پدر و مادر و فرزندان از نظر اسلام هر کدام حقوقى نسبت به یکدیگر دارند که اگر رعایت نکنند شرعاً مسؤول هستند وظیفه پدر و مادر عبارت است از:
1. تربیت صحیح فرزندان و راهنمایى آنان به وظایف دینى واجتماعى و…،
2. انتخاب نام خوب براى آنها،
3. تعلیم و تعلم آنها مخصوصاً آشنا کردن آنان با قرآن،
4. فراهم نمودن مخارج معمولى زندگى فرزندان در حد توان.
وظیفه فرزندان نیز عبارت است از؛ احترام به پدر و مادر و تواضع در مقابل آنها و قدردانى از زحمات آنان. حال اگر هر کدام از این‏ها وظیفه خود را انجام نداد، سبب نمى‏شود که دیگرى هم انجام وظیفه نکند. بنابراین اگر فرضاً پدر و مادر شما وظیفه‏یشان را نسبت به شما انجام نداده باشند، این دلیل نمى‏شود که شما نسبت به آنها بى‏احترامى کنید و در انجام وظایف خود کوتاهى نمایید. مسأله احترام به پدر و مادر از احکام نورانى اسلام است. فرزند در هر رتبه و مقامى که باشد و پدر و مادر او صاحب هر مسلک و مرامى باشند، وظیفه فرزند احسان به پدر و مادر و خوش‏رفتارى با آنان است. خداوند متعال در چهار آیه قرآن، پس از دعوت مردم به عبادت خویش، آنان را به احسان و نیکى به پدر و مادر فرمان داده است، و در سه آیه دیگر سفارش به احسان به پدر و مادر نموده است. بقره ، آیه 83نساء ، آیه 36انعام ، آیه 151اسراء ، آیه 23 عنکبوت ، آیه 8لقمان ، آیه 14احقاف ، آیه 15 در سوره اسراء فرموده است: «و خداى تو حکم فرموده که جز او هیچ کس را نپرستید و درباره پدر و مادر نیکویى کنید و اگر یکى یا هر دو پیر و سالخورده شوند، کلمه‏اى که آنان را رنجیده خاطر کند بر زبان نیاورید و کمترین آزارى به آنها نرسانید و با ایشان با اکرام و احترام سخن بگویید و همواره بال و پر تواضع و تکریم را با کمال مهربانى نزدشان بگستران و بگو: پرودگارا ! همانگونه که پدر و مادر مرا از کودکى به مهربانى بپروردند، تو در حق آنها رحمت و مهربانى فرما». و در سوره لقمان فرموده است: «… شکر من و شکر پدر و مادرت را به جاى آور … و اگر آنها تو را به شرک دعوت کردند، در این صورت از آنان اطاعت مکن، ولى در دنیا با آنها به حسن خلق مصاحبت کن». با توجه به آیات قرآن، تصور نمى‏کنیم هیچ ابهامى در مورد وظیفه شما نسبت به پدر و مادرتان وجود داشته باشد. البته آن جا که بخواهند شما را به معصیتى وادار کنند و یا شما را به آن فرا خوانند، نباید از آنان اطاعت کنید. اما در عین حال مخالفت و سرپیچى از فرمان‏هاى ایشان در این موارد، نباید با رفتار تند خشونت‏بار و اهانت‏آمیز همراه باشد. برخورد با پدر و مادر اثر وضعى دارد یعنى نیکى و احسان به آنان و یا بدى و جسارت به آنان در همین زندگى دنیوى عکس‏العمل خواهد داشت چه رسد به آخرت که به طور قطع ثواب و عقابى مهمتر از این دنیا در پى دارد. حرمت پدر و مادر سنتى است که اگر حفظ شود فرزندان شما نیز با شما چنین خواهند کرد. امام صادق(ع) مى‏فرمایkد: برّوا آباءکم یبرکم ابناؤکم‏؛ به پدران خود نیکى کنید تا فرزندان شما نیز به شما نیکى کنند، (بحارالانوار، ج 74، ص‏65). مشخص است که نظر خاصى به پدر نیست و والدین منظور است.
منبع: www,nahad .ir