم من نفسه و أنطقه الله عزوجل فناداه، أُخرج یا ولی الله! فاقتل أعداء الله، و له سیف معمد اذا حان وقت خروجه اختلع ذلک السیف من غمده و انطقه الله عزوجل فناداه السیف، أخرج یا ولی الله فلا یحل لک أن تقعد عن اعداء الله
هرگاه وقت خروجش رسد علم به خروج در نفس او منتشر خواهد شد. آن علم او را ندا داده که ای ولی خدا! خروج کن و دشمنان خدا را به قتل برسان.  برای او شمشیری است، هنگامی ‌که وقت خروج او فرا رسد از غلافش بیرون می‌آید و حضرت را ندا داده، می‌گوید: ای ولی خدا! خروج کن که برای تو حلال نیست که از دشمنان خدا صرف‌نظر کنی».[۱]

شیخ صدوق نیز از مفضل‌بن‌عمر نقل کرده که از امام ‌صادق‌ علیه‌السلام درباره تفسیر جابر سؤال کردم؟ حضرت فرمود: «… انّ مِنّا إماماً مستتراً، فإذا اراد الله عزوجل إظهار أمره، نَکتَ فی قلبه نکته، فظهر و امر بامر الله عزوجل…؛ همانا از ما امامی است پنهان، هرگاه خداوند اراده کند تا او را از پرده غیبت به ‌در آورد، در قلب او علامتی می‌نهد، آنگاه ظاهر شده، به امر خدا سفارش خواهد کرد».[۲] و نیز در حدیثی از که از ناحیه مقدس امام زمان‌ علیه‌السلام رسیده، آمده است:

علمنا علی ثلاثه اوجه: ماضٍ و غابر و حادث، امّا الماضی فتفسیر، و امّا الغابر فموقوف، و امّا الحادث فقذف فی القلوب و نقر فی الاسماع و هو افضل علمنا
علم ما اهل ‌بیت بر سه نوع است: علم به گذشته، آینده و حادث؛ علم گذشته، تفسیر است، علم آینده، موقوف است و علم حادث، انداختن در قلوب و زمزمه در گوش‌هاست؛ این بخش بهترین علم ماست.[۳]

۳. اینکه امام مهدی‌ علیه‌السلام با توجه به اینکه دارای ذکاوت است و خبره می‌باشد، وقت ظهور را دریابد.
البته احتمال دوم مطابق روایات و عقل است.
پی‌نوشت‌ها
۱. خرائج و جرائج، قطب راوندی، ج۳، ص۱۱۶۷؛ کمال‌الدین، شیخ صدوق، ص۱۵۵؛ بحارالانوار، علامه مجلسی، ج۵۲؛ ص۳۱۱.
۲. کمال‌الدین، شیخ صدوق، ص۳۴۹؛ بحارالانوار، علامه مجلسی، ج۵۱، ص۵۷؛ کافی، کلینی، ج۱، ص۳۴۳.
۳. دلائل‌الامامه، محمدبن‌جریر طبری، ص۵۲۴، ح۴۹۵.