روایات متعدد و متنوعی درباره سوال فوق نقل شده که به چند نمونه از آن اشاره می شود؛
1 . در برخی روایات آمده که پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمود: وقتی به سوی آسمان عروج کردم و به ساحت قدسی پروردگارم، نزدیک شدم به گونه ای که بین من و او به اندازه دو قوس کمان یا کمتر از آن فاصله بود، به من گفته شد چه کسی را دوست داری؟ گفتم علی را. بعد به من گفته شد نگاه کن. نگاه کردم به سمت چپ خود، علی بن ابیطالب را دیدم.[1] 2 . در روایتی دیگر آمده که امام صادق ـ علیه السلام ـ  فرمود: وقتی پیامبر ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ مکه را فتح کرد پیوسته در حال عبادت و سپاس بود و علی ـ علیه السلام ـ  او را همراهی می کرد، هنگامی که شب شد هر دو به سوی صفا و مروه رفتند، بعد به سوی وادی عَلَم رفتند بعد نوری از کوه مکه برای آنها پدیدار شد بعد پیامبر از آن وادی به سوی بالا رفت و علی ـ علیه السلام ـ  او را همراهی کرد.[2] 3 . در حدیث دیگری پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمود: شب معراج در آسمان فرشته ای را در حالی که بر منبری از نور نشسته بود دیدم، از جبرئیل پرسیدم این کیست؟ به من گفت: نزدیک آن برو و به او سلام کن، وقتی نزدیک شدم خودم را در کنار علی بن ابیطالب برادرم یافتم. از جبرئیل پرسیدم آیا علی ـ علیه السلام ـ  قبل از من به آسمان چهارم آمده است؟ جبرئیل گفت: خدا این فرشته را از نور علی ـ علیه السلام ـ و به صورت علی ـ علیه السلام ـ  آفریده و فرشتگان هر شب جمعه هفتاد مرتبه او را زیارت می کنند و خداوند را تسبیح می نمایند و ثواب را آن برای دوستان علی ـ علیه السلام ـ  هدیه می کنند.[3] 4 . در روایتی آمده که از پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ پرسیده شد که در شب معراج با چه لغتی و لحنی پروردگارت با تو سخن گفت؟ حضرت فرمود: با لغت و لحن علی بن ابی طالب به من الهام شد که سؤال کردم پروردگارا! تو با من سخن می گویی یا با علی ـ علیه السلام ـ ؟ خداوند فرمود: ای احمد هیچ کس با من قابل مقایسه نیست، لکن من تو را از نور خود و علی را از نور تو آفریده ام. چون من در قلب تو کسی را محبوب تر از علی نیافتم، لذا با زبان او با تو سخن گفتم تا قلب تو مطمئن شود.[4] 5. در حدیث دیگری آمده که پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمود: در شب معراج چون به زیر عرش قرار گرفتم نظر کردم ناگاه علی ـ علیه السلام ـ  را آنجا دیدم، به او گفتم یا علی قبل از من، شما آمده اید؟ جبرئیل به من گفت این علی ـ علیه السلام ـ  نیست، بلکه او فرشته ای است که به صورت علی ـ علیه السلام ـ  آفریده شده.[5] نتیجه این که از روایات فوق نمی توان نتیجه گرفت که امیرالمؤمنین ـ علیه السلام ـ  در معراج بوده است و وجود جسمانی و یا روحانی او همراه پیامبر ـ صلی الله علیه و آله ـ به معراج رفته باشد، بلکه حداکثر روایات می رسانند که در مواردی خداوند صدا و یا چهره ای شبیه ایشان ایجاد کرده است و البته خداوند به حقایق این امور آگاه تر است.

معرفی منبع جهت مطالعه بیشتر:
ـ آیت الله شهید دستغیب، معراج.

پی نوشت ها:
[1] . مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، بیروت، نشر داراحیاء التراث العربی، 1403 ق، ج 18، ص 406، باب 3، اثباب معراج، ح114.
[2]  . همان، ح70، ص364.
[3] . همان، ح94، ص386.
[4] . همان، ح95، ص386.
[5] . همان، ح3، ص300.