مطالب موجود در دسته بندی "شرح حدیث"

پرهیز از سرزنش و ملامت (۸)

پرهیز از سرزنش و ملامت (۸)

وَ ألبِسْنِی زِینَهَ المُتّقینَ فی… تَرکِ التَّعیِیر‌.[۱] سخن درباره روش برخورد با انسان‌های گنهکار بود. دو روش بیان شد: یکی مهربانی به استثنای مواردی که اجرای حدّ در کار است یا گنهکار معاند است؛ دوم سپاسگزاری از خدا که به انسان توفیق پاکدامنی داده است؛ سوم شکر خدا بر ستّاری اوست. بخشی از خطبه ۱۴۰ ...

ادامه مطلب
پرهیز از سرزنش و ملامت (۹)

پرهیز از سرزنش و ملامت (۹)

وَ ألبِسْنِی زِینَهَ المُتّقینَ فی… تَرکِ التَّعیِیر‌.[۱] آخرین نکته در تبیین این فراز از دعای مکارم الاخلاق این است که آنچه انسان را به سرزنش دیگران وادار می‌کند، خودشیفتگی است. کسی دیگری را بر عیب و گناهی که دارد سرزنش می‌کند که در خود عیبی نمی‌بیند و خودپسند است. تا وقتی این صفت در انسان ...

ادامه مطلب
ترک احسان نابجا (۱)

ترک احسان نابجا (۱)

یکی دیگر از فرازهای دعای نورانی مکارم الاخلاق عبارت است از ترک «افضال» به معنای احسان ابتدایی بر کسی که سزاوار آن نیست.

ادامه مطلب
ترک احسان نابجا ‌ (۲)

ترک احسان نابجا ‌ (۲)

وَ ألبِسْنِی زِینَهَ المُتّقینَ فی… [ترک] الإفضالِ على‌ غَیرِ المُستَحِق‌. [۱] صحبت در تبیین این فراز نورانی از دعای مکارم بود که بر اساس آن، احسان کردن به کسی که سزاوار احسان نیست، مذموم است و از رذائل اخلاقی محسوب می‌شود. گفتیم درباره احسان به دیگران سه دسته روایت داریم: یک) روایاتی که در آنها ...

ادامه مطلب
ترک احسان نابجا ‌ (۳)

ترک احسان نابجا ‌ (۳)

وَ ألبِسْنِی زِینَهَ المُتّقینَ فی… [ترک] الإفضالِ على‌ غَیرِ المُستَحِق‌.[۱] در تبیین این فراز نورانی که ترک احسان به کسی که سزاوار نیست را از زینت‌های اهل تقوا دانسته است، گفتیم روایات درباره احسان به دیگران در سه دسته جای می‌گیرند: دسته اول توصیه می‌کنند که به همه افراد، اعم از خوب یا بد احسان ...

ادامه مطلب
ترک احسان نابجا (۴)

ترک احسان نابجا (۴)

وَ ألبِسْنِی زِینَهَ المُتّقینَ فی… [ترک] الإفضالِ على‌ غَیرِ المُستَحِق‌.[۱] صحبت در تبیین این فراز نورانی به اینجا رسید که آیا نیکی کردن به کسی که سزاوار نیکی نیست، ارزش است یا ضد ارزش؟ طبق دسته‌ای از روایات که به طور مطلق سفارش به نیکی می‌کردند، نیکی به این افراد نیز ارزش است؛ ولی در ...

ادامه مطلب
ترک احسان نابجا (۵)

ترک احسان نابجا (۵)

وَ ألبِسْنِی زِینَهَ المُتّقینَ فی… [ترک] الإفضالِ على‌ غَیرِ المُستَحِق‌.[۱] صحبت در جمع‌بندی روایات مربوط به احسان کردن به کسانی بود که اهل نیکی نیستند، زیرا طبق اطلاق یک دسته از آنها نیکی کردن به آنها ارزش است و طبق دسته‌ای دیگر ارزش نیست. روایات متعددی داریم که توجه به آنها جمع‌بندی میان این دو ...

ادامه مطلب
ترک احسان نابجا (۶)

ترک احسان نابجا (۶)

وَ ألبِسْنِی زِینَهَ المُتّقینَ فی… [ترک] الإفضالِ على‌ غَیرِ المُستَحِق‌.[۱] بحث در تبیین این فراز نورانی بود که طبق آن ترک احسان به کسی که شایستگی آن را ندارد، از جمله زینت‌های اهل تقوا شمرده شده است. در جمع‌بندی روایات مربوط به احسان که دسته‌ای می‌گویند رعایت اهلیت لازم است و دسته دیگر می‌گویند لازم ...

ادامه مطلب
ترک احسان نابجا (۷)

ترک احسان نابجا (۷)

وَ ألبِسْنِی زِینَهَ المُتّقینَ فی… [ترک] الإفضالِ على‌ غَیرِ المُستَحِق‌.[۱] در جلسات قبل گذشت که درباره ترک نیکی به کسی که سزاوار نیست که در این فراز از زینت‌های اهل تقوا بیان شده است، سه دسته روایت از اهل‌بیت (علیهم السّلام) به ما رسیده است: یک دسته می‌گویند: نیکی کردن به همه ارزش است؛ دسته ...

ادامه مطلب
استمرار در کارها

استمرار در کارها

امام سجاد (علیه السّلام) فرمودند: إنّی لاُحِبُّ اَن اُداوِمَ عَلَی العَمَلِ وَ اِن قَلَّ؛ من دوست دارم که کار را هر چند اندک باشد، ادامه و استمرار دهم. کافی، ج۲، ص ۸۲ شرح حدیث: این مفهوم در روایات متعدد آمده است که «کار اندک، اما مستمر بهتر از کار بسیاری است که ملال آور باشد.» ...

ادامه مطلب
دو قطره ارزشمند در نزد خداوند

دو قطره ارزشمند در نزد خداوند

امام سجاد (علیه السّلام) فرمودند: ما مِن قَطرَهٍ اَحَبَّ إلَی اللهِ عَزَّوجَلَّ مِن قَطرتَینِ: قَطرهِ دَم فی سَبیل اللهِ، وَ قَطرَهِ دَمعٍ فی سوادِ اللَّیلِ لا یُریدُ بِها عَبدٌ إلاّ اللهَ عزَّو جَلَّ؛ هیچ قطره ای نزد خدای متعال، محبوبتر از دو قطره نیست: یکی قطره خونی که در راه خدا ریخته می شود، دیگری ...

ادامه مطلب