نویسنده:صدف کوهکن
در سرما میچسبد!
در گذشته برای باقلا اهمیت خاصی قائل بودند و ارزش زیادی داشت. اکنون در بعضی از نواحی مثل مناطق شمالی ایران اهمیت زیادی دارد.
از لحاظ مواد مغذی باقلا یکی از مواد بسیار سودمند است که میزان مواد هیدروکربنی (نشاستهای) در آن نسبت به گیاهان مشابه کمتر است و در عوض پروتئین بیشتری دارد که در ساخت و نگهداری و ترمیم بافتهای بدن بسیار مفید است.
باقلا دارای مواد مغذی و ویتامینهایی نظیر ویتامینهای گروه B و C بوده و در حفظ سلامت دستگاه ادراری اثرات مفیدی دارد.
از باقلا به عنوان مسکن سرفه و اسهال خونی و استفراغ و سنگهای مجاری ادراری استفاده میکنند. معمولاً آن را به همراه پوست خارجی پخته و قسمتهای نرم آن را مصرف میکنند و یا در غذاها و سوپها و آشها به خصوص به شکل باقلا پلو و دمپختک به کار میرود.
از نظر طب سنتی باقلا سرد است از اینرو مصرف مقدار زیاد آن موجب سردرد و یا افزایش ترشح بزاق و یا دلدرد خواهد شد.
مطالعات نشان داده است، غذاهایی که بیشترین قدرت ایجاد واکنشهای ایمنی را دارند عبارتند از: لبنیات، نشاسته، گندم، جو، باقلا، ترشی و ادویهجات. بنابراین افراد مبتلا به
MS باید در خوردن هر چیزی که شامل این مواد هستند، احتیاط کنند.
از گل باقلا، جوشانده و دم کردهای تهیه میکنند که برای تسکین دردهای کلیوی در موارد قولنجهای کلیه یا دردهای سیاتیک استفاده میشود. برای این منظور لازم است 5 گرم گل باقلا را در یک فنجان آب جوش به مدت ده دقیقه بگذارند تا به خوبی دم بکشد.
بد نیست در اینجا به ذکر جزئیاتی در رابطه با بیماری فاویسم بپردازیم که معمولاً پس از نام باقلا به ذهن میرسد:
خون انسان از اجزای مختلفی تشکیل شده است؛ گلبولهای قرمز خون، وظیفه رساندن اکسیژن به سلولهای بدن را داراست، گلبولهای قرمز برای سلامتی و فعالیت طبیعی احتیاج به آنزیمهای مختلفی دارند که یکی از آنها گلوکز 6 فسفات دهیدروژناژ (G6PD) است.
این آنزیم گلبولهای قرمز را در مقابل صدمات حاصل از مواد اکسید کننده محافظت میکند. در صورتیکه این آنزیم در گلبولهای قرمز وجود نداشته باشد، یا میزان آن کمتر از حد طبیعی باشد، فرد در مقابل موادی نظیر باقلا و داروهایی مثل کوتریموکسازول، آسپرین و… حساس میشود و ممکن است در صورت مصرف این مواد گلبولهای قرمز خون، شکسته و تخریب شوند که حاصل آن کم خونی و پر رنگ شدن ادرار و… است. به این پدیده فاویسم میگویند. این بیماری بیشتر در پسرها دیده میشود ولی در دخترها هم ممکن است رخ دهد. از علایم بالینی آن این است که 24 تا 48 ساعت پس از مصرف باقلا یا سایر داروهای خاص، کودک به طور ناگهانی دچار تب خفیف، بیحالی، رنگ پریدگی، حالت تهوع و گاهی استفراغ، قرمز یا تیره رنگ شدن ادرار (معمولاً به رنگ کوکاکولا یا چای پر رنگ میشود) و گاهی درد شکم یا کمر میشود که بهتر است بلافاصله پس از بروز علایم به نزدیکترین مرکز بهداشتی-درمانی مراجعه کنید.
منبع مقاله :
کوهکن، صدف، (1393)، میوه درمانی، تهران: همشهری، چاپ سوم