حدیث (1) رسول اکرم صلىاللهعلیهوآله :
إِنَّ اللّهَ تَعالى جَمیلٌ یُحِبُّ الجَمالَ، سَخىٌّ یُحِبُّ السَّخاءَ، نَظیفٌ یُحِبُّ النَّظافَهَ؛
خداوند زیباست و زیبایى را دوست دارد، بخشنده است و بخشش را دوست دارد، پاکیزه است و پاکیزگى را دوست دارد.
نهج الفصاحه، ح 690
حدیث (2) رسول اکرم صلى الله علیه وآله :
تَنَظَّفوا بِکُلِّ مَا استَطَعتُم فَإِنَّ اللّهَ تَعالى بَنَى السلامَ عَلَى النَّظافَهِ وَلَن یَدخُلَ الجَنَّهَ إِلاّکُلُّ نَظیفٍ؛
خودتان را با هر وسیلهاى که مىتوانید پاکیزه کنید، زیرا که خداى متعال اسلام را برپایه پاکیزگى بنا کرده است و هرگز به بهشت نمىرود، مگر کسى که پاکیزه باشد.
نهج الفصاحه، ح 1182
حدیث (3) امام على علیهالسلام :
اَلنَّظیفُ مِنَ الثِّیابِ یُذهِبُ الهَمَّ وَالحُزنَ وَهُوَ طَهورٌ لِلصَّلاهِ؛
لباس پاکیزه غم و اندوه را برطرف مىکند و باعث پاکیزگى نماز است.
کافى، ج 6 ،
حدیث (4) رسول اکرم صلىاللهعلیهوآله :
طَهِّروا هذِه الجسادَ طَهَّرَکُمُ اللّهُ، فَاِنَّهُ لَیسَ عَبدٌ یَبیتُ طاهِرا اِلاّ باتَ مَعَهُ مَلَکٌ فى شِعارِهِ وَ لا یَتَقَلَّبُ ساعَهً مِنَ اللَّیلِ اِلاّ قالَ: اَللّهُمَّ اغفِر لِعَبدِکَ فَاِنَّهُ باتَ طاهِرا؛
پیامبر صلى الله علیه وآله :
این بدنها را پاکیزه کنید، خداوند پاکیزهتان کند، زیرا هیچ بندهاى نیست که شب با بدنى پاکیزه بخوابد مگر اینکه فرشتهاى در جامه او با وى مىخوابد و هیچ لحظهاى از شب از این پهلو به آن پهلو نمىشود، مگر اینکه آن فرشته مىگوید: خدایا بندهات را بیامرز، زیرا که با بدنى پاکیزه خوابیده است.
کنز العمال، ح 260
حدیث (5) رسول اکرم صلىاللهعلیهوآله :
تَخَلَّلوا، فَاِنَّهُ یُنَقِّى الفَمَ وَ مَصلَحَهٌ لِلِّثَهِ؛
خلال کنید، چرا که دهان را تمیز مىکند و مایه سلامت لثه است.
کافى، ج 6، ص 376، ح 5
حدیث (6) رسول اکرم صلىاللهعلیهوآله :
لا یُطَوِّلَنَّ أَحَدُکُم شارِبَهُ وَلا شَعرَ إِبطَیهِ وَلا عانَـتَهُ فَإِنَّ الشَّیطانَ یَتَّخِذُها مَخبَئا یَستَتِرُ بِها؛
کسى از شما موهاى سبیل و موهاى زیر بغل و موى زیر شکم خود را بلند نکند؛ چرا که شیطان (میکروب) این نقاط را پناهگاه خود قرار داده، و زیر موها پنهان مىشود.
وسائل الشیعه، ج 1، ص 422، ح 6
حدیث (7) امام باقر علیهالسلام :
شَکَتِ الکَعبَهُ اِلَى اللّهِ ما تَلقى مِن اَنفاسِ المُشرِکینَ، فَاَوحَى اللّهُ اِلَیها: اَن قَرّى یا کَعبَهُ، فَاِنّى اُبدِلُکَ بِهِم قَوما یَتَخَلَّلونَ بِقُضبانِ الشَّجَرِ. فَلَمّا بَعَثَ اللّهُ مُحَمَّدا صلىاللهعلیهوآله اَوحى اِلَیهِ مَعَ جَبرَئیلَ بِالسِّواکِ وَالخِلالِ؛
امام باقر علیهالسلام : کعبه از زجرى که از بوى بد نفسهاى مشرکین مىکشید، به درگاه خداوند شکایت نمود، خداوند به آن وحى کرد، تو را مژده باد که بجاى اینان کسانى را جایگزین مىکنم که با شاخههاى درخت خلال مىکنند. هنگامى که خداوند حضرت محمد صلىاللهعلیهوآله را مبعوث فرمود، توسط جبرئیل سفارش مسواک و خلال کردن را به او وحى کرد.
محاسن، ج 2، ص 558، ح 924
حدیث (8) رسول اکرم صلىاللهعلیهوآله :
غَسلُ اِلناءِ وَ طَهارَهُ الفِناءِ یورِثانِ الغِنى؛
شستن ظرفها و پاکیزگى حیاط خانه مایه غناست.
نهج الفصاحه، ح 2031
حدیث (9) امام باقر علیهالسلام :
اِنَّما قُصَّ الظفارُ، لاَِنَّها مَقیلُ الشَّیطانِ وَ مِنهُ یَکونُ النِّسیانُ؛
کوتاه کردن ناخن، از آن رو لازم است که پناهگاه شیطان است و فراموشى مىآورد.
کافى، ج 6، ص 490، ح 6
حدیث (10) رسول اکرم صلىاللهعلیهوآله :
اِنَّ مِن حَقِ الضَّیفِ اَن یُکرَم وَ اَن یُعِدَّ لَهُ الخِلال؛
از حقوق میهمان است که میزبان او را احترام کند و برایش خلال دندان فراهم نماید.
کافى، ج 6، ص 285، ح 3
حدیث (11) امام على علیهالسلام :
نِعمَ البَیتُ الحَمّامُ تَذکُرُ فیهِ النّارَ وَ یَذهَبُ بِالدَّرَنِ؛
چه خوب جایگاهى است حمّام، یادآور دوزخ است و چرک را از میان مىبرد.
من لایحضره الفقیه، ج 1، ص 115، ح 237
حدیث (12) رسول اکرم صلىاللهعلیهوآله :
جابِرُ بنُ عَبدِاللّهِ: اَتانا رَسُولُ اللّهِ صلىاللهعلیهوآله فَرأى رَجُلاً شَعِثا قَد تَفَرَّقَ شَعرُهُ، فَقال: اَما کان یَجِدُ هذا ما یُسَکِّنُ بِهِ شَعرَهُ؟! وَ رأى رَجُلاً آخَرَ (و) عَلَیهِ ثیابٌ وَسِخَهٌ فَقال: اَما کانَ هذا یَجِدُ ماءً یَغسِلُ بِهِ ثَوبَهُ؟!
پیامبر صلى الله علیه وآله : جابر بن عبداللّه: رسول خدا صلىاللهعلیهوآله نزد ما آمد و چشمش به مردى افتاد که موهایش ژولیده و در هم بود. فرمودند: آیا این مرد چیزى پیدا نکرد که با آن موهاى خود را مرتب کند؟ و مرد دیگرى را دیدند که لباسهاى چرکین به تن داشت، فرمودند: آیا این مرد آبى پیدا نکرده که لباسش را بشوید؟
سنن ابى داود، ح 4062
حدیث (13) امام رضا علیه السلام :
و مَنِ اغتَسَلَ مِنَ الماءِ الَّذى قَدِ اغتُسِلَ فیهِ فَاَصابَهُ الجُذامُ فَلا یَلومَنَّ اِلاّ نَفسَهُ ؛
هر کس با آبى غسل کند که پیشتر در آن غسل شده است و به جذام مبتلا شود، کسى را جز خود سرزنش نکند.
کافى، ج 6، ص 503، ح 38
حدیث (14) امام صادق علیهالسلام :
اَلحِنّاءُ یَذهَبُ بالسَّهَکِ وَ یَزیدُ فى ماءِ الوَجهِ وَ یُطَیِّبُ النَّکهَهَ وَ یُحَسِّنُ الوَلَدَ؛
حنا، بوى بد عرق را از بین مىبرد، چهره را شاداب، دهان را خوشبو و فرزند را زیبا مىکند.
کافى، ج 6، ص 484، ح 5
حدیث (15) امام صادق علیه السلام :
اِنَّ اللّهَ یُحِبُّ الجَمالَ وَ التَّجمیلَ وَ یَکرَهُ البُؤسَ وَ التَّباؤسَ فَاِنَّ اللّهَ عَزَّوَجَلَّ اِذا اَنعَمَ عَلى عَبدٍ نِعمَهً اَحَبَّ اَن یَرى عَلَیهِ اَثـَرَها. قیلَ: وَ کَیفَ ذلِکَ؟ قالَ: یُنَظِّفُ ثَوبَهُ وَ یُطَیِّبُ ریحَهُ وَ یُجَصِّصُ دارَهُ وَ یَکنِسُ أفنیَتَهُ حَتّى اِنَّ السِّراجَ قَبلَ مَغیبِ الشَّمسِ یَنفِى الفَقرَ وَ یَزیدُ فِى الرِّزقِ؛
امام صادق علیهالسلام : خداوند زیبایى و خودآرایى را دوست دارد و از فقر و تظاهر به فقر بیزار است. هرگاه خداوند به بندهاى نعمتى بدهد، دوست دارد اثر آن را در او ببیند. عرض شد: چگونه؟ فرمودند: لباس تمیز بپوشد، خود را خوشبو کند، خانهاش را گچکارى کند، جلوى در حیاط خود را جاروکند، حتى روشن کردن چراغ قبل از غروب خورشید فقر را مىبرد و روزى را زیاد مىکند.
امالى طوسى، ص 275، ح 526
حدیث (16) رسول اکرم صلى الله علیه وآله :
نِعمَ السِّواکُ الزَّیتونُ مِن شَجَرَهٍ مُبارَکَهٍ، یُطَیِّبُ الفَمَ وَ یَذهَبُ بِالحَفَرِ، وَ هُوَ سِواکى وَ سِواکُ النبیاءِ قَبلى؛
چه خوب مسواکى است زیتون! از درختى پر خیر و برکت که دهان را خوشبو مىکند و جِرم دندان را از میان مىبرد. این مسواک من و پیامبران پیش از من است.
مکارم الاخلاق، ص 49
حدیث (17) رسول اکرم صلى الله علیه وآله :
مَنِ اتَّخَذَ شَعرا فَلیُحسِن وَلایَتَهُ، اَو لِیَجُزَّهُ؛
هر کس مو مىگذارد، آن را خوب نگه دارد وگرنه کوتاهش کند.
کافى، ج 6، ص 485، ح 2
حدیث (18) امام رضا علیه السلام :
عَلَیکَ بِالاِثمِدِ فَاِنَّهُ یَجلُو البَصَرَ وَ یُنبِتُ الشفارَ وَ یُطَیِّبُ النَّکهَهَ وَ یَزیدُ فِى الباه؛
سرمه سیاه بِکشید، چرا که دیده را جلا مىدهد، مژهها را مىرویاند، دهان را خوشبو مىکند و بر توان جنسى مىافزاید.
مکارم الاخلاق، ص 46
حدیث (19) امام على علیهالسلام :
نَظِّفوا بُیوتَکُم مِن حَوکِ العَنکَبوتِ، فَاِنَّ تَرکَهُ فِى البَیتِ یورِثُ الفَقرَ؛
خانه هاى خود را از تار عنکبوت پاک کنید، زیرا باقى گذاشتن آن در خانه، فقر مىآورد.
وسائل الشیعه، ج 3، ص 575، ح 2
حدیث (20) رسول اکرم صلى الله علیه وآله :
لا تُبَیَّتُوا القُمامَهَ فى بُیوتِکُم وَ اَخرِجوها نَهارا، فَاِنَّها مَقعَدُ الشَّیطانِ؛
زباله را شب در خانههاى خود نگه ندارید و آن را در روز به بیرون از خانه منتقل کنید، زیرا زباله نشیمنگاه شیطان است.
من لا یحضره الفقیه، ج 4، ص 5، ح 4968
حدیث (21) امام صادق علیه السلام :
اِنَّ لِکُلِّ ثَمَرَهٍ سَمّا فَاِذا اَتَیتُم بِها فَمَسّوها بِالماءِ أو اَغمِسوها فِى الماءِ؛
هر میوهاى سمّى دارد، هرگاه میوه بهدستتان رسید، آن را با آب بشویید و یا در آب فرو برید.
کافى، ج 6، ص 350، ح 4
حدیث (22) امام صادق علیهالسلام :
اَبصَرَ رسول اللّه صلىاللهعلیهوآله رَجُلاً شَعثا شَعرُ رَأسِهِ وَ سَخَهً ثیابُهُ، سَیِّئَهً حالُهُ فَقال رسول اللّه صلىاللهعلیهوآله : مِن الدّینِ المُتعَهُ وَ اِظهارُ النِّعمَهِ؛
پیامبر خدا صلىاللهعلیهوآله مردى را دیدند که موهاى ژولیده و جامهاى چرکین و سر و وضع نامرتّبى داشت، فرمودند: بهره بردن از نعمتهاى خدا و آشکار ساختن نعمت جزء دین است.
کافى، ج 6، ص 439، ح 5
حدیث (23) امام باقر علیهالسلام :
کَنسُ البُیوتِ یَنفِى الفَقرَ؛
جارو کردن اتاقها فقر را از بین مىبرد.
وسایل الشیعه، ج 3 ، ص 571، ح 2
حدیث (24) رسول اکرم صلى الله علیه وآله :
یَساَلُ اَحَدُکُم عَن خَبَرِ السَّماءِ وَ هُوَ یَدَعُ اَظفارَهُ کَأَظفارِ الطَّیرِ، یَجتَمِعُ فیهَا الجَنابَهُ وَ الخَبَثُ وَ التَّفَثُ ؛
بعضى از شما از خبرِ آسمان مىپرسند، در حالى که ناخنهاى خود را به مانند چنگال پرندگان، وا مىگذارند که در آنها جنابت، آلودگى و چرک، جاى مىگیرد.
کنز العمال، ح 17260
حدیث (25) امام صادق علیهالسلام :
غَسلُ الناءِ وَ کَسحُ الفِناءِ، مَجلَبَهٌ لِلرِّزقِ؛
شستن ظرف و جارو زدن جلو در منزل، باعث جلب روزى مىشود.
خصال، ص 54، ح 73
حدیث (26) امام رضا علیهالسلام :
مِن اَخلاقِ النبیاءِ التَّنَظُّفُ؛
پاکیزگى از اخلاق پیامبران است.
کافى، ج 5، ص 567، ح 50
حدیث (27) امام على علیهالسلام :
تَنَظَّفوا بِالماءِ مِنَ النَّتنِ الرِّیحِ الَّذى یُتَأَذّى بِهِ وَ تَعَهَّدوا اَنفُسَکُم، فَاِنَّ اللّهَ عَزَّوَجَلَّ یُبغِضُ مِن عِبادِهِ القاذورَهَ الَّذى یَتَاَنَّفُ بِهِ مَن جَلَسَ اِلَیهِ؛
خودتان را با آب، از بوى بدى که دیگران را آزار مىدهد، پاک کنید و این کار را پیوسته انجام دهید؛چرا که خداوند، از بنده آلودهاى که هر کس با او بنشیند، بینىاش را از [بوى بد] وى مىگیرد، نفرت دارد.
خصال، ص 620، ح 10
حدیث (28) رسول اکرم صلى الله علیه وآله :
لا تُؤووا التُّرابَ خَلفَ البابِ، فَاِنَّهُ مأوَى الشَّیطانِ؛
زباله را پشت در (حیاط) جمع نکنید، زیرا که لانه شیطان مىشود.
محاسن، ج 2، ص 624، ح 9
حدیث (29) رسول اکرم صلى الله علیه وآله :
مالى اَراکُم تَدخُلونَ عَلَىَّ قُلحَا مُرغا؟ مالَکُم لاتَستاکونَ؟
شما را چه شده است وقتى بر من وارد مىشوید، مىبینمتان که دندانهایتان جرم گرفته و زرد و موهایتان ژولیده است. چرا مسواک نمىزنید.
محاسن، ج 2، ص 561، ح 943
حدیث (30) امام صادق علیه السلام :
خُذ مِن شارِبـِکَ وَ اَظفارِکَ فى کُلِّ جُمُعَهٍ فَاِن لَم یَکُن فیها شَىْءٌ فَحُکَّها لا یُصیبُکَ جُنونٌ وَ لا جُذامٌ وَ لا بَرَصٌ؛
در هر جمعه، اندکى از سبیل و ناخنهاى خود را بگیر، و اگر هم چیزى وجود نداشته باشد، آن را (کمى) بساى، [که در این صورت] دیوانگى، جذام و پیسى به تو نمىرسد.
کافى، ج 6، ص 490، ح 3
حدیث (31) رسول اکرم صلى الله علیه وآله :
اَنَّ الثَّوبَ یُسَبِّحُ، فَاِذا اَتَّسَخَ انقَطَعَ تَسبیحُهُ؛
لباس، [خدا را] تسبیح مىگوید و هرگاه کثیف شود از تسبیح باز مىماند.
کنزالعمال، ح 26009
حدیث (32) رسول اکرم صلى الله علیه وآله :
اَلوُضوءُ قَبلَ الطَّعامِ یَنفِى الفَقرَ، وَ بَعدَهُ یَنفِى الهَمَّ وَ یُصَحِّحُ البَصَرَ؛
شستن دست قبل از غذا، فقر را و پس از غذا، غم و اندوه را برطرف مىکند و به چشم سلامتىمىبخشد.
مکارم الاخلاق، ص 139
حدیث (33) رسول اکرم صلى الله علیه وآله :
لِیُبالِغ اَحَدُکُم فِى المَضمَضَهِ وَ ا لستِنشاقِ، فَاِنَّهُ غُفرانٌ لَکُم وَ مَنفَرَهٌ لِلشَّیطانِ؛
سزاوار است هر یک از شما در دهان و بینى زیاد آب بچرخاند، چرا که این کار، مایه آمرزش شما و گریزِ شیطان است.
ثواب الاعمال، ص 19
حدیث (34) رسول اکرم صلى الله علیه وآله :
بَیتُ الشَّیاطینِ مِن بُیوتِکُم بَیتُ العَنکَبوتِ؛
خانههاى عنکبوتى که در اتاقهاى شماست، لانه شیاطین است.
کافى، ج 6، ص 532، ح 11
حدیث (35) امام على علیهالسلام :
لا یَدلُکَنَّ رِجلَیهِ بِالخَزَفِ، فَاِنَّهُ یورِثُ الجُذامَ؛
مبادا کسى (در حمام) پاى خود را سفال (سنگ پا) بکشد، زیرا این کار جذام مىآورد.
کافى، ج 6، ص 500، ح 19
حدیث (36) امام صادق علیه السلام :
غَسلُ الرَّأسِ بِالخَطمىِّ اَمانٌ مِنَ الصُّداعِ وَ بَراءَهٌ مِنَ الفَقرِ وَ طَهورٌ لِلرَّأسِ مِنَ الحَزاز؛
شستن سر با خطمى، مایه ایمنى از سر درد، برکنار ماندن از فقر و پاکیزگى سر از شوره است.
ثواب الاعمال، ص 19
حدیث (37) رسول اکرم صلى الله علیه وآله :
مَرَّ اَخى عیسى علیهالسلام بِمَدینَهٍ فَاِذا وُجُوهُهُم صُفرٌ وَ عُیونُهُم زُرقٌ فَشَکَوا اِلَیهِ ما بِهِم مِنَ العِلَلِ. فَقالَ: دَواؤُکُم مَعَکُم، اَنتُم اِذا اَکَلتُمُ اللَّحمَ طَبَختُموهُ غَیرَ مَغسولٍ، وَ لَیسَ یَخرُجُ شَىْءٌ مِنَ الدُّنیا اِلاّ بِجَنابَهٍ. فَغَسَلُوا بَعدَ ذلِکَ لُحومَهُم فَذَهَبَت اَمراضُهُم ؛
رسول خدا صلىاللهعلیهوآله : برادرم عیسى، از شهرى عبور کرد و دید که مردمش رنگ چهرههایشان زرد و چشمهایشان کبود است. آنان از بیمارىهایى که داشتند، نزد وى اظهار ناراحتى کردند. عیسى علیهالسلام گفت: درمانتان همراهتان است. شما هنگامى که گوشت مىخورید، آن را ناشسته مىپزید، در حالى که هیچ چیزى بدون نوعى جنابت از دنیا نمىرود. از آن پس، گوشتهاى مصرفى خود را شستند و در نتیجه بیمارىهایشان از میان رفت.
قصص الانبیاء، ص 274، ح 357
حدیث (38) رسول اکرم صلى الله علیه وآله :
وَالسِّواکُ فِى الفَمِ یُثَبِّتُ الضراسَ؛
مسواک، دندانها را در دهان محکم مىکند.
کنزالعمال، ح 17208
