نویسنده: حمید وثیق زاده انصاری
پوست عمدهترین اندام بیپناه بدن است که اغلب تحت تأثیر عوامل زیادی قرار میگیرد که نمونهی برجستهی آن عفونتها میباشند. این مقاله را بخوانید تا در مورد عفونتهای مختلف پوستی، بیشتر بدانید.
عفونتهای پوستی اغلب ناخوشایند و دردناکند، و چنانچه مشکل ادامه یابد، میتواند بر روی فرد اثرات روانی منفی داشته باشد. کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، بیشتر مستعد ابتلا به این گونه مشکلاتند. عفونت میتواند به علت موجودات میکروسکوپی، قارچها، و ماکرو انگلها باشد. از میان اختلالات مختلف پوستی، عفونتهای باکتریایی و قارچی رایجترین آنهاست.
عفونتهای باکتریایی
رایجترین انواع عفونت هستند که عمدتاً در اثر دو نوع باکتری بنام ـ استافیلوکوکوس اورئوس و استرپتوکوک ایجاد میشوند. در زیر لیستی از مشکلات شایع عفونت باکتریایی آورده شده که بسیاری از آنها توسط باکتری استافیلوکوکوس اورئوس ایجاد میشوند.
1. اریزیپلاس یا باد سرخErisipelas : به آن همچنین آتش آنتونی مقدس St. Anthony’s Fire گویند، این عفونت، عفونت استاف بوده که در آن بثورات یا جوشهای پوستی به رنگ قرمز روشن، متورم با لک براق به نظر میرسند که میتواند به راحتی از ناحیه پوست طبیعی متمایز باشد. فرد مبتلا درد مشقتباری را در قسمتهای دانه زده تحمل میکند.
2. سلولیت: این عفونت، لایههای عمیقتر پوست را که شامل بافت زیر جلدی و غشاء میانی است، تحت تأثیر قرار میدهد. به این دلیل که عفونت پیش از آنکه بر روی پوست ظاهر شود، از سطح عمیقتری آغاز میگردد، فرد خستگی، تب، و لرز را تجربه میکند. این جوش در ظاهر قرمز و متورم بوده و بسیار دردناک است. در کودکان سر و گردن دو ناحیهای هستند تحت تأثیر سلولیت قرار میگیرند و در بزرگسالان عمدتاً در بازوها و پاها اتفاق میافتد.
3. فولیکولیت: چیزی جز التهاب فولیکول مو نیست. این نام بدین دلیل بر آن گذاشته شده که التهاب تنها محدود به فولیکولهای مو میشود. انواع مختلفی از فولیکولیت وجود دارد که یکی از آنها فولیکولیت وان آب داغ یا جوشهای مربوط به جکوزی hot tub folliculitis است که توسط باکتری سودوموناس آئروژینوزا ایجاد میشود.
4. کورک Furuncle: در حالی که عفونت فولیکولیت به فولیکولهای مو محدود میشود، کورک منطقهی وسیعتری بنام واحد پیلوسباسه pilosebaceous را تحت تأثیر قرار میدهد، که شامل فولیکول مو، مو، غده سباسه و عضلهی مو (عضلهی سیخ کننده مو)pili میباشد. صورت، گردن، باسن، و زیر بغل، نواحی متداولی هستند که در این قسمتها این نوع عفونت بیشتر رخ میدهد. فرم شدید دیگری از عفونت کورک، کفگیرک یا دمل بزرگ carbuncle نامیده میشود که شکل جدیتری از عفونت است، به این دلیل که گروهی از کورکهای شکل گرفته نزدیک به هم هستند.
5. اریتراسماErythrasma : اغلب به خاطر ظاهر آن با یک عفونت قارچی اشتباه گرفته میشود. منطقه آلوده در ابتدا به رنگ صورتی همراه با مرزهای مشخصی به نظر میرسد که از پوست طبیعی اطراف آن متمایز میباشد، اما بعد با رنگ طبیعی پوست در هم میآمیزد. این عفونت عمدتاً در قسمتهایی از پوست اتفاق میافتد که دو ناحیه از پوست همدیگر را لمس میکنند، مانند دو انگشت آخر پا، زیر بغل و کشاله ران.
6. زرد زخم Impetigo: این عفونت اپیدرم یا سطوح فوقانی پوست را تحت تأثیر قرار میدهد. زرد زخم یک عفونت پوستی است که در قسمتهایی که ترکهای جزئی دارند، مانند بریدگی کوچک و یا گزیدگی حشره رخ میدهد. زرد زخم را میتوان به دو نوع تاولی و غیر تاولی طبقهبندی کرد. زرد زخم غیر تاولی فرم شایعتر آن است و اغلب در صورت و دست و پا به وجود میآید. ناحیهی مبتلا به رنگ قرمز با کبرههایی به رنگ زرد در زیر آن به نظر میرسد.
عفونتهای قارچی
این عفونتها توسط قارچی که در بدن ما زندگی میکند، ایجاد میشوند. در اغلب مواقع این قارچها مشکل ساز نیستند، اما گاهی اوقات، میتوانند به دلایل مختلفی باعث به وجود آمدن عفونت در قسمتهای خاصی از بدن شوند. قارچ بیشتر در شرایطی که تمام مدت گرم و مرطوب باشد، شایع است. در زیر فهرستی از مشکلات مختلف پوست ناشی از قارچ، از جمله عفونت قارچی پوست را آوردهایم.
1. پای ورزشکار Athlete’s Foot: یکی از شایعترین عفونتهای قارچی است، و همانطور که از نام آن پیداست، در پا بوجود میآید که معمولاً در مردان در مقایسه با زنان متداولتر بوده و در کسانی که کفش تنگ میپوشند، دیده میشود، به این دلیل که بهترین محیط برای عفونت قارچ است. عمدتاً سه نوع از این عفونت وجود دارد : بین انگشتی، موکاسین moccasin یا عفونت کف پا، و تاولدار vesicular . از این سه نوع عفونت پای ورزشکار بین انگشتی، متداولترین عفونت میباشد.
2. تینئا ورسیکالر(کچلی رنگارنگ) Tinea Versicolor: نوعی عفونت قارچی سطحی است، به این دلیل که تنها بر لایه فوقانی پوست یا اپیدرم اثر میگذارد. این عفونت پوستی که به علت مخمرهای پیتروسپروم اوال pityrosporum oval و پیتروسپروم اوربیکولار pityros porum orbiculare، به وجود میآیند، میتوانند با کاهش رنگدانهhypopigmentation یا افزایش رنگدانه hyperpigmentation در اطراف منطقه آسیب دیده مشخص شوند.
3. خارش کشاله ران jock itch : عفونت خارش کشاله ران یا کچلی کشاله ران (Tinea cruris) به وسیلهی نوعی قارچ بنام تینئا یا کچلی ایجاد میشود که به شکل حلقه و به رنگ قرمز ظاهر میشود. این عفونت عمدتاً در قسمتهای مرطوب و گرم بدن، مانند آلت تناسلی، باسن، و رانها ایجاد میشود. خارش و سوزش در کشاله ران و قرمزی پوست علائمی هستند که معمولاً با عفونت خارش کشاله ران در ارتباطند.
4. کچلی قارچی یا کرم حلقهدار Ringworm : یک عفونت قارچی مسری است و نباید با کرم اشتباه گرفته شود. در این نوع عفونت، پوست مانند یک زخم قرمز و دایرهای با پوسته به نظر میرسد. این تکههای قرمز مدور عفونت کچلی قارچی میتواند در قسمتهای مختلف بدن ایجاد شوند.
علاوه بر مواردی که در بالا ذکر شد، عفونتهای مخمری نیز نوعی رایج از این عفونتهاست. نام دیگر آن کاندیدیاز پوستی است، و توسط مخمر قارچ مانندی به نام کاندیدا ایجاد میشود. این عوارض میتوانند باعث ایجاد بثورات پوشک در نوزادان شده و همچنین میتوانند باعث شوند که ناخنها آلوده به این عفونت شوند. آنها میتوانند در هر قسمتی از بدن به وجود آیند. اگر چه، برفک دهان (که عفونت قاچی در دهان ایجاد میشود) و عفونتهای قارچی مهبلی شایعترین اشکال آن هستند.