چهل حدیث ازحضرت امام صادق علیه السلام

ابوبصیر از امام صادق علیه السلام روایت کند که در تفسیر آیه 158 انعام فرمود:

«یعنی خروج القائم المنتظر منا ثم قال علیه السلام: یا ابابصیر طوبی لشیعه قائمنا المنتظرین لظهوره فی غیبته و المطیعین له فی ظهوره اولئک اولیاء الله الذین لا خوف علیهم و لا هم یحزنون»

یعنی خروج قائم منتظر ما

سپس فرمود : ای ابابصیر! خوشا به حال شیعیان قائم ما کسانیکه در غیبتش منتظر ظهور او هستند و در حال ظهورش نیز فرمانبردار اویند  آنان اولیای خدا هستند که نه خوفی بر آنهاست و نه اندوهگین می شوند.

کمال الدین ج2 باب 33 ح 54

طبیب و درد و درمان

امام صادق علیه السلام به مردی فرمودند:

« انک قد جعلت طبیب لنفسک و بین لک الداء و عرفت آیه الصحه و دللت علی الدواء، فانظر کیف قیامک تردها»

ترجمه: تو را طبیب خودت کرده اند و درد را هم برایت گفته اند و نشانه ی سلامتی را نیز به تو یاد داده اند و به دارو هم راهنمایی کرده اند، اکنون بنگر تا چگونه درباره ی آن رفتار کنی.

شرح – مجلسی ( ره) گوید: درد همان اخلاق زشت و گناهان کشنده است و نشانه ی سلامتی همان نشانه هایی ست که خدا و رسول و ائمه اطهار فرموده اند مانند آیات اول سوره مومنون و سایر آنچه در اوصاف مومنین و متقین گفته شده و دارو  توبه و استغفار است و همچنین همنشینی با اخیار و پرهیز کردن از اشرار و زهد در دنیا و…

کافی/ جلد چهارم/  باب محاسبه

آثار قرآن خواندن خصوصا در جوانی

امام صادق علیه السلام فرمودند:

» من قرا القرآن فهو غنی و لا فقر بعده و الا ما به غنی »

هر که قرآن بخواند بی نیاز شود و نیازی پس از آن نیست( و اگر به قرآن بی نیاز نشود) هیچ چیز لو را بی نیاز نکند.

و نیز امام صادق فرمودند:

« من قرا القرآن و هو شاب مومن اختلط القرآن بلحمه و دمه و جعله الله عزوجل مع السفره الکرام البرره و کان قرآن حجیزا عنه یوم القیامه… »

دستور به خواندن قرآن از روی آن

حضرت صادق علیه السلام فرمودند:

« من قرا قرآن فی المصحف متع ببصره و خفف عن والدیه و ان کانا کافرین»

هرکه قرآن را از روی آن بخواند از دیدگان خود بهره مند شود و سبب سبک شدن عذاب پدر و مادرش گردد، اگرچه آن دو کافر باشند.

و نیز فرمودند:

« ثلاثه یشکون الی الله عز و جل: مسجد خراب لا یصلی فیه اهله و عالم بین جهال و مصحف معلق قد وقع علیه الغبار لا یقرا فیه. »

سه چیز است که بدرگاه خدای عزوجل شکایت کند:

مسجد ویرانی که اهلش در آن نماز نخوانند

و دانشمند و عالمی که میان نادان ها و جهال باشد

و قرآنی که گرد بر آن نشسته و کسی ان را نخواند.

اسحاق بن عمار گوید: بحضرت صادق علیه السلام عرض کردم: قربانت گردم من قرآن را حفظ دارم. آن را از حفظ بخوانم بهتر است یا از روی قرآن؟

فرمود: « بل اقراه و انظر فی المصحف فهو افضل اما علمت ان النظر فی المصحف عباده؟ »

بلکه آن را بخوان و نگاه به قرآن کن که بهتر است. آیا ندانسته ای که نگاه کردن در قرآن عبادت است؟

اصول کافی / ج2 /  « کتاب فضل القرآن » « باب قرآه القرآن فی المصحف» احادیث 1،3، 5

خطاب خداوند در قرآن

امام صادق علیه السلام فرمودند:

« نزل القرآن بایاک اعنی و اسمعی یا جاره »

قرآن مانند این ضربالمثل عربی نازل شده: به تو می گویم ولی ای همسایه تو گوش کن. ( نظیر این ضرب المثل در زبان فارسی : به در می گویم که دیوار بشوند)

و در روایت دیگری می فرماید:

« معناه ما عاتب الله عزوجل به علی نبیه فهو یعنی به ما قد مضی فی القرآن مثل قوله : { و لولا ان ثبتناک لقد کدت ترکن الیهم شیئا قلیلا} عنی بذلک غیره »

معنای آن اینست ( معنای حدیث قبل) که هرچه خدای عزوجل به پیامبرش صلی الله علیه و آله عتاب فرموده مقصود از آن دیگران است. مانند گفتار خداوند : { سوره اسرا آیه 74 – اگر نبود که ما تو را استوار داشتیم نزدیک بود کج شوی به سوی ایشان } و با این کلام غیر او را قصد کرده است.

اصول کافی / ج2 / « کتاب فضل القرآن » « باب نوادر » حدیث 14

معنای قرآن و فرقان

از امام صادق علیه السلام پرسیده شد: قرآن و فرقان دو چیزند( دو معنی دارند) یا یک چیزند؟ فرمود:

« القرآن جمله الکتاب و الفرقان المحکم الواجب العمل به »

قرآن همه ی کتاب است و فرقان همان قسمت محکم آن است که عمل به آن واجب است.

اصول کافی / ج2 / « کتاب فضل القرآن » « باب نوادر » حدیث 1

پیامد قرآن خواندن و عمل نکردن به آن

عمل به آیات قران

امام صادق علیه السلام می‌فرماید:

«رب تالی القرآن و القرآن یلعنه».(1)چه بسا تلاوت کننده قرآن که قرآن لعنتش می‌کند

وقتی از حضرت سئوال شد آنان کیانند فرمود: کسانی که قرآن را می‌خوانند اما به آن عمل نمی‌کنند

همچنین می‌فرماید: «من قراء القرآن من هذه الامه ثم دخل النار فهو ممن کان یتخذ بآیات الله هزوا». (2)کسی که قرآن رابخواندولی به آن عمل نکندبه آتش دوزخ دچار خواهد شد چرا که گوئی در دنیا به تمسخر قرآن مشغول بوده است.

1 ـ بحارالانوارجلد11ص223

2 ـ جامع‌الاخبار ص 56.

سه ویژگی لازم برای قاری قرآن

امام صادق علیه السلام می فرماید: «قاری قرآن به سه چیز نیاز دارد: دلی خاشع، بدنی فارغ، جایی خالی، و چون دل او برای خدا خاشع گردید شیطان رجیم از او گریزان خواهد شد.»

تفسیر نورالثقلین، ج3، ص.85

حق تلاوت آیات

امام صادق علیه السلام درباره حق تلاوت آیات می فرماید: آیات آن را با دقت بخوانند، حقایق آن را درک کنند و به احکام آن عمل نمایند، به وعده های آن امیدوار، و از وعیدهای آن ترسان باشند، از داستان های آن عبرت گیرند، به اوامرش گردن نهند و نواهی آن را بپذیرند، به خدا قسم منظور حفظ کردن آیات و خواندن حروف و تلاوت سوره ها، یادگرفتن اعشار و اخماس* آن نیست.»

ارشاد دیلمی، نقل از تفسیر نمونه، ج1، ص.431

هر روز 50 ایه از قرآن

امام صادق علیه السلام می فرماید:

قرآن عهدنامه خدا برای مردم است. شایسته است که انسان مسلمان به آن عهدنامه نگاه کند و در هر روز پنجاه آیه بخواند.

هشدار در مورد قانع شدن به نحو

امام صادق‏علیه السلام می‏فرماید:

«من إنْهَمَکَ فِی‏طَلَبِ النَّحْوِ، سُلِبَ الْخُشُوعُ‏»

کسی که تمام کوشش خود را در راه طلب نحو صرف کند، از خشوع محروم می‏شود.

مستدرک الوسائل، ج 4، ص 279، موسّسه آل‏البیت.

آگاهی به معنای آیات‏ و هشدار در مورد ترک تدبر در قرآن

امام صادق‏علیه السلام می‏فرماید:

«الْمُقْرِی‏ءُ بِلاعِلْمٍ کَالْمُعْجِبِ بِلامالٍ وَلامُلْکٍ‏»

قرائت کننده بدون علم و آگاهی، مثل کسی است که بدون مال و ملک از خود راضی باشد.

مستدرک الوسائل، ج 4، ص 252، موسّسه آل‏البیت.

و همچنین از  امام صادق‏علیه السلام نقل شده است که فرمود:

ای مفضّل! اگر شیعیان ما در قرآن تدبّر می‏کردند، در فضیلت ما شک نمی‏نمودند.

بحارالانوار، ج 53، ص 26.

کیفیت خواندن قرآن

امام صادق‏علیه السلام می‏فرماید:

« إنَّ القُرآنَ لایُقرَاُ هَذْرَمَهً وَلکِنْ یُرَتَّلُ تَرْتیلاً فَإذا مَرَرْتَ بِآیَهٍ فیها ذِکْرُ الجَنَّهِ فَقِفْ عِنْدَها وَسَلِ اللّهِ عَزَّوَجَلَّ الْجَنَّهَ وَ إذا مَرَرْتَ بِآیَهٍ فیها ذِکْرُ النَّارِ فَقِفْ عِنْدَها وَ تَعَوَّذْ بِاللَّهِ مِنَ النَّارِ »

هر آینه قرآن با سرعت و شتاب نباید خوانده شود و باید هموار و شمرده و با آهنگ خوش خوانده شود و هرگاه به آیه‏ای که در آن نام بهشت برده شده است، گذر کنی آنجا بایست و از خدای عزّوجلّ، بهشت را بخواه و چون به آیه‏ای که در آن ذکر دوزخ است، گذر کنی نزد آن نیز توقّف کن و از دوزخ به خدا پناه ببر.

اصول کافی، ج 4، ص 422.

قرآن چگونه کتابی ست؟

امام صادق‏ علیه السلام می‏فرماید:

«إنَّ هذَالقُرآنِ فیهِ مَنارُالهُدی‏ وَ مَصابیحُ الدُّجی‏ فَلْیَجُلْ جالٍ بَصَرَهُ وِ نَفْتَحُ لِلضِّیاءِ، نَظَرَهُ فَإنَّ التَّفَکَّرَ حَیاهُ قلْبِ الْبَصیرِ کَما یَمْشیِ الْمُسْتَنیرُ فِی‏الظُّلُماتِ بِالنُّورِ»

همانا قرآن (کتابی) است که در آن جایگاه نور هدایت و چراغ‏های شب تار است. پس شخص تیزبین باید که در آن دقّت نظر کند و برای پرتوش نظر خویش را بگشاید. زیرا کهاندیشه کردن، زندگانی و مایه حیات قلب بینا است. چنانکه آنکه جویای روشنایی است، در تاریکی‏ها به سبب نور راه پیماید.

اصول کافی، ج 4، ص 400، انتشارات علمیه اسلامیه.

حفظ قرآن با مشقت

امام صادق علیه السلام فرمودند:

«ای الذی یعالج القرآن و یحفظه بمشقه منه و قله حفظ له اجران»

کسی که قرآن را با مشقت و تحمل سختی حفظ می‌کند، دو اجر در پیش دارد یکی اجر نفس کار است و دیگری اجر توفیق عمل …

اصول کافی ج 2 ص 606.

ارتقاء سطح دانش و معرفت کودک

امام صادق علیه‏السلام به جمیل‏بن ‏درّاج فرمودند:

“بَادِرُوا اَحدَاثَکُم بِالحَدِیثِ قَبلَ اَن تَسبِقَکُم اِلَیهِم المُرجِئَهُ”؛

فرزندانتان را با کلام [ما] آشنا کنید پیش از آن که مرجئه (و دیگر فرقه‏های منحرف عقیدتی) بر شما سبقت بگیرند [ و آنان را منحرف سازند]

فروع کافی، ج2، ص94. به نقل از مرکز نشر اعتقادات

آموزش‏های دینی و تقویت مبانی اعتقادی کودک

امام صادق علیه‏السلام می‏فرمایند:

هنگامی که کودک به سه سالگی رسید لا اله الا اللّه را به او بیاموزید و او را رها کنید (همین مقدار کافی است).

وقتی هفت ماه دیگر گذشت محمد رسول اللّه (صلی ‏الله ‏علیه ‏و آله) را به او آموزش دهید و سپس او را رها کنید تا چهار ساله شود. آن‏گاه صلوات فرستادن را به او بیاموزید.

در پنج سالگی به او سمت راست و چپ را آموزش دهید و قبله را نشان او داده و بگویید سجده کند.

آن‏گاه او را تا شش سالگی واگذارید. فقط پیش روی او نماز بخوانید و رکوع و سجود را یادش دهید تا هفت سالش هم تمام شود.

وقتی هفت سالگی را پشت سر گذاشت، وضو ساختن را به او تعلیم دهید و به او بگویید نماز بخواند، تا هنگامی که نه ساله شد وضو و نماز را به نیکی آموخته باشد.

و هنگامی که آن‏ دو را به خوبی یاد گرفت خدا پدر و مادر او را به خاطر این آموزش‏شان خواهد آمرزید.

وسائل‏الشیعه، ج15، ص193. به نقل از مرکز نشر اعتقادات

دختران و پسران

امام صادق علیه‏السلام فرمود:

“البَنَاتُ حَسَنَاتٌ وَ البَنُونُ نِعمَهٌ وَ اِنَّما یُثَابُ عَلَی الحَسَنَاتِ و یُسالُ عَنِ النِعمَهِ”؛

دختران نیکی و پسران نعمت‏اند و همانا بر نیکی‏ها پاداش داده و از نعمت‏ها سوال می‏شود.

اسلام با در نظر داشتن روحیات لطیف دختر، به والدین دستور داده که در برخی از رفتارهای خانوادگی مانند تقسیم هدایا، دختران را مقدم شمارند.

وسائل‏الشیعه، ج15، ص104؛ فروع کافی، ج2، ص82. به نقل از مرکز نشر اعتقادات

ضرورت مهرورزی و توجه به عواطف کودکانه

امام صادق علیه‏السلام فرموده‏اند:

“اِنَّ اللّه لَیَرحَمُ العَبدُ لِشِدَّهِ حُبِّهِ لِوَلَدِه”؛

همانا پروردگار بنده‏اش را به دلیل زیادی مهرورزی نسبت به کودک خود می‏بخشاید.

وسائل‏الشیعه، ج21، ص483. به نقل از مرکز نشر اعتقادات

تقسیم بندی دوران زندگی فرزندان پسر

از امام صادق(ع) روایت شده است:

الغلام یلعب سبع سنین و یتعلم الکتاب سبع سنین و یتعلم الحلال و الحرام سبع سنین؛

فرزند پسر هفت سال بازی می‏کند و هفت سال قرآن می‏آموزد و هفت سال حلال و حرام را یاد می‏گیرد.

المحجه البیضاء، ج ۳، ص ۱۲۱.

تربیت فرزند در هفت سال اول دوم و سوم

امام صادق علیه السلام فرموده اند:

« دع یلعب سبع سنین و یودب سبع سنین و الزمه نفسک سبع سنین »

فرزند خود را در هفت سال آزاد بگذار تا بازی کند و هفت سال او را با آداب و روش های مفید تربیت کن و در هفت سال سوم مانند یک رفیق صمیمی مصاحب و ملازمش باش.

وسائل / ج 5 / ص 125 به نقل از رساله حقوق امام سجاد علیه السلام شرح نراقی

*  در این حدیث امام صادق علیه السلام احترام و اکرام نوجوانان را با کلمه « ملازمت » با اولیایشان بیان نموده است. اولیا تا قبل از بلوغ بر فرزندان خود حکومت می کنند ولی از آغاز 15 سالگی موظفند به شخصیت آنان احترام بگزارند و به جای فرمان دادن، رفیق صمیمی و مصاحب باصفای آنان باشند.

نوجوانی که مورد تکریم پدر و مادر است در شورای خانواده شرکت می کند و به نظراتش ترتیب اثر داده می شود، نوجوانی که پدرش با وی مانند یک رفیق صمیمی رفتار می کند و خلاصه شخصیتش همواره گرامی شمرده می شود، کوشش می کند خود را به پستی آلوده نکندو رفتارش شایسته ی این تکریم باشد.

تغذیه مادر و تاثیر روی فرزند

” امام صادق ” علیه السلام فرمودند :

” به زنان خویش دردوران نفاس شان خرمای برنی بخورانید تا اولاد شما خوب وزیبا شوند. “(1)

و فرمودند زن بارداری که به بخورد فرزندش خوشبو و سپیدرو می گردد.(2)

1 – ”  کتاب مکارم اخلاق  ” , ج 1 , ص 193 و 192

2  – ”  فروغ کافی  ” ج6

به نقل از مقاله نقش خانواده در تربیت کودک/ تهیه  و  تدوین  :  اعظم احمد زاده

فرزند صالح

امام ‏صادق علیه‏السلام فرمودند:

“مِیرَاثُ اللّهِ مِن عَبدِهِ المُومِنِ الوَلَدُ الصَّالِحِ…؛

میراث خداوند به بنده مومنش فرزند صالح است

وسائل الشیعه، ج15، ص97. به نقل از مرکز نشر اعتقادات

حقوق پدر و مادر و حقوق فرزند

امام صادق علیه السلام فرموده اند:

«  یجب الوالدین علی الولد ثلاثه اشیاء : شکرهما علی کل حال، و طاعتهما فیما یامرانه و ینهیانه عنه فی غیر معصیه الله و نصیحتهما فی السر و العلانیه و تجب للولد علی والده ثلاث خصال:  اختیاره لوالدته و تحسین اسمه و المبالغه فی تادیبه  »

پدر و مادر را بر فرزند سه حق است: شکر آنان در هر حال، اطاعتشان در هر امر و نهی که معصیت خدا نباشد و خیرخواهی برای آنها در نهان و عیان

و فرزند را بر پدر سه حق است: مادر خوب انتخاب کردن، نام نیکو نهادن و پرورش خوب دادن

تحف العقول، ص 337 به نقل از رساله حقوق امام سجاد علیه السلام شرح نراقی

سریع ترین عبادت برای رسیدن به خشنودی خداوند

امام صادق علیه السلام فرموده اند:

« بر الوالدین من حسن معرفه العبد بالله تعالی اذ لا عباده اسرع بلوغا بصاحبها الی رضی الله تعالی من بر الوالدین المسلمین لوجه الله تعالی»

حسن سلوک نیکی به والدین از حسن شناخت و معرفت عبد به خداوند تعالی است، چرا که هیچ عبادتی انسان را به سرعت نیکی به پدر و مادر به خشنودی خداوند تعالی نمی رساند آن هم احسانی که محض تحصیل رضای پروردگار باشد.

مستدرک، ج 15، ص 198 به نقل از رساله حقوق امام سجاد علیه السلام شرح نراقی

مورد لعن

امام جعفر صادق علیه السلام فرموده اند:

« ملعون قاطح رحم، ملعون من ضرب والده و والدته »

آن کس که قطع رحم کند ملعون است و آن کس که پدر و مادر خود را بزند ملعون و از رحمت الهی بی بهره است.

بحار، ج71، ص 85 به نقل از رساله حقوق امام سجاد علیه السلام شرح نراقی

بهترین اعمال

امام صادق علیه السلام فرموده اند:

« افضل الاعمال : الصلوه لوقتها و بر الوالدین و الجهاد فی سبیل الله»

بهترین اعمال به جا آوردن نماز است در وقت آن و نیکی کردن به والدین و جهاد در راه خداست.

تحف العقول، ص 238 به نقل از رساله حقوق امام سجاد علیه السلام شرح نراقی

حقی که زن بر شوهرش دارد

امام صادق علیه السلام درمورد حقی که زن بر شوهرش دارد فرمود:

حق زن بر شوهر، غذا دادن، لباس پوشاندن، با او خوشرفتاری کردن و رو ترش نکردن است

اگر مردی چنین رفتاری نماید، وظیفه شرعی خود را در ازای حقوق همسرش به انجام رسانیده است.

بحار ج 104 ص 151 به نقل از رساله امام سجاد علیه السلام، شرح نراقی

نعمت همسر شایسته

حضرت صادق علیه السلام فرمود:

«در دنیا چیزی بهتر از همسرشایسته وجود ندارد. زنیکه شوهرش از دیدار او مسرور و شاد گردد »

بحار ج 103 ص 217. به نقل از کتاب همسرداری /ابراهیم امینی

اخلاق پیامبر گونه

امام صادق علیه السلام فرمود:

یکی از اخلاق پیمبران اینست که نسبت‏به‏همسرانشان محبت دارند

بحار جلد 103 ص 236 به نقل از کتاب همسرداری /ابراهیم امینی

اظهار محبت

حضرت صادق علیه السلام فرمود:

هر کس از دوستان ما باشد به‏همسرش بیشتر اظهار محبت می کند

بحار جلد 103 ص 223 به نقل از کتاب همسرداری /ابراهیم امینی

همسرانتان را دوست‏بدارید

امام صادق علیه السلام فرمود:

زن از مرد آفریده شده و تمام‏توجهش به سوی مردها معطوف میباشد.پس همسرانتان را دوست ‏بدارید

بحار جلد 103 ص 226 به نقل از کتاب همسرداری /ابراهیم امینی

خوشبختی و سعادت در گرو احترام به همسر

امام صادق علیه السلام فرمود:

هر زنی که از شوهرش احترام کند وآزارش نرساند خوشبخت و سعادتمند خواهد بود

بحار ج 103 ص 253. به نقل از کتاب همسرداری /ابراهیم امینی

یک زوج نمونه

امام صادق علیه السلام فرموده اند:

« کان امیرالمومنین علیه السلام یحتطب و یسقی و یکنس و کانت فاطمه تطحن و تعجن و تخبز»

امیرالمومنین علیه السلام در خانه به کارهای مشکل  می پرداخت هیزم جمع آوری می کرد، آب به منزل می آورد و جارو و نظافت منزل را بعهده داشت و فاطمه زهرا سلام الله علیها گندم را با آسیاب دستی آرد می کرد و خمیر می کرد و نان می پخت.

بحار ج 43 ص 151 / به نقل از رساله امام سجاد علیه السلام، شرح نراقی

با عمل کردن خودتان مردم را به خیر دعوت کنید

امام صادق علیه السلام فرموده اند:

کونوا دعاه للناس بغیر السنتکم لیروا منکم الورع و الاجتهاد و الصلوه و الخیر فان ذلک داعیه

دعوت کننده ی مردم باشید با غیر زبانهایتان ( با اعمالتان) تا ببینند از شما ورع و اجتهاد و نماز و خیر را، پس آن ( انجام دادن اعمال خود بهترین) دعوت کننده ی اوست.

وسائل،ج 11، ص 194 به نقل از الحیاه

آیا امر به معروف و نهی از منکر بر همه واجب است؟

از امام صادق علیه السلام سوال شد آیا امر به معروف و نهی از منکر بر همه واجب است؟

امام صادق علیه السلام فرمودند:

انما هو علی القوی المطاع العالم بالمعروف من المنکر، لا علی الضعفه الذین لا یهتدون سبیلا

این کار بر شخصی واجب است که مورد احترام و اطاعت دیگران باشد و نسبت به تشخیص معروف از منکر عالم باشد، نه بر ضعیفی که خود در انتخاب راه متحیرند.

بحار ج 97 ص 93 به نقل از میزان

یک مثال از نتیجه ی ترک امر به معروف و نهی از منکر

یک مثال از نتیجه ی ترک امر به معروف و نهی از منکر

امام صادق علیه السلام به یکی از یارانشان فرمودند:

اگر شما دور بنی عباس را نمی گرفتید آنها ما را خانه نشین نمی کردند سکوت شما ما را خانه نشین کرد.

وسائل / ج 12 / ص 144 به نقل از کتاب امر به معروف و نهی از منکر / محسن قرائتی

اعلام دشمنی با خدا !

امام جعفر صادق علیه السلام فرمودند:

کسی که بتواند جلوی مفاسد را بگیرد، ولی نگیرد، دوست دارد بخدا معصیت شود. چنین کسی اعلام دشمنی با خدا کرده است.

مستدرک ج 12 ص 184 ( متن عربی)

نزدیکترین حالات بنده به پروردگار

امام صادق علیه السلام فرمودند:

اَقرَبُ ما یَکُونُ العَبدُ إلَی اللهِ وَ هُوَ ساجِدٌ

نزدیکترین حالات بنده به پروردگار، حالت سجده است.

(ثواب الاعمال و عقاب الاعمال)

نشناختن امام زمان

امام صادق(ع) فرمودند:

مَن ماتَ و لَم یعرف امام زمانِهِ ماتَ میتهً جاهِلیهً

هرکس بمیرد و امام زمانش را نشناسد به مرگ جاهلیت مرده است
(کافی،ج1،ص371