امام جواد علیه السلام فرمودند:
مَا اَجتَمَعَ رَجُلانِ اِلّا کانَ اَفضَلَهُما عِندَ اللهِ آدَبُهُما؛
هرگز دو مرد با هم اجتماع نمی کنند، مگر آن که برترین آن دو نزد خدا، کسی است که با ادب تر باشد.
وسائل الشیعه، ج4، ص 884
شرح حدیث:
ادب، سرمایه ای گرانبهاست. ارزشمندترین میراث پدران و مادران برای فرزندان خود، «ادب»است. میزان اعتبار و برتری و فضیلت اشخاص هم به درجه ادب و اخلاق آنان بستگی دارد.
«ادب مردم، به ز دولت اوست. »
و… این، سرمشقی است که بارها آن را در کلاسهای خط و خوشنویسی نوشته و تمرین کرده ایم. گاهی دو نفر با یکدیگر ملاقات می کنند، یا به دیدار هم می روند. در حدیث امام جعفر علیه السلام است که نزد خدا از این دو نفر آن یکی فضیلت بیشتری دارد که ادب بیشتری دارد.
از خدا جوییم توفیق ادب
بی ادب محروم ماند از لطف ربّ (مثنوی مولوی، دفتر اول، بیت 87)
اما ادب چیست؟
گفتار نیک و ملایم و دور از کلمات سخیف و ناسزا، ابتدای دیدار با سلام و دست دادن، کلام دیگری را قطع نکردن و به سخن طرف گوش دادن. با پدر و مادر، با صدای بلند صحبت نکردن و پرخاشگری نداشتن. پیش دیگران پا را دراز نکردن. قبل از بزرگترها سر سفره دست به سوی غذا نبردن.
در مسافرتها کمک به ضعیفان کردن.
مایه ی اذیّت و آزار همسایه نشدن و… خیلی از این گونه امور، نشانه های «ادب»است.
«با ادب باش، تا بزرگ شوی».
منبع: حکمت های تقوی (ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام جواد علیه السلام)، جواد محدثی.
