2- برهان فطرت
برای اثبات وجود امام زمان علیه السلام از طریق برهان فطرت مقدماتی را ذکر می کنیم:

وجود آفتاب در پرتو عقل (2) برهان فطرت

مقدمه ی اول
روانشناسان تمایلات غریزی و فطری انسان را به سه دسته تقسیم کرده اند:

الف ـ تمایلات شخصی: مانند خود دوستی، و ارضاء عزت نفس.
ب ـ تمایلات اجتماعی: که موجب می شود نوعی علاقه و دلبستگی نسبت به همنوعان خود احساس کند و در غم آن ها شریک باشد.
ج ـ تمایلات عالی: از قبیل حقیقت جویی و خیرطلبی و حس دینی و پرستش و رسیدن و یافتن کامل مطلق و فانی شدن در معبود حقیقی، و به تعبیر دیگر وصل یا رسیدن و …
اثبات وجود گرایش به مبدأ هستی و پرستش او در فطرت انسان از چند راه ممکن است.
1- تصریح دانشمندان.
2- عشق به کمال مطلق.
3- امید به قدرتی برتر.
4- احساس نیاز.
5- بدیهی اولی است.
6- فطری منطقی است.
7- معلوم حضوری است.

مقدمه ی دوم
برای رسیدن به کمال مطلق و معبود حقیقی احتیاج به واسطه ای است که خود سفر کمال را طی کرده و بتواند انسان را دستگیری کند تا او را از راه های گوناگون به کمال مطلوب برساند:

الف ـ وضع قوانین تشریعی و تبیین آن ها (هدایت تشریعی)
ب ـ دستگیری انسان های مستعد کمال و تربیت باطنی نفوس قابله.
این امر از دو را ه قابل اثبات است:
1- وجود این میل و امید به واسطه در انسان بدیهی است.
2- وجود انسان کامل که ناطق و هادی به کتاب و سنت صامت است ضروری است به نص آیات قرآن و روایات:
خداوند متعال می فرماید: «و من قبله کتاب موسی اماما و رحمه»؛ (1) «و پیش از آن، کتاب موسی پیشوا و رحمت بود».
و نیز می فرماید: «صحف ابراهیم و موسی»؛ (2) «کتب ابراهیم و موسی».
و نیز می فرماید: «و اذ ابتلی ابراهیم ربه بکلمات فأتمهن قال انی جاعلک للناس اماما قال و من ذریتی قال لا ینال عهدی الظالمین»؛ (3) «[بخاطر آورید] هنگامی که خداوند ابراهیم را با وسایل گوناگونی آزمود. و او به خوبی از عهده ی این آزمایش ها برآمد. خداوند به او فرمود: من تو را پیشوا و امام مردم قرار دادم».
از این آیات استفاده می شود که کتاب خدا اگرچه امام است از آن جهت که صامت و ساکت است کافی نیست و لذا به امام ناطق نیاز دارد.
رسول خدا فرمود: «انی قد ترکت فیکم الثقلین احدهما اکبر من الآخر: کتاب الله و عترتی…»؛ (4) «همانا من در میان شما دو شیء گران بها می گذارم، یکی از آن دو از دیگری بزرگ تر است: کتاب خدا و عترتم…».

مقدمه ی سوم
اگر میل و غریزه و فطرت به چیزی در انسان وجود دارد پس باید آن چیز در خارج موجود باشد و الا وجود آن در انسان لغو است. به عبارت دیگر این عطش نسبت به انسان کامل معصوم دلیل وجود خارجی اوست، و بی جهت و خود به خود به وجود نیامده است.
یک مثال مفید ما را به مقصد نزدیکتر می کند: عطش به آب و تشنگی به این ماده ی حیاتی دلیل وجود آب در خارج است. اگر آب نبود پس ما هم احساس تشنگی نمی کردیم. از این بالاتر می گوییم: اصلا وجود آب دلیل عطش و تشنگی ماست. یعنی اگر ارگانیزم و ساختار ما آب را نچشیده بود احساس عطش وجود نداشت. لذا در دعای ندبه مکرر به لفظ أین یعنی کجاست حضرت را می خوانیم.
پرسش: به چه دلیل می توان اثبات کرد که این تمایلات فطری واقع نما بوده و وجود کمال مطلق و انسان کامل معصوم را اثبات می کند؟
پاسخ: دلالت تمایل به کمال مطلق و انسان کامل معصوم بر واقعیت داشتن آن را به دو صورت می توان تصویر کرد:
1- با مراجعه به سایر تمایلات فطری و غریزی روشن می شود که همگی ناظر به واقعیات و کاشف از آن هاست و امور خیالی نیست به دلیل قاعده ی: (حکم الامثال فیما یجوز و فیما لا یجوز واحد)، به این بیان که اگر این تمایل واقعیت ندارد سایر تمایلات نیز واقعیت ندارد و اگر سایر تمایلات واقعیت دارد این تمایل نیز واقعیت دارد.
2- محبت و عشق و میل انسان به کمال مطلق و انسان کامل معصوم از امور ذات الاضافه است و تحقق آن بدون تحقق مضاف الیه ممکن نیست، پس اگر این میل و عشق در انسان وجود دارد متعلق و مضاف الیه آن نیز بالفعل موجود است.
مرحوم شهید مطهری نیز به همین دلیل بر ضرورت بقاء و ادامه ی حیات برای انسان و ضرورت حیات در عالم دیگر استدلال نموده است. ما نیز به همین دلیل می توانیم بر ضرورت حکومت عدل توحیدی عالمی استدلال نماییم که در بحث «فلسفه ی حکومت عدل جهانی توحیدی» به آن اشاره نمودیم.
پی نوشت:

1. سوره احقاف، آیه 12.
2. سوره اعلی،‌ آیه 19.
3. سوره بقره،‌ آیه 124.
4. مستدرک حاکم، ج 3، ص 109.
منبع:کتاب وجود امام مهدی عجل الله فرجه در پرتو عقل