1. قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : کثرَهُ المِزَاحِ
یَذهَبُ بِمَاءِ الوَجهِ.

«أمالی شیخ صدوق، ص 223»

پیامبر اکرم – صلی
الله علیه و آله – فرمود: شوخی زیاد، آبرو را می برد.

2. قال الامام الباقر – علیه
السلام – : إِنَّ اللهَ عَزَوَجَلَ یُحِبُّ المُدَاعِبَ فی الجَمَاعَهِ بِلا رَفَثٍ.

«الکافی، ج 2، ص 663»

امام باقر – علیه السلام – فرمود: خدای عزوجل دوست
دارد کسی را که در میان جمعی شوخی و بذله گویی کند، به شرطآن که ناسزاگویی نکند.

3. قال الامام علی – علیه
السلام – : مَن کثُرَ مِزَاحُهُ لم یَخِلَّ مِن حَاقِدٍ عَلَیهِ وَ مُستَخِفٍّ
بِهِ.

«غرر الحکم، ح 8930»

امام علی – علیه السلام – فرمود: هر که زیاد شوخی
کند، از داشتن بدخواه و کسی که او را خفیف شمارد بی نصیبنخواهد بود.

4. قال الامام علی – علیه
السلام – : کثرَهُ المِزَاحِ تَسقُطُ الهِیبَهَ.

«غرر الحکم، ح 7101»

امام علی – علیه
السلام – فرمود: شوخی زیاد (انسان را) از هیبت می اندازد.

5. قال الامام علی – علیه
السلام – : مَن کثُرَ مِزَاحُهُ قَلَّت هِیبَتُهُ.

«غرر الحکم، ح 8095»

امام علی – علیه
السلام – فرمود: هر که زیاد شوخی کند، هیبتش کم شود.

6. قال الامام علی – علیه
السلام – : کثرَهُ المِزَاحِ تَذهَبُ البَهَاءَ و تُوجِبُ الشَحنَاءَ.

«غرر الحکم، ح 7126»

امام علی – علیه
السلام – فرمود: شوخی زیاد، ارج و احترام را می برد و موجب دشمنی می شود.

7. قال الامام علی – علیه
السلام – : مَن کثُرَ مِزَاحُهُ اُستُجهِلَ.

«غرر الحکم، ح 7883»

امام علی – علیه
السلام – فرمود: هر که زیاد شوخی کند، نادان شمرده می شود.

8. قال الامام علی – علیه
السلام – : مَن کثُرَ مِزَاحُهُ اُستُحمِقَ.

«غرر الحکم، ح 7950»

امام علی – علیه
السلام – فرمود: هر که زیاد شوخی کند، احمق به شمار می آید.

9. قال الامام علی – علیه
السلام – : مَن کَثُرَ مِزَاحُهُ قَلَّ وِقَارُهُ.

«غرر الحکم، ح 8432»

امام علی – علیه
السلام – فرمود: هر که زیاد شوخی کند، وقارش کم می شود.

10. قال الامام علی – علیه
السلام – : فی السَّفَهِ وَکثرَهِ المِزَاحِ اَلخُرقُ.

«غرر الحکم، ح 6523»

امام علی – علیه
السلام – فرمود: در سبک سری و شوخی زیاد، حماقت نهفته است.

11. قال الامام علی – علیه
السلام – : اَلإِفرَاطُ فی المِزاحِ خُرقٌ.

«غرر الحکم، ح 1184»

امام علی – علیه
السلام – فرمود: زیاده روی در شوخی، حماقت است.

12. قال الامام علی – علیه
السلام – : آفَهُ الهَیبَهِ اَلمِزَاحُ.

«غرر الحکم، ح 3943»

امام علی – علیه
السلام – فرمود: شوخی آفت ابهّت و وقار است.

13. قال الامام علی –
علیه السلام – : زَعَمَ اِبنُ النَّابِغَهِ أنی تِلعابه تِمزَاحَهٌ ذُو دُعَابَهٍ،
اُعَافِسُ وَاُمَارِسُ، هَیهَاتَ! یَمنَعُنِی مِن ذَاکخَوفُ المَوتِ وَذِکرُ البَعثِ وَالحِسَابِ.

«نهج السعاده، ج 2، ص 87»

امام علی – علیه
السلام – فرمود: پسر نابغه (عمروعاص) پنداشته است که من اهل زیاده روی در بازیگری
و شوخی کردنم و مردم را به بازی و بیهودگی می گیرم، هرگز، ترس از مرگ و یاد قیامت و
حسابرسی مرا از این کارها باز داشته.

14. قال الامام الصادق – علیه
السلام – : اَلمُرُوَّهُ فی السَّفَرِ کثرَهُ الزَّادِ وَطِیبُهُ وبَذلُهُ لِمَن
کانَ مَعَک، وَکتمَانُک عَلَی القَومِ أَمرَهُم بَعدَ مُفَارِقَتَک إِیَّاهُم،
وَکثرَهُ المَزَاحِ فی غَیرِ مَا یُسخِطُ اللهَ عَزَوَجَلَ.

«مکارم الأخلاق، ج 1، ص 541»

امام صادق – علیه
السلام – فرمود: جوانمردی در مسافرت برگرفتن توشه زیاد است و باکمال رغبت بخشیدن
آن به همراهانت است و اینکه هر وقت از آنها جدا شدی امر آنها را پنهان داری و
بسیار شوخی کنی در آنچه کهخدا را به خشم نمی آورد.

15. قال الامام الصادق – علیه
السلام – : أَمَّا مُرُوَّهُ السَّفَرِ فَبَذلُ الزَّادِ، وَالمِزَاحُ فی غَیرِ
مَا یُسخِطُ اللهَ، وَقِلَّه الخلافِ عَلَی مَن یَصحَبُهُ، وَتَرک الرِّوَایَهِ
عَلَیهِم إِذَا أَنتَ فَارَقتَهُم.

«أمالی شیخ مفید، ص 44»

امام صادق – علیه
السلام – فرمود: جوانمردی در مسافرت بخشش زاد و توشه است و شوخی در غیر آنچه موجب
غضب الهی می شود و کمتر مخالفت کردن با هم صحبت و اینکه وقتی از آنها جدا شدی سخنی
بر علیه شان نگوئی.

16. قال الامام علی – علیه
السلام – : لِکلِّ شَئٍ بَذرٌ وَبَذرُ العَدَاوَهِ اَلمِزَاحُ.

«غرر الحکم، ح 7316»

امام علی – علیه
السلام – فرمود: هر چیزی را بذری است و بذر دشمنی شوخی است.

17. قال رسول الله – صلی
الله علیه و آله – : اَلمُؤمِنُ دَعِبٌ لَعِبٌ، وَالمُنَافِقُ قَطِبٌ غَضِبٌ.

«تحف العقول، ص49»

پیامبر اکرم – صلی
الله علیه و آله – فرمود: مؤمن شوخ و شنگ است و منافق اخمو و عصبانی.

18. قال الامام
الصادق – علیه السلام – : مَا مِن مُؤمِنٍ إِلا وَ فِیهِ دُعَابَهٌ قُلتُ
الرَّاوِی: وَمَا الدُّعَابَهُ؟ قَالَ: اَلمِزَاحُ.

«الکافی، ج 2، ص 663»

امام صادق – علیه
السلام – فرمود: هیچ مؤمنی نیست، جز این که در او «دُعابه» هست. راوی می گوید: عرض
کردم: دعابه چیست؟ فرمود: شوخی.

19. قال الامام الصادق – علیه
السلام – : لا تُمَازِح فَیُجتَرَأ عَلَیک.

«الکافی، ج 2، ص 18»

امام صادق – علیه
السلام – فرمود: شوخی نکن که بر تو جرات پیدا شود.

20. قال رسول الله – صلی
الله علیه و آله – : لا یَبلُغُ العَبدُ صَرِیحَ الإِیمَانِ حَتَّی یَدَعَ
المِزَاحَ وَالکذبَ وَیَدَعَ المِرَاءَ وَإِن کانَ مُحِقّاً.

«الکافی، ج 3، ص 594»

پیامبر اکرم – صلی
الله علیه و آله – فرمود: بنده به ایمان ناب نرسد، مگر آن گاه که شوخی و دروغ را
ترک گوید و مجادله را رها کند، هر چند بر حق باشد.

21. قال الامام الصادق – علیه
السلام – : إِذَا أَحبَبتَ رَجُلاً فَلا تُمَازِحهُ وَ لا تُمَارِهِ.

«الکافی، ج 2، ص 664»

امام صادق – علیه
السلام – فرمود: هرگاه شخصی را دوست داشتی، با او نه شوخی کن و نه مجادله.

22. قال رسول الله – صلی
الله علیه و آله – : یا علیُّ! لا تَمزَح فَیَذهَبَ بَهَاؤُک، وَلا تَکذِب
فَیَذهَبَ نُورُک.

«مکارم الأخلاق، ج 2، ص 321»

پیامبر اکرم – صلی
الله علیه و آله – فرمود: ای علی، شوخی مکن که ارج و احترامت از بین می رود و دروغ
مگو که نورانیّتت از میان می رود.

23. قال الامام علی – علیه
السلام – : مَا مَزَحَ اِمرُؤٌ (رَجُلٌ) مَزحَهً إِلا مَجَّ مِن عَقلِهِ مُجَّهً.

«نهج البلاغه، حکمت 450»

امام علی – علیه
السلام – فرمود: هیچ انسانی (مردی) شوخی ای نکرد، مگر این که پاره ای از عقل خود
را دور انداخت.

24. قال الامام علی – علیه
السلام – : اَلمِزَاحُ یُورِثُ الضَّغَائِنَ.

«تحف العقول، ص 86»

امام علی – علیه
السلام – فرمود: شوخی، کینه بر جای می گذارد.

25. قال الامام علی – علیه
السلام – : دَعِ المِزَاحَ، فَإِنَّهُ لِقَاحُ الضَّغِینَهِ.

«غرر الحکم، ح 5134»

امام علی – علیه
السلام – فرمود: شوخی را رها کن؛ زیرا شوخی بارورکننده کینه است.

26. قال الامام علی – علیه
السلام – : مَن مَزَحَ اُستُخِفَّ بِهِ.

«بحار الأنوار، ج 77، ص 235»

امام علی – علیه
السلام – فرمود: هر که شوخی کند، به سبب آن شوخی، سبک می شود.

27. قال الامام الصادق – علیه
السلام – : اَلمِزَاحُ السَّبَابُ الأَصغَرُ.

«الکافی، ج 2، ص 665»

امام صادق – علیه
السلام – فرمود: شوخی، دشنام کوچک است.

28. قال الامام علی – علیه
السلام – : إِیَّاکم وَالمِزَاحُ، فَإِنَّهُ یَجِرُّ السَّخِیمَهَ وَیُورِثُ
الضَّغِینَهَ، وَهُوَ السَّبُ الأَصغَرُ.

«الکافی، ج 2، ص 664»

امام علی – علیه السلام – فرمود: از شوخی بپرهیزید؛
زیرا که شوخی بدخواهی می آورد و کینه بر جای می گذارد و آندشنام کوچک است.

29. قال الامام الصادق – علیه
السلام – : لاتَمزَح فَیَذهَبَ نُورُک.

«أمالی شیخ صدوق، ص 436»

امام صادق – علیه
السلام – فرمود: شوخی مکن؛ زیرا نورانیّتت از بین می رود.

30. قال الامام الصادق – علیه
السلام – : إِیَّاکم وَالمِزَاحَ، فَإِنَّهُ یَذهَبُ بِمَاءِ الوَجهِ وَمَهَابَهِ
الرِّجَالِ.

«الکافی، ج 2، ص 665»

امام صادق – علیه
السلام – فرمود: از شوخی بپرهیزید؛ زیرا آبرو و وقار مردان را از بین می برد.

31. قال الامام الصادق – علیه
السلام – لِیُونُس الشِّیبَانِی: کیفَ مُدَاعَبَهُ بَعضِکم بَعضاً؟ قُلتُ: قَلِیلٌ،
قَالَ: فَلا تَفعَلُوا، فَإِنَّ المُدَاعَبَهَ مِن حُسنِ الخُلقِ، وَإِنَّک
لَتَدخُلُ بِهَا السُّرُورَ عَلَی أَخِیک … .

«الکافی، ج 2، ص 663»

امام صادق –
علیه السلام – به یونس شیبانی فرمود: چه قدر با یکدیگر شوخی می کنید؟ عرض کردم:
کم. فرمود: این گونه نکنید؛ زیرا شوخی از خوش خویی است و تو بدان وسیله برادرت را
شاد می سازی و به تحقیق رسول خدا – صلی الله علیه و آله – برای این که کسی را شاد
کند، با او شوخی می کرد.

32. قال الامام الباقر – علیه
السلام – لِرَجُلٍ اِستَوصَاهُ: اُوصِیک بِتَقوَی اللهِ، وَإِیَّاک وَالمِزَاحَ
فَإِنَّهُ یَذهَبُ هَیبَهَ الرَّجُلِ وَمَاءَ وَجهِهِ، وَعَلَیک بِالدُّعَاءِ
لإخوَانِک بِظَهرِ الغَیبِ فَإِنَّهُ یُهِیلُ الرِّزقَ – یَقُولُهَا ثَلاثاً -.

«مستطرفات السرائر، ص 144»

امام باقر – علیه
السلام – به مردی که از ایشان سفارشی درخواست کرده بود، فرمود: تو را سفارش می کنم
به رعایت تقوای الهی و اینکه از شوخی کردن بر حذر باشی که شوخی ابهّت مرد و آبروی
او را از بین می برد و بر تو باد که در پنهانی برای برادرانت دعا کنی که این کار
روزی را زیاد می کند – و این جمله را سه بار تکرار کرد – .

33. قال الامام الکاظم – علیه
السلام – : إنَّ رَسُولَ اللهِ – صلی الله علیه و آله – کانَ یَأتِیهِ الأعرَابِیُ
فَیَهدِی لَهُ الهَدِیَّهَ، ثُمَّ یَقُولُ مَکانَهُ: أَعطِنَا ثَمَنَ هَدِیَّتِنَا
فَیَضحَک رَسُولُ اللهِ – صلی الله علیه و آله -، وَکانَ إِذَا اِغتَمَّ یَقُولُ: مَا
فَعَلَ الأعرَابِیُّ لَیتَهُ أَتَانَا.

«الکافی، ج2، ص 663»

امام کاظم – علیه السلام – فرمود: بادیه نشینی بود
که نزد رسول خدا – صلی الله علیه و آله – می آمد و برای آن حضرت هدیه می آورد و
همان جا می گفت: پول هدیه ما را بده و رسول – صلی الله علیه و آله – می خندید. آن
حضرت هرگاهاندوهگین
می شد، می فرمود: آن بادیه نشین چه شد؟ کاش نزد ما می آمد.