امام سجاد (علیه السّلام) فرمودند:
إیّاکَ وَ الغیبَهَ فَإنَّها اِدامُ کِلابِ النّارِ؛
از غیبت بپرهیز، که غیبت، خوراک سگهای دوزخ است.
کشف الغمّه، ج2، ص 108
شرح حدیث:
قرآن کریم، زشتی غیبت را با یک تمثیل مؤثر بیان کرده است. می فرماید:«آیا دوست دارید که گوشت بدن مرده ی برادر خود را بخورید؟ قطعاً از آن بدتان می آید.» (حجرات (49)، آیه ی 12: «و لا یغتب بعضکم بعضاً، ایحبّ احدکم ان یأکل لحم اخیه میتاً؟».)
غیبت هم چنین است.
همان گونه که با خوردن گوشت، انسان می کوشد تا چاق و قوی شود، غیبت کنندگان هم با بدگویی پشت سر برادر دینی، می کوشند با بدنام کردن آنان، برای خود حیثیّت و آبرویی کسب کنند و با آلوده نشان دادن آنان، خود را پاک و بی عیب جلوه دهند.
این، همان کاستن از دیگری و افزودن به خود است و نوعی مردارخوری است.
غیبت، بازی کردن با آبروی دیگران است.
غیبت، مفاسد و عیوب پنهان را به سطح عموم می کشاند، «امنیت روانی» جامعه را به خطر می اندازد، دشمنی پدید می آورد و سبب گسست رابطه ها می شود و چه کاری بدتر از این؟
در این حدیث، زشتی غیبت را با بیان این که «غیبت، خوراک سگهای دوزخ است» به ترسیم کشیده، تا در نظر ما زشت جلوه کند و از آن بپرهیزیم.
شرط اوّل پرهیز از یک گناه، آن است که آن را بد و ناپسند بدانیم.
وقتی غیبت مؤمن، مثل خوردن گوشت مردار است،
وقتی غیبت، خوراک سگهای دوزخی است،
وقتی غیبت، سبب می شود گناهان آن فرد به پرونده ی غیبت کننده منتقل شود و ثوابهای او به نامه ی اعمال غیبت شونده برود،
پس انسان فهمیده و باکرامت، هرگز غیبت نمی کند.
نه دیگری را رسوا می سازد، نه خود را دچار قهر و غضب پروردگار می سازد.
منبع: حکمت های سجادی (ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام سجاد علیه السّلام)، جواد محدثی، انتشارات آستان قدس رضوی، چاپ اول (1390)