حدیث (1) امام صادق علیه السلام :

اِغسِلُوا اَیدیَکُم قَبلَ الطَّعامِ وَ بَعدَهُ فَاِنَّهُ یَنفِى الفَقرَ وَ یَزیدُ فِى العُمُرِ؛

دست‏هایتان را قبل و بعد از غذا خوردن بشویید، که فقر را مى ‏بَرَد و بر عمر مى ‏افزاید.

محاسن ص 425، ح 225
حدیث (2) امام باقر علیه السلام:

اَلبِرُّ وَ الصَّدَقَهُ یَنفیانِ الفَقرَ وَ یَزیدانِ فِى العُمرِ وَ یَدفَعانِ عَن صاحِبِهِما سَبعینَ میتَهَ سوءٍ ؛

کار خیر و صدقه، فقر را مى ‏بَرند، بر عمر مى ‏افزایند و هفتاد مرگ بد را از صاحب خود دور مى ‏کنند.

من لا یحضره الفقیه ج 2 ، ص 66 ، ح 1729
حدیث (3) امام على علیه السلام :

اَلامانَهُ تَجُرُّ الرِّزقَ، و َالخیانَهُ تَجُرُّ الفَقرَ؛

امانتدارى روزى مى ‏آورد و خیانت در امانت فقر.

تحف العقول ص 221 – بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 75، ص 60، ح 138
حدیث (4) امام صادق علیه السلام :

إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْجَمَالَ وَ التَّجَمُّلَ وَ یَکْرَهُ الْبُؤْسَ وَ التَّبَاؤُسَ فَإِنَّ اللَّهَ إِذَا أَنْعَمَ عَلَى عَبْدٍ نِعْمَهً أَحَبَّ أَنْ یَرَى عَلَیْهِ أَثَرَهَا قِیلَ کَیْفَ ذَلِکَ قَالَ یُنَظِّفُ ثَوْبَهُ وَ یُطَیِّبُ رِیحَهُ وَ یُجَصِّصُ دَارَهُ وَ یَکْنُسُ أَفْنِیَتَهُ حَتَّى إِنَّ السِّرَاجَ قَبْلَ مَغِیبِ الشَّمْسِ یَنْفِی الْفَقْرَ وَ یَزِیدُ فِی الرِّزْقِ.

امام صادق علیه السلام : خداوند زیبایى و خودآرایى را دوست دارد و از فقر و تظاهر به فقر بیزار است. هرگاه خداوند به بنده اى نعمتى بدهد، دوست دارد اثر آن را در او ببیند. عرض شد: چگونه؟ فرمودند: لباس تمیز بپوشد، خود را خوشبو کند، خانه اش را گچکارى کند، جلوى در حیاط خود را جاروکند، حتى روشن کردن چراغ قبل از غروب خورشید فقر را مى برد و روزى را زیاد مى کند.

وسایل الشیعه ج 5 ، ص 7 ، ح 5746 {شبیه این حدیث در ارشاد القلوب دیلمی ص195}
حدیث (5) امام على علیه السلام :

نَظِّفوا بُیوتَکُم مِن حَوکِ العَنکَبوتِ، فَإِنَّ تَرکَهُ فِى البَیتِ یورِثُ الفَقرَ؛

خانه هاى خود را از تار عنکبوت تمیز کنید، زیرا باقى گذاشتن آن در خانه، فقر مى آورد.

وسائل الشیعه ج5، ص322، ح6674
حدیث (6) امام باقر علیه السلام:

کَنسُ البُیوتِ یَنفِى الفَقرَ؛

جارو کردن اتاق‏ها فقر را از بین مى ‏برد.

وسایل الشیعه ج 5 ، ص 317 ، ح 6658
حدیث (7) رسول خدا صلی الله علیه و آله:

اَلوُضوءُ قَبلَ الطَّعامِ یَنفِى الفَقرَ، وَ بَعدَهُ یَنفِى الهَمَّ وَ یُصَحِّحُ البَصَرَ؛

شستن دست قبل از غذا، فقر را و پس از غذا، غم و اندوه را برطرف مى‏ کند و به چشم سلامتى مى ‏بخشد.

مکارم الاخلاق ص 139
حدیث (8) امام صادق علیه السلام :

غَسلُ الرَّأسِ بِالخَطمىِّ اَمانٌ مِنَ الصُّداعِ وَ بَراءَهٌ مِنَ الفَقرِ وَ طَهورٌ لِلرَّأسِ مِنَ الحَزاز؛

شستن سر با خطمى، مایه ایمنى از سر درد، برکنار ماندن از فقر و پاکیزگى سر از شوره است.

ثواب الاعمال ص 19
حدیث (9) امام صادق علیه السلام :

إِنَّ السَّرَفَ یورِثُ الفَقرَ و َإِنَّ القَصدَ یورِثُ الغِنى؛

اسراف باعث فقر و میانه روى موجب بى نیازى مى شود .

کافی(ط-الاسلامیه)ج 4 ، ص 53 ، ح 8 – من لا یحضره الفقیه ج 3 ، ص 174 ، ح 3659
حدیث (10) امام صادق علیه السلام :

{قُلتُ لاَبى عَبدِ اللّه‏ِ علیه السلام} اُطعِمُ سائِلاً لا اَعرِفُهُ مُسلِما؟ فَقالَ: نَعَم اَعطِ مَن لا تَعرِفُهُ بِوِلایَهٍ وَ لا عَداوَهٍ لِلحَقِّ اِنَّ اللّه‏َ عَزَّ وَ جَلَّ یَقولُ: و قولوا لِلنّاسِ حُسنا» و لا تُطعِم مَن نَصَبَ لِشَىْ‏ءٍ مِنَ الحَقِّ اَو دَعا اِلى شَىْ‏ءٍ مِنَ الباطِلِ؛

{به امام صادق علیه السلام گفتم} آیا به فقیرى که نمى ‏دانم مسلمان است غذا بدهم؟ حضرت فرمود: آرى، به کسى که نمى ‏دانى دوست است یا دشمن حق، غذا بده؛ زیرا خداوند مى ‏فرماید: با مردم به نیکى سخن بگویید» ولى به کسى که با حق دشمنى مى ‏کند و یا به باطلى دعوت مى‏ کند غذا مده.

تهذیب الاحکام(تحقیق خرسان) ج 4 ، ص 107 ، ح 306 – کافى(ط-الاسلامیه) ج 4، ص 13 ، ح 1
حدیث (11) امام على علیه السلام :

اَلعَفافُ زِینَهُ‌ الفَقرِ، وَ الشُّکرُ زِینَهُ الغِنَی.

خویشتن داری، زینت فقر است و سپاس گزاری زینت غنا و توانگری.

تحف العقول ص 90 – نهج البلاغه(صبحی صالح) ص 479 ، ح 68
حدیث (12) امام على علیه السلام :

لا غِنَی کالعَقلِ، و لا فَقرَ کالجَهلِ، و لا میراثَ کالاَدَب و لا ظَهیرَ کالمُشاوَرَه؛

هیچ ثروتی چون عقل و هیچ فقری چون جهل و هیچ میراثی چون ادب و هیچ پشتیبانی چون مشورت نخواهد بود.

نهج البلاغه(صبحی صالح) ص 478 ، ح 54
حدیث (13) رسول خدا صلی الله علیه و آله:

لا فقرَ اَشدُّ مِنَ الجَهلِ ، لا مالَ اَعودُ مِن العَقلِ؛

هیچ تهیدستی سخت تر از نادانی و هیچ مالی سودمندتر از عقل نیست.

محاسن ص 17 ، ح 47 – کافی(ط-الاسلامیه) ج 1 ، ص 26 ، ح 26
حدیث (14) امام على علیه‏ السلام :

اِنَّ اللّه‏َ عَز َّوَ جَلَّ فَرَضَ عَلى اَئِمَّهِ الْعَدْلِ اَنْ یُقَدِّروا اَنْفُسَهُمْ بِضَعَفَهِ النّاسِ کَیْلا یَتَبَیَّغَ بِالْفَقیرِ فَقْرُهُ؛

خداوند عز و جل بر پیشوایان عادل واجب کرده که سطح زندگى خود را با مردم ناتوان برابر کنند تا فقیر را، فقرش برآشفته نکند.

کافی(ط-الاسلامیه) ج 1 ، ص 411 ، ح 3
حدیث (15) امام موسى کاظم علیه ‏السلام :

اَداءُ الاَمانَهِ و َالصِّدْقُ یَجْلِبانِ الرِّزْقَ، و َالْخیانَهُ و َالْکَذِبُ یَجْلِبانِ الفَقْرَ وَ النِّفاقَ؛

اداى امانت و راستگویى روزى را زیاد مى ‏کند و خیانت و دروغگویى باعث فقر و نفاق مى ‏شود.

تحف العقول ص 403 – بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 75، ص 327 ، ح 4
حدیث (16) پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم :

اَلْعَدْلُ حَسَنٌ وَلکِنْ فِى الاُمَراءِ اَحْسَنُ، وَ السَّخاءُ حَسَنٌ وَلکِنْ فِى الاَغْنیاءِ اَحْسَنُ، اَلْوَرَعُ حَسَنٌ وَلکِنْ فِى الْعُلَماءِ اَحْسَنُ، اَلصَّبْرُ حَسَنٌ وَلکِنْ فِى الْفُقَراءِ اَحْسَنُ، اَلتَّوبَهُ حَسَنٌ وَلکِنْ فِى الشَّبابِ اَحْسَنُ، اَلْحَیاءُ حَسَنٌ وَلکِنْ فِى النِّساءِ اَحْسَنُ؛

عدالت نیکو است اما از دولتمردان نیکوتر، سخاوت نیکو است اما از ثروتمندان نیکوتر؛ تقوا نیکو است اما از علما نیکوتر؛ صبر نیکو است اما از فقرا نیکوتر، توبه نیکو است اما از جوانان نیکوتر و حیا نیکو است اما از زنان نیکوتر.

نهج الفصاحه ص578 ، ح 2006
حدیث (17) پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم :

اُمِرْتُ اَن آخُذَ الصَّدَقَهَ مِن اَغْنیاءِکُم فَاَرُدَّها فى فُقَراءِکُم؛

من مأمورم که صدقه (و زکات) را از ثروتمندانتان بگیرم و به فقرایتان بدهم.

مستدرک الوسائل و مستنبط المسایل ج 7، ص 105 ، ح 7762
حدیث (18) طبرسى :

کانَ مِن افِعاْلِهِ صلی الله علیه و آله و سلم اِذا لَبِسَ الثَّوبَ الجَدیدَ حَمِدَ اللّه‏َ ثُمَّ یَدعو مِسکینا فَیُعطیهِ القَدیمَ، ثُمَّ یَقولُ: ما مِن مُسلِمٍ یَکسو مُسلِما مِن شَمْلِ ثیابِهِ ـ لا یَکْسوهُ اِلاّ لِلّهِ عز َّوَ جَلَّ ـ الاّ کانَ فى ضَمانِ اللّه‏ِ عز َّوَ جَلَّ و حِرزِهِ و خَیْرِهِ و اَمانِهِ حَیّا و مَیّتا؛

هر وقت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم لباس جدیدى مى‏ پوشیدند، خداوند را سپاس مى‏ گفتند و سپس بینوایى را مى ‏خواستند و لباس قدیمشان را به او مى‏ دادند و مى ‏فرمودند: مسلمانى که فقط براى رضایت خداوند عز و جل، لباس کهنه خود را به مسلمان فقیرى بدهد، تا هنگامى که لباس به تن آن فقیر است، در پناه و خیر و ضمانت خداوند است، چه زنده بماند و چه بمیرد.

مکارم الاخلاق ص 36
حدیث (19) حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم :

اِتَّخِذُوا عِنْدَ الْفُقَراءِ اَیادى فَاِنَّ لَهُمْ دَوْلَهٌ یَوْمَ الْقیامَهِ؛

نهج الفصاحه ص 160 ، ح 29
حدیث (20) پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم :

مَنِ اقْتَصَدَ اَغْناهُ اللّه‏ُ وَ مَنْ بَذَّرَ اَفْقَرَهُ اللّه‏ُ وَ مَنْ تَواضَعَ رَفَعَهُ اللّه‏ُ وَ مَنْ تَجَبَّرَ قَصَمَهُ اللّه‏ُ؛

هر کس میانه ‏روى کند، خداوند بى ‏نیازش سازد و هر کس ریخت و پاش نماید، خداوند فقیرش کند، هر کس فروتنى پیشه کند، خداوند بلندش نماید و هر کس بزرگى کند، خداوند خُردش نماید.

نهج الفصاحه ص 755 ، ح 2939