این سؤال از دو بخش تشکیل شده است که هر کدام جداگانه پاسخ داده می شود.
الف: آیا تعبیر خواب واقعیت دارد
بله این یک واقعیت است که در آیات و روایات زیادی مطرح شده است.
دو جوان که همراه حضرت یوسف ـ علیه السلام ـ در زندان بودند خوابی دیده بودند و آنرا برای حضرت یوسف تعریف کردند تا ایشان آن را تعبیر کند.[1] یا در آیه‌ای دیگر به خواب پادشاه اشاره می‌کند که خواب دیدکه «هفت گاو چاق را، هفت گاو لاغر آنها را می‌خورند و هفت خوشه سبز و هفت خوشه خشکیده»[2] که این خواب را به مردم گفت تا تعبیر کنند مردم گفتند: «این‌ها خواب‌های پریشان و آشفته‌ای است و ما از تعبیر این خواب‌ها آگاه نیستیم»[3] لکن یکی از آنها که در زندان بوده و از توانایی حضرت یوسف ـ علیه السلام ـ در تعبیر خواب آگاه بود رفت به دنبال حضرت یوسف و تعبیر خواب پادشاه را پرسید و ایشان پاسخ گفت. در آیات دیگری نیز به خواب‌هایی دیگر اشاره شده است.
می‌توان خواب‌ها را چند دسته ذکر کرد:
1. خوابی که حاصل افکار و تخیلات انسان در بیداری است هر چه در روز فکر کرده در شب هم همان را خواب ببیند.
2. خوابی که مربوط به غلبه مزاج در یک انسان است مثلاً کسی که مزاجش گرم است بیشتر وقت‌ها خواب آتش و حمام و… را ببیند.
3. خوابی شیطانی که وسوسه اوست،خواب‌های ناراحت کننده.
4. خواب‌های شایسته و صادق که از ناحیه خداوند است یا او را بشارت به امر خیری می‌کند یا او را راهنمایی و هدایت می‌کند.[4] می‌توان با توجه به روایات یک دسته دیگر را نیز اضافه کرد:
5. خواب‌هایی که ناشی از وضع خوابیدن انسان است مثل خواب انسان جنب یا خواب اول شب[5] یا خواب کسی که زیاد خوابیده یا زیاد غذا خورده و…
که معلوم است تنها دسته چهارم قابل تعبیر است و باید به آنها اعتنا کرد. خواب دسته اول و دوم و پنجم که تعبیری ندارند. در مورد دسته سوم  که انسان خواب‌های بد و ناراحت کننده می‌بیند در روایت است که این‌ها وسوسه ‌شیطان است برای این‌که مؤمن را ناراحت کند و انسان طبق روایت اولاً این خواب‌ها را به کسی نگوید ثانیاً از شیطان به خدا پناه برد یا سه دفعه در سمت چپ خود بدمد[6] یا نماز بخواند.[7] خواب‌های دسته چهارم دو گونه اند؛ بعضی خواب‌ها آنقدر واضح و روشن است که نیاز به تعبیر ندارند انسان یک مطلبی را خواب می‌بیند که در بیداری نیز همان اتفاق می‌افتد. بعضی خواب‌ها وضوح ندارند و نیاز به تعبیر دارند مثل خواب‌هایی که در صفحه اول به نقل از قرآن ذکر کردیم. این خواب‌ها را چگونه باید تعبیر کرد؟ کسی می تواند این کار را بکند که علم تعبیر خواب بداند .البته در این زمینه نمی توان به هر کسی اعتماد کرد .لذا در روایات ما آمده که خواب خود را برای هر کس تعریف نکنید.
ب: آیا تعبیر خواب ابن سیرین واقعیت دارد، ابن سیرین کیست؟
ابن سیرین «در دو سال آخر خلافت خلیفه دوم و طبق نقلی دیگر، خلافت خلیفه سوم به دنیا آمد و در سال 110 هجری فوت کرده است او فردی عالم، فقیه، متقی، ادیب، بسیار صادق، خوش اخلاق و… بوده است شغلش بزازی بوده است. کسی در مورد او گفته او را در بازار دیدم و هیچ کس او را جز در حال یاد خدا ندیده است. در این‌که او اهل تعبیر خواب بوده است شکی نیست و گفته شده که او این کار را با لطف و تأیید الهی انجام می‌داده است».[8] در این‌باره داستان‌هایی نقل شده است که معلوم نیست راست باشد یا دروغ. بعضی گفته‌اند او علم تعبیر خواب را از دیگران آموخته است.[9] حالا چه خداوند این علم را به او داده باشد یا از دیگران یاد گرفته باشد او بالآخره تعبیر خواب می‌کرده است عالم و پرهیزکار نیز بوده است.
کتاب ابن سیرین: این کتاب هر چند مشهور به ابن سیرین است ولی در واقع مؤلف آن، شیخ ابوالفضل حبیش بن ابراهیم تفلیسی است که آن را در اواخر قرن ششم تألیف کرده است او تعبیر خواب‌هایی را از ابن سیرین، امام صادق ـ علیه السلام ـ ، دانیال نبی ـ علیه السلام ـ ، ابراهیم کرمانی و جابر مغربی و عده‌ای دیگر نقل کرده است.[10] بعضی بعد از او قسمت‌هایی از کتاب او را که مربوط به ابن سیرین بوده است به عنوان یک کتاب مستقل چاپ کرده‌اند.
اما آنچه که در اینجا باید دقت شود، این است که خوابها تعبیراتشان نسبت به اشخاص فرق می کند لذا ممکن است یک خواب مشابه ای  که دو نفر می بیینند تعبیراتشان باهم فرق داشته باشد. چون تعبیر خوابها با توجه به زمان و شغل و مزاج و حالات افراد فرق میکند.لذا تعبیراتی که در ایگونه از کتابها آمده نمی تواند برای هر کسی همین گونه باشد .

معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. علامه طباطبایی، المیزان، ترجمه محمد باقر موسوی، بنیاد علمی فکری علامه طباطبایی، چاپ 4، 1370، ج 11، ص 417 تا 424.
2. ناصر مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، دار الکتب الاسلامیه، چاپ 20، 1379، ج 9، ص 311 تا 319.
3.صمدی آملی،داود،شرح مراتب طهارت،چاپ اسوه،1383ش.ج 2.

پی نوشت ها:
[1] . یوسف/ 36.
[2] . یوسف/ 43.
[3] . یوسف/ 44.
[4] . مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، دار احیاء تراث عربی، چاپ سوم، 1403، ج 58، ص 209.
[5] . همان، ص 194.
[6] . همان، ص 193، ح 72.
[7] . همان، ص 192، ح ‌67.
[8] . الذهبی، سیر اعلام النبلاء، مؤسسه رساله بیروت، چاپ نهم، 1413، ذیل نام محمد بن سیرین.
[9] . ابوالفضل حبیبش بن ابراهیم تفلیسی، تعبیر خواب کامل، تصحیح عبداللّه موسوی، قم، انتشارات رئوف، چاپ دوم، 1370، مقدمه مصحح کتاب، ص 14.
[10] . همان، ص 5.