در پاسخ باید بگوئیم عامل مهمی که زن و مرد را به هم نزدیک می‎سازد و زندگی مشترک و پیوند آن دو را فراهم می سازد، غریزه جنسی است. مرد نیاز جنسی زن را تأمین می‎کند و متقابلاً زن هم نیاز جنسی مرد را برطرف می‎سازد و این نیاز متقابل، تا حدود زیادی، پیوند دائمی یا طولانی آن دو را سبب می‎شود. تأمین این نیاز متقابل است.[1] بسیاری از کشاکش‎ها و شاید غالب خانه گریزی‎ها، سردیها و بی‎تفاوتی‎های خانوادگی ناشی از عدم حسن تأمین و ارضای این نیاز طبیعی و غریزی می‎باشد گاه برخی از ناتوانی‎ها و یا خودکامگی مردان و سرد مزاجی‎ها و یا بی‎رَغبتی‎های زنان از اساسی‎ترین موانع حسن تأمین این نیاز طبیعی است. همسران در روابط زناشویی خود، باید به این جاذبه پرقوت به نحو مطلوب و مؤثر معنا ببخشند و زمینه تأثیرگذاری هر گونه محرک‎های بیرونی و آسیب پذیری‎ها را از بین می‎برند.[2] از آنجا که ارضای صحیح غریزه جنسی نقش اساسی در آرامش روان و تداوم خانواده و روابط سالم بین زوجین دارد در تعالیم اسلام هم به اصل ارضای غریزه جنسی و هم به کیفیت و شرایط آن توجه خاصی کرده است و به دور از هر گونه افراط و تفریط به این مسئله پرداخته است.
نیاز جنسی نیازی است طبیعی در همه انسانها و فواید و آرامشی که در تأمین آن نیاز قرار دارد مربوط به همه انسانها است بنابراین فرقی بین عوام و خواص وجود ندارد. تنها تفاوت میان افراد در هدفدار و جهت‎مند بودن استفاده از این غریزه است. برخلاف برخی از مکاتب و یا مسالک و مذاهب، روابط مشروع زناشویی و اعمالی که باعث لذت سالم و کامل می‎شود نه تنها در اسلام امری مکروه و ناپسند نیست، بلکه عملی است مستحب و چه بسا مقدس، و رعایت آن از حقوق زنان و شوهران نسبت به یکدیگر است.
عثمان بن مظعون، برادر رضاعی پیامبر بود. همسرش نزد رسول الله ـ صلّی الله علیه و آله ـ آمد و از او چنین شکوه نمود: عثمان روزها در روزه و سرگرم عبادت است. او فرصت ندارد به من برسد. پیامبر اکرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ پس از شنیدن این سخن مسلمین را در مسجد گرد آورد و فرمود: خداوند مرا به رهبانیت دنیا مبعوث نفرموده، من به دین سهل و آسانی برانگیخته شده‎ام، دینی که دارای جنبه فطری است. من که پیامبر شمایم هم نماز می‎گذاریم و روزه می‎گیرم و هم با همسرم رابطه زناشویی دارم. هر کس دین مرا دوست دارد باید سنت مرا عامل باشد. از سنن من یکی ازدواج و داشتن رابطه مشروع با همسر است.[3] در این حدیث طرف سخن پیامبر اکرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ عثمان بن مظعون از یاران و اصحاب خاص می‎باشد که پیامبر اکرم مسئله روابط زناشویی را مطرح می‎کند. بنابراین وقتی اصلی عمل زناشوئی بعنوان سنت پیامبر و عملی مستحب در چهارچوب خانواده شمرده شده است. ائمه معصومین در مقام آموزش و اصلاح رفتار اصحاب و شیعیان خود راههای صحیح این رابطه را بیان فرموده‎اند.
آنچه درباره رابطه زن و مرد در شب زفاف و سایر اوقات از معصومین نقل شده است اگر چه ممکن است بعضی از آنها از نظر سند احتیاج به بررسی داشته باشد ولی بسیاری از آنها را اصحاب خاص ائمه نقل کرده‎اند و یا از معصومین سؤال کرده‎اند. مثلاً اسحاق بن عمار از یاران نزدیک امام صادق از حضرت سؤال می‎کند که آدم می‎تواند به همه اعضای بدن زنش نگاه کند در حالی که همسرش عریان است. حضرت می‎فرماید: بله لذت از این بهتر نمی‎شود.[4] در موردی دیگر امام صادق به ابی بصیر از اصحاب خاص خود فرمودند: چیزی نیست که ملائکه را حاضر کند مگر بازی و دستکاری مرد با همسرش. پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمودند: «اذا جامع احدکم اهله فلا یاثبهن کما یأتی الطیر» هرگاه یکی از شما با همسرش هم بستر می‎شود مانند پرنده‎ها عمل نکنید. یعنی بدون هیچ مقدمه اقدام بر این عمل ننمائید.
بنابراین معصومین در مقام آموزش نه بعنوان لهو و لعب روابط صحیح آمیزش جنسی را هم برای خواص و هم برای عوام بیان می‎فرمودند. این احادیث نشان از جامعیت مکتب اسلام دارد. شبهه ای که ممکن است برای شما پیش آمده باشد شاید از این تصور برخواسته که این عمل و آگاهی از شرایط و روشهای صحیح آن با عبادت و تقرب خدا منافات دارد و ائمه معصومین این مطالب را برای خواص که جنبه معنوی آنان بالا بوده بیان نکرده‎اند. ولی باید گفت در روایات معصومین برای این عمل اجر قرار داده شده است.
اسحاق بن عمار می‎گوید از امام صادق ـ علیه السّلام ـ سؤال کردم از مردی که با همسرش در سفر است و آب ندارد حضرت فرمود: من دوست ندارم. گفتم از پیامبر روایت شده که اباذر از حضرت سؤال کرد در این مورد. حضرت فرمود با او هم بستر شود اجر می‎برد. اباذر سؤال اجر می‎بود؟ حضرت فرمود:‌بله اجر می‎برد همانطور که اگر حرام بود مجازات می‎شد.

معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. وسائل الشیعه، نوشته شیخ حر عاملی، ج 14، چاپ بیروت بابها 47، 48، 49، 50، 51، 56، 57 کتاب النکاح مقدمات نکاح و آدابه
2. نظام حیات خانواده، نوشته دکتر علی قائمی، انجمن اولیا و مربیان جمهوری اسلامی ایران، تهران، 1363.

پی نوشت ها:
[1] .مصباح، محمد تقی، اخلاق در قرآن، ج 3، قم، مؤسسه امام خمینی، 1378، ص 71.
[2] . افروز، غلامعلی، ‌همسران برتر، تهران، انجمن اولیاء و مربیان، 1377، ص 83.
[3] . حر عاملی،‌محمدبن حسن، وسائل، ج 14، بیروت، داراحیاء التراث، ص 74.
[4] . حر عاملی، محمدبن حسن، وسائل، ج 14، ص 85، ح 1.