خداوند در بهشت نعمتهای زیادی دارد، این نعمتها آنقدر جالب و با ارزش است که حتی تصور آن هم برای ما ممکن نیست.[1]یکی از این نعمتها، داشتن سن و سال مناسب است. سنی که بتوان بیشترین لذت را از نعمتهای بهشتی برد. در روایات آمده است، اهل بهشت تماماً جوان هستند و بین سی تا سیو سه سال دارند.[2] روشن است که انسان در این سن آمادگی بیشتری دارد تا از نعمتهای بهشت لذت ببرد. از این روی خدای مهربان این آمادگی را بطور دائمی در اختیار بهشتیان قرار داده است. از طرف دیگر پیری و ناتوانی نمیتواند برای بهشتیان باشد زیرا همراه با درد و رنج است و در روایات ما آمده است که در بهشت هیچ نوع کمبود و نقص یا غصه و غمی وجود ندارد.[3] اما جهنم که جایگاه عذاب و تنبیه انسانهای بد کردار و ظالم است، درست برعکس بهشت است. به فرموده امام علی ـ علیه السّلام ـ هیچ گونه راحتی و لذت و خوشی در جهنم نیست بلکه انواع عذابها و سختیها و غمها و غصهها در آن جمع شده است.[4] در آیات قرآن برای اهل جهنم اوصاف زیادی آمده است. در سوره انسان آیه 4 در وصف جهنمیان میفرماید: «ما برای کافران، زنجیرها و غلها و شعلههای سوزان آتش آماده کردهایم.» در جای دیگر میفرماید: «در آن هنگام که غل و زنجیرها بر گردن آنان قرار گرفته و آنان را میکشند و در آب جوشان وارد میکنند، سپس در آتش دوزخ افروخته میشوند.»[5] در آیه دیگر طول زنجیری را که به گردن جهنمیان انداخته میشود هفتاد ذراع بیان می کند.[6] درباره لباس و پوشش جهنمیان و نیز چگونگی و شکل ظاهری عذاب اهل جهنم میفرماید: «کسانیکه کافر شدند لباسهایی از آتش برای آنها بریده شده و مایع سوزان و جوشان بر سرشان ریخته میشود. آنچنان که هم درونشان با آن آب میشود و هم پوستهایشان، و برای آنها گرزهایی از آهن(سوزان) است، هرگاه بخواهند از غم و اندوههای دوزخ خارج شوند، آنها را به دوزخ باز میگردانند و(به آنها گفته میشود:) بچشید عذاب سوزان را.» [7]در جای دیگر میفرماید: «و در آن روز مجرمان را باز هم در غل و زنجیر میبینی(که دستها و گردنهایشان را) به هم بستهاند، لباسهایشان از قطران(= ماده چسبنده بد بوی قابل اشتعال) است و صورتهایشان را آتش میپوشاند.»[8] و نیز درباره غذا و آب جهنمیان میفرماید: «مسلماً درخت زقوم، غذای گنهکاران است، همانند فلز گداخته در شکمها میجوشد، جوششی همچون آب سوزان.»[9] در آیه دیگر چنین میفرماید: «اگر تقاضای آب کنند آبی برای آنان میآورند که همچون فلز گداخته صورتها را بریان میکند. چه بد نوشیدنی و چه بد محل اجتماعی است.»[10] اینها بعضی از ویژگیهای ظاهری جهنمیان است که در این آیات آمده است: البته آیات دیگری نیز در این مورد است که اگر مایل بودید، به آنها مراجعه کنید.[11] اما راجع به سن وسال اهل جهنم چیزی در روایات بیان نشده است.
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. تفسیر موضوعی، ج5، معاد در قرآن، آیت الله جوادی آملی.
2. منازل الآخره، شیخ عباس قمی.
3. معاد، آیت الله دستغیب.
پی نوشت ها:
[1] . سجده/ 17.
[2] . محمدی ری شهری، محمد، میزان ا لحکمه، ج2، ص114.
[3] . مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج78، ص30، و ج7، ص320.
[4] . شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید، ج15، ص165.
[5] . غافر/ 71 و 72.
[6] . حاقه/ 32.
[7] . حج/ 19 ـ 22.
[8] . ابراهیم/ 49 ـ 50.
[9] . دخان/ 42 ـ 46.
[10] . کهف/ 29.
[11] . یونس/4، واقعه/ 54 و 55؛ ابراهیم/ 19؛ اسراء/ 97، نباء/ 21، حج/ 43 و44.