پاسخ در چند مورد ارائه می شود:
1. اگر مراد از هدف خلقت، همان غایت خلقت است، و مقصود این است که آیا می توان در دنیا به غایت خلقت که لقاء الهی و مشاهده جمال اسماء و صفات حق است رسید یا رسیدن به لقاء حق تنها در آخرت میسور است؟
در پاسخ باید گفت: چون همه افراد از نظر استعداد و توان رسیدن به هدف یاد شده و هم چنین تلاش در جهت دست یابی به آن یکسان نیستند لذا برخی ممکن است در دنیا به این هدف برسند، و حتی در میان افراد غیر معصوم نیز کسانی هستند که همت بلند دارند و همواره در جهت رسیدن به لقاء الهی به عنوان بهترین هدف خلقت تلاش می کنند و از هرگونه سیر و سلوک و حرکت در راه رسیدن به آن مقصد واقعی فروگذاری نمی کنند و ممکن است در همین عالم دنیا به وصال حق برسند و به عنوان نمونه حافظ خود را از جمله این افراد خوانده  و می گوید:
من که امروزم بهشت نقد، حاصل می شود
وعده فردای زاهد را چرا باور کنم
2. نکته دیگر آن است که گرچه برخی از مردم در دنیا نه تنها به غایت خلقت نمی رسند، بلکه از درک آن نیز عاجز اند، ولی در آخرت، همه انسان ها به نحوی هدف خلقت و فلسفه آفرینش و نتیجه­ی اعمال خود را می بینند به همین جهت قرآن کریم فرمود: «فکشفنا عنک غطاءک فبصرک الیوم حدید[1]» یعنی ما پرده را از جلو چشمانت برداشتیم و دیده شما امروز تیز شده است. این درک از حقایق در واقع، نوعی رسیدن است زیرا مراد از «بصر» در این آیه، چشم ظاهری نیست که صرفاً ببیند بلکه مراد، چشم باطنی و چشم دل است که دیدن او به معنای رسیدن و چشیدن حقایق است[2]، بنا براین در آخرت همه مردم به درک و شناخت هدف خلقت به نحوی نایل می شوند و آن را با تمام هستی خود احساس می کنند و می دانند که هدف خلقت چه بوده و فاصله آن ها با آن هدف چه اندازه است.
باید توجه داشت که وصول به هدف از آفرینش خود دارای مراتبی است؛ گرچه برای همه ی انسان ها در روز قیامت حقائق عالم و واقعیات منکشف می شود و به فلسفه و راز آفرینش و نتیجه کردار خود علم پیدا می کنند اما غایت نهایی آفرینش انسان که عبارت از قرب الهی است تنها نصیب نیکوکاران خواهد شد و دوزخیان به واسطه ی گناهان خود از رسیدن به چنین مرحله ی محروم خواهند بود لذاست که خداوند می فرماید: «فمن کان یرجوا لقاء ربه فلیعمل عملا صالحا»[3] هر که طالب رسیدن به لقاء الله است می بایست عمل صالح انجام دهد.
پس بدین ترتیب معلوم می شود که اهل جهنم از درک و مشاهده هدف خلقت به معنای لقای الهی محرومند.
4. نکته دیگر آن است که درک لقاء حق به عنوان زیباترین و کامل ترین هدف خلقت برای همگان یکسان نخواهد بود بلکه هر کسی به اندازه تلاش عملی، و معرفت علمی خود به آن هدف که قرب الهی است نایل می شود.
خداوند می فرماید: «وعدالله المؤمنین والمؤمنات جناتٍ تجری من تحتها الانهار خلدین فیها و مساکن طیبهٍ فی جناب عدنٍ و رضوان من الله اکبر ذلک هو الفوز العظیم[4]» خداوند به مردان و زنان با ایمان با غ هائی از بهشت را وعده داده که نهرها از زیر درختان آنها جاری هستند، و جاودانه در آن خواهند ماند، و مسکن های پاکیزه در بهشت های عدن و رضای خدا از همه برتر است و پیروزی بزرگ همین است. در این آیه به طور کلی سه مرتبه از درک هدف خلقت مطرح شده، یکی همان بهشت عموم صالحان است، دوم بهشت عدن است که طبق برخی روایات جای پیامبران الهی و جمعی از پیروان خاص و کامل آنان است. سوم بهشت رضوان است که بالاترین مقام انسان، محسوب می شود و هیچکس نمی تواند آن لذت معنوی و احساس روحانی را توصیف کند[5]. به هر حال از این آیه معلوم می شود که درک هدف خلقت که همان قرب الهی است دارای مراتب تشکیکی است و هر کسی به اندازه عمل صالح و معرفت خود از آن قرب بهره مند می شود.

معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. ناصر مکارم، تفسیر نمونه، ج 7، ص 329، نشر دارالکتب الاسلامیه، تهران، 1379 ش.
2. ناصر مکارم، تفسیر نمونه، ج 26، ص 272، نشر پیشین.
3. ناصر مکارم، تفسیر نمونه، ج 23، ص 205، نشر پیشین.
4. محمد شجاعی، طریق عمل تزکیه، ج 2ـ1، نشر سروش، تهران، 1380 ش.

پی نوشت ها:
[1] . ق/ 22.
[2] . مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، نشر دارالکتب الاسلامیه، 1379 ش، ج 22، ص 260.
[3]. کهف/110.
[4] . توبه/ 72.
[5] . مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، همان، ج 8، ص 37 ـ 39، طباطبائی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، تهران، نشر دارالکتب الاسلامیه، 1379 ش، ج 4، ص 354.