معجزه داراى امتیازها و ویژگى هایى است که در سایر کارهاى خارق العاده وجود ندارد. این ویژگى ها عبارت است از:
1. سحر و جادو و مانند آن، امورى فرا گرفتنى هستند و انجام آن ها به آموزش و تمرین و ریاضت نیاز دارد،1 ولى معجزه، بدون آموزش و تمرین، آورده مى شود; براى مثال، حضرت مسیح(علیه السلام) در گهواره با سخن گفتن خود، اعجاز مى کند، بدون آن که آموزش و تربیت در این زمینه دخالتى داشته باشد.
2. ساحران و مرتاضان و مانند آن ها، در هر شرایطى از زمان و مکان و با هر ابزارى، بر انجام کارهاى خود توانایى ندارند و قدرت آن ها به امور معینى محدود است; لذا براى همه ى افراد همان کارهاى معین را تکرار مى کنند، ولى معجزه هاى پیامبران، هیچ یک از این قیدها و شروط را ندارد; چرا که به نیروى لا یزال و نامحدود الهى وابسته است; از این رو، گاه مردم امر بى سابقه اى را از پیامبر مى خواستند و او به اذن خداوند، آن راـ بر طبق خواسته هاى آن ها ـ انجام مى داد.
3. ساحر و جادوگر ادعاى پیامبرى ندارد; اما پیامبر همزمان با ارائه ى معجزه، به پیامبرى خویش تصریح مى کند. 2
4. سحر و جادو با نیروى قوى تر و بالاتر از نوع خود، قابل معارضه و شکست پذیر است، ولى معجزه را نمى توان شکست داد و با آن مقابله کرد.
5. صاحبان سحر و جادو در بیشتر موارد به دنبال دنیا و منافع خود هستند و یا اخلاق فاسدى دارند که نشان مى دهد آنچه انجام مى دهند، معجزه نیست، ولى معجزه تنها از کسانى صادر مى شود که جلوگاه ویژگى هاى نیک و اخلاق پسندیده هستند و داراى هدف عالى تربیتى و انسانى مى باشند.
6. معجزه ى پیغمبران، بر خلاف سحر و جادو، همراه با تحدى است; یعنى دعوت به مقابله و معارضه و اعلان به مردم که اگر مى توانند، مانند آن را بیاورند.3
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. رسالت جهانى پیامبران، آیه الله جعفر سبحانى، ص134ـ140.
2. آموزش عقاید، استاد مصباح یزدى، ج 2، ص 264 به بعد.
پی نوشت ها:
1. قرآن در این زمینه مى فرماید: “وَ لکِنَّ الشَّیاطِینَ کَفَرُوا یُعَلِّمُونَ النّاسَ السِّحْرَ; بقره،102. لکن شیاطین کفر ورزیده و به مردم سحر تعلیم مى دادند.”
2. و یا امام ـ با تعمیم در مفهوم معجزه ـ اظهار مى کند که وصى و خلیفه ى پیامبر است.
3. البته لازم نیست که تحدى به صراحت اعلام شود، بلکه اگر کیفیت آوردن معجزه به گونه اى باشد که همگان تحدى را از آن بفهمند، کفایت مى کند.