1. قال رسول الله – صلی
الله علیه و آله – : أکرِموا العلَماءَ فانّهم ورثهُ الانبیاءِ فَمَن أکرَمَهُم
فَقد أکرَمَ اللهَ و رسولَهُ.

«نهج الفصاحه، ح
450»

رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: عالمان را گرامی
بدارید که آنان وارث پیامبران‌اند، پس هر کس آنها را گرامی بدارد و اکرام کند، همانا
خدا و رسولش را گرامی داشته است.

2. قال الامام علی – علیه السّلام – : ‌مَنْ وَقَّرَ عالِماً فَقَد
وَقَّرَ رَبَّهُ.

«شرح غررالحکم، ج 5، ص 351»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: کسی که به عالمی احترام گذارد،
همانا به خداوند احترام گذارده است.

3.
قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : مَن‎ْ أکرَمَ عالِماً فَقَد أکرَمَنی وَ
مَن أکرَمَنی فَقَد أکرَمَ اللهَ و مَنْ أکرَمَ الله فَمَصیرُهُ الی الجَنَّهِ.

«جامع الاخبار، ص 111»

رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: هر کس عالمی را گرامی
بدارد، مرا گرامی داشته و هرکس مرا گرامی بدارد و اکرام کند، خدا را گرامی داشته و
اکرام نموده و هرکس خدا را اکرام کند، به سوی بهشت روانه خواهد شد.

4. قال الامام الکاظم – علیه السّلام – : عَظِّمِ العالِمَ  لعِلمِهِ و دَعْ مُنازَعَتَهُ.

«بحارالانوار، ج 78، ص 309»

امام کاظم – علیه السّلام – فرمود: عالم را به جهت علم و دانشی
که دارد تعظیم و احترام نما و با او منازعه و جدال منما.

5. قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : مَنِ احتَقَرَ، صاحِبَ
العِلمِ فَقَدِ احْتَقَرَنی و مَن احْتَقَرَنی فَهو کافِرٌ.

«ارشاد القلوب، ص 165»

رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: کسی که عالمی را حقیر
و کوچک بشمارد، مرا حقیر شمرده است و هر کس مرا حقیر بشمارد، کافر است.

6. قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : تواضَعُوا للعالِمِِ و
ارفعُوهُ، فاِنَّ الملائکَهَ ترفَعُ العالِمَ و تخفِضُ أجنَحِتها و تستَغُفِر لَهُ.

«الفردوس، ج 2، ص 45، ح 2263»

رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: در برابر عالمان
فروتنی کنید و آنها را بالا ببرید، همانا فرشتگان عالمان را بالا می‌برند و بال‌های
خود را پائین می‌آورند و برایش آمرزش می‌طلبند.

7. قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : مَنْ تَعَلَّمْتَ منهُ
حرفاً، صرتَ لَهُ عَبداً.

«بحارالانوار، ج 77، ص 167»

رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: اگر از کسی یک حرف
بیاموزی در واقع بنده او شده‌ای.

8. قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : ‌مَنْ اَهانَ فَقیهاً
مسلِماً لَقیَ اللهَ یومَ القیامَهِ و هُوَ علیهِ غَضْبانُ.

«عوالی الئالی، ج 1، ص 359»

رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: «هرکس به فقیه و عالم
مسلمانی اهانت کرده و او را خوار کند، خداوند را در روز قیامت ملاقات می‌کند
درحالی که بر وی خشمناک است.

9. قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : عُلَماءُ اُمتّی
کَأنبیاءِ بنی اسرائیل.

«المنیه المرید، ص 182»

رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: عالمان امت من،
همانند انبیاء بنی اسرائیل هستند.

10. قال الامام الرّضا – علیه السّلام – : لا تُمارِیَنَّ
العُلماءَ فیَرْفِضُوکَ.

«الاختصاص، ص 245»

امام رضا – علیه السّلام – فرمود: با عالمان مراء و جدال منما
که تو را از خود می‌رانند.

11. قال الامام علی – علیه السّلام – : اِنَّ من حقِّ العالِمِ أن
لا تُکِثرَ علیهِ بِالسْؤال و لا تُعَنّتِه فی الجوابِ و أن لا تُلِحَّ علیهِ اذا
کسلَ …

«جامع البیان العلم، ج 1، ص 129»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: ازحقوق عالم آن است که او را
سؤال پیچ نکنی و او را در پاسخ دادن به زحمت نیندازی و چون خسته شد به او اصرار
نکنی … و رازش را فاش نسازی و نزد کسی از او غیبت نکنی و به دنبال لغزش و عیب او
نباشی، اگر لغزید عذرش را بپذیری و بر توست که به خاطر خدا او را بزرگ بشماری و
تعظیم کنی تا وقتی که امر الهی را پاس می‌دارد، جلوتر از وی ننشینی و اگر حاجتی
دارد، برای خدمتش از دیگران پیشی بگیری.

12. قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : المُعلّمونَ خیرُ
النّاس کُلَّما اَخلَقَ الذِّکرُ جدَّدوهُ، أعطوهُم و لاتَستَأجِروهُم
فَتُحرِجوهُم …

«الفردوس،
ج 4، ص 193، ح 6597»

رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: تعلیم دهندگان بهترین
مردم‌اند، هرگاه یاد خدا کهنه می‌شود، تجدیدش می‌کنند به آنان (هرچه می‌خواهید)
عطا کنید ولی آنها را به مزدوری نگیرید که بر آنان سخت می‌آید؛ پس معلم زمانی که
به کودک می‌گوید: بگو؛ «بسم الله الرحمن الرحیم» و او بگوید، خداوند رهائی از آتش
را برای کودک و آموزگار و پدر و مادر کودک می‌نویسد.

13. قال الامام علی – علیه السّلام – : قُمْ عن مَجلسِکَ لابیکَ و
معلِّمِک و اِنْ کنتَ أمیراً.

«مستدرک الوسائل، ج 5، ص 203»

امام علی – علیه السّلام – فرمود: به احترام پدر و معلّمت از
جای خود برخیز، گرچه امیر و فرمانروا باشی.

14. قال الامام الباقر – علیه السّلام – : اذا جَلَستَ الی عالمٍ
فَکُن عَلی أن تستَمِعَ أحْرَص منکَ علی أن تقول.

«بحارالانوار، ج 2، ص 43»

امام باقر – علیه السّلام – فرمود: هرگاه با عالمی همنشین شدی،
سعی کن بیشتر از آن‌ که با او سخن بگوئی، حریص بر گوش دادن به سخن او باشی.

15. قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : ثلاثَهٌ لا
یَستَخِفُّ ِبهِم الّا منافِقٌ بیّنٌ نفاقُهٌ، ذو شَیبَهٍ فی الاسلام وَ مُعلِّمُ
الخَیرِ و امامٌ عادلٌ.

«تنبیه الخواطر، ج 2، ص 212»

رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: سه نفر را هیچ کس سبک
نمی‌شمارد و تحقیر نمی‌کند، جز منافقی که نفاقش بر همگان آشکار باشد، 1- کسی که
موی خود را در اسلام سپید کرده است. 2- آموزگار و معلّم خیر و نیکی. 3- پیشوای
عادل.

16. قال الامام السجاد – علیه السّلام – : حقُّ سائِسِکَ بالعِلمِ
التَّعظیمُ لَهُ و التوفیرُ لمجلسِهِ وَ حسنُ الاستماعِ اِلیهِ و الاقبالُ علیهِ
… .

«من لا یحضر الفقیه، ج 2، ص 260»

امام سجاد – علیه السّلام – فرمود: حق استاد و سرپرست علمی تو
آن است که وی را بزرگ شماری و مجلس او را محترم دانی، به او نیک گوش سپاری و توجه
کنی و صدایت را از او بلند‌تر نکنی و به کسی که از وی چیزی می‌پرسد، پاسخ ندهی تا
خود پاسخ بگوید، در مجلسِ وی با کسی سخن نگوئی و نزد او غیبت کسی را نکنی و اگر
نزد تو از او به زشتی یاد کردند، دفاع کرده و عیب هایش را بپوشانی و افتخاراتش را
بیان کنی، با دشمنش همنشین نشوی و با دوستانش دشمنی نورزی.

17. قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : اِتّبعوا العلماءَ
فاِنّهم سُرُجُ الدّنیا و مصابیحُ الاخرَهَ.

«الفردوس، ج 1، ص 71، ح 209»

رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: از علما پیروی کنید (و
به گفته‌های آنان گوش فرا دهید) که همانا آنان چراغ‌های دنیا و آخرتند.

18. قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : … و النَّظَرُ فی
وَجهِ العالِمِ عبادَهٌ … .

«من لا یحضرالفقیه، ج 2، ص 205، ح 2144»

رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: نگریستن به چهره عالم،
عبادت است.

19. قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : ثلاثهٌ یَشْفَعُونَ
الی اللهِ یوم القیامَهِ فَیُشَفِّعُهُم: الانبیاء ثُمَّ العُلماء ثُمَّ الشُّهداء.

«بحار الانوار، ج 2، ص 15»

رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: سه دسته‌اند که روز قیامت
شفاعت می‌کنند و خداوند شفاعت آنان را می‌پذیرد: (اول) انبیاء، بعد از آنها علماء
و سپس شهداء.

20. قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : العُلماءُ أمناءُ
اللهِ عَلی خلقِهِ.

«المواعظ العددیه، ص 18»

رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: علما امنای خدا بر
آفریده‌های او هستند.

21. عن رسول الله – صلی الله علیه و آله – : العُلماءُ وَرثهُ
الانبیاءُ، یُحبهُّم اَهلُ السّماءِ و یستغِفرُ لَهمُ الحیتانُ فی البحرِ اذاماتوا.

«الفردوس، ج 3، ص 75، ح 4209»

رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: عالمان وارثان
پیامبران‌اند. اهل آسمان آنها را دوست دارند و چون از دنیا بروند، ماهیان دریا
برای آنها طلب آمرزش می‌کنند.

22. عن رسول الله – صلی الله علیه و آله – : أقْرَبُ النّاسِ مِنْ
دَرَجَهِ النّبُوَّهِ أهلُ العلمِ و أهل الجهادِ.

«اتحاف الساده، ج 1، ص 73»

رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: نزدیک‌ترین مردم به
درجه پیامبری، اهل علم و اهل جهاد هستند.

23. قال الامام السجاد – علیه السّلام – : اَمّا حقُّ سائِسِکَ
بالعِلمِ فللتّعظیمُ لَهُ … و المعونَهُ لَهُ عَلی نفسِکَ فیما لاغِنًی بِکَ
عَنْهُ من العِلْمِ … .

«تحف العقول، ص 260»

امام سجاد – علیه السّلام – فرمود: حق سرپرست علمی تو بر تو
این است که او را بزرگ شمرده و احترام کنی … و او را یاری کنی تا بتواند دانشی
را که نیاز داری به تو بیاموزد، بدین‌گونه که ذهن خود را برای او خالی ساخته و با
تمام قوای ادراکی متوجه محضر او باشی. قلبت را از هوا و هوس پاک ساخته و چشم‌هایت
را با ترک لذّات و شهوات به او بدوزی، و بدان که باید طوری دانش را از او فرا‌بگیری
که بتوانی به عنوان فرستاده از طرف او این علوم را به جاهلان بیاموزی.

24. قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : مَنْ جالَسَ العلماءَ
فقَدْ جالَسَنی و مَنْ جالَسَنی فکأنّما جالَسَ ربّی.

«کنزالعمال، ح 5893»

رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: هر کس با عالمان
همنشین شود، به تحقیق با من همنشین شده، و هر که با من همنشین شود، گویا همنشین
خداوند و مأنوس با اوست.

25. قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : «مَن زارَ العلماء
فقَدْ زارنی.

«کنزالعمال، ح 2888»

رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: کسی که به زیارت
علماء برود، گوئی مرا زیارت کرده است.