تمایلات جنسی هم در حیوان و هم انسان وجود دارد. اما این میل در انسان و حیوان متفاوت است، میل جنسی به شکل یک غریزه که به صورت تکوینی در حیوان قرار داده شده است به منظور بقاء نوع می باشد، اما در انسان تولید نسل به تنهایی مورد نظر نیست بلکه ایجاد نسل سالم و پاک و همچنین رسیدن به آرامش روحی و روانی است که برای انسان حاصل می شود. همچنین ارضاء میل جنسی در انسان برخلاف حیوان همراه با اراده و تفکر است و…
این تفاوتهاست که ایجاب می کند انسان روش خاصی را در ارضاء غریزه جنسی خود بکار برد، روشی که در چارچوب ضوابط انسانی قرار گیرد و در این ضوابط مقام و شأن انسانی و پیدایش نسل پاک به طور کامل مراعات شده باشد و در عوض از لذتی که در این موهبت قرار داده شده است بهره مند گردیده و به آرامش روانی مطلوب نائل آید.
اکنون که روشن شد غریزه جنسی باید بر طبق یک سری ضوابط و قواعد انسانی ارضاء شود به بیان نظر اسلام در این باره می پردازیم.
دین مبین اسلام برای همه رفتارهایی که انسانها انجام می دهند برنامه و روش خاصی دارد که با عمل به آنها می توان هم از لذت های مادی و معنوی دنیا برخوردار شد و هم به سعادت اخروی رسید.
تعریف «زناشوئی» در فرهنگ لغات اینگونه بیان شده: به رابطه سالمی می گویند که بین زن و مردی که به صورت شرعی و قانونی متعلق به هم می باشند، برقرار می شود اما آیا همه زن و شوهرها از کم و کیف این رابطه به صورت صحیح مطلع اند یا خیر. بیشتر آموخته های آنها براساس شنیده هایشان از دوستان و آشنایان است، بسیاری از زن و شوهرها در این خصوص با یکدیگر به راحتی و آزادی صحبت نمی کنند، برای والدین هم از نگفتنی هاست و کمتر با فرزندان خود، بخصوص قبل از ازدواج در این باره صحبت می کنند؛ در نتیجه دختران و پسران ما و در واقع زنان و شوهران آینده اطلاع اندکی در مورد رابطه جنسی در زناشویی دارند.
از نظر دین اسلام، آمیزش جنسی، عملی پسندیده و مقدس است که به طور مفصل مورد بحث قرار گرفته است. احادیث بسیاری از پیامبر ـ صلی الله علیه و آله ـ و روایت های فراوانی از ائمه معصومین ـ علیهم السلام ـ موجود است که آشکارا، امت مسلمان را به ازدواج و مباشرت های جنسی و سالم دعوت نموده اند.
بهره کامل جنسی مبتنی بر یک رابطه منصفانه است:
در صورتی که زن و مرد به آگاهی کامل برسند، می توانند از رابطه جنسی بهترین بهره را بگیرند، به شرطی که هیچ یک از زوجین نخواهند احساس مالکیت بر دیگری داشته باشند و در فکر ارضای تقاضاهای خود باشند؛ بر عکس هر دو نفر باید سعی کنند تا حداکثر لذت را برای طرف مقابل خود فراهم سازند، در این حالت است که «رابطه جنسی» از یک «رابطه جسمی» پا را فراتر گذاشته و به صورت یک «رابطه عاطفی» و با نشاط در می آید. این رابطه یک اصل مهم دارد، که تلاش یکی، برای ارضای دیگری است، یعنی دوطرفه بودن آن، در این صورت مرد و زن به یک تفاهم کامل و تمام عیار می رسند.
زوج های دانا، در این نوع رابطه ها حال یکدیگر را به نحو احسن رعایت می کنند. مخصوصاً مردان زیرک، نه تنها فقط به خود نمی اندیشند بلکه در پی برآوردن نیاز همسر خود نیز می باشند و تا زمانی که همسرشان به اوج لذت و کامیابی نرسد، از او جدا نمی شوند و خود را کنار نمی کشند و سهم لذت بردن را مشتاقانه در نظر می گیرند که اگر چنین نکنند او را به سوی سرد مزاجی و بیزاری از این رابطه سوق خواهند داد؛ در نتیجه هر دو نفرشان ناخودآگاه، خویشتن را از این لذت طبیعی و خدادادی، محروم خواهند ساخت. حضرت امام سجاد ـ علیه السلام ـ می فرمایند: «شما باید برای همسرتان آنطور آماده شوید که دوست دارید او برای شما آماده شود.»[1]. حضرت محمد ـ صلی الله علیه و آله ـ می فرمایند: «بهترین زنان آنهایی هستند که هنگام تنها شدن با همسرشان سپر حیا و شرم را به کناری بگذارند.»[2] پس در بستر خویش و در خلوت هر زوجی، هیچ چیزی شرم آور نیست.
خلاصه اینکه زمانی زوجین از یک رابطه جنسی بهره کافی می برند و در سایه آن به آرامش پایدار می رسند که یک رابطه جنسی منصفانه شکل بگیرد. این رابطه منصفانه شرایطی دارد که به برخی از آنها اشاره می کنیم:
1- رابطه جنسی منصفانه ناقص نیست
رابطه جنسی، هنر ظریفی است که باید درست عمل شود. در غیر این صورت رابطه ای که می تواند در خدمت تفاهم و مهر و محبت بیشتر قرار گیرد، نتیجه منفی خواهد داشت، یعنی زن و مرد را به سمت و سویی انحرافی می راند.
اگر به هر دلیلی روابط جنسی سالم بین زن و شوهر ایجاد نشود، یکی از آنها یا هر دو، ناراضی، دلخور و دلزده خواهند شد و در نتیجه اگر سایر شرایط تفاهم فراهم نباشد، امکان فروپاشی زندگی زناشویی و بالاخره جدایی بیشتر می شود. پس هر یک از زن و شوهر باید متوجه این امر باشند و محروم کردن دیگری از این عمل یعنی سوق دادن زندگی به سوی عدم تفاهم.
2- در یک رابطه منصفانه رضایت طرفین آشکار است
اصولاً اگر شکل پذیری یک رابطه جنسی، براساس مهرورزی بنا شود طرفین با رضا و رغبت بدان تن در می دهند. خشونت در امور جنسی در هیچ مکتب و مذهبی توصیه نشده؛ بخصوص دین اسلام که پایه و اساس آن بر مهربانی و ملاطفت استوار است در رابطه جنسی، تمایل و رغبت زن را در نظر گرفته است. حضرت رسول(ص) می فرمایند: «هرچه ایمان بنده افزایش یابد محبتش به زنان بیشتر می شود.»[3]
بنابراین یک مسلمان مؤمن، هرگز با خشونت و پرخاشگری با زن که موجودی ظریف و لطیف است روبرو نخواهد شد. گرچه در اثر خشونت ممکن است یک زن اجباراً تسلیم این رابطه شود ولی جسم، روح و روانش قطعاً آزرده خواهد شد و روح رنجیده، قادر نیست به فرزندان و همچنین شوهرش مهر و محبت کافی بکند. اغلب سرد مزاجی ها، و تمکین نکردن ها، ریشه در رفتار خشونت آمیز مردان دارد.
3- برای آن زمان مناسب انتخاب می شود
بهترین موقع، ساعتهای آخر شب است، زیرا در این ساعات شرایط مطلوب برای برقراری یک ارتباط مناسب برقرار است و زوجین می توانند در کمال آرامش به اهداف خود دست یابند.[4]
4- در مکان مناسب و به دور از استرس شکل می گیرد
در یک کلمه می توان گفت بهترین مکان، جایی است که هیچ رفت و آمدی به آنجا نباشد، احتمال رفت و آمد فرزندان و دیگران نیز منتفی باشد و از جهت فیزیکی، راحت و بدون محرکهای مزاحم باشد.
5- شرایط جسمانی زوجین فراهم است
دو سه ساعت پس از صرف غذا، مخصوصاً مردها نباید با معده پر نزدیکی کنند زیرا به جسم خود صدمه زیادی وارد می کنند. بعد از غذا، بیشترین انرژی و گردش خون انسان به طرف معده سرازیر می شود. زن نیز باید از لحاظ جسمانی در شرایط کاملاً مطلوبی باشد و نظافت بدنی کاملاً رعایت شده باشد، ایام بیماری، زمان خوبی برای ارتباط جنسی نیست زیرا بدن آماده نیست، در ایام عادت ماهانه نیز ارتباط جنسی حرام است.
6- شرایط روحی زوجین برای این رابطه آماده است
مرد و زن از مسأله ای رنج نبرند، نگرانی بزرگی نداشته باشند، منتظر خبر ناگواری نباشند، بیش از حد خسته و کوفته نباشند، هیجان و اضطراب افراد را ناکام می کند، و خلاصه چون اکثراً مرد پیشقدم در امور جنسی می شود قطعاً هنگامی اقدام به نزدیکی میکند که از نظر روحی آمادگی داشته باشد، اما باید این را هم بداند که آیا زن نیز چنین آمادگی را دارد یا نه؟
زن مثل مرد به راحتی و سادگی برای امور جنسی آماده نمی شود بنابراین ابتدا شوهر باید او را با رفتارهای کلامی و غیرکلامی آماده کند.
مرد ضمن آماده سازی جسمانی زن او را به آمادگی روحی و عاطفی هم می رساند، زن نیز می تواند با بیان جملات جذاب و یا با گفتن حرفهای محبت آمیز، مخصوصاً با تکرار جمله «دوستت دارم» و ابراز صمیمیت قلبی همسر، خود را به آمادگی مطلوب برساند.
نکته پایانی:
اسلام دین جاوید و جامعی است که برای مسائل فردی و اجتماعی بشر دستوراتی آورده تا انسان را به رشد و تعالی برساند. سعادت مرد و زن تنها با پیروی این دستورات حاصل می شود و افراط و تفریط از این اوامر و نواهی الهی باعث انحراف و به هم خوردن تعادل روحی ـ جسمی و در یک کلام ضررهای دنیوی و اخروی می گردد. در این میان غریزه جنسی از جمله غرائزی است که اسلام درباره آنها سفارش های متنوع و گوناگونی کرده، نه عدم ارضاء و سرکوب این غریزه را توصیه کرده و نه خروج از حد اعتدال را. غریزه جنسی با توجه به نیازها و کشش های درونی و در چهارچوب احکام خمسه (مستحب، مکروه، واجب، حرام و مباح) بیان گشته است. غریزه جنسی اگر به شکل هوس رانی صِرف در آید، خارج از رابطه مورد نظر اسلام است و به همین خاطر است که در اسلام برای این زمان، توصیه به احکام خاصی مثل دعا، توجه به مکان، توجه به زمان، توجه به حال طرف مقابل و… شده است. همچنین رابطه جنسی اگر به حدی برسد که به بدن ضرر برساند و باعث ضعف جسمانی و… گردد از حدود مقبول دین خارج است، این غریزه باید در حد متناسب و متعادل مصرف گردد تا در جامعه، زن و شوهر با رعایت آن به عفاف و حیاء خود بیفزایند و هرج و مرج نگاه ها و روابط نامشروع در جامعه ریشه کن شود و در کل، مایه آرامش فرد و اجتماع بوده و به بقاء نسل کمک کند.
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. صدری، سیدضیاءالدین، آئینه ازدواج و روابط همسران، انتشارات انجمن اولیا و مربیان، 1373.
2. پاک نژاد، سیدرضا، ازدواج مکتب انسان سازی، مؤسسه خیریه علمی و دینی مهدیه اشکذر، یزد.
3. کیهان نیا، اصغر، جوانان و ازدواج، نشر مادر، 1377.
4. مصطفوی، سیدجواد، بهشت خانواده، انتشارات دارالفکر، 1378.
5. امینی، ابراهیم، همسرداری، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، 1378.
6. کاظمی خلخالی، زین العابدین، زناشویی راز خوشبختی، نشر محمد، 1376.
پی نوشت ها:
[1] . کیهان نیا، اصغر، جوانان و ازدواج، نشر مادر، 1379.
[2] . همان.
[3] . همان.
[4] . برای اطلاع بیشتر: مجلسی، محمدباقر، حلیه المتقین، باب چهارم.