خانواده، نخستین کانون و مجموعهای است که هر انسانی بیشترین و بهترین روزهای عمر خود را در آن میگذراند؛ اولین و خصوصیترین نهادی است که افراد در آن پرورش مییابند و نیروهای درونی و استعدادهای طبیعی خود را شکوفا میسازند.
بیشک، راههای متفاوتی برای ایجاد ارتباط، تقویت و آموزش مفاهیم مهدوی برای انسان وجود دارد، اما نقش خانواده بسیار برجستهتر است؛ زیرا اولین نهاد تربیت و آموزش، کانون خانواده است.
امام خمینی رحمهالله در اینباره میفرماید: «نقش خانواده و به خصوص مادر در نونهالان و پدر در نوجوانان، بسیار حساس است و اگر فرزندان، در دامن مادران و حمایت پدرانِ متعهد، بهطور شایسته و با آموزش صحیح تربیت شده و به مدارس فرستاده شوند، کار معلمان نیز آسانتر خواهد بود. اساساً تربیت از دامان پاک مادر و جوار پدر شروع میشود و با تربیت اسلامی و صحیح آنان، استقلال و آزادی و تعهد به مصالح کشور، پایهریزی میشود».[1]
راهکارهای تقویت رابطه فرزندان با مهدویت، عبارتاند از:
۱. عامل وراثت
افراد میتوانند قبل از تشکیل خانواده، با دقت در انتخاب همسر، لقمه حلال، آداب بارداری و مانند آن، در راه تحقق این مسأله گام مهمی بردارند.
۲. الگوی مناسب
معمولاً فرزندان، افرادی را الگو و سرمشق خود قرار میدهند که بتوانند آنها را به انسانیت و فطرت اولیه انسانی نزدیک سازند؛ مثل والدین، دوستان، معلم و… والدین میتوانند با دقت در رفتار خود و یا معرفی الگوی مناسب، زمینه را برای تقویت باورهای مهدوی فرزندان فراهم آورند؛
۳. فرهنگسازی
والدین با ارزشدادن به مسائل مهدوی؛ مانند تعظیم و تکریم حضرت ولیعصر، انجامدادن وظایف دینی و اجتماعی، نامگذاری فرزندان به اسامی مهدی، برپایی جلسات مهدوی در منزل و تشویق فرزندان در این راستا، حضور در مکانهای مهدوی مانند جمکران، هدیه دادن به فرزندان در مناسبتهای مهدوی و… میتوانند فرهنگ مهدوی را در خانه احیا و اجرا نمایند و فرزندان خویش را با آن آشنا کنند.
بنابراین اولین و مهمترین نهاد تشکیل و تقویت باورهای مهدوی، خانواده است و مدرسه در مرتبه بعد قرار دارد. بله؛ اجتماع نیز مانند مدرسه، در ایجاد و تقویت باورهای مهدوی سهم مهم و بسزایی دارد، ولی در مقایسه با خانواده در مرتبه دوم قرار دارد.
۴. تلاش برای آشنایی بیشتر آنها با امام مهدی
بیشک، هرچه آشنایی و شناخت به امام عصر و کمالات آن حضرت و زیباییهای شخصیتی او بیشتر باشد، ارتباط با آن حضرت نیز بیشتر و عمیقتر خواهد بود؛ بنابراین، والدین باید بکوشند تا بچهها را با امام زمان آشنا کنند و یکی از راهها، تهیه کتابهای مناسب برای مطالعه بچهها و شرکتدادن آنها در مجالس اهلبیت است (مجالسی که در آنها، تنها به مداحی و روضهخوانی بسنده نشود، بلکه از جهت آگاهی و معرفتبخشی مؤثر باشد).
بعضی از کتابهای مفید برای نوجوانان و جوانان عبارتاند از:
۱. نگین آفرینش، نوشته بالادستیان، یوسفیان، حائریپور؛
۲. صبح امید، جواد محدثی (برای نوجوانان)؛
۳. دادگستر جهان، ابراهیم امینی؛
۴. حکومت جهانی مهدی، آیتالله مکارم شیرازی؛
۵. سیمای آفتاب، طاهری.
پینوشتها
۱. صحیفه نور، ج۱۵، ص۱۶۱.