(بسم الله الرحمن الرحیم)
قدیمی‌ترین منبعی که در آن تاریخ تولد امام زمان(عج) ذکر شده، کتاب گران‌سنگ «اثبات الرجعه» اثر فضل‌بن شاذان نیشابوری است که در آن تاریخ دقیق میلاد حضرت مهدی(عج) را با یک واسطه از امام حسن عسکری(ع) روایت کرده است.
با توجه به اهمیت فوق العاده ولادت با سعادت مصلح جهانی، صدها تن از علمای برجسته، محدثان وارسته مورخان شایسته و فقیهان، تاریخ دقیق آن لحظه با شکوه را در منابع حدیثی، رجالی، تفسیری و تاریخی خود ثبت کرده اند. مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات «حوزه علمیه قم» به برخی از این منابع که در قرون اولیه غیبت کبری یا در عصر غیبت صغری نوشته شده اشاره کرده است که در ادامه می‌آید:
1. قدیمی‌ترین منبعی که در آن تاریخ تولد امام زمان(عج) ذکر شده، کتاب گران‌سنگ «اثبات الرجعه» اثر فضل بن شاذان نیشابوری است.
فضل بن شاذان چهار امام معصوم امام رضا، امام جواد، امام هادی و امام حسن عسکری(ع) را درک کرد و از آن ها حدیث نقل کرده است. وی در ربیع الاول سال 260 هجری قمری، اندکی قبل از شهادت امام حسن عسکری(ع) دیده از جهان فرو بسته است.
وی در کتاب «اثبات الرجعه» تاریخ دقیق میلاد مسعود قبله موعود را با یک واسطه از امام حسن عسکری(ع) روایت کرده که متن و ترجمه حدیث ذکر می‌شود:
فضل بن شاذان از محمد بن علی بن حمزه از امام حسن عسکری(ع) روایت می‌کند که فرمود: قد ولد ولی الله و حجته علی عباده و خلیفتی من بعدی، مختونا لیله النصف من شعبان سنه خمس و خمسین و مأتین، عند طلوع الفجر و کان اول من غسله رضوان خازن الجنان، مع جمع من الملائکه المقربین بمائ الکوثر و السلسبیل، ثم غسلته عمتی حکیمه بنت محمد بن علی الرضا(ع) .
ولی خدا و حجت خدا بر بندگان و جانشین من بعد از من، در شب نیمه شعبان، سال 255، به هنگام طلوع فجر به صورت ختنه شده، دیده به جهان گشود. نخستین کسی که او را غسل داد «رضوان» خازن بهشت بود، که با گروهی از فرشتگان مقرب با آب کوثر و سلسبیل او را شست و شو داد، سپس عمه‌ام «حکیمه» دختر امام جواد(ع) او را شست و شو داد.(1)
2. ابوجعفر محمد بن یعقوب کلینی، متوفای 329 هجری قمری، در کتاب شریف اصول کافی آورده است که «حضرت صاحب(عج) در نیمه شعبان سال 255 متولد شده است. این توقیع از ناحیه امام ابی محمد عسکری(ع) بیرون آمده که: این است سزای آن کسی که به خدا افترا بندد درباره دوستان او، او گمان می کرد مرا می کشد و من فرزندی ندارم، چگونه دیدی توانایی خدا را؟ و برای او فرزندی متولد شد که او را (م ح م د) نامید».(2)
3. ابوجعفر محمد بن علی بن حسین بن بابویه معروف به صدوق، متوفای 381 هجری قمری، نویسنده کتاب «کمال الدین و تمام النعمه» که با دعای امام مهدی(عج) به دنیا آمده و با دستور آن حضرت این کتاب را نوشته است در باب 42 با عنوان «روایات میلاد قائم(عج) پانزده حدیث درباره تولد آن حضرت اورده است. از جمله: «صاحب الزمان(عج) در نیمه شعبان سال 255هجری قمری متولد شد».(3)
4. ابوعبدالله محمد بن محمد بن النعمان معروف به مفید، متوفای 413 هجری قمری، که مرجع تقلید شیعیان امامیه بود از امتیازات و فضائل خاصه شیخ مفید توقیعات آن حضرت به وی است.
در مورد میلاد آن حضرت می‌گوید: حضرت ولی عصر(عج) در نیمه شعبان سال 255 هجری قمری متولد شد».(4)
پی‌نوشت‌ها:
1. محمدباقر مجلسی، بحار الانوار، ج51، ص 24 و حر عاملی، اثبات الهداه، قم، 1399، ج3، ص 570.
2. کلینی، اصول کافی، ترجمه: محمد باقر کمره‌ای، انتشارات اسوه، دوم، 1372،ج3 ص 519، باب ولادت حضرت صاحب(عج).
3. صدوق، کمال‌الدین و تمام النعمه، تحقیق و تصحیح: علی اکبر غفاری، ترجمه منصور پهلوان، قم: دارالحدیث، دوم، 1382،ج2، ص 155.
4. شیخ مفید، الارشاد، ترجمه شیخ محمد باقر ساعدی، تهران، کتاب فروشی اسلامیه، سوم، 1376، باب 37، ص 672.
