نویسنده: محمد غفارنیا
شخصی یهودی حضور پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) آمد و گفت: یا محمد تویی که گمان میکنی فرستاده خدایی و بر تو وحی نازل میشود همچنان که به موسی بن عمران نازل میشد؟
حضرت فرمود: آری، من سرور فرزندان آدم هستم، ولی به خود نمیبالم. من خاتم پیامبران و پیشوای پرهیزگاران و فرستاده پروردگار جهانیان هستم.
-یا محمد، تو به سوی عرب برانگیخته شدهای یا بر عجم یا بر ما (ملت یهود)؟-
-من فرستاده خدایم به سوی همه مردم.
-خوب، من ده کلمهای که خداوند در بقعه مبارکه، آنجا که موسی با او مناجات میکرد و به موسی عطا فرمود را از تو میپرسم. آن کلمات را غیر از نبی مرسل یا ملک مقرب، هیچ کس نمی داند.
-هر آنچه را به خاطرت میرسد بپرس.
آن یهودی چند مساله از تفسیر«سُبْحانَ الله، وَالحَمْدُ لله، وَلا اِلهَ اِلاَّ الله وَالله اَکبَرُ» سئوال کرد.
وقتی حضرت پاسخ درست آن را فرمود، سخن پیامبر را تصدیق کرد؛ سپس گفت: جزا و پاداش کسی که این کلمات را بگویید چیست؟
پیامبر خدا فرمود: هرگاه بندهای «سبحان الله»بگوید، هر موجودی که پایینتر از عرش خداست، با او در تسبیح خدا هم صدا میشود، و به گوینده آن پاداشی ده برابر همانند آن را میدهند.
چون بندهای «الحمد»بگوید، خداوند نعمتهای دنیا را به او میبخشد، چندان که آن را به نعمت های آخرت متصل میسازد. سپس افزود: این کلمه؛ کلمهای است که بهشتیان آن را میگویند، و کلمات دیگری که آنها را در دنیا تلفظ میکردند قطع میگردد؛ مگر «الحمدالله». معنای سخن خداوند متعال همین است که میفرماید:
(دَعْوَاهُمْ فِیهَا سُبْحَانَکَ اللَّهُمَّ وَتَحِیَّتُهُمْ فِیهَا سَلاَمٌ وَآخِرُ دَعْوَاهُمْ أَنِ الْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ)
گفتار و دعای آنها (در بهشت) این است: «خداوندا منزهی تو»و تحیت آنان در آنجا: «سلام»و آخرین سخنشان، این است که حمد مخصوص خداوند، پروردگار جهانیان است. (1) (2)
در حدیثی از امام محمد باقر (علیه السلام) میخوانیم که از پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) درباره اهل بهشت سئوال شده بود. حضرت در بخشی از پاسخ آن فرموده بودند: هرگاه مؤمن (در بهشت) چیزی (طعام و چیزهای دیگر) را بخواهد. میگوید: «سبحانک اللهم» همین که این ذکر را گفت، خادمان بهشتی آنچه را میل دارد برایش آماده میکنند؛ بدون آنکه مؤمن از آنها چیزی بخواهد؛ یا به ایشان دستوری بدهد. و همین است که قرآن خبر میدهد: دعواهم فیها سبحانک اللهم. وقتی هم که از طعام و شراب و لذتهای دیگر فارغ شدند، به شکرانه آن میگویند: الحمد الله رب العالمین «وَآخِرُ دَعْوَاهُمْ أَنِ الْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ» و آخرین سخن بهشتیان این است که میگویند: سپاس مخصوص ذات اقدس خدا، پروردگار جهانیان است. (3)
پینوشتها:
1-یونس/10.
2- (الاختصاص شیخ مفید (ره) ص33. ناگفته نماند این حدیث از احادیث بسیار ارزندهای است که در سندآن حضرت امام صادق (علیه السلام) از پدر بزرگوارش امام باقر (علیه السلام) و آن حضرت از پدرش امام سجاد (علیه السلام) و او از پدر بزرگوارش امام حسین (علیه السلام) و سالار شهیدان نقل میکند و عزیز زهرا «س»نیز آن را از لبهای زر بار رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) شنیده است.
3-نور الثقلین: ج2، ص295.
منبع مقاله :
غفارنیا، محمد، (1387) 142 قصّه از قرآن: همراه با شأن نزول آیاتی از قرآن، قم: جامعه القرآن الکریم، چاپ اول