نعمت وقتی نعمت است که انسان را به سعادت و مغفرت برساند و گرنه نعمت نیست

تلاوت سوره حمد برابر با هفت بار ختم قرآن می باشد. در “بسم الله الرحمن االرحیم” دو صفت رحمن و رحیم برای الله بیان شده که اولی بر رحمت عام و دومی بر رحمت خاص پرودگار اشاره می کند. همه عالم دائما زیر این دو بال رحمت الهی قرار دارد. رحمت عام همه موجودات را در بر می گیرد و رحمت خاص برای کسانی است که در مسیر بندگی خدا قرار دارند. کسانی که در مسیر رحیمیت قرار می گیرند با نگاه دیگری به نعمت های عمومی پرودگار نظر می کنند و از آن استفاده می کنند. به عنوان مثال “آب” از نگاه بنده ای که در مسیر بندگی و رحیمیت قرارگرفته با شخص غیر موحدی که از این نعمت استفاده می کنند، متفاوت است! الحمد لله رب العالیمن: یعنی تمام حمد و ثناء مخصوص پرودگار جهانیان است. یعنی از هرکس تعریف کنی از خدا تعریف کرده ای. یعنی کسی چیزی از خودش ندارد. کل جمال و جلال از خداوند است. کل جمالک جمیل و کل کمالک کامل. جالب اینجاست که ما در نماز به این خدایی که اینهمه موجودات را اداره می کند می گوییم سبحان ربی! … یعنی خدای من. الرحمن الرحیم: بین این الرحمن الرحیم با آنچه در بسم الله الرحمن الرحیم آمده تفاوتی وجود دارد. الرحمن الرحیم در بسم الله … اشاره به صفات ذات دارد اما در اینجا به فعل مربوط است. مالک یوم الدین: ما از ین آیه می فهیم که خداوند نه فقط مالک روز قیامت بلکه همیشه مالک است. خوب وقتی بفهمیم که تمام حمد مخصوص خدا است و او رحمن و رحیم است و مالک همیشگی است، با تمام وجود می گوییم ایاک نعبد و ایاک نستعین! فقط تو را می پرستیم و از تو یاری می جوییم. اهدنا الصراط المستقیم: صراط مستقیم غیر از سبیل خداوند است. صراط مستقیم راهی است که انسان را ببرند. این صراط راه محبت است و با پیروی از محمد و آل محمد(ص) پیموده می شود. صراط الذین انعمت علیهم: راه کسانی که به آنها نعمت داده ای. خداوند به چه کسانی نعمت داده است؟ من النبیین و والصدیقین و الشهدا … نعمت وقتی نعمت است که انسان را به سعادت و مغفرت برساند و گرنه نعمت نیست! … اگر همه عالم هم داشته باشیم ولی عاقبت به خیر نشویم به چه درد می خورد! غیرالمغضوب علیهم ولاالظالین: به غیر از کسانی که بر آنها غضب کردی یعنی کسانی که تو را فراموش کردند و در مبدأ تو را قبول ندارند و گمراهان یعنی کسانی که خدا را قبول دارند ولی راه را اشتباه می روند. همان کسانی که مذهب دارند ولی گمراهند! این هنر خدای تعالی است که همه قرآن را در هفت آیه سوره مبارکه حمد فهرست کرده است. و نماز بدون سوره حمد صحیح نیست … اگر توجه کنیم می فهمیم که همه چیز در سوره حمد هست! خدا، عشق خدا، مبدأ و معاد، … همه چیز به بسم الله که در ابتدای سوره است، برگشت می کند. همه چیز در نقطه باء بسم الله است و منظور از نقطه باء یعنی نقطه شروع است که فیوضات از آن آغاز شده و آن ولایت است! کلمه لااله الاالله حسنی و من دخل حسنی امن من عذابی، من شرطها و انا من شروطها! یعنی فیوضات خداوند از طریق ولایت جاری است!

تنظیم حسن رضایی