نویسنده:خدامرلد سلیمیان
منبع:درسنامه مهدویت1-ص42تاص43
وَ لِکُلٍّ وِجْهَهٌ هُوَ مُوَلّیها فَاسْتَبِقُوا الْخَیراتِ أَینَ ما تَکُونُوا یأْتِ بِکُمُ اللّهُ جَمیعًا إِنَّ اللّهَ عَلی کُلِّ شَیءٍ قَدیرٌ؛1
«و برای هر کسی قبلهای است که وی روی خود را به آن [سوی] میگرداند؛ پس در کارهای نیک بر یکدیگر پیشی گیرید. هر کجا که باشید، خداوند همگی شما را [به سوی خود باز] میآورد؛ در حقیقت، خدا بر همه چیز توانا است».
نکتهها
1. روز جمع شدن یاران حضرت مهدی(عجل الله تعالی فرجه الشریف)
در روایات متعددی از اهل بیت(علیهم السلام)، عبارت أَینَ ما تَکُونُوا یأْتِ بِکُمُ اللّهُ جَمیعًا، به جمع شدن یاران و اصحاب حضرت مهدی(عجل الله تعالی فرجه الشریف)، هنگام ظهور تفسیر شده است. امام باقر(علیه السلام) در باره این آیه فرمود:
«یعْنِی أَصْحَابَ الْقَائِمِ الثَّلَاثَ مِائَهِ وَ الْبِضْعَهَ عَشَرَ رَجُلاً قَالَ وَ هُمْ وَ اللَّهِ الاُمَّهُ الْمَعْدُودَهُ قَالَ یجْتَمِعُونَ وَ اللَّهِ فِی سَاعَهٍ وَاحِدَهٍ قَزَعٌ کَقَزَعِ الْخَرِیفِ»؛2
«منظور اصحاب امام قائم(عجل الله تعالی فرجه الشریف) است که سیصد و چند نفرند. به خدا سوگند! منظور از «امت معدوده» آنان هستند. به خدا سوگند! در یک ساعت همگی جمع میشوند؛ همچون پارههای ابر پاییزی که بر اثر تند باد، جمع و متراکم میگردد».
امام علی بن موسی الرضا(علیه السلام) نیز می فرماید: و ذَلِکَ وَ اللَّهِ أَنْ لَوْ قَدْ قَامَ قَائِمُنَا یجْمَعُ اللَّهُ إِلَیهِ شِیعَتَنَا مِنْ جَمِیعِ الْبُلْدَان»ِ»؛3 «به خدا سوگند! هنگامی که مهدی(عجل الله تعالی فرجه الشریف) قیام کند، خداوند پیروان ما را از تمام شهرها گرد او جمع میکند».
این تفسیر از مفاهیم بطون آیه است؛ چرا که طبق روایات، آیات قرآن گاهی معانی متعددی دارد که یک معنا ظاهری و عمومی است و دیگری مفهوم درونی و به اصطلاح بطن آیه است که جز پیامبر(صلی الله علیه و آله وسلم) و امامان(علیهم السلام) و کسانی که خدا بخواهد، از آن آگاه نیستند.
از منظر این روایات، خدایی که قدرت دارد ذرات پراکنده خاک انسان ها را در قیامت، از نقاط مختلف جهان جمعآوری کند؛ به آسانی میتواند یاران مهدی(عجل الله تعالی فرجه الشریف) را در یک روز و یک ساعت، برای افروختن نخستین جرقههای انقلاب و تأسیس حکومت عدل جهانی و پایان دادن به ظلم و ستم، گرد آورد.
علامه طباطبایی در ذیل آیه می نویسد: «در اخبار فراوانی از طریق شیعه، نقل شده است: این آیه درباره اصحاب قائم آل محمد(عجل الله تعالی فرجه الشریف) است و از بعضی استفاده می شود: این از باب تطبیق و جری است».4
پی نوشت ها:
1. بقره (2)، آیه 148.
2. محمد بن یعقوب کلینی، کافی، ج8 ، ص313 .
3. محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج52، ص291، ح37.
4. تفسیر المیزان، ج1، ص467.