امام رضا علیه السلام فرمودند:
یَکوُنُ الرَّجُلُ یَصِلُ رَحِمَهُ، فَیَکُونُ قَد بَقِیَ مِن عُمرِهِ ثَلاثُ سِنینَ، فَیُصَیِّرهَا اللهُ ثَلاثینَ سَنهً، وَ یَفعَلُ اللهُ ما یَشاءِ؛
گاهی کسی صله ی رحم می کند، در حالی که از عمرش سه سال باقی مانده است. خداوند (به خاطر این عمل) باقی مانده عمر او را سی سال می کند. و خداوند آنچه را بخواهد، می کند.
اصول کافی، ج 2، ص 150
شرح حدیث:
صله ی رحم به معنای رفت و آمد با خویشاوندان و احوال پرسی از آنان و رسیدگی به مشکلاتشان و کمک به رفع نیازهای آنان است.
حدّاقلِّ آن، سلام و احوالپرسی است. در حدیث است که «صِلوا اَرحامَکُم وَ لَو بالسَّلام»؛ صله ی رحم کنید، هر چند با سلام دادن باشد.
آثار دنیوی و اخروی صله ی رحم بسیار است. در این حدیث، یکی از فواید آن که طولانی شدن عمر انسان است بیان شده است. خداوند که سررشته امور عالم در دست اوست، چنین مقدّر فرموده است که اگر کسی به خویشاوندانش رسیدگی کند، بر عمرش بیفزاید و حتّی سه سال باقیمانده ی عمر را به سی سال تبدیل کند.
امروز، وسایل ارتباط جمعی، سبب شده صله ی رحم کمرنگ شود.
گرچه تماس تلفنی یا فرستادن پیامک هم نوعی ارتباط و پیوند است و بهتر از هیچ است، ولی این کجا و دیدار حضوری و چهره به چهره و ارتباط از نزدیک کجا؟
در روایات، آثاری از این قبیل برای صله ی رحم بیان شده است: زیادی عمر، به تأخیر افتادن اجل و مرگ، افزایش رزق و روزی، رفع فقر و تنگدستی، آبادانی سرزمینها، افزایش جمعیت، ایجاد محبّت و محبوبیت در میان خویشان، آرامش روان، بهتر شدن اخلاق، بخشش گناهان، آسان شدن مرگ، رهایی از عذاب جهنم… (1).
به امید رواج بیشتر این سنّت دینی در جامعه اسلامی!
پی نوشت:
1. در این باره ر. ک: سید حسین شرف الدین، تحلیلی اجتماعی از صله ی رحم، بوستان کتاب.
منبع: حکمت های رضوی (ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام رضا علیه السّلام)، جواد محدثی