حدیث، در لغت به معنى هر چیز نو و جدید است ، در اصطلاح دانشمندان علم حدیث، به کلامى که حاکی از کردار یا تقریر معصوم (پیامبر صلى ‏الله ‏علیه ‏و ‏آله و اهل بیت علیهم ‏السلام ) است، «حدیث» و گاه «خبر» یا «روایت» گفته مى‏شود.

۱- رمضان و افزایش حسنات

پیامبر صلى الله علیه و آله فرمودند:

شَهرُ رَمَضانَ شَهرُ اللّه عَزَّوَجَلَّ وَ هُوَ شَهرٌ یُضاعِفُ اللّه‏ُ فیهِ الحَسَناتِ وَ یَمحو فیهِ السَّیِّئاتِ وَ هُوَ شَهرُ البَرَکَهِ؛

ماه رمضان، ماه خداست و آن ماهى است که خداوند در آن حسنات را مى‏افزاید و گناهان را پاک مى‏کند و آن ماه برکت است.

(بحارالأنوار، ج ۹۶، ص ۳۴۰، ح ۵)

۲- روزه ماه شعبان

امام صادق (علیه السلام) فرمود:

من صام ثلاثه ایام من اخر شعبان و وصلها بشهر رمضان کتب الله له صوم شهرین متتابعین؛

هر کس سه روز آخر ماه شعبان را روزه بگیرد و به روزه ماه رمضان وصل کند خداوند ثواب روزه دو ماه پى در پى را برایش محسوب مى‏کند.

(وسائل الشیعه، ج۷، ص ۳۷۵، ح ۲۲)

۳- روزه خوارى

امام صادق (علیه السلام) فرمود:

من افطر یوما من شهر رمضان خرج روح الایمان منه؛

هر کس یک روز ماه رمضان را (بدون عذر)، بخورد – روح ایمان از او جدا مى‏شود

(وسائل الشیعه، ج ۷ ص ۱۸۱، ح ۴ و ۵ _ من لا یحضره الفقیه ج ۲ ص ۷۳، ح ۹)

۴- رمضان ماه خدا

امام على (علیه السلام) فرمود:

شهر رمضان شهر الله و شعبان شهر رسول الله و رجب شهرى؛

رمضان ماه خدا و شعبان ماه رسول خدا و رجب ماه من است.

(وسائل الشیعه، ج ۷ ص ۲۶۶، ح ۲۳)

۵- رمضان ماه رحمت

رسول خدا (صلى الله علیه و آله) فرمود:

هو شهر اوله رحمه و اوسطه مغفره و اخره عتق من النار؛

رمضان ماهى است که ابتدایش رحمت است و میانه‏اش مغفرت و پایانش آزادى از آتش جهنم.

(بحار الانوار، ج ۹۳، ص ۳۴۲)

۶- فضیلت ماه رمضان

رسول خدا (صلى الله علیه و آله) فرمود:

ان ابواب السماء تفتح فى اول لیله من شهر رمضان و لا تغلق الى اخر لیله منه؛

درهاى آسمان در اولین شب ماه رمضان گشوده مى‏شود و تا آخرین شب آن بسته نخواهد شد.

(بحار الانوار، ج ۹۳، ص ۳۴۴)

۷- اهمیت ماه رمضان

رسول خدا (صلى الله علیه و آله) فرمود:

لو یعلم العبد ما فى رمضان لود ان یکون رمضان السنه؛

اگر بنده «خدا» مى‏دانست که در ماه رمضان چیست [چه برکتى وجود دارد] دوست مى‏داشت که تمام سال، رمضان باشد.

(بحار الانوار، ج ۹۳، ص ۳۴۶)

۸- قرآن و ماه رمضان

امام رضا (علیه السلام) فرمود:

من قرا فى شهر رمضان ایه من کتاب الله کان کمن ختم القران فى غیره من الشهور؛

هر کس ماه رمضان یک آیه از کتاب خدا را قرائت کند مثل اینست که درماههاى دیگر تمام قرآن را بخواند.

(بحار الانوار ج ۹۳، ص ۳۴۶)

۹- شب سرنوشت‏ساز

امام صادق (علیه السلام) فرمود:

راس السنه لیله القدر یکتب فیها ما یکون من السنه الى السنه؛

آغاز سال (حساب اعمال) شب قدر است. در آن شب برنامه سال آینده نوشته مى‏شود.

(وسائل الشیعه، ج ۷ ص ۲۵۸ ح ۸)

۱۰- برترى شب قدر

از امام صادق (علیه السلام) سوال شد:

کیف تکون لیله القدر خیرا من الف شهر؟ قال: العمل الصالح فیها خیر من العمل فى الف شهر لیس فیها لیله القدر؛

چگونه شب قدر از هزار ماه بهتر است؟

حضرت فرمود: کار نیک در آن شب از کار در هزار ماه که در آنها شب قدر نباشد بهتر است.

(وسائل الشیعه، ج ۷ ص ۲۵۶، ح ۲)

۱۱- تقدیر اعمال

امام صادق (علیه السلام) فرمود:

التقدیر فى لیله تسعه عشر و الابرام فى لیله احدى و عشرین و الامضاء فى لیله ثلاث و عشرین؛

برآورد اعمال در شب نوزدهم انجام مى‏گیرد و تصویب آن در شب بیست ویکم و تنفیذ آن در شب بیست‏ و سوم.

(وسائل الشیعه، ج ۷ ص ۲۵۹)

۱۲- احیاء شب قدر

فضیل بن یسار گوید:

کان ابو جعفر (علیه السلام) اذا کان لیله احدى و عشرین و لیله ثلاث و عشرین اخذ فى الدعا حتى یزول اللیل فاذا زال اللیل صلى؛

امام باقر (علیه السلام) در شب بیست و یکم و بیست‏ و سوم ماه رمضان مشغول دعا مى‏شد تا شب بسر آید و آنگاه که شب به پایان مى‏رسید نماز صبح را مى‏خواند.

(وسائل الشیعه، ج ۷، ص ۲۶۰، ح ۴)

۱۳- زکات فطره

امام صادق (علیه السلام) فرمود:

ان من تمام الصوم اعطاء الزکاه یعنى الفطره کما ان الصلوه على النبى (صلى الله علیه و آله) من تمام الصلوه؛

تکمیل روزه به پرداخت زکاه یعنى فطره است، همچنان که صلوات بر پیامبر (صلى الله علیه و آله) کمال نماز است.

(وسائل الشیعه، ج ۶ ص ۲۲۱، ح ۵)

۱۴- بهار قرآن

امام محمد باقر علیه السلام:

لکل شیء ربیع و ربیع القرآن شهر رمضان؛

هرچیز بهاری دارد و بهار قرآن ماه رمضان است.

(اصول کافی / ج۲ / « کتاب فضل القرآن » « باب نوادر » حدیث ۹ و ۱۰)