سؤال 1: نذر چیست لطفاً توضیح دهید؟
جواب: نذر آن است که انسان ملتزم شود که کار خیری را برای خدا به جا آورد، یا کاری را که نکردن آن بهتر است برای خدا ترک نماید. (ر.ک: توضیح المسائل امام (ره)، م 2640)
سؤال 2: آیا انسان می‌تواند کار حرام و مکروه یا مباحی را نذر کند؟
جواب: اگر انسان نذر کند که کار حرام یا مکروهی را انجام دهد، یا کار واجب یا مستحبی را ترک کند، نذر او صحیح نیست و همچنین اگر نذر کند که کار مباحی را انجام دهد یا ترک نماید چنانچه به جا آوردن آن و ترکش از هر جهت مساوی باشد، نذر او صحیح نیست. (ر.ک: توضیح المسائل حضرت امام (ره)، م 2648 ـ 2649)
سؤال 3: اگر پدر یا مادری نذر کند که دختر خود را به سیدی شوهر دهد آیا بعد از آنکه دختر به سن تکلیف رسید لازم است که پدر و مادر به نذر خود عمل کنند؟
جواب: احتیاط آن است که اگر بتوانند او را راضی نمایند که به سید شوهر کند، لازم است به نذر خود عمل کنند. (ر.ک: توضیح المسائل حضرت امام (ره)، 2666)
سؤال 4: اینجانب عهد و نذری کرده‌ام که روزهای دوشنبه و پنج شنبه را روزه بگیریم حال والدینم اجازه نمی‌دهند که روزه نذریم را ادا کنم تکلیف من در این ارتباط چیست؟ (مقام معظم رهبری)
جواب: اگر صیغه عهد و نذر را به عربی و یا فارسی نخوانده باشید روزه گرفتن برشما واجب نیست و هر وقت که بتوانید روزه بگیرید مانعی ندارد و اگر با خواندن صیغه نذر، نذر محقق شده باشد هرگاه پدرش را از انجام مورد نظر نهی کند، انجام دادن آن لازم نیست و گناهی ندارد. احسان و کار خیر موکول به اجازه از والدین نیست امّا در مواردی که نهی می‌کنند و یا با انجام آن کار والدین اذیت می‌شوند آن عمل را ترک نمایید. (ر.ک: توضیح المسائل 12 مرجع، ج 2، م 2646)
سؤال 5: اگر کسی چند روزی روزه نذری داشته باشد بعد از برآورده شدن حاجت روزه گرفتن او به تأخیر بیفتند می‌تواند هر وقت خواست آن روزه‌ها را ادا کند؟
جواب: اگر صیغه شرعی نذر را خوانده باشد و در نذر گرفتن روزه را مقید کرده که بلافاصله بعد از رسیدن به حاجت و یا زمان مشخص انجام دهد باید در همان زمانی که قرار گذاشته است روزه‌ها را بگیرد والا کفاره نیز بر عهده او می‌آید ولی اگر صیغه شرعی نذر (لله علیّ…. برای خدا به عهده من باشد که…) را نخوانده باشد و یا اگر صیغه خواندن گرفتن روزه را مقید به زمان خاص نکرده روزه‌ها را با تأخیر هم بگیرد اشکال ندارد. (ر.ک: توضیح المسائل 12 مرجع، ج 2، م 3-2652)
سؤال 6: اگر کسی چیزی نذر کند ولی آن را ادا نکند چه حکمی پیش رو دارد؟
جواب: اگر نذر شرعی کرده باشد و به آن عمل نکند گناه کرده و کفاره بر او واجب می‌شود و کفاره نذر 60 روز روزه گرفتن یا اطعام 60 فقیر می‌باشد.
(ر.ک: توضیح المسائل 12 مرجع، ج 2، م 2669) و (ر.ک: تحریر الوسیله امام (ره)، ج 2، ص 124، م 28)
سؤال 7: بنده نذری داشته‌ام که اگر حاجتم روا گردد چهل بار قرآن را ختم کنم حال نوبت به ادای نذر رسیده آیا می‌توانم عوض چهل ختم قرآن در ماه رمضان چهل آیه بخوانم تا برابر با چهل ختم قرآن شود؟
جواب: اگر چه ثواب قرآئت در ماه مبارک رمضان به مراتب بیشتر از سایر ماهها است لکن اگر کسی نذر چند ختم قرآن کرده باشد باید همان طوری که نذر کرده را انجام دهد و نمی‌تواند یک ختم در رمضان کند و بگوید چون ثواب آن چند برابر است جبران می‌شود مثل اینکه اگر چند روز نماز قضا بگردن شخص باشد نمی‌تواند بگوید در جماعت شرکت می‌کنم تا ثواب آنکه هزاران برابر است جبران بقیه نمازها را بنماید. (ر.ک: مجمع المسائل آیه الله گلپایگانی، ج 2، ص 326)
سؤال 8: آیا نذر فرزند باید با اجازه پدر باشد یا خیر؟
جواب: نذر فرزند بدون اجازه پدر صحیح است اما اگر زن بخواهد نذر کند بنظر برخی از فقها باید به اجازه شوهر باشد. (ر.ک: توضیح المسائل 12 مرجع، ج 2، م 2646)
سؤال 9: از رساله و منابع دینی استفاده می‌شود که نذر برای خداست پس نذر برای امام حسین ـ علیه السّلام ـ درست نیست؟ آیا این مطلب صحیح است؟
جواب: بلی نذر صحیح فقط باید برای خدا باشد و صیغه نذر هم (لله علی….) می‌باشد. یعنی برای خدا بعهده من باشد… اما این گونه نذر منافات ندارد که متعلق آن امور خیر باشد از جمله برای خدا بعهده من باشد که… فلان مبلغ به فقیر بدهم، به ایتام کمک کنم، برای مجالس سوگواری حضرت ابا عبدا… الحسین ـ علیه السّلام ـ صرف کنم و چند رکعت نماز بخوانم، یک ختم قرآن نمایم و… پس نذوراتی که بین مردم معمول است نذر برای امام حسین ـ علیه السّلام ـ نیست بلکه نذر برای خداست که متعلق نذر حضرات ائمه ـ علیه السّلام ـ می‌باشد و نباید اینها با هم خلط شود. (ر.ک: مجمع المسائل آیه الله گلپایگانی، ج 2، ص317)
سؤال 10: نذوراتی که در ایام محرم به صندوقهای حضرت ابوالفضل ـ علیه السّلام ـ واریز می‌شود در چه راهی باید مصرف شود آیا می‌توان صرف حسینیه‌ها و تکایا نمود یا خیر؟
جواب: آنچه را به عنوان نذورات حضرت ابوالفضل ـ علیه السّلام ـ در صندوق می‌ریزد می‌توان در مجالس روضه خوانی آن حضرت و اطعام مؤمنین مصرف نمود و ثواب آنرا برای آن جناب هدیه نمود. (ر.ک: توضیح المسائل 12 مرجع، ج 2، م 2662 و 2663)
سؤال 11: وقتی انسان نذری می‌کند که در شرایط خاص، فلان کار را انجام دهد و آن شرایط انجام پذیرد و انسان بعد از مدتی به یاد نذرش بیفتد، تکلیف چیست؟ (مقلد آیت ا… فاضل لنکرانی)
جواب: در مورد سؤال که در وقت اداء نذر فراموش کرده است و بعداً یادش آمد قضای آن کار را انجام دهد مثلاً اگر نذر روزه نیمه ماه را نموده و روز 17 ماه بیادش آمده است قضای آن را باید بگیرد و کفاره ندارد. البته اگر عمدا تأخیر بیاندازد کفاره دارد. (ر.ک: جامع المسائل آیه الله فاضل، ج 1، ص 372، س 1331)
سؤال 12: اگر کسی نسیاناً روزه نذری خود را در ماه مبارک رمضان ادا کند آیا روزه وی از ماه مبارک رمضان محسوب می‌شود یا روزه نذر؟
جواب: اگر می‌دانسته که ماه رمضان است و نیت روزه نذر یا قضا کرده است روزه او باطل است و در هیچ موردی محسوب نمی‌شود اما اگر نمی‌دانسته ماه رمضان است (مثلاً یوم الشک) و نیت قضا یا نذر کرده است روزه رمضان محسوب می‌گردد و برای قضا و نذر باید مجدداً روزه دیگری بگیرد. (ر.ک: توضیح المسائل 12 مرجع، ج 2، م 1555 و 1556)
سؤال 13: نذر در مال غیر چگونه است مثلاً مادر برای فرزندش نذر می‌کند که فرزند آن را ادا کند آیا چنین نذری صحیح است؟
جواب: خیر نذر در مال دیگری صحیح نیست. (ر.ک: تحریر الوسیله امام (ره)، ج 2، ص103، م 2)
سؤال 14: امسال در ماه رمضان با خداوند عهد کردم که «خدایا با تو عهد می‌بندم که نمازهایم را در اول وقت بخوانم و اگر نتوانستم به شرط آنکه اگر عذر شرعی نداشتم فردای آن روز را روزه بگیرم حال به سبب مشکلاتی من از انجام این عهد عاجز شده‌ام و قادر به انجام آن نیستم، آیا می‌شود عهدم را بشکنم و عمل ننمایم و اگر کفاره دارد آنرا بپردازم؟
جواب: اگر قدرت بر وفاء به عهد ندارید تکلیف به « وفاء به عهد» ساقط است. (استفتاثات امام (ره)، ج 2، ص 457)
سؤال 15: در صیغه نذر اگر بگویند: «خدایا اگر حاجتم بر آورده شود فلان کار را می‌کنم» یا « نذر کردم که چنین کنم» آیا در انعقاد نذر کافی است یا اینکه حتماً باید «لله علیّ کذا» و الفاظ مرادف آن باشد؟
جواب: کافی نیست و باید صیغه مخصوصه خوانده شود. (استفتاثات امام (ره)، ج 2، ص 460)
سؤال 16: نذر کردم که هر سال روز تاسوعا جلو دسته سینه زنان، یک گوسفند برای شادی روح حضرت ابوالفضل ـ علیه السّلام ـ قربانی نمایم، امسال بر اثر عدم بضاعت مادی نتوانستم نذر را ادا نمایم، تکلیف شرعی بنده چیست؟ و آیا می‌توانم نذر را به چیز دیگری تغییر دهم؟
جواب: لازم نیست تغییر دهید و چنانچه نذر شما صیغه شرعیه نداشته وفاء واجب نیست. (استفتاثات امام (ره)، ج 2، ص 462)
سؤال 17: اگر کسی نذر کند در روز معینی غسل نماید و اتفاقاً در آن روز آب پیدا نکرد و یا مانعی پیش آمد که نتوانست غسل کند وظیفه‌اش چیست؟ و آیا می‌تواند بجای غسل تیمم نماید؟
جواب: با فرض صحت نذر، اگر آب ندارد وفاء به نذر ساقط است و تیمم لازم نیست. (استفتاثات امام (ره)، ج 2، ص 475)
سؤال 18: گاوی است تماماً نذری حالا زادو ولد کرده و نگهداری آنها نیاز به خرجی دارد آیا می‌شود از نتایج آنها بفروشیم و صرف نگهداری و خرج آنها نمائیم؟
جواب: در نتایج و نماء عین منذوره، باید بر طبق نذر عمل شود و چنانچه حفظ عین منذوره نیاز به مصرف داشته باشد می‌توان از نتایج و نماء به مقدار حاجت در حفظ عین منذوره مصرف نمود. (استفتاثات امام (ره)، ج 2، ص 480)
سؤال 19: اگر گوسفند نذری، قبل از تحقق نذر تلف شود آیا نذر از شخص ساقط است؟ و نیز اگر نذر محقق شود و قبل از اینکه گوسفند را سر ببرد تلف شود مثلاً گرگ آن را بخورد آیا نذر ادا شده یا خیر؟
جواب: در مورد سؤال، نذر منحل شده و چیزی بر او نیست. (استفتاثات حضرت امام (ره)، ج 2، ص 481)