مطالب موجود در دسته بندی "علوم قرآنی"

با آن‌که مقام پیامبر خاتم ـ صلّی الله علیه و آله ـ از جمیع جهات برتر و بالاتر است چرا خداوند متعال به هنگام نزول وحی و آیات قرآنی، آن حضرت را همچون موسی ـ علیه السلام ـ، مورد خطاب مستقیم قرار نداده و جبرئیل را مأمور ابلاغ فرموده است؟

با آن‌که مقام پیامبر خاتم ـ صلّی الله علیه و آله ـ از جمیع جهات برتر و بالاتر است چرا خداوند متعال به هنگام نزول وحی و آیات قرآنی، آن حضرت را همچون موسی ـ علیه السلام ـ، مورد خطاب مستقیم قرار نداده و جبرئیل را مأمور ابلاغ فرموده است؟

پدیده «وحی» از مباحث مهم علوم قرآنی می‌باشد و اهمیت آن از این جهت است که قرآن کریم که سخن خدای متعال و کتاب هدایت انسان‌ها به شمار می‌رود از طریق «وحی» نازل شده است. در این‌جا مناسب است ابتدا واژه «وحی» را معنا کنیم و سپس به چگونگی نزول آن نسبت به پیامبر اسلام ...

ادامه مطلب
آیا معانی و الفاظ قرآن کریم از طرف خداوند است یا از طرف پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله )؟

آیا معانی و الفاظ قرآن کریم از طرف خداوند است یا از طرف پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله )؟

دلایلی دلالت دارد که الفاظ قرآن نیز از طرف خداست؛ 1ـ تحدی قرآن قرآن کریم معجزه پیامبر گرامی اسلام حضرت محمد – صلی الله علیه و آله وسلم- است که آخرین پیامبر الهی می‌باشد و باید معجزه ایشان تا قیامت باقی بماند، به همین خاطر خداوند آن را به صورتی قرار داد تا ابد باقی ...

ادامه مطلب
آیا ریشه ى قرآن «وحى الهى» یا «مکتوب بشرى» است؟

آیا ریشه ى قرآن «وحى الهى» یا «مکتوب بشرى» است؟

قرآن، در چهارده قرن پیش، در منطقه ى جزیره العرب و در بین اعراب جاهل طلوع کرده، داعیه دار هدایت بشر و رساندن انسان ها به سوى کمال و سعادت است و با اعجازى بس بزرگ ـ که از قدرت انسان خاکى به دور است ـ همراه مى باشدو تا به حال کسى نتوانسته است ...

ادامه مطلب
آیه 101 سوره مائده؛ بیانگر آن است که سؤالات مردم بر محتوای وحی تأثیر می گذارد! منظور از سؤالات در آیه، چه نوع سؤالاتی می باشد؟

آیه 101 سوره مائده؛ بیانگر آن است که سؤالات مردم بر محتوای وحی تأثیر می گذارد! منظور از سؤالات در آیه، چه نوع سؤالاتی می باشد؟

قبل از هرچیز لازم است آیه و ترجمه ی آن را بیان کنیم: « یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لا تَسْأَلُوا عَنْ أَشْیَاءَ إِنْ تُبْدَ لَکُمْ تَسُؤْکُمْ وَإِنْ تَسْأَلُوا عَنْهَا حِینَ یُنَزَّلُ الْقُرْآنُ تُبْدَ لَکُمْ عَفَا اللَّهُ عَنْهَا وَاللَّهُ غَفُورٌ حَلِیمٌ ؛[1] ای کسانی که ایمان آورده اید، از مسائلی سؤال نکنید که اگر برای شما ...

ادامه مطلب
آیه « اقْتَرَبَتِ السَّاعَهُ وَانْشَقَّ الْقَمَرُ[1]» از شعر «امروالقیس» که می‌گوید: «دفت الساعه و انشق القمر» اخذ شده است؟همچنین آیه: « بَلِ السَّاعَهُ مَوْعِدُهُمْ وَالسَّاعَهُ أَدْهَى وَأَمَرُّ [2]» از شعر امروالقیس که می‌گوید: «و اذا غاب عنی ساعه کانت الساعه ادهی وامر» اخذ شده است؟

آیه « اقْتَرَبَتِ السَّاعَهُ وَانْشَقَّ الْقَمَرُ[1]» از شعر «امروالقیس» که می‌گوید: «دفت الساعه و انشق القمر» اخذ شده است؟همچنین آیه: « بَلِ السَّاعَهُ مَوْعِدُهُمْ وَالسَّاعَهُ أَدْهَى وَأَمَرُّ [2]» از شعر امروالقیس که می‌گوید: «و اذا غاب عنی ساعه کانت الساعه ادهی وامر» اخذ شده است؟

قرآن کریم که جلوه‌ای از جمال بی‌مثال خداوند نیکو خصال است و به فرمایش قرآن کریم: « وَلِلَّهِ الأسْمَاءُ الْحُسْنَى فَادْعُوهُ بِهَا … » [3] افزون بر معانی والا و برین، مشحون از زیبایی‌ها و دلربائی‌های بیکرانی است که جان و روان مخاطبان خویش را سرمست و شاداب می‌سازد به گواهی تاریخ و اذعان سخن‌شناسان، ...

ادامه مطلب
آیه تطهیر در شأن چه کسانی نازل شده است و چگونه بر عصمت آنان دلالت می‌کند؟

آیه تطهیر در شأن چه کسانی نازل شده است و چگونه بر عصمت آنان دلالت می‌کند؟

در کتاب‌های معتبر اهل سنت و شیعه، روایات متعددی از پیامبر و امامان معصوم علیهم السلام و نیز صحابه پیامبر، وجود دارد که با صراحت تمام مقصود از اهل‌بیت در این ایه شریفه را روشن می‌سازد. روایات اهل‌سنت روایاتی که اهل سنت در تفسیر این آیه جمع‌آوری کرده‌اند از حدود چهل طریق، روایت شده‌اند و ...

ادامه مطلب
از آن جا که عمده آیات سوره احزاب مربوط به مسائل خانوادگی پیامبر صلی الله علیه و آله است، آیه شریفه “النبی اولی بالمؤمنین من انفسهم” (احزاب/6) هم مربوط به امور خانوادگی ایشان محسوب است و از این رو برای اثبات حکومت پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ نمی‌توان به آیات سوره احزاب استناد نمود!

از آن جا که عمده آیات سوره احزاب مربوط به مسائل خانوادگی پیامبر صلی الله علیه و آله است، آیه شریفه “النبی اولی بالمؤمنین من انفسهم” (احزاب/6) هم مربوط به امور خانوادگی ایشان محسوب است و از این رو برای اثبات حکومت پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ نمی‌توان به آیات سوره احزاب استناد نمود!

معارف سوره احزاب سوره احزاب، حاوی مطالب آموزنده و سازنده فراوانی است. اشاره به فهرست اجمالی این معارف، مؤید این نکته است که این سوره صرفا حاوی مسائل مربوط به خانواده پیامبر نیست و به همین سبب نمی‌توان احکام آن را در سیاق مسائل مربوط به خانواده آن حضرت، تفسیر کرد. اهم این معارف به ...

ادامه مطلب
با فرض نزول آیه تطهیر در شأن اصحاب کسا، این آیه، شامل دیگران نیز مى‌شود؛ این شمول، به قرینه آیه: “ولکن یرید لیطهرکم و لیتّم نعمته علیکم” در سوره مبارکه مائده قابل توجیه است.

با فرض نزول آیه تطهیر در شأن اصحاب کسا، این آیه، شامل دیگران نیز مى‌شود؛ این شمول، به قرینه آیه: “ولکن یرید لیطهرکم و لیتّم نعمته علیکم” در سوره مبارکه مائده قابل توجیه است.

شأن نزول و معناشناسی آیه تطهیر داستان حدیث کساء، که شأن نزول آیه تطهیر است، با تعبیرات مختلف، در روایات فراوانى، از طرق شیعه و سنی، وارد شده است. قدر مشترک همه این روایات این است که پیامبر، على و فاطمه و حسن وحسین علیهم السلام را فرا خواند ـ و یا به خدمت او ...

ادامه مطلب
اختلاف نظر بین شیعیان و اهل تسنّن را در مورد آیه وضوء (إلی المرافق (من المرافق)) در قرآن کریم چیست؟ مفصلاً شرح دهید.

اختلاف نظر بین شیعیان و اهل تسنّن را در مورد آیه وضوء (إلی المرافق (من المرافق)) در قرآن کریم چیست؟ مفصلاً شرح دهید.

یکی از موارد اختلاف میان شیعیان و اهل سنت، در مسائل فقهی، مسأله شیوه وضو ساختن است. اهل سنت براساس ظاهر اولی آیه وضو[1]، معتقدند که در مرحله شستن دست‌ها می‌توان از سر انگشتان آغاز کرد و به آرنج (مرافق) خاتمه داد. هم‌چنانکه در مرحله مسح پا، با این استدلال که کلمه ارجلکم منصوب و ...

ادامه مطلب
خداوند در سوره حجرات آیه 9 می فرماید: اگر دو گروه از مؤمنان با یکدیگر به پیکار برخاستند، پس میانشان آشتی برقرار سازید. پس اگر یک گروه بر گروه دیگر، سرکشی کرد، با گروه طغیان گر به جنگ برخیزید تا به حکم خداوند باز گردد؛ پس اگر به حکم خداوند بازگشت پس میانشان با عدالت آشتی دهید و قسط بورزید که خداوند قسط پیشگان را دوست دارد. بر اساس این آیه کریمه، جنگ میان امام علی و معاویه، در واقع جنگ میان دو گروه از مؤمنان است و نمی توان از آن به جنگ حق و باطل تعبیر کرد و گروه شامیان را اهل باطل نامید! زیرا خداوند هر دو گروه را مؤمنین نامیده است!
با توجه به آیات نخستین سوره مبارکه حشر، چرا در قضیه بنی النضیر، مؤمنان، خانه ها و درختان یهودیان را قطع کردند؟ چه ضرورتی برای این کار وجود داشت؟!

با توجه به آیات نخستین سوره مبارکه حشر، چرا در قضیه بنی النضیر، مؤمنان، خانه ها و درختان یهودیان را قطع کردند؟ چه ضرورتی برای این کار وجود داشت؟!

شأن نزول آیات ابتدایی سوره حشر آمده است: در شهر مدینه، سه قبیله یهودی زندگی می کردند که اهل اصالته اهل حجاز نبودند، ولی چون در کتاب های مذهبی خود بشارت ظهور حضرت محمد ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ را دیده بودند، برای حمایت از آن حضرت به مدینه کوچ کرده ...

ادامه مطلب
آیا آیات منسوخ همچنان جزء قرآن است؟ بهتر نیست هنگام قرائت قرآن آیات منسوخ را نخوانیم و به جای آن از آیات دیگر قرآن بخوانیم؟! آیا وجود آیات منسوخ، سبب اشتباه مکلفین نمی‌شود؟! اگر این آیات از قرآن حذف می‌شد، احتمال این که مردم فکر کنند باید حکم این آیات را هم رعایت کنند، از بین می‌رفت!

آیا آیات منسوخ همچنان جزء قرآن است؟ بهتر نیست هنگام قرائت قرآن آیات منسوخ را نخوانیم و به جای آن از آیات دیگر قرآن بخوانیم؟! آیا وجود آیات منسوخ، سبب اشتباه مکلفین نمی‌شود؟! اگر این آیات از قرآن حذف می‌شد، احتمال این که مردم فکر کنند باید حکم این آیات را هم رعایت کنند، از بین می‌رفت!

1. دانشمندان علوم قرآن، نسخ آیات قرآن کریم را چند گونه تصویر کرده اند. الف) نسخ حکم آیه با آیه دیگر، بدون نسخ تلاوت است؛ این تعریف از نسخ مورد اتفاق همه مسلمین است. ب) نسخ حکم و تلاوت هر دو ج) نسخ تلاوت، بدون نسخ حکم. دو گونه اخیر، هرچند در کلام برخی از ...

ادامه مطلب